Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0567A] | Sed bene, quod omnia tempus revelat, testibus sententiis et proverbiis vestris, ipsaque natura, quae ita ordinata est, ut nihil lateat, etiam quod fama non prodidit. |
[0605A] | Natura, alibi auctoritas exigebat similitudinem morum. |
[0560B] | Quod hoc malum est, in quo mali natura cessat? |
[0592C] | Et jure credi deos, quorum natura honoranda sit in secundis, metuenda sit in adversis, domina scilicet juvandi et nocendi. |
[0580B] | Dum ita quoque in vobis recognoscitur, ubi opportunius positum est, non multo secernimur a vestra voracitate, si illa impudica est, nostra vero crudelis, conjungimur si forte natura, qua semper saevitia cum impudicitia concordat. |
[0581B] | Si qua gens concubitu ipso et aetatis ac sexus necessitate, ne dixerim libidine et luxuria, caret, ea erit quae carebit incesto; si qua ab humana conditione privata quadam natura remota est, ut neque ignorantiae neque errori neque casui opposita sit, ea erit quae sola Christianis respondere constantius possit. |
[0594A] | Nam alias natura sic est, ut qui melius dixerit, hic verius dixisse videatur, non qui verius, is melius. |
[0588B] | Ve fide nutat, et ita accedente libidine gloriae ad proprii ingenii opera mutasse, per quod in incertum abiit etiam quod invenerant, et facta est argumentationum inundatio de stillicidio uno atque alio veritatis; invento enim solummodo eo, non ut invenerant, exposuerunt, ut de qualitate ejus et de natura et jam de sede disceptent: Platonici quidem [0588C] curantem rerum et arbitrum et judicem; Epicurei otiosum et inexercitum, et ut ita dixerim, neminem; positum vero extra mundum, Stoici; intra mundum, Platonici. |
[0570B] | Psammetichus quidem putavit tibi se ingenio exploratus, si de prima generis: dicitur enim infantes recenti e partu seorsum a commercio hominum alendos tradidisse nutrici, quam et ipsam propterea elinguaverat, ut in totum exsules vocis humanae non auditu formarent loquelam, sed suo promentes eam primam nationem designarent, cujus [0570B] sonum natura dictasset. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0141B] | Neque enim si vita vitiata est, ut despectui judicata despectis compararetur, statim natura [0141C] sublata est, ut alia in nomine ejus deputaretur. |
[0141C] | Atquin servatur natura, etsi suffunditur vita, nec alios novit Christus homines, quam de quibus dicit: Quem me aiunt esse homines? |
Adversus Hermogenem | Reditus in Auctori Indicem |
[0208A] | II, 3), si natura mutabilis [0208B] non erit. |
[0209B] | Aut si potuit utriusque diversitas boni et mali concurrisse, et duplex natura fuisse materiae, amborum ferax fructuum, jam nec bona ipsa Deo deputabuntur, ut nec mala illi imputentur: sed utraque species de materiae proprietate sumpta, ad materiam pertinebit. |
[0236B] | Si in bonum reformata est, utique de malo reformata est; Et si [0236B] per compositionem Dei cessavit a natura mali, natura cessavit ergo, et mala fuit natura ante compositionem, et desinere potuit a natura post reformationem. |
[0197B] | Hermongenis autem doctrina tam novella est, denique ad hodiernum homo in saeculo, et natura quoque haereticus etiam turbulentus, [0197C] qui loquacitatem facundiam existimet, et impudentiam constantiam deputet, et maledicere singulis, [0198A] officium bonae conscientiae judicet. |
[0232A] | Nempe ergo non tantum comparas Deum materiae, sed et subjicis, a quo natura materiae devinci et edomari in melius non potuisset. |
[0232A] | Sed et quam hic non vis natura malam, alibi te confessum negabis. |
[0236B] | Si in bonum reformata est, utique de malo reformata est; Et si [0236B] per compositionem Dei cessavit a natura mali, natura cessavit ergo, et mala fuit natura ante compositionem, et desinere potuit a natura post reformationem. |
[0232A] | Aeque, si mala natura fuisset, quare non potuerit a Deo converti, ut a potentiore, ut ab eo qui lapidum quoque naturam convertere valeat in filios Abrahae (Matth. |
[0236B] | Si in bonum reformata est, utique de malo reformata est; Et si [0236B] per compositionem Dei cessavit a natura mali, natura cessavit ergo, et mala fuit natura ante compositionem, et desinere potuit a natura post reformationem. |
