Tertullianus - Lexicum Proprium seu 'Concordances' - Opera Omnia

TERTULLIANUS
Lexicum Proprium seu 'Concordances' - Opera Omnia - Verbum 'Haereses' [88]
This html page belongs to www.documentacatholicaomnia.eu and has been written by CDO program. Copyright by Cooperatorum Veritatis Societas and GSM

000-00-00 Serial Number=0771657407

Adversus Hermogenem Reditus in Auctori Indicem

[0197B]   In quantum enim veritatis regula prior, quae etiam futuras haereses praenuntiavit, in tantum posteriores quaeque doctrinae haereses praejudicabuntur, quia sunt quae futurae veritatis antiquiore regula praenuntiabantur.

[0197B]   In quantum enim veritatis regula prior, quae etiam futuras haereses praenuntiavit, in tantum posteriores quaeque doctrinae haereses praejudicabuntur, quia sunt quae futurae veritatis antiquiore regula praenuntiabantur.

000-00-00 Serial Number=0441783786

Adversus Marcionem Reditus in Auctori Indicem

[0519B]   Soleo in praescriptione adversus omnes, de haereses testimonio temporum compendium figere, priorem vindicans regulam nostram omni haeretica posteritate.

[0521A]   At cum monet cavendum a subtililoquentia et philosophia et inani seductione, quae sit secundum [0521A] elementa mundi; non secundum coelum aut terram dicens, sed secundum literas saeculares; et secundum traditionem, scilicet hominum subtililoquorum et philosophorum: longum est quidem et alterius operis ostendere, hac sententia omnes haereses damnari, quod omnes ex subtililoquentiae viribus et philosophiae regulis constent.

[0489A]   Saepe jam ostendimus haereses apud Apostolum inter mala ut malum poni, et eos probabiles intelligendos, qui haereses ut malum fugiant.

[0489A]   Saepe jam ostendimus haereses apud Apostolum inter mala ut malum poni, et eos probabiles intelligendos, qui haereses ut malum fugiant.

000-00-00 Serial Number=0784370959

Adversus Marcionem Libri Quinque Reditus in Auctori Indicem

[1083]   Tractat enim pene omnes Marcionis haereses, et ad argumenta ejus paucis respondet: quo fit ut titulo adjecerimus: DE VARIIS EJUS HAERESIBUS.

000-00-00 Serial Number=0135210514

Adversus Valentinianos Reditus in Auctori Indicem

[0526C]   Opportunior sane se dabit occasio de immensa farragine GNWSEWS in genere ac de arduo themate Valentiniano in specie uberius disserendi, ubi de praestantissimis Irenaei adversus haereses libris dicendum erit.

[0550B]   Etiam creatori nostro Enniana coenacula in aedicularum disposita sunt forma, aliis atque aliis pergulis superstructis, et unicuique deo per totidem scalas distributis, quot haereses fuerint.

[0576B]   Meretur ab illis praelationem, [0576B] cui omnes haereses procurantur.

[0525C]   [0525C] librorum adversus haereses interpetationem latinam, veterem et vulgatam, quam, ad usque tempora nostra servatam, Irenaeo ipso vel adhuc in vivis superstite, vel nuper erepto, editam fuisse constat.

[0549A]   Aut si in totum haereses non sunt, ut qui eas pellunt, finxisse credantur, mentietur Apostolus praedicator illarum (I Cor.

000-00-00 Serial Number=0634388626

De Anima Reditus in Auctori Indicem

[0736A]   [0736A] Fere enim haereses ad nostra exempla prosiliunt, inde sumentes praesidia quo pugnant.

[0651A]   Atque utinam nullas haereses oportuisset existere, ut probabiles quique emicarent (I Cor.

[0661C]   Viderint artes et disciplinae, viderint et haereses.

000-00-00 Serial Number=0419263959

De Carne Christi Reditus in Auctori Indicem

[0779B]   Haec sola sufficere vice praescriptionis debuerunt ad testimonium carnis humanae, et ex homine sumptae, et non spiritalis; sicut nec animalis, nec sidereae, nec imaginariae; si sine studio et artificio contentionis haereses esse potuissent.

[0754A]   Christum humanam assumpsisse carnem demonstrat, contra haereticos quatuor, Marcionem, Apellem, Valentinum et Basilidem, seu potius adversus quatuor haereses scribit, primam Marcionitarum, secundam Apellis, tertiam et quartam Valentinianorum.

[0766B]   Primo quidem, nunquam quisquam adnuntiasset illi matrem et fratres ejus foris stare, qui non certus esset habere illum matrem et fratres, et ipsos esse, quos tunc nuntiabat, vel retro cognitos, vel tunc ibidem compertos, licet propterea abstulerint [0766B] haereses ista de Evangelio, quod et creditum patrem ejus Joseph fabrum, et matrem Mariam, et fratres et sorores ejus optime notos sibi esse dicebant, qui mirabantur doctrinam ejus.

