[00001]    Ιn natale sancti Joannis prophetaeὰ

[00002]    Εἰς γέννησιν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ προφήτου, προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ.

61.757

[00003]    Εὔκαιρος ἡμέρα ἑορτῆς καὶ πανδήμου χαρᾶς, ἐν ᾗ ὑπεμνήσθην τοῦ Γαβριὴλ τὴν λειτουργίαν καὶ τοῦ Ζαχαρίου τὴν ἱερατείαν, καὶ ἐννοῶ τὸν ἀφωνίᾳ καταδικασθέντα τῇ ἀπιστίᾳ.

[00004]    Ἠκούσατε γὰρ τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, τοῦ ἀνοίξαντος ἡμῖν σήμερον τὸ ψυχωφελὲς ἰατρεῖον.

[00005]    Ἰατρὸς γὰρ ἦν καὶ τῇ τέχνῃ ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς·

[00006]    ἀλλὰ τότε μὲν σωμάτων θεραπευτὴς, νῦν δὲ πραγμάτων περιοδευτής·

[00007]    τέχνῃ τέχνην κατήλλαξε, καὶ περιοδείᾳ περιοδείαν διεδέξατο.

[00008]    Τί οὖν ὁ Λουκᾶς, ὁ εὐφυὴς ἰατρός;

[00009]    Ἠκούσατε αὐτοῦ ἀρτίως λέγοντος.

[00010]    Κατὰ τὸ ἔθος, φησὶ, τῆς ἱερατείας, ἔλαχε τοῦ θυμιᾶσαι, καὶ εἰσῆλθεν εἰς ναὸν τοῦ Θεοῦ Ζαχαρίας, καὶ ἅπαν τὸ πλῆθος ἦν τοῦ λαοῦ προσευχόμενον ἔξω τῇ ὥρᾳ τοῦ θυμιάματος.

[00011]    Καὶ ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου ὤφθη αὐτῷ ἑστὼς ἐκ δεξιῶν τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος.

[00012]    Καὶ ἐταράχθη Ζαχαρίας ἰδὼν, καὶ φόβος ἔπεσεν ἐπ' αὐτόν.

[00013]    Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ἄγγελος·

[00014]    Μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία, ὅτι εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου·

[00015]    καὶ ἰδοὺ ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱόν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην.

[00016]    Ὢ τοῦ παραδόξου καὶ μυστικοῦ θαύματος! ∆ικαίως ὁ Ζαχαρίας ἀντεῖπε τῷ ἀγγέλῳ.

[00017]    Ἄλλην παράκλησιν ἐποιεῖτο, καὶ ἄλλην ἐλάμβανεν·

[00018]    ὑπὲρ τοῦ λαοῦ προσηύχετο, καὶ τέκνου πατὴρ ὠνομάζετο·

[00019]    συγγνώμην πλημμελημάτων ἐζήτει, καὶ ἀγόνου μήτρας ἐπαγγελίας ἐδέχετο.

[00020]    Ἠθέλησε γὰρ ὁ Ζαχαρίας τὰς ψυχὰς τῶν ἁμαρτησάντων ἰαθῆναι, ἢ τὴν κοιλίαν τῆς Ἐλισάβετ ὀγκωθῆναι.

[00021]    ∆ικαίως ὁ Ζαχαρίας ἐταράχθη φόβῳ συσχεθείς·

[00022]    ἄνθρωπος γὰρ ἦν τροπῇ δουλεύων, εἰ καὶ ἱερατικὸν ἀξίωμα περιεβέβλητο Εἶπε δὲ Ζαχαρίας εὐθέως κατὰ ψυχὴν μόνον, ὡς εἶδε τὸν ἄγγελον·

[00023]    Ξένη τοῦ ἀνδρὸς ἡ ἐπιστασία, ξένη τῶν ῥημάτων ἡ ἐπαγγελία.

[00024]    Τίς οὗτος, ὁ τεθαῤῥημένῳ ποδὶ τὸν ἱερὸν ναὸν βηματίζων;

[00025]    τίς οὗτος, ὁ ἐκ δεξιῶν τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος παρεστώς;

[00026]    τίς οὗτος, ὁ ἀλλομόρφου θέας μορφαῖς περιαστράπτων;

[00027]    τίς οὗτος;

[00028]    οὐκ εἶδον ἄνθρωπον πτερωτὸν, οὐδ' αὖ πετεινὸν ἀνθρωπόμορφον.

[00029]    Τίς οὗτος, ὁ φόβῳ τὴν ἐμὴν ψυχὴν περιέρχων;

[00030]    τίς οὗτος, ὁ φωσφόρος ἀπὸ στόματος, κεκλεισμένων τῶν χειλέων λαλῶν μεγάλα;

[00031]    τίς οὗτος, ὁ τῆς ἐμῆς ἐφημερίας ἐφεδρευτής;

[00032]    τίς οὗτος, ὁ τῆς ἐμῆς πρεσβείας ἐμποδιστής;

[00033]    Ἔξω τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ περιμένει με προσευχόμενον, ὡς τοῦ βασιλέως τοῦ ἐπουρανίου ἀντιγραφέα·

[00034]    καὶ οὗτος ἔνδον κατέχει με.

[00035]    ∆ι' ἐμοῦ δεήσεις ἀπέδωκαν τῷ βασιλεῖ, συγγνώμην αἰτοῦντες, ὡς πλημμελήσαντες.

[00036]    Ταῦτα εὔχομαι ὑπογραφῆναι, ἵνα τῷ λαῷ τὴν ἐπιθυμίαν κομίσω, ἵνα τῆς ἐφημερίας μου τὴν ἐργασίαν ἐπιδείξω.

[00037]    Παῦσαι τοίνυν, ὅστις εἶ, ὁ ἐκφοβῶν με.

[00038]    Εἰ ἦς θεόπεμπτος ἄγγελος, συνεβάλου ἂν τῇ χρείᾳ μου, συνέπαθες τοῖς ἔξω δακρύουσι, συνεθλίβου τοῖς θλιβομένοις.