[0236B] | Si in bonum reformata est, utique de malo reformata est; Et si [0236B] per compositionem Dei cessavit a natura mali, natura cessavit ergo, et mala fuit natura ante compositionem, et desinere potuit a natura post reformationem. |
[0231C] | Rescindis enim quod pronuntiasti nec bonam nec malam: quia cum [0231C] dicis: Si esset bona, non desideraret componi a Deo, malam portendis: et cum apponis: Si esset mala natura, non admitteret in melius translationem, bonam subostendis: atque ita et boni et mali affinem constituisti, quam nec bonam nec malam pronuntiasti. |
[0208B] | Temere ad ista exempla respicies, o homo; non enim competunt ad caussam materiae, quae innata est, ea quae nata sunt, lapides, et viperae, et homines: horum enim natura habendo institutionem, habere poterit et cessationem. |
[0231B] | Nam sicut nec corporalem nec incorporalem infers materiam, ita nec bonam nec malam allegas: et proinde superargumentans: « Si enim, [0231B] inquis, esset bona quae semper hoc fuerat, non desideraret compositionem Dei: si esset natura mala, non accepisset translationem in melius: nec quicquam compositionis suae applicuisset illi Deus tali natura: in vacuum enim laborasset. |
[0208A] | Scilicet quia, si demutabitur natura in materia de malo in bonum, demutari poterit et in Deo de bono in malum. |
[0220B] | Satis ista de terrae nomine (in quo materia intelligi voluit) quod nomen unius elementi omnes sciunt, natura primum, deinde Scriptura docente, nisi et Sileno illi apud Midam regem adseveranti de alio orbe, credendum est, auctore Theopompo. |
[0236A] | Nam de natura materiae quoties cadas, accipe. |
[0236A] | Horum immemor, postea infers: At ubi accepit compositionem a Deo et ornata est, cessavit a natura. |
[0231B] | Nam sicut nec corporalem nec incorporalem infers materiam, ita nec bonam nec malam allegas: et proinde superargumentans: « Si enim, [0231B] inquis, esset bona quae semper hoc fuerat, non desideraret compositionem Dei: si esset natura mala, non accepisset translationem in melius: nec quicquam compositionis suae applicuisset illi Deus tali natura: in vacuum enim laborasset. |
[0236A] | Finisti igitur duas sententias, nec materiam natura malam, nec naturam ejus a Deo potuisse converti. |
[0212B] | Nemo utique: quia nulla vis, nulla materia, nulla natura substantiae alterius aderat illi. |
[0201C] | Sit et natura diversa, sit et forma non eadem, dummodo ipsius status una sit ratio. |
[0212B] | Pro qualitate enim rei operari habuit et secundum ingenium materiae, non secundum suum arbitrium: adeo ut et mala pro natura, non sua, sed substantiae, fecerit. |
[0236A] | Supra dicis: Si autem esset materia natura mala, non accepisset translationem in melius, nec Deus aliquid compositionis accommodasset illi; in vacuum enim laborasset. |
[0208A] | Age nunc, malam ac pessimam credamus esse materiam, utique natura; sicut Deum bonum et optimum credimus, proinde natura: porro naturam certam et fixam haberi oportebit tam in malo perseverantem apud materiam, quam in bono apud Deum inconvertibilem et indemutabilem. |
[0208A] | Age nunc, malam ac pessimam credamus esse materiam, utique natura; sicut Deum bonum et optimum credimus, proinde natura: porro naturam certam et fixam haberi oportebit tam in malo perseverantem apud materiam, quam in bono apud Deum inconvertibilem et indemutabilem. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0618B] | Sed et virginem, inquiunt, parere natura non patitur, et tamen credendum est prophetae. |
[0618B] | Enim vero si nusquam hoc natura concedit, ante militare quam virum facere, ante virtutem Damasci sumere quam patrem nosse, sequitur ut figurate pronuntiatum videatur. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0266B] | Sed cui nulla natura est, naturalia instrumenta non suppetunt. |
[0504A] | Ergo et Evangelium et Christus illius sunt, cujus et lex et natura, quae per Evangelium et Christum vindicabuntur, adeo illo judicio Dei quod et supra, secundum veritatem. |
[0514B] | Cum enim dicit: Fuimus natura filii iracundiae; Creatoris autem non natura sunt filii Judaei, sed adlectione patrum; irae filios ad naturam retulit, non ad Creatorem. |
[0292C] | Hac definitione omnia Deo salva sunt; et natura bonitatis, et ratio dispositionis, et praescientiae et potentiae [0293A] copia. |
[0341C] | Christi vero nomen, non ex natura veniens, sed ex dispositione, proprium ejus efficitur, a quo dispositum invenitur. |