[0753C]   Et rursum: Igitur quantum ad haereticos, demonstravimus, quo cuneo occurrendum sit a nobis, [0753C] et occursum est jam suo quoque titulo DE CARNE DOMINI ADVERSUS HAERESES; ad hanc maxime quaestionem praestruendam.

[0756A]   Sed plenius ejusmodi praescriptionibus adversus omnes haereses, alibi jam usi sumus.

000-00-00 Serial Number=0404908955

De Praescriptionibus Adversus Haereticos Reditus in Auctori Indicem

[0017B]   Ac per hoc, non eos probabiles facit, qui in haereses diverterint, cum maxime diverti ab ejusmodi objurget, edocens unum omnes loqui et idipsum sapere (I Cor.

[0020B]   Fuerat Athenis, et istam sapientiam [0020B] humanam, affectatricem et interpolatricem veritatis, de congressibus noverat, ipsam quoque in suas haereses multipartitam varietate sectarum invicem repugnantium.

[0015A]   Quid ergo, si episcopus, si diaconus, si vidua, si virgo, si doctor, si etiam martyr lapsus a regula fuerit, ideo haereses veritatem videbuntur obtinere?

[0019A]   Ipsae denique haereses a philosophia subornantur.

[0017B]   Ostendit enim, gravioris mali prospectu, de levioribus [0017B] se facile credidisse; certe, non ut ideo de malis crediderit, quia haereses bonae essent; sed uti de pejoris quoque notae tentationibus praemoneret non esse mirandum, quas diceret tendere ad probabiles quosque manifestandos, scilicet quos non potuerit depravare.

[0017C]   I, 10), [0017C] quod etiam haereses non sinunt.

[0018A]   Nec diutius de isto, si idem est Paulus, qui et alibi haereses inter carnalia crimina numerat, scribens ad Galatas (V, 20), et qui Tito suggerit (III, 10 et 11), hominem haereticum post primam correptionem recusandum, quod perversus sit ejusmodi et delinquat, ut a semetipso damnatus.

[0042B]   Oportebat enim haereses esse (I Cor.

[0017A]   Porro, si dissensiones et schismata increpat, quae sine dubio mala sunt, et incontinenti haereses subjungit (I Cor.

[0014B]   Quis, hoc dicens, non ipse sibi respondet, neque prudentes, neque fideles, neque usitatos aestimandos, quos haereses potuerint demutare?

[0018A]   Sed et in omni pene epistola de adulterinis doctrinis fugiendis inculcans, haereses taxat, quarum opera sunt adulterae doctrinae, haereses dictae graeca voce, ex interpretatione [0018B] electionis qua quis, sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.

[0041A]   Quoquo modo sit erratum; tamdiu utique regnavit error, quamdiu haereses non erant.

[0019A]   [0019A] Ipsas denique haereses cum a philosophia subornentur, eo et curiositatis nomine etiam caveri oportere ab Apostolo praescriptum.

[0013A]   Vane ergo et inconsiderate plerique hoc ipso scandalizantur, [0013A] quod tantum haereses valeant.

[0016A]   Quin potius memores simus tam dominicarum pronuntiationum quam apostolicarum litterarum, quae futuras haereses praenuntiarunt, et fugiendas praefinierunt.

[0016B]   Nunc sunt haereses, non minus doctrinarum perversitate Ecclesiam lacessentes, quam tunc Antichristus persecutionum atrocitate persequetur: nisi quod persecutio et martyras facit, haeresis apostatas tantum.

[0014A]   Mirum scilicet, ut malum vires suas habeat; nisi quod haereses apud eos multum valeant, qui in fide non valent.

[0055B]   Et ideo, neque a diabolo immissa esse spiritalia nequitiae, ex quibus etiam haereses veniunt, dubitare quis debet, neque ab idololatria distare haereses, cum et auctoris et operis ejusdem sint, cujus et idololatria.

[0012C]   Adversus haereticos, sive haereses tum temporis grassantes, scripturus Tertullianus, videns disputationibus sive nihil aut parum profici, certis praescriptionibus, sive doctrinarum retractatu (uti ipse alibi loquitur), revincendos existimavit.

[0055B]   Et ideo, neque a diabolo immissa esse spiritalia nequitiae, ex quibus etiam haereses veniunt, dubitare quis debet, neque ab idololatria distare haereses, cum et auctoris et operis ejusdem sint, cujus et idololatria.

[0041B]   Caeterum satis ineptum, ut prior in doctrina haeresis habeatur; vel quoniam ipsa est quae futuras haereses et cavendas praenuntiavit.