[00039]    Ἄπιθι τοίνυν.

[00040]    Τίς εἶ ὁ ἐκφοβῶν με;

[00041]    Οὐδείς μοι λόγος παιδός·

[00042]    τί μοι τέκνου ἐπαγγελίαν σημαίνεις;

[00043]    τί κέρδος τῷ λαῷ, ἐὰν ἐγὼ τέκνον ἕξω;

[00044]    τί δὲ ὄφελος, ἐὰν Ἐλισάβετ παιδίον θηλάσῃ;

[00045]    τί κέρδος, ἐὰν ἐγὼ κληρονόμον τοῦ βίου καταλείψω;

[00046]    Ἄπιθι τοίνυν ὁ ἐκφοβῶν με, ὅστις ἂν εἶ·

[00047]    ἄπιθι τοίνυν ἀπ' ἐμοῦ.

[00048]    Προβεβηκότες ἐσμέν·

[00049]    παρῆλθεν ὁ καιρὸς τῆς σπορᾶς, ἐσβέσθη τοῦ γάμου ἡ ἐπιθυμία·

[00050]    ὁ χρόνος τὴν θέρμην κατέψυξεν, ἡ στείρωσις τὸν καρπὸν ἠρνήσατο, ἡ φύσις πρὸς ἑαυτὴν ἐστασίασε·

[00051]    τεθνήκαμεν ἀμφότεροι τῷ μέρει τῆς μίξεως·

[00052]    ὃ ἡ νεότης ^[61.758] οὐκ ἤνθησε, πῶς γῆρας βλαστήσει;

[00053]    Ἀλλὰ ταῦτα μὲν ὁ Ζαχαρίας εἰκότως.

[00054]    Ὁ δὲ ἄγγελός φησι πρὸς αὐτὸν, καθὼς ἀρτίως ἤκουες·

[00055]    Μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία, μηδὲ λογισμοῖς ταράττου·

[00056]    ἄγγελός εἰμι φωτὸς, καὶ οὐχὶ σκότους·

[00057]    Γαβριήλ εἰμι ἐγὼ, εἷς τῶν ἀρχόντων τοῦ ἐπουρανίου βασιλέως·

[00058]    πρόσταγμα κομίζω, οὐκ ἐξουσίᾳ κελεύω.

[00059]    Ἀπεστάλην μηνῦσαί σοι, οὐχὶ ἔφοδον ποιῆσαί σοι.

[00060]    Σχῆμα περιβέβλημαι, οὐχὶ δὲ γυμνῇ τῇ οὐσίᾳ σοι φαίνομαι.

[00061]    Φείδεται γάρ σου τῆς ζωῆς ὁ ἀποστείλας με.

[00062]    Μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία·

[00063]    ἀπεστάλην εὐαγγελίσασθαί σοι, οὐχὶ δὲ θαμβῆσαί σε.

[00064]    Τὸ γῆρας προβάλλῃ, καὶ τὴν ἄγονον πολιὰν, καὶ τὴν ἄσπορον μήτραν.

[00065]    Καὶ τίς θέλων γεννᾷ;

[00066]    Θεοῦ τὸ δῶρον·

[00067]    μὴ γὰρ ἀνθρώπου τὸ εὕρεμα;

[00068]    οὐκ ἤκουσας τοῦ Κυρίου λέγοντος·

[00069]    Ἐγώ εἰμι ὁ ποιῶν ἄνθρωπον, καὶ πλάσσων ἐν ἀνθρώπῳ πνεῦμα;

[00070]    Ἀπιστεῖς, Ζαχαρία;

[00071]    Πῶς ὁ Ἀδὰμ ἐπλάσθη;

[00072]    πῶς ἡ Εὔα ἐκτίσθη;

[00073]    πῶς ὁ Ἰσαὰκ ἐγεννήθη;

[00074]    Ὑπακούσας Ἀβραὰμ οὐκ ἐσφάλη·καὶ σὺ ἱερεὺς ὢν ἀπιστεῖς;

[00075]    Μὴ ἀδυνατεῖ παρὰ τῷ Θεῷ πᾶν ῥῆμα, Ζαχαρία;

[00076]    ∆ιὰ τὸ γῆρας ἀντιλέγεις, ὦ πρεσβῦτα;

[00077]    σωματικὴν νέκρωσιν δραστικωτέραν ὁρίζεις Θεοῦ;

[00078]    Εἰ μὴ εἶδες τὸν Ἀβραὰμ, καλῶς ἀμφέβαλες.

[00079]    Φυσικὴν ἀσθένειαν προβάλλῃ, καὶ θεϊκῆς ἐπαγγελίας παρούσης οὐ πιστεύεις, ἀλλ' ἀμφιβάλλεις καὶ φιλονεικεῖς;

[00080]    Μικρὰ αἰτεῖς, καὶ μεγάλα λαμβάνεις·

[00081]    καὶ ὡς ζημίαν ὑπομένων κραυγάζεις, Ζαχαρία;

[00082]    Ὑπὲρ τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ μόνον προσεύχῃ·

[00083]    ἐγὼ δὲ ὃ εὐαγγελίζομαί σοι, εἰς πάντα τὰ ἔθνη συνεισάγει τὴν σωτηρίαν.