[0338A] | Enimvero, si nusquam hoc natura concedit, ante militare quam vivere; ante virtutem Damasci sumere, quam patris et matris vocabulum nosse; sequitur ut figurata pronuntiatio videatur. |
[0514B] | Propter quod et iracundiae filii fuimus, inquit, sed natura. |
[0406B] | XIV), Marcion, adspice Mari Rubro, vastiori super omnia stagna Judaeae, virgam Moysi imperantem, ut funditus proscissum, et pari utrimque stupore discriminis fixum, sicco populum [0406B] pede, intestino itinere transmitteret, rursusque sub ejusdem virgae nutu, redeunte natura, Aegyptium exercitum undarum concordia obrueret: in quod opus et austri servierunt. |
[0514B] | Cum enim dicit: Fuimus natura filii iracundiae; Creatoris autem non natura sunt filii Judaei, sed adlectione patrum; irae filios ad naturam retulit, non ad Creatorem. |
[0336B] | Tamen cum omnia ista [0336B] destruxeris, ut Deo indigna confirmes, non erit indignior morte nativitas, et cruce infantia, et natura poena, et carne damnatio. |
[0271B] | Et otium enim sua natura non novit: hinc censetur, si agat, si nec noluisse videbitur exercere bonitatem interim naturae nomine. |
[0437D] | Ergo Creatoris est invitasse, ad quem pertinebant qui invitabantur, et per Adam qua homines, et [0437D] per Patres qua Judaici, non ejus ad quem neque natura pertinebant, neque praerogativa. |
[0291C] | Homo autem qui totus ex [0291C] institutione est, habens initium, cum initio sortitus est formam qua esset: atque ita non natura in bonum dispositus est, sed institutione; non suum habens bonus esse, quia non natura in bonum dispositus est, sed institutione, secundum institutorem bonum, scilicet bonorum conditorem. |
[0271B] | Natura enim se non potest nolle, quae se ita dirigit, ut si cessaverit, [0271C] non sit. |
[0242A] | At haec omnia dicit Tertullianus sanctissima ac reverenda esse opera naturae, quae tamen cum Marcio indigna Deo ostenderet, nihil tamen proficiet; nam non erit indignior morte nativitas, et cruce infantia, et natura poena, et carne damnatio. |
[0266B] | Nos definimus Deum primo natura [0266B] cognoscendum, dehinc doctrina recognoscendum: natura ex operibus, doctrina ex praedicationibus. |
[0250C] | Hoc natura ipsa, si non aliquis Isaias, vel ipse per Isaiam Deus concionabitur: Cui me similabitis (Is. |
[0241A] | At imago semper est originali inferior, et opus inferius artifice, propterea natura sua defectibile (cap. |
[0245A] | Revelatum item illum non recte dici, qui neque natura ex operibus, neque doctrina ex praedicationibus revelatus sit. |
[0291C] | Homo autem qui totus ex [0291C] institutione est, habens initium, cum initio sortitus est formam qua esset: atque ita non natura in bonum dispositus est, sed institutione; non suum habens bonus esse, quia non natura in bonum dispositus est, sed institutione, secundum institutorem bonum, scilicet bonorum conditorem. |
[0298B] | Nec natura enim inoperatam debuit continuisse bonitatem, nec caussa dissimulatam evasisse severitatem. |
[0338A] | Sed et virginem, inquit, parere natura non patitur, et tamen creditur prophetae. |
[0266C] | Si per humanam conjecturam, nega Deum alias cognosci posse quam per semetipsum: nec tantum ad formam provocans Creatoris, verum et ad conditionem tam divinae magnitudinis, quam humanae mediocritatis: ne major Deo homo videri possit, qui, eum non ultro volentem cognosci, suis viribus quodammodo in publicum agnitionis extraxerit: cum humana [0266C] mediocritas facilius deos fingere sibi norit secundum totius aevi experimenta, quam verum sectari quem natura jam intelligunt. |
[0266A] | Nos definimus Deum primo natura [0266B] cognoscendum, dehinc doctrina recognoscendum: natura ex operibus, doctrina ex praedicationibus. |
[0251B] | Adeo etsi in disperso multifariam videtur summum magnum, suis viribus et sua natura et suo statu unicum est. |
[0380B] | Quod si et auctoritas divina, et rerum natura, et communis sapientia non admittunt insaniam haereticam, occasio est et hic interpellandi quam brevissime de substantia corporis adversus phantasmata Marcionis. |