[0016B]   Et ideo haereses quoque oportebat esse, ut probabiles quique manifestarentur (I Cor.

[0050A]   Haec est institutio, non dico jam quae futuras haereses praenuntiabat, sed de qua haereses prodierunt.

[0050A]   Ita et haereses de nostro frutice, non nostro genere; veritatis grano, sed mendacio sylvestres.

[0013B]   Sed enim febrem, ut malum et de caussa et de potentia sua, ut notum est, abominamur potius quam miramur, et, quantum in nobis est, praecavemus, non habentes abolitionem ejus in nostra potestate; haereses vero, mortem aeternam et majoris ignis ardorem inferentes, malunt quidam mirari quod hoc possint, quam devitare ne possint, cum habeant devitandi potestatem.

[0042B]   Ne quis etiam hinc haereses defendat.

[0047B]   Eligant igitur sibi tempora universae haereses, quae quando fuerint, dummodo intersit quae quando, dum de veritate non sint.

[0018A]   [0018A] Quippe cum, Epistola ad Titum, Apostolus haereticum describens, haereses dictas insinuet graeca voce ex interpretatione electionis, qua quis sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.

[0044B]   Si interim quaedam sint haereses etiam inde ab aetate apostolica; praescribendum uti evolvant ordinem episcoporum suorum, ita per successiones ab initio decurrentem, ut primus ille episcopus aliquem ex Apostolis aut apostolicis viris habeat antecessorem, quemadmodum Smyrnaeorum et Romanorum Ecclesiae; quod cum probare non possim, in communicationem non recipiantur.

[0045B]   Ita omnes haereses ad utramque formam nostris Ecclesiis provocatae, probent se quaqua putant apostolicas.

[0027A]   Hanc regulam a Christo institutam nullas apud nos habere quaestiones, nisi quas haereses inferunt, et quae haereticos faciunt.

[0045C]   Quid quod jam tum ab Apostolis et demonstratae et [0045C] ejeratae fuerint, ex quibus et reliquas haereses omnes sua semina sumpsisse.

[0017B]   Denique si totum capitulum ad unitatem continendam, et separationes coercendas sapit, haereses vero non minus ab unitate divellunt, quam schismata et dissensiones; sine dubio et haereses in ea conditione reprehensionis constituit, in qua schismata et dissensiones.

[0048A]   His definitionibus provocatae a nobis et revictae haereses omnes, sive quae posterae, sive quae coaetaneae Apostolorum, dummodo diversae; sive generaliter, sive specialiter notatae ab eis, dummodo praedamnatae; audeant respondere et ipsae aliquas ejusmodi praescriptiones adversus nostram disciplinam.

[0017B]   Denique si totum capitulum ad unitatem continendam, et separationes coercendas sapit, haereses vero non minus ab unitate divellunt, quam schismata et dissensiones; sine dubio et haereses in ea conditione reprehensionis constituit, in qua schismata et dissensiones.

[0053A]   Nec periclitor dicere ipsas quoque Scripturas sic esse ex Dei voluntate dispositas, ut haereticis materias subministrarent, cum legam oportere haereses esse, quae sine Scripturis esse non possunt.

[0011C]   Hinc Partis prioris Propositio prima: oportere et haereses esse, et plurimum valere, multumque in subvertendas animas proficere.

[0042B]   Nec tamen ideo bonum haereses, quia eas oportebat, quasi non et malum oportuerit esse.

[0013A]   Proinde haereses, ad languorem et interitum fidei productas, si expavescimus hoc eas posse, prius est, ut expavescamus [0013B] hoc eas esse; quae, dum sunt, habent posse; et dum possunt, habent esse.

[0012C]   Priusquam autem ad propositum veniat, docet non oportere nos admirari super haereses, eo quod praenuntiatae fuerint.

[0058A]   Denique penitus inspectae haereses omnes in multis cum auctoribus dissentientes deprehenduntur.

[0011C]   Cunctas haereses ab alterutro fonte, sive saecularis sapientiae sive prurientis curiositatis, dimanare [0011D] VII-XII.

[0060B]   Sed nunc quidem generaliter actum est a nobis adversus haereses omnes, certis et justis, et necessariis praescriptionibus repellendas a conlatione Scripturarum.

[0012D]   Conditio praesentium temporum etiam hanc admonitionem provocat nostram: non oportere nos [0012D] mirari super haereses istas, sive quia sunt, futurae enim praenuntiabantur, sive quia fidem quorumdam subvertunt, ad hoc enim sunt, ut fides, habendo tentationem, habeat etiam probationem.

[0030B]   Ille vero, si quis est, cujus caussa in congressum descendis Scripturarum, ut eum dubitantem confirmes, ad veritatem, an magis ad haereses deverget?