[00084]    Ὁ δὲ Ζαχαρίας ταῦτα ἀκούσας, καὶ μικρὸν τὴν ὄψιν ἀποστρέψας, ἀνταποκριθεὶς πρὸς τὸν ἄγγελον ἔφη·

[00085]    Τί λέγεις, ὦ ἄγγελε;

[00086]    ἡ γυνή μου γεννήσει;

[00087]    Τί γάρ;

[00088]    διὰ τοῦτο προσηυξάμην, ἢ τούτου ἕνεκεν τὸ θυμίαμα κινῶ τῆς ἐφημερίας, ἵνα τὴν καρπογονίαν τῷ λαῷ ἐπιδείξω;

[00089]    Συγγνώμην ἁμαρτημάτων αἰτῶ·

[00090]    μὴ γὰρ λύσιν στειρώσεως ἐπιποθῶ;

[00091]    τὴν συναγωγὴν κουφισθῆναι θέλω·

[00092]    μὴ γὰρ τὴν Ἐλισάβετ ὀγκωθῆναι;

[00093]    ψυχὰς τετραυματισμένας παρακαλῶ ἰαθῆναι·

[00094]    μὴ γὰρ μαζοὺς ξηρανθέντας γαλακτοῤῥυεῖς γενέσθαι;

[00095]    Τί λέγεις, ὦ ἄγγελε;

[00096]    ἡ γυνή μου γεννήσει;

[00097]    Καὶ τί τὸ κέρδος τῶν ἔξω προσευχομένων;

[00098]    ἆρα δὲ ἀκούσαντες οὐ λιθάσουσί με, λέγοντες ὅτι μὴ ὑπὲρ αὐτῶν καὶ τῆς κοινωφελοῦς ἕνεκεν σωτηρίας καθίσταμαι ἀρχιερεὺς, ἀλλ' ἑαυτοῦ μόνον;

[00099]    καὶ ὅτι οὐ λόγον, ἀλλὰ γόνον ἐδεξάμην·

[00100]    Οὐδείς μοι λόγος πρὸς τεκνογονίαν·

[00101]    ἄπαγε, τοῦτο οὐ βούλομαι.

[00102]    Ὅπερ ηὐχόμην, οὐκ ἔλαβον·

[00103]    καὶ νῦν ἕτερα ἀνθ' ἑτέρων μοι γνωρίζεις;

[00104]    Οὐδείς μοι λόγος περὶ παιδοποιίας·

[00105]    νόσος στειρώσεως γέγονε.

[00106]    Μὴ γὰρ χρόνος τὴν ἐπιθυμίαν ἐθέρισε, καὶ ἡ ἀσθένεια τῆς φύσεως, οὐ τῆς μίξεως;

[00107]    Οὐδείς μοι λόγος νῦν περὶ τεκνογονίας.

[00108]    Ἄνευ βακτηρίας βαδίζειν οὐ δυνάμεθα, καὶ πῶς τεκνογονίας ἄρχεσθαι κελευόμεθα;

[00109]    Τὸ γῆρας τὴν φύσιν ἠρνήσατο·

[00110]    πίστεως ἔξω τὸ πρᾶγμα.

[00111]    Τάφον περιβλεπόμεθα, καὶ τροφὸν ἀῤῥαβωνισόμεθα;

[00112]    Οὐδείς μοι λόγος περὶ τεκνογονίας.

[00113]    Τοῦ λαοῦ τὴν σωτηρίαν ζητῶ, καὶ τοῦ ἔθνους τὴν εὐδαιμονίαν, τῶν ἐχθρῶν τὴν αἰχμαλωσίαν, καὶ τοῦ λαοῦ τὴν εὐημερίαν, οὐχὶ δὲ κλαυθμυρίσματα, καὶ σπάργανα καὶ νηπιώδεις τροφάς.

[00114]    Οὐδείς μοι λόγος περὶ τούτου.

[00115]    Πῶς πατὴρ γνησίου παιδὸς εὑρεθήσομαι;

[00116]    Τὸ γῆρας ἀπωθεῖται τὴν πίστιν, ἔξω φύσεως λοιπὸν τὸ πρᾶγμα, διαλέλυται τὰ γεννητικὰ μόρια·

[00117]    ῥάβδον ὡς ἵππον κατέχων ἐπιβαίνω, καὶ μονογαμίας μοι πεῖραν ἀνα ^[61.759] ξέεις, ὅτε τάφος τὸ πᾶν σῶμα γέγονε;

[00118]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, φράσον μοι, ὦ μέγιστε Γαβριήλ, (ἀναγκαῖον γὰρ τοῦτο καὶ τοὺς ἀγνοοῦντας γνῶναι, ὅτιπερ Γαβριὴλ, Θεοῦ ἄνθρωπος ἑρμηνεύεται)·

[00119]    εἰπὲ, κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο;

[00120]    Ἰδοὺ τρέμοντά μου τὰ μέλη·

[00121]    ἰδοὺ τὸ γῆρας ἀμφοτέρων καὶ εἰς γῆν ὁρώντων.

[00122]    Εἰ μέρος ἐνέαζε, καὶ μέρος ἐπεπαλαίωτο, μικρά τις ἐλπὶς ἦν τῶν λεγομένων·

[00123]    νῦν ἑκατέρων τὸ σῶμα σεσάθρωται.

[00124]    Οὐδὲν ἕτερον περιμένομεν, εἰ μὴ τὸ δρέπανον τοῦ θανάτου, ὡς στάχυες πέπειροι πρὸς θερισμόν.

[00125]    Εἰ δὲ ὅλως ἀληθεύεις, δέσποτα Γαβριὴλ, ὃ λέγεις, δὸς δὴ ἄλλο προσοδεῦσαι σημεῖον, ἀῤῥαβῶνά μοι πίστευσον τῆς ἐπαγγελίας τὴν θαυματουργίαν.

[00126]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο;

[00127]    Ὁ Ἀαρὼν οὐκ ἐπίστευσεν, εἰ μὴ ἡ ῥάβδος ἤνθησε·

[00128]    Μωϋσῆς οὐκ ἐπληροφορήθη, εἰ μὴ ἡ χεὶρ αὐτοῦ ἐλευκάνθη·

[00129]    Γεδεὼν οὐ συνῆκεν, εἰ μὴ ἐπὶ τὸν πόκον γέγονεν ἡ δρόσος.

[00130]    Ἐζεκίας οὐκ ἐπέγνω, εἰ μὴ ὁ ἥλιος ἀνεποδίσθη.

[00131]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο;

[00132]    ∆ὸς σὺ σημεῖον, καὶ χορεύω νεανικά·

[00133]    δὸς σημεῖον, ἵνα μὴ Ἐλισάβετ προπετῶς γελάσῃ, ὡς ἡ Σάῤῥα.

[00134]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, ἀρχάγγελε μηνυτά;

[00135]    πόθεν μοι δῆλα τὰ ἐκ σοῦ μοι ῥηθέντα;

[00136]    Εἰ δεύτερος Ἀβραὰμ φαίνομαι, ὑπάρξει μοι τὰ τοῦ Ἀβραὰμ ἰδιώματα.

[00137]    Εἴσελθε ὑπὸ τὸ δωμάτιόν μου, καὶ νίψω τοὺς πόδας σου ὁδοιπορίαν στείλαντι, καὶ παραθήσω σοι τράπεζαν μυστηρίου πεπληρωμένην·

[00138]    ἀλεύρου σατὰ τρία Ἐλισάβετ φυράσει, τὴν Ἐκκλησίαν προζωγραφοῦσα.

[00139]    Ζήτει μόσχον, ἵνα δωρήσῃ γόνον.

[00140]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, ὁ καλὰ εὐαγγέλια ἄνωθεν ἐπὶ γῆς ἡμῖν φέρων;

[00141]    τί μοι τοῦ παιδὸς τὸ ὄνομα, ἄγγελε, προλέγεις, καὶ τοῦ μὴ παρόντος τὰς ἀρετὰς ἀριθμεῖς;

[00142]    ∆εῖξόν μοι τὸ ὑπὲρ φύσιν, ἵνα πιστεύσω τὸ παρὰ φύσιν·

[00143]    ἐὰν ὁ οὐρανὸς ἀνακαμαροῦται, κἀγὼ ἀνανεοῦμαι·

[00144]    ἐὰν ἡ θάλασσα μετρῆται, καὶ ἡ γυνή μου Ἐλισάβετ μαιοῦται·

[00145]    ἐὰν ὁ ἥλιος καταλαμβάνηται, καὶ οἱ ξηροὶ μασθοὶ γάλα ῥεύσουσιν·

[00146]    ἐὰν ἡ σελήνη ἀναχαιτίζηται, καὶ ἡ ξηρὰ μήτρα νοτίζεται.

[00147]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο;

[00148]    Ἐγὼ γάρ εἰμι πρεσβύτης, καὶ ἡ γυνή μου προβεβηκυῖα ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῆς.

[00149]    Ὁ δὲ ἄγγελος πρὸς τὸν Ζαχαρίαν·

[00150]    Θεὸν ἐνέχυρον ἀπαιτεῖς;

[00151]    ἀσθένειαν βεβαιοτέραν τῆς δεσποτικῆς ἐπαγγελίας ὁρίζῃ;

[00152]    τὸν εὐαγγέλιά σοι κομίζοντα ἀνακρίνειν οὐ δέδοικας;

[00153]    κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, λέγεις, ὦ Ζαχαρία;

[00154]    μὴ γὰρ εἰς Αἴγυπτον ἀποστέλλῃ, ἵνα φοβηθῇς τὸν Φαραώ;

[00155]    κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, λέγεις, ὦ Ζαχαρία;

[00156]    οὐδὲν ὑπὲρ φύσιν ὁ Θεὸς ἐργάζεται;

[00157]    φύσεως ἀκολουθίαν ζητεῖς, καὶ οὐκ εἶδες θεότητος παράδοξον ποίησιν;

[00158]    Εἰπέ μοι, Ζαχαρία, τῆς γῆς οἱ στῦλοι ποῦ πεπήγασι;

[00159]    τοῦ οὐρανοῦ δὲ τὸ κύτος ποῦ κατήρτισται;

[00160]    νεφελῶν δὲ αἱ κύται ποῦ εὑρίσκονται;

[00161]    ὑετοῦ δὲ σταγόνες ποῦ στημονίζονται;

[00162]    βόλοι δὲ χιόνος ποῦ λατομοῦνται;

[00163]    ἡλίου δὲ δρόμον τίς ἡνιοχεῖ;

[00164]    σελήνης δὲ μείωσιν τίς ὁροθετεῖ;

[00165]    ἀστέρων πλῆθος τίς ἐξαριθμήσει;

[00166]    θάλασσα δὲ μαινομένη πῶς ψάμμον αἰδεῖται;

[00167]    ποταμοὶ δὲ θερμοῤῥύται πῶς συγκιρνῶνται;

[00168]    ὁμίχλης δὲ σκότος πῶς ἐξυφαίνεται;

[00169]    ἄνθρωπος δὲ ἐν μήτρᾳ πῶς διαπλάττεται;

[00170]    καὶ τοῦ ἄῤῥενος τὸ θῆλυ πῶς λειότερον εὑρίσκεται;

[00171]    θεοείκελος δὲ ψυχὴ πῶς ἀθρόον ἐν τῷ σώματι εὑρίσκεται;

[00172]    Κατὰ τί γνώσομαι τοῦτο, λέγεις, ὦ Ζαχαρία;

[00173]    φύσεως ἀκολουθίαν ζητεῖς, ὅπου θεότητος ἐργασία;

[00174]    τί, τὴν στεῖραν ἀπιστεῖς γεννῆσαι;

[00175]    Τί οὖν;

[00176]    ἐὰν ἀκούσῃς παρθένον τίκτουσαν παραδόξως;

[00177]    Καὶ εἴη τὸ ἄπιστον εἰς πίστιν προγυμναζόμενον;

[00178]    Ἔνθεν γὰρ καὶ ἐπὶ τῆς στείρας νῦν ἀπιστία κολάζεται, ἵνα τὴν ἐπὶ τῆς παρθένου θαυματουργίαν μὴ ἀμφιβάλῃς Ἔσῃ, φησὶ, σιωπῶν, καὶ μὴ δυνάμενος λαλῆσαι.