[0016B]   II, 19), tam qui in persecutionibus steterint, quam qui ad haereses non exorbitaverint.

[0014A]   Non aliter haereses de quorumdam infirmitatibus habent quod valent, nihil valentes, si in bene valentem fidem incurrant.

[0018A]   Sed et in omni pene epistola de adulterinis doctrinis fugiendis inculcans, haereses taxat, quarum opera sunt adulterae doctrinae, haereses dictae graeca voce, ex interpretatione [0018B] electionis qua quis, sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.

[0027A]   Haec regula a Christo, ut probabitur, instituta, nullas habet apud nos quaestiones, nisi quas haereses inferunt, et quae haereticos faciunt.

[0044A]   Ea sententia manebit adversus posteriores quasque haereses, [0044B] quibus nulla constantia de conscientia competit ad defendendam sibi veritatem.

[0009A]   [0009A] Etsi Tertulliani de Praescriptionibus librum, inter omnia ejus opuscula longe praestantissimum esse, eoque uno telo cunctas omnium temporum haereses prostratas pessumdari, nemo ierit inficias, cuique tamen nota est ardua, quae ab ipso operis occursu suboritur, controversia, quonam nempe potissimum tempore, an ante, postve Auctoris ad Montanistas discessum, libellus iste vel fuerit editus, vel exaratus.

[0041A]   [0041A] Haereses potius errasse, quae vera doctrina sunt posteriores.

[0029B]   Deinde quod nihil proficiat congressio Scripturarum; cum haereses quasdam non recipiant, et si quas recipiant, adjectionibus et detractionibus intervertant, aut [0030A] non recipiant integras, et si aliquatenus integras, diversas expositiones comminiscantur.

[0054A]   Sequetur, a quo intellectus intervertatur eorum quae ad haereses faciant?

[0011C]   Hunc librum licet in duas scindere partes, quarum [0011C] prior praevia quaedam quinque perpendet momenta quae viam ad praescriptiones sternunt, posterior vero novem praecipuos adversus haereses praescribendi modos exponit.

[0010B]   Ac primo, Tertullianum arbitramur hunc librum concepisse primisque tabulis exaravisse, cum, Romae versatus, fide adhuc integer ac veluti aestu novitio ferox et superbiens, omnes haereses undique Sedem Apostolicam unanimi impetu obsidentes, ad Petram uno traditionis ictu allisas, conspexerit; ac simul cum summis viris qui in Urbe, eadem tempestate florebant, necessitate conjunctus, nempe cum Caio presbytero, Hippolytoque, illustribus prae cunctis S.

[0050A]   Haec est institutio, non dico jam quae futuras haereses praenuntiabat, sed de qua haereses prodierunt.

[0017A]   Fugiendas haereses praefinitum non modo dissensionum et schismatum, sed etiam ipsarum haereseon nomine.

[0011C]   Fugiendas esse haereses, utpote dissensionibus et persecutionibus pejores.

[0016A]   Quin potius memores simus tam dominicarum pronuntiationum, quam apostolicarum litterarum, quae nobis et futuras haereses praenuntiarunt, et fugiendas praefinierunt; et sicut esse illas non expavescimus, ita posse id, propter quod fugiendae sunt, non miremur.

[0017A]   Quod malis adjungat, malum utique profitetur, et quidem majus; cum ideo credidisse se dicat de schismatibus et dissensionibus, quia sciret etiam haereses oportere esse.

000-00-00 Serial Number=0864660978

De Resurrectione Carnis Reditus in Auctori Indicem

[0794A]   Perperam proinde suo etiam more haereses pro se interpretari [0794B] interiorem et exteriorem hominem, quasi per corruptionem, exterioris carnis corruptelam intelligat.

[0809A]   Plane apud Philosophos habes, qui mundum hunc innatum infectumque defendant: sed multo melius, quod omnes fere haereses natum et factum mundum annuentes, conditionem Deo nostro adscribunt.

[0850B]   Nactae denique haereses duos homines ab Apostolo editos, interiorem, id est animam, [0850C] et exteriorem, id est carnem; salutem quidem animae, id est interiori homini, exitium vero carni, id est exteriori, adjudicaverunt; quia scriptum sit Corinthiis: Nam etsi homo noster exterior corrumpitur, sed interior renovatur de die et die.

[0850B]   Nihil autem mirum, si et ex ipsius instrumento captentur argumenta, cum oporteat haereses esse; quae esse non possent, si non et perperam Scripturae intelligi possent.

[0886B]   Nam quia haereses esse oportuerat, ut probabiles quique manifestarentur (I Cor.