[00179]    Ὢ τῆς φιλανθρώπου τιμωρίας, διόρθωσιν μᾶλλον ἐργαζομένης! Αὐτὴν γὰρ ὁ ἄγγελος τὴν σφαλεῖσαν φωνὴν σωφρονίζει, αὐτὴν χαλινοῖ τὴν τολμήσασαν γλῶσσαν.

[00180]    Ἦν γὰρ, φησὶ, διανεύων αὐτοῖς, καὶ διέμεινε κωφός.

[00181]    Καλῶς ὁ εὐαγγελιστὴς καὶ τὸ, ∆ιέμεινε, συνεγράψατο.

[00182]    Περιέμενε γὰρ ἡ σιωπὴ τὴν τικτομένην φωνὴν, ὁ Ζαχαρίας τὸν Ἰωάννην, ὁ πρεσβύτης τὸν παῖδα, ὁ ἱερεὺς τὴν προφήτην.

[00183]    Ἐν οἷς λέγει ὁ ἄγγελος·

[00184]    Ἐπειδὴ οὖν ὡς ἄπιστος σημεῖον παρὰ Θεοῦ ζητεῖς, ἐν τοῖς ἰδίοις μέλεσι τὸ μαστιγοφόρον προσδέχου σημεῖον.

[00185]    Ἔσῃ γὰρ, φησὶ, σιωπῶν, καὶ μὴ δυνάμενος λαλῆσαι, ἄχρι ἧς ἡμέρας γένηται ταῦτα.

[00186]    Ὅπου γὰρ τῆς ἀντιλογίας τὸ ὄργανον.

[00187]    ἐκεῖ καὶ τῆς τιμωρίας τὸ πρόσταγμα·

[00188]    ὅπου τῆς προπετείας τὸ θράσος, ἐκεῖ καὶ τῆς παιδείας ὁ χαλινός·

[00189]    ὅπου ἡ ὕβρις ἐλάκτισεν, ἐκεῖ τῆς ἐπιτιμήσεως ἡ ἀπόφασις.

[00190]    Ἤθελε μὲν ὁ Θεὸς, Ζαχαρία, κήρυκά σε τοῦ τοιούτου θαύματος γενέσθαι·

[00191]    στρατοπεδάρχης γὰρ τοῦ ἐπουρα ^[61.760] νίου βασιλέως τίκτεται, καὶ τῆς κοσμικῆς τῶν ἁμαρτημάτων λυτρώσεως προκαθαρτής·

[00192]    ἐπειδὴ δὲ τὴν ἀσθένειαν τοῦ σώματος βεβαιοτέραν τῆς ἐπαγγελίας ἐποιήσω τοῦ ∆εσπότου, διὰ τοῦτο Ἔσῃ σιωπῶν, καὶ μὴ δυνάμενος λαλῆσαι ἄχρι ἧς ἡμέρας γένηται ταῦτα, ἀνθ' ὧν οὐκ ἐπίστευσας τοῖς λόγοις μου, οἵτινες πληρωθήσονται εἰς τὸν καιρὸν αὐτῶν.

[00193]    Ὁρᾷς ὅτι ἄνευ πίστεως οὐδὲν τῶν δεόντων κορυφοῦται.

[00194]    Μόνον δὲ ἤκουσεν ὁ Ζαχαρίας τὰ ῥήματα ταῦτα, εὐθέως ἐξῆλθεν ἐκ τοῦ ναοῦ, μισθὸν ἀπιστίας τὴν φίμωσιν βαστάζων.

[00195]    Ὢ τοῦ θαύματος! ἄλλους εἰσῆλθεν ἐλευθερῶσαι, καὶ αὐτὸς ἐξῆλθε καταδεδικασμένος·

[00196]    ὁ θυμιατήριον λειτουργικὸν βαστάζων, τίτλον ἐξορίας περιέφερεν.

[00197]    Ὁ λαὸς περιέμενέ τι ἀγαθὸν ἀκοῦσαι παρ' αὐτοῦ, κἀκεῖνος διένευσε·

[00198]    Μηδείς με ἐρωτήσῃ·

[00199]    ∆εσποτικῆς ἀγανακτήσεως φρίκην βαστάζω.

[00200]    Ὢ τῶν παραδόξων πραγμάτων! Ζαχαρίας φιμοῦται, καὶ ἡ Ἐλισάβετ εὐωχεῖται·

[00201]    ἀναστομοῦται γλῶττα, καὶ ὀγκοῦται μήτρα·

[00202]    ἡ εὔλαλος γλῶττα στειρεύει, καὶ ἡ ἄκαρπος στεῖρα γίνεται μήτηρ·

[00203]    μετοικεῖται τὸ πάθος τῆς μήτρας εἰς τὴν γλῶτταν·

[00204]    ἡ φωνὴ χαλινοῦται, καὶ ἡ γονὴ ἐλευθεροῦται.

[00205]    Ζαχαρίας σιγᾷ, καὶ ὁ Ἰωάννης σκιρτᾷ.

[00206]    Μόνον γὰρ εἶδεν ἡ στεῖρα τὴν παρθένον, κατενόησεν ὁ ἑωσφόρος τὸν ἥλιον, καὶ ἐσκίρτησε μέγα ὁ Ἰωάννης ἐν τῇ μητρικῇ νηδύϊ, τὴν βραδύτητα τῆς φύσεως αἰτιώμενος.

[00207]    ∆εσπότου, φησὶ, κήρυξ εἰμί·

[00208]    καὶ πῶς τοῖς ὁμοδούλοις ὁμοίως πεπέδημαι δεσμοῖς;

[00209]    Προλάβω τὸν χρόνον τῆς κυήσεως·

[00210]    οὐ περιμένω τὸν τόκον, μὴ ἀπολέσω τὸν δρόμον, μὴ δεσπότης προλάβῃ τὸν περὶ τὰς ὠδῖνας εἰλούμενον δοῦλον, μὴ γένηται τῆς φύσεως ἡ ἀκολουθία παρανομία τῆς τάξεως.

[00211]    Ἐπέγνων τὸν παρόντα, καὶ σιωπᾷν οὐκ ἀνέχομαι·

[00212]    ἐπέγνων τὸν προαποστείλαντά με πρὸ προσώπου αὐτοῦ πορεύεσθαι, ἑτοιμάσαι τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἔμπροσθεν αὐτοῦ.

[00213]    Σαλεύω τὰ δεσμὰ τῆς φύσεως·

[00214]    κηρύττειν γὰρ ἐπείγομαι.

[00215]    Ὢ τῶν παραδόξων πραγμάτων καὶ θαυμάτων! Ἅπερ ἠγνόησαν ἐν οὐρανοῖς ἄγγελοι, ἐγνώρισεν ὁ Ἰωάννης κυοφορούμενος, καὶ ἔλεγε τῇ μητρὶ αὐτοῦ.

[00216]    Θρόνους ἔλαθε, καὶ τὸν ἐν μήτρᾳ Θεὸς ἐπιδημῶν οὐ παρέδραμε·

[00217]    κυριότητας ἔκρυψε, καὶ τῷ ἐν γαστρὶ τὸ τῆς οἰκονομίας μυστήριον ἀπεκάλυψε·

[00218]    καὶ ὅπερ ἐλήλυθεν ὁ ἀρχάγγελος τῇ θεοτόκῳ κομίζων εὐαγγέλιον, ἔνδοθεν τὸ ἔμβρυον ἁλλόμενον ὑπηγόρευσεν.

[00219]    Ἐπιδημήσας γὰρ, καθὼς ἀρτίως ἠκούσατε, ὁ τοῦ γένους ἡμῶν λυτρωτὴς πρὸς τὸν ἑαυτοῦ φίλον Ἰωάννην ἀφίκετο κυοφορούμενος παραχρῆμα·

[00220]    καὶ ἦν ἰδεῖν τὸν πλαστουργὸν ἀσπαζόμενον τὸν πηλὸν, τὸν βασιλέα εἰς τὴν τοῦ στρατιώτου σκηνὴν αὐλιζόμενον, τὸν ∆εσπότην εἰς τὸ τοῦ δούλου δωμάτιον ἀφιγμένον.

[00221]    Ὃν ἐκ μήτρας ἐν μήτρᾳ θεασάμενος ὁ Ἰωάννης, τῆς φύσεως ὅρους παραδραμεῖν ἐπεχείρησεν, Οὐκ οἶδα, λέγων, φύσεως ὁροθέτην Κύριον, οὐκ ἀναμένω κυήσεως χρόνον·

[00222]    ἐν γαστρὶ ἐνναμηνιαῖος τόκος οὐκ ἀναγκαῖος ἐμοί·

[00223]    οὐ χρῄζω ταύτης τῆς εἱρκτώσεως, εἰς ἣν νῦν ἐγκέκλεισμαι.

[00224]    Καὶ τί οὐ διαπερῶ τὰ δεσμὰ τὰ κατέχοντά με;

[00225]    Ἐξέλθω, κηρύξω παραδόξων πραγμάτων σύντομον γνῶσιν·

[00226]    σήμαντρόν εἰμι θεϊκῆς παρουσίας, σάλπιγξ εἰμὶ τῆς τοῦ Θεοῦ Λόγου σαρκώσεως.

[00227]    Σαλπίσω, καὶ πατρικὴν γλῶτταν εὐγλωττήσω λαλεῖν·

[00228]    σαλπίσω, καὶ μητρικὴν νεκρωθεῖσαν μήτραν ζωώσω.

[00229]    Βλέπε τοῦ μυστηρίου τὸ ξένον·

[00230]    οὔπω γεννᾶται, καὶ τοῖς σκιρτήμασι φθέγγεται·

[00231]    οὔπω φαίνεται, καὶ ἀπειλὰς ἀποστέλλει·

[00232]    οὔπω βοᾷν συγχωρεῖται, καὶ δι' ἔργων ἀκούεται·

[00233]    οὔπω μανθάνει τὸν βίον, καὶ τὸν Θεὸν προκηρύττει·

[00234]    οὔπω βλέπει τὸ φῶς, καὶ γνωρίζει τὸν ἥλιον·

[00235]    οὔπω τίκτεται, καὶ προτρέχειν ἐπείγεται.

[00236]    Οὐ γὰρ φέρει τοῦ ∆εσπότου ἐλθόντος παρακατέχεσθαι·

[00237]    οὐκ ἀνέχεται περιμένειν τοῦ τόκου τοὺς ὅρους, ἀλλὰ ῥῆξαι φιλονεικεῖ τὸ τῆς γαστρὸς δεσμωτήριον, καὶ προμηνῦσαι σπουδάζει τὸν Σωτῆρα ἐρχόμενον, κράζων τοῖς ἅλμασιν·

[00238]    Ὁ λύων τοὺς δεσμοὺς παρεγένετο, καὶ τί ἐγὼ δεδεμένος κατέχομαι;

[00239]    ἦλθεν ὁ λόγῳ κατασκευάσας τὰ σύμπαντα, καὶ τί ἐγὼ περιμένω τοὺς ὅρους τῆς φύσεως;

[00240]    Ἐξέλθω, προδράμω, κηρύξω, βοήσω τοῖς πᾶσι παροῦσιν·

[00241]    Ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου.

[00242]    Καὶ ταῦτα μὲν τὰ τοῦ Ἰωάννου σκιρτήματα, μᾶλλον δὲ ῥήματα.

[00243]    Τῇ δὲ Ἐλισάβετ ἐπληρώθη, φησὶν, ὁ χρόνος τοῦ τεκεῖν αὐτὴν, καὶ ἐγέννησεν υἱόν.

[00244]    Καὶ ἤκουσαν οἱ συγγενεῖς αὐτῆς, καὶ οἱ περίοικοι, καὶ συνέχαιρον αὐτῇ.

[00245]    ∆ιὰ τί δὲ εἴρηται, Ἔτεκε καὶ ἐγέννησεν;

[00246]    Ὅτι τὸ μὲν φύσεώς ἐστιν ἔργον, τὸ δὲ ὑπὲρ φύσιν.