[0796B]   Ideoque et Christum aliter disponere coacti, ne creator carnis habeatur, in ipsa prius carne ejus erraverunt; aut nullius veritatis contendentes eam, secundum Marcionem et Basilidem; aut propriae qualitatis, secundum haereses Valentini, et Apellem.

[0797C]   Igitur, quantum ad haereticos, demonstravimus quo cuneo occurrendum sit a nobis; et occursum est jam suo quoque titulo, de Deo quidem unico, et Christo ejus, adversus Marcionem; de carne vero Domini, etiam adversus quatuor haereses; ad hanc maxime quaestionem [0798A] praestruendam, uti nunc de sola carnis resurrectione ita digeram, tanquam penes nos incertum, dum sit quoque certum penes Creatorem.

Reditus in Auctori Indicem
Reditus in Indicem Primum

Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam:     Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.» Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»

[0197B]	In quantum enim veritatis regula prior, quae etiam futuras haereses praenuntiavit, in tantum posteriores quaeque doctrinae haereses praejudicabuntur, quia sunt quae futurae veritatis antiquiore regula praenuntiabantur.
[0197B]	In quantum enim veritatis regula prior, quae etiam futuras haereses praenuntiavit, in tantum posteriores quaeque doctrinae haereses praejudicabuntur, quia sunt quae futurae veritatis antiquiore regula praenuntiabantur.

[0519B]	Soleo in praescriptione adversus omnes, de haereses testimonio temporum compendium figere, priorem vindicans regulam nostram omni haeretica posteritate.
[0521A]	At cum monet cavendum a subtililoquentia et philosophia et inani seductione, quae sit secundum [0521A] elementa mundi; non secundum coelum aut terram dicens, sed secundum literas saeculares; et secundum traditionem, scilicet hominum subtililoquorum et philosophorum: longum est quidem et alterius operis ostendere, hac sententia omnes haereses damnari, quod omnes ex subtililoquentiae viribus et philosophiae regulis constent.
[0489A]	Saepe jam ostendimus haereses apud Apostolum inter mala ut malum poni, et eos probabiles intelligendos, qui haereses ut malum fugiant.
[0489A]	Saepe jam ostendimus haereses apud Apostolum inter mala ut malum poni, et eos probabiles intelligendos, qui haereses ut malum fugiant.

[0526C]	Opportunior sane se dabit occasio de immensa farragine GNWSEWS in genere ac de arduo themate Valentiniano in specie uberius disserendi, ubi de praestantissimis Irenaei adversus haereses libris dicendum erit.
[0550B]	Etiam creatori nostro Enniana coenacula in aedicularum disposita sunt forma, aliis atque aliis pergulis superstructis, et unicuique deo per totidem scalas distributis, quot haereses fuerint.
[0576B]	Meretur ab illis praelationem, [0576B] cui omnes haereses procurantur.
[0525C]	[0525C] librorum adversus haereses interpetationem latinam, veterem et vulgatam, quam, ad usque tempora nostra servatam, Irenaeo ipso vel adhuc in vivis superstite, vel nuper erepto, editam fuisse constat.
[0549A]	Aut si in totum haereses non sunt, ut qui eas pellunt, finxisse credantur, mentietur Apostolus praedicator illarum (I Cor.

[0736A]	[0736A] Fere enim haereses ad nostra exempla prosiliunt, inde sumentes praesidia quo pugnant.
[0651A]	Atque utinam nullas haereses oportuisset existere, ut probabiles quique emicarent (I Cor.
[0661C]	Viderint artes et disciplinae, viderint et haereses.

[0779B]	Haec sola sufficere vice praescriptionis debuerunt ad testimonium carnis humanae, et ex homine sumptae, et non spiritalis; sicut nec animalis, nec sidereae, nec imaginariae; si sine studio et artificio contentionis haereses esse potuissent.
[0754A]	Christum humanam assumpsisse carnem demonstrat, contra haereticos quatuor, Marcionem, Apellem, Valentinum et Basilidem, seu potius adversus quatuor haereses scribit, primam Marcionitarum, secundam Apellis, tertiam et quartam Valentinianorum.
[0766B]	Primo quidem, nunquam quisquam adnuntiasset illi matrem et fratres ejus foris stare, qui non certus esset habere illum matrem et fratres, et ipsos esse, quos tunc nuntiabat, vel retro cognitos, vel tunc ibidem compertos, licet propterea abstulerint [0766B] haereses ista de Evangelio, quod et creditum patrem ejus Joseph fabrum, et matrem Mariam, et fratres et sorores ejus optime notos sibi esse dicebant, qui mirabantur doctrinam ejus.
[0753C]	Et rursum: Igitur quantum ad haereticos, demonstravimus, quo cuneo occurrendum sit a nobis, [0753C] et occursum est jam suo quoque titulo DE CARNE DOMINI ADVERSUS HAERESES; ad hanc maxime quaestionem praestruendam.
[0756A]	Sed plenius ejusmodi praescriptionibus adversus omnes haereses, alibi jam usi sumus.

[0017B]	Ac per hoc, non eos probabiles facit, qui in haereses diverterint, cum maxime diverti ab ejusmodi objurget, edocens unum omnes loqui et idipsum sapere (I Cor.
[0020B]	Fuerat Athenis, et istam sapientiam [0020B] humanam, affectatricem et interpolatricem veritatis, de congressibus noverat, ipsam quoque in suas haereses multipartitam varietate sectarum invicem repugnantium.
[0015A]	Quid ergo, si episcopus, si diaconus, si vidua, si virgo, si doctor, si etiam martyr lapsus a regula fuerit, ideo haereses veritatem videbuntur obtinere?
[0019A]	Ipsae denique haereses a philosophia subornantur.
[0017B]	Ostendit enim, gravioris mali prospectu, de levioribus [0017B] se facile credidisse; certe, non ut ideo de malis crediderit, quia haereses bonae essent; sed uti de pejoris quoque notae tentationibus praemoneret non esse mirandum, quas diceret tendere ad probabiles quosque manifestandos, scilicet quos non potuerit depravare.
[0017C]	I, 10), [0017C] quod etiam haereses non sinunt.
[0018A]	Nec diutius de isto, si idem est Paulus, qui et alibi haereses inter carnalia crimina numerat, scribens ad Galatas (V, 20), et qui Tito suggerit (III, 10 et 11), hominem haereticum post primam correptionem recusandum, quod perversus sit ejusmodi et delinquat, ut a semetipso damnatus.
[0042B]	Oportebat enim haereses esse (I Cor.
[0017A]	Porro, si dissensiones et schismata increpat, quae sine dubio mala sunt, et incontinenti haereses subjungit (I Cor.
[0014B]	Quis, hoc dicens, non ipse sibi respondet, neque prudentes, neque fideles, neque usitatos aestimandos, quos haereses potuerint demutare?
[0018A]	Sed et in omni pene epistola de adulterinis doctrinis fugiendis inculcans, haereses taxat, quarum opera sunt adulterae doctrinae, haereses dictae graeca voce, ex interpretatione [0018B] electionis qua quis, sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.
[0041A]	Quoquo modo sit erratum; tamdiu utique regnavit error, quamdiu haereses non erant.
[0019A]	[0019A] Ipsas denique haereses cum a philosophia subornentur, eo et curiositatis nomine etiam caveri oportere ab Apostolo praescriptum.
[0013A]	Vane ergo et inconsiderate plerique hoc ipso scandalizantur, [0013A] quod tantum haereses valeant.
[0016A]	Quin potius memores simus tam dominicarum pronuntiationum quam apostolicarum litterarum, quae futuras haereses praenuntiarunt, et fugiendas praefinierunt.
[0016B]	Nunc sunt haereses, non minus doctrinarum perversitate Ecclesiam lacessentes, quam tunc Antichristus persecutionum atrocitate persequetur: nisi quod persecutio et martyras facit, haeresis apostatas tantum.
[0014A]	Mirum scilicet, ut malum vires suas habeat; nisi quod haereses apud eos multum valeant, qui in fide non valent.
[0055B]	Et ideo, neque a diabolo immissa esse spiritalia nequitiae, ex quibus etiam haereses veniunt, dubitare quis debet, neque ab idololatria distare haereses, cum et auctoris et operis ejusdem sint, cujus et idololatria.
[0012C]	Adversus haereticos, sive haereses tum temporis grassantes, scripturus Tertullianus, videns disputationibus sive nihil aut parum profici, certis praescriptionibus, sive doctrinarum retractatu (uti ipse alibi loquitur), revincendos existimavit.
[0055B]	Et ideo, neque a diabolo immissa esse spiritalia nequitiae, ex quibus etiam haereses veniunt, dubitare quis debet, neque ab idololatria distare haereses, cum et auctoris et operis ejusdem sint, cujus et idololatria.
[0041B]	Caeterum satis ineptum, ut prior in doctrina haeresis habeatur; vel quoniam ipsa est quae futuras haereses et cavendas praenuntiavit.
[0016B]	Et ideo haereses quoque oportebat esse, ut probabiles quique manifestarentur (I Cor.
[0050A]	Haec est institutio, non dico jam quae futuras haereses praenuntiabat, sed de qua haereses prodierunt.
[0050A]	Ita et haereses de nostro frutice, non nostro genere; veritatis grano, sed mendacio sylvestres.
[0013B]	Sed enim febrem, ut malum et de caussa et de potentia sua, ut notum est, abominamur potius quam miramur, et, quantum in nobis est, praecavemus, non habentes abolitionem ejus in nostra potestate; haereses vero, mortem aeternam et majoris ignis ardorem inferentes, malunt quidam mirari quod hoc possint, quam devitare ne possint, cum habeant devitandi potestatem.
[0042B]	Ne quis etiam hinc haereses defendat.
[0047B]	Eligant igitur sibi tempora universae haereses, quae quando fuerint, dummodo intersit quae quando, dum de veritate non sint.
[0018A]	[0018A] Quippe cum, Epistola ad Titum, Apostolus haereticum describens, haereses dictas insinuet graeca voce ex interpretatione electionis, qua quis sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.
[0044B]	Si interim quaedam sint haereses etiam inde ab aetate apostolica; praescribendum uti evolvant ordinem episcoporum suorum, ita per successiones ab initio decurrentem, ut primus ille episcopus aliquem ex Apostolis aut apostolicis viris habeat antecessorem, quemadmodum Smyrnaeorum et Romanorum Ecclesiae; quod cum probare non possim, in communicationem non recipiantur.
[0045B]	Ita omnes haereses ad utramque formam nostris Ecclesiis provocatae, probent se quaqua putant apostolicas.
[0027A]	Hanc regulam a Christo institutam nullas apud nos habere quaestiones, nisi quas haereses inferunt, et quae haereticos faciunt.
[0045C]	Quid quod jam tum ab Apostolis et demonstratae et [0045C] ejeratae fuerint, ex quibus et reliquas haereses omnes sua semina sumpsisse.