[00247]    Καθ' ὃ γυνὴ μὲν, ἔτεκε·

[00248]    καθ' ὃ ^[61.761] δὲ Πνεύματος ἁγίου χάρις ἐπέστη, ὑπὲρ φύσιν ἐγέννησεν·

[00249]    ἄλλο γὰρ φύσεως πρᾶγμα, καὶ ἄλλο χάριτος ἔργον.

[00250]    Θαῦμα γὰρ ἦν τὸ γινόμενον ὑπὸ Ἰωάννου·

[00251]    καὶ οὐ τοσοῦτον εἶχε τοῦ πατρικοῦ γένους ὅσον τοῦ Θεοῦ Λόγου.

[00252]    Καὶ τούτου μάρτυς αὐτὸς ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ λέγων πρὸς Ζαχαρίαν·

[00253]    Ἰδοὺ ἡ γυνή σου γεννήσει υἱόν σοι, καὶ Πνεύματος ἁγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὑτοῦ, καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν·

[00254]    καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλίου.

[00255]    Ὢ ἄλλης παραδόξου φύσεως ὁ τόκος τοῦ παιδός! ἦ παράδοξος, καὶ οὐ φυσικός·

[00256]    ὁ γὰρ γεννῶν, σὺν ἡδονῇ γεννᾷ, ἡ δὲ τίκτουσα, ἐν λύπαις τίκτει.

[00257]    Ἐπεὶ οὖν Ζαχαρίας ἠπίστησεν, ἡ δὲ Ἐλισάβετ οὐκ ἀμφέβαλε, τὸν ὀψίγονον παρ' ἐλπίδα δεχομένη παῖδα, τούτου χάριν, τίκτειν καὶ γεννᾷν προσαγορεύεται, τὸ μὲν διὰ τὴν φύσιν, τὸ δὲ διὰ τὴν πίστιν.

[00258]    Ὁ γεννῶν γὰρ, καθὼς προεῖπον, σὺν ἡδονῇ γεννᾷ·

[00259]    ἡ δὲ τίκτουσα, ἐν λύπαις τίκτει.

[00260]    Ποία δὲ λύπη ἐπὶ τῆς Ἐλισάβετ, ὅπου Πνεύματος ἁγίου παρουσία, οὐχὶ δὲ μαίας ἀπείρου περιοδεία;

[00261]    ἡνίκα τῆς χάριτος τὸ ἔργον, οὐ τῆς φύσεως τὸ βάρος;

[00262]    καὶ πῶς, ἄκουε.

[00263]    Οἰκτρὸς ἦν ὁ πόνος πρὸς σύγκρισιν τῆς χαρμοσύνης.

[00264]    Οὐ γὰρ κατὰ τὸ γεννηθῆναι ὁ Ἰωάννης τὴν χάριν ἐδέξατο, ἀλλ' ἐξ αὐτῆς τῆς μητρικῆς νηδύος τὴν στολὴν τοῦ ἁγιασμοῦ δεξάμενος, στρατηγὸς παράδοξος γέγονε, καθὼς ἔφη ὁ ἄγγελος·

[00265]    Πνεύματος ἁγίου πλησθήσεται ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς προελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλίου.

[00266]    Τίς τίνος προελεύσεται;

[00267]    Ἰωάννης τοῦ ∆εσπότου Χριστοῦ·

[00268]    διὰ τοῦτο Πρόδρομος ὀνομάζεται, ὡς ἔστιν αὐτοῦ τοῦ Ἰωάννου ἀκοῦσαι λέγοντος περὶ τοῦ Σωτῆρος·

[00269]    Ἔρχεται ὀπίσω μου ἀνὴρ, ὃς ἔμπροσθέν μου γέγονεν·

[00270]    ὀπίσω, διὰ τὸν χρόνον·

[00271]    ἔμπροσθεν, διὰ τὸν θρόνον.

[00272]    ∆ιὰ τί δὲ ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει·

[00273]    Ἠλίου τοῦ Θεσβίτου ὁ Γαβριὴλ τὸν Ἰωάννην προϊππάζειν τοῦ βασιλέως Χριστοῦ ἔλεγεν;

[00274]    Ἄκουε συνετῶς·

[00275]    Ἠλίας, Θεὸς ἑρμηνεύεται.

[00276]    Ἐπεὶ οὖν ὁ Ἰωάννης τὸν Θεὸν εἶχεν ἐν ἑαυτῷ, Πνεύματος γὰρ ἁγίου ἐπλήσθη ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὑτοῦ, τὸ δὲ Πνεῦμα ὁ Θεός ἐστι·

[00277]    περὶ αὐτοῦ γὰρ ἔλεγεν ὁ Κύριος διὰ τοῦ προφήτου ἐκ πολλῶν τῶν χρόνων·

[00278]    Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου, καὶ πολλοὺς ἐπιστρέψει ἀπὸ τῆς πλάνης εἰς τὴν ἀλήθειαν·

[00279]    τούτου χάριν ἐν πνεύματι καὶ δυνάμει Ἠλίου ὁ Ἰωάννης προοδεύει τοῦ Κυρίου·

[00280]    ἐπειδὴ καὶ πολλὰ παραπλήσια τοῦ Ἠλίου εἶχεν ὁ Ἰωάννης.

[00281]    Ἀμέλει τὸ βρέφος τίκτεται, καὶ ἡ φωνὴ τῷ πατρὶ ἀποδίδοται.

[00282]    Ἐρωτώμενος γὰρ, φησὶν, ὁ Ζαχαρίας, τὸ τί ἂν θέλοι τὸ παιδίον καλεῖσθαι, Ἤτησε πινακίδιον, καὶ ἔγραψε λέγων·

[00283]    Ἰωάννης ἐστὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ·

[00284]    Ὁ μὴ πι ^[61.762] στεύσας τοῦ ἀγγέλου τοῖς λόγοις, νῦν ἠναγκάσθη γράψαι τὴν ὀπτασίαν, ἐγγράφως κηρύττων·

[00285]    ὁ μὴ δεξάμενος τότε τῇ ἀκοῇ τὰ λεχθέντα, νῦν νομοθετεῖ τῇ χειρὶ τὰ γινόμενα γράφων.