[0017B]	Denique si totum capitulum ad unitatem continendam, et separationes coercendas sapit, haereses vero non minus ab unitate divellunt, quam schismata et dissensiones; sine dubio et haereses in ea conditione reprehensionis constituit, in qua schismata et dissensiones.
[0048A]	His definitionibus provocatae a nobis et revictae haereses omnes, sive quae posterae, sive quae coaetaneae Apostolorum, dummodo diversae; sive generaliter, sive specialiter notatae ab eis, dummodo praedamnatae; audeant respondere et ipsae aliquas ejusmodi praescriptiones adversus nostram disciplinam.
[0017B]	Denique si totum capitulum ad unitatem continendam, et separationes coercendas sapit, haereses vero non minus ab unitate divellunt, quam schismata et dissensiones; sine dubio et haereses in ea conditione reprehensionis constituit, in qua schismata et dissensiones.
[0053A]	Nec periclitor dicere ipsas quoque Scripturas sic esse ex Dei voluntate dispositas, ut haereticis materias subministrarent, cum legam oportere haereses esse, quae sine Scripturis esse non possunt.
[0011C]	Hinc Partis prioris Propositio prima: oportere et haereses esse, et plurimum valere, multumque in subvertendas animas proficere.
[0042B]	Nec tamen ideo bonum haereses, quia eas oportebat, quasi non et malum oportuerit esse.
[0013A]	Proinde haereses, ad languorem et interitum fidei productas, si expavescimus hoc eas posse, prius est, ut expavescamus [0013B] hoc eas esse; quae, dum sunt, habent posse; et dum possunt, habent esse.
[0012C]	Priusquam autem ad propositum veniat, docet non oportere nos admirari super haereses, eo quod praenuntiatae fuerint.
[0058A]	Denique penitus inspectae haereses omnes in multis cum auctoribus dissentientes deprehenduntur.
[0011C]	Cunctas haereses ab alterutro fonte, sive saecularis sapientiae sive prurientis curiositatis, dimanare [0011D] VII-XII.
[0060B]	Sed nunc quidem generaliter actum est a nobis adversus haereses omnes, certis et justis, et necessariis praescriptionibus repellendas a conlatione Scripturarum.
[0012D]	Conditio praesentium temporum etiam hanc admonitionem provocat nostram: non oportere nos [0012D] mirari super haereses istas, sive quia sunt, futurae enim praenuntiabantur, sive quia fidem quorumdam subvertunt, ad hoc enim sunt, ut fides, habendo tentationem, habeat etiam probationem.
[0030B]	Ille vero, si quis est, cujus caussa in congressum descendis Scripturarum, ut eum dubitantem confirmes, ad veritatem, an magis ad haereses deverget?
[0016B]	II, 19), tam qui in persecutionibus steterint, quam qui ad haereses non exorbitaverint.
[0014A]	Non aliter haereses de quorumdam infirmitatibus habent quod valent, nihil valentes, si in bene valentem fidem incurrant.
[0018A]	Sed et in omni pene epistola de adulterinis doctrinis fugiendis inculcans, haereses taxat, quarum opera sunt adulterae doctrinae, haereses dictae graeca voce, ex interpretatione [0018B] electionis qua quis, sive ad instituendas, sive ad suscipiendas eas utitur.
[0027A]	Haec regula a Christo, ut probabitur, instituta, nullas habet apud nos quaestiones, nisi quas haereses inferunt, et quae haereticos faciunt.
[0044A]	Ea sententia manebit adversus posteriores quasque haereses, [0044B] quibus nulla constantia de conscientia competit ad defendendam sibi veritatem.
[0009A]	[0009A] Etsi Tertulliani de Praescriptionibus librum, inter omnia ejus opuscula longe praestantissimum esse, eoque uno telo cunctas omnium temporum haereses prostratas pessumdari, nemo ierit inficias, cuique tamen nota est ardua, quae ab ipso operis occursu suboritur, controversia, quonam nempe potissimum tempore, an ante, postve Auctoris ad Montanistas discessum, libellus iste vel fuerit editus, vel exaratus.
[0041A]	[0041A] Haereses potius errasse, quae vera doctrina sunt posteriores.
[0029B]	Deinde quod nihil proficiat congressio Scripturarum; cum haereses quasdam non recipiant, et si quas recipiant, adjectionibus et detractionibus intervertant, aut [0030A] non recipiant integras, et si aliquatenus integras, diversas expositiones comminiscantur.
[0054A]	Sequetur, a quo intellectus intervertatur eorum quae ad haereses faciant?
[0011C]	Hunc librum licet in duas scindere partes, quarum [0011C] prior praevia quaedam quinque perpendet momenta quae viam ad praescriptiones sternunt, posterior vero novem praecipuos adversus haereses praescribendi modos exponit.
[0010B]	Ac primo, Tertullianum arbitramur hunc librum concepisse primisque tabulis exaravisse, cum, Romae versatus, fide adhuc integer ac veluti aestu novitio ferox et superbiens, omnes haereses undique Sedem Apostolicam unanimi impetu obsidentes, ad Petram uno traditionis ictu allisas, conspexerit; ac simul cum summis viris qui in Urbe, eadem tempestate florebant, necessitate conjunctus, nempe cum Caio presbytero, Hippolytoque, illustribus prae cunctis S.
[0050A]	Haec est institutio, non dico jam quae futuras haereses praenuntiabat, sed de qua haereses prodierunt.
[0017A]	Fugiendas haereses praefinitum non modo dissensionum et schismatum, sed etiam ipsarum haereseon nomine.
[0011C]	Fugiendas esse haereses, utpote dissensionibus et persecutionibus pejores.
[0016A]	Quin potius memores simus tam dominicarum pronuntiationum, quam apostolicarum litterarum, quae nobis et futuras haereses praenuntiarunt, et fugiendas praefinierunt; et sicut esse illas non expavescimus, ita posse id, propter quod fugiendae sunt, non miremur.
[0017A]	Quod malis adjungat, malum utique profitetur, et quidem majus; cum ideo credidisse se dicat de schismatibus et dissensionibus, quia sciret etiam haereses oportere esse.

[0794A]	Perperam proinde suo etiam more haereses pro se interpretari [0794B] interiorem et exteriorem hominem, quasi per corruptionem, exterioris carnis corruptelam intelligat.
[0809A]	Plane apud Philosophos habes, qui mundum hunc innatum infectumque defendant: sed multo melius, quod omnes fere haereses natum et factum mundum annuentes, conditionem Deo nostro adscribunt.
[0850B]	Nactae denique haereses duos homines ab Apostolo editos, interiorem, id est animam, [0850C] et exteriorem, id est carnem; salutem quidem animae, id est interiori homini, exitium vero carni, id est exteriori, adjudicaverunt; quia scriptum sit Corinthiis: Nam etsi homo noster exterior corrumpitur, sed interior renovatur de die et die.
[0850B]	Nihil autem mirum, si et ex ipsius instrumento captentur argumenta, cum oporteat haereses esse; quae esse non possent, si non et perperam Scripturae intelligi possent.
[0886B]	Nam quia haereses esse oportuerat, ut probabiles quique manifestarentur (I Cor.
[0796B]	Ideoque et Christum aliter disponere coacti, ne creator carnis habeatur, in ipsa prius carne ejus erraverunt; aut nullius veritatis contendentes eam, secundum Marcionem et Basilidem; aut propriae qualitatis, secundum haereses Valentini, et Apellem.
[0797C]	Igitur, quantum ad haereticos, demonstravimus quo cuneo occurrendum sit a nobis; et occursum est jam suo quoque titulo, de Deo quidem unico, et Christo ejus, adversus Marcionem; de carne vero Domini, etiam adversus quatuor haereses; ad hanc maxime quaestionem [0798A] praestruendam, uti nunc de sola carnis resurrectione ita digeram, tanquam penes nos incertum, dum sit quoque certum penes Creatorem.