[00286]    Καὶ τὴν προσηγορίαν ἀποδοὺς τῷ παιδὶ, ἀπέλαβε τὴν φωνήν·

[00287]    Ὅθεν, φησὶν, ἐθαύμασαν πάντες.

[00288]    Ἀνεῴχθη γὰρ παραχρῆμα τὸ στόμα αὐτοῦ, καὶ ἐλύθη ὁ δεσμὸς τῆς γλώττης αὐτοῦ, καὶ ἐλάλει εὐλογῶν τὸν Θεόν.

[00289]    Ὢ τοῦ παραδόξου καὶ ξένου θαύματος! ὄνομα γράφεται τέκνου, καὶ στόμα πατρὸς κωφὸν διανοίγεται·

[00290]    Ἰωάννης καλεῖται, καὶ τοῦ καλοῦντος ἡ γλῶττα ῥυθμίζεται.

[00291]    Ὁρᾷς ὡς οὐ διήμαρτε, καὶ ἡμεῖς ἀπαρεμποδίστως εἰπόντες τὴν πρέπουσαν ἐξήγησιν, οὐ διημάρτομεν;

[00292]    Ἰδοὺ γὰρ αὐτοῦ τοῦ δικαίου τὸ ὄνομα στόμα σιωπῆς διανοίγει, καὶ γλῶσσαν δυσκίνητον διεγείρει.

[00293]    Οὕτω γὰρ δείκνυται βοῶσα ἡ Ἰωάννου φωνὴ, ὅτι καὶ αὐτὸ τὸ ὄνομα φωνῆς ἐνέργεια γίνεται.

[00294]    Ἐγὼ, φησὶ, φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ·

[00295]    Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ.

[00296]    Ὢ τοῦ θαύματος! Λόγος ἐπιδημεῖ, καὶ φωνὴ προκηρύττει·

[00297]    ∆εσπότης ἔρχεται, καὶ δοῦλος προαποστέλλεται·

[00298]    Βασιλεὺς παραγίνεται, καὶ στρατιώτης προετοιμάζεται.

[00299]    Χαίρωμεν οὖν καὶ εὐφρανθῶμεν, ὅτι ἡ Ἐλισάβετ ἐγέννησε, καὶ ὁ Ζαχαρίας ἐλάλησεν·

[00300]    ὅτι στεῖρα ἔτεκε, καὶ ὁ πρεσβύτης ἐβόησεν, ὅτι πινακίδιον κηρόχυτον ἐζητήθη, καὶ γλῶσσα ἱερατικὴ ἐλύθη, καὶ ἡ φωνὴ ἐπανῆλθεν·

[00301]    ὅτι πρόδρομος ἐφάνη, καὶ ὁ κόσμος ὅλος ἐχάρη.

[00302]    Ἀλλ' ἐνταῦθα μὲν ἔδει καταλῦσαι τὸν λόγον·

[00303]    οὐ συγχωρεῖ δὲ Ζαχαρίας βοῶν·

[00304]    Εὐλογητὸς Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ, ὅτι ἐπεσκέψατο καὶ ἐποίησε λύτρωσιν τῷ λαῷ αὐτοῦ.

[00305]    Ὢ τῶν παραδόξων πραγμάτων! Τί λέγει ὁ Ζαχαρίας;

[00306]    Πρώτην φωνὴν μετὰ τὴν ἀνάστασιν ὁ Ζαχαρίας ἐβόησεν, Εὐλογητὸς Κύριος.

[00307]    Τί οὖν;

[00308]    τέθνηκεν ὁ Ζαχαρίας, καὶ ἀνέστη;

[00309]    Οὐ τέθνηκε φυσικῶς·

[00310]    παραπλήσια δὲ ὑπέμεινε τῷ θανάτῳ.

[00311]    Οἴκοθεν γὰρ, ὥσπερ τάφον, τὴν σιωπὴν ἔσχε, καὶ σπαργάνοις κατεδέθη, τοῖς γλωττίοις δεσμοῖς·

[00312]    τὸν βίον μετῆλθε, μὴ ἀναπνέων τὴν ἱερωσύνην·

[00313]    καὶ θρῆνον ὑπέμεινε, τὴν τοῦ λαοῦ στυγνότητα.

[00314]    Ἱερέως γὰρ ἀργοῦντος, τῷ πένθει κατέπιπτον πάντες οἱ μεσιτευόμενοι.

[00315]    Πρώτην φωνὴν ταύτην ἐβόησε μετὰ τὴν τροπικὴν ταύτην ἀνάστασιν ὁ Ζαχαρίας·

[00316]    Εὐλογητὸς Κύριος ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ.

[00317]    Ὦ Ζαχαρία, εἰ μὴ τὸν πνευματικὸν στάχυν κατεῖδες, τὸν νοητὸν γεωργὸν οὐκ ἐγνώριζες·

[00318]    εἰ μὴ τὸ δῶρον ἀπέλαβες, τὸν δοτῆρα οὐκ εὐλόγησας.

[00319]    Ἀλλ' ἀξίαν ᾠδὴν τοῦ δώρου ὁ Ζαχαρίας προφητικῶς τῷ Θεῷ ᾔνεσε.

[00320]    Κράζωμεν δὲ καὶ ἡμεῖς·

[00321]    Εὐλογητὸς Κύριος ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐπεσκέψατο καὶ ἐποίησε λύτρωσιν τῷ λαῷ αὐτοῦ·

[00322]    ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, νῦν καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

[00323]    Ἀμήν.

[00324]    ὰ

© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
0345-0407 - Iohannes Chrysostomus - In natale sancti Joannis prophetae
Litterarum Omnium Conspectus: 139 Litterae, quae repetitae sunt in 15,381 occasionibus