[0291C] | Ut ergo bonum jam suum haberet homo, emancipatum sibi a Deo, et fieret proprietas jam boni in homine, et quodammodo natura, de institutione adscripta est illi quasi libripens emancipati a Deo boni, libertas et potestas arbitrii, quae efficeret bonum, ut proprium, [0292A] jam sponte praestari ab homine; quoniam et hoc ratio bonitatis exigeret voluntarie exercendae; ex libertate scilicet arbitrii non favente institutioni, non serviente: ut ita demum bonus consisteret homo, si secundum institutionem quidem, sed ex voluntate jam bonus inveniretur, quasi de proprietate naturae: proinde ut et contra malum (nam et illud utique Deus providebat) fortior homo praetenderet, liber scilicet et suae potestatis: quia, si careret hoc jure, ut bonum quoque non voluntate obiret, sed necessitate, usurpabilis etiam malo futurus esset ex infirmitate servitii, proinde et malo sicut bono famulus. |
[0476D] | Non ergo per mundialium elementorum derogationem [0476D] a Deo eorum avertere cupiebat; etsi dicendo supra: Si ergo his qui non natura sunt Dei servitis; physicae, [0477A] id est, naturalis superstitionis elementa pro Deo habentis sugillabat errorem, nec sic tamen elementorum Deum taxans. |
[0246C] | [0246C] Pontus qui dicitur Euxinus, natura negatur, nomine illuditur. |
[0395C] | Utrumque autem constituendum fuit pro natura et fide hominum; ut qui Deo crederet ultionem a Deo exspectaret, qui minus fideret, [0396A] leges talionis timeret. |
[0291B] | Nam bonus natura Deus solus (Matth. |
[0288B] | Agnoscat hinc primum fructum optimum, utique optimae arboris, Marcion: imperitissimus rusticus quidem in malam, bonam inseruit; sed non valebit blasphemiae [0288B] surculus, arescet cum suo artifice, et ita se bonae arboris natura testabitur. |
[0291B] | Qui enim quod est sine initio habet, non institutione habet illud, sed natura. |
[0504A] | [0503D] Si enim judicabit Deus occulta hominum, tam eorum qui in lege deliquerunt, quam eorum qui sine lege, quia et hi legem ignorant, et natura faciunt quae sunt legis; [0504A] utique is Deus judicabit, cujus sunt et lex, et ipsa natura quae legis est instar ignorantibus legem. |
[0458C] | Aut et Creatorem optimum, aut Deum tuum asperum dedisti natura. |
[0408A] | O Deum non natura beneficum, sed aemulatione! |
[0398A] | Nam etsi natura bonum et malum notum est, non tamen Dei disciplina: qua cognita, tunc demum convenientia voluntatis et facti ex fide, ut sub metu Dei agitur. |
[0272B] | Talis et in deum Marcionis dicenda sententia est, mali permissorem, injuriae fautorem, gratiae lenocinatorem, benignitatis praevaricatorem, quam non statim caussae suae exhibuit, plane, si natura bonus, exhibiturus, et non accessione, si ingenio optimus, et non disciplina, si ab aevo Deus, et non a Tiberio; imo, quod verius, a Cerdone et Marcione. |
[0503D] | [0503D] Si enim judicabit Deus occulta hominum, tam eorum qui in lege deliquerunt, quam eorum qui sine lege, quia et hi legem ignorant, et natura faciunt quae sunt legis; [0504A] utique is Deus judicabit, cujus sunt et lex, et ipsa natura quae legis est instar ignorantibus legem. |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0576A] | Tolerabilior infamia est apud illos in diabolum, vel quia origo sordidior capit; ex nequitia enim moeroris illius deputatur, ex qua angelorum et daemonum et omnium spiritalium malitiarum genituras notant Et tamen diabolum quoque opus demiurgi affirmant, et munditenentem appellant, et superiorum magis gnarum defendunt, ut spiritalem natura, quam demiurgum, ut animalem. |
[0545A] | Nihil veritas erubescit, nisi solummodo abscondi: quia nec pudebit illum aures ei dedere, eum Deum recognoscere, quem jam illi natura commisit, quem quotidie in operibus omnibus sentit, hoc solo minus notum, quod unicum non putavit, quod [0545B] in numero nominavit, quod in aliis adoravit. |
[0568A] | Nam ex lacrymis [0568A] ejus universa aquarum natura manavit. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0312B] | Alia nos opinor, [0312B] natura; cynopaene aut sciapodes? |
[0517A] | Inventum enim solummodo Deum non ut invenerant disputaverunt, ut de [0517A] qualitate et de natura ejus et de sede disceptent, Alii incorporalem asseverant, alii corporalem, qua platonici, qua et stoici; alii ex atomis, alii ex numeris qua Epicurus et Pythagoras, alii ex igne, qua Heraclito visum est; et Platonici quidem curantem rerum; contra Epicurei otiosum et inexercitum, [0518A] et ut ita dixerim, neminem humanis rebus; positum vero extra mundum Stoici, qui figuli modo extrinsecus torqueat molem hanc, intra mundum Platonici, qui gubernatoris exemplo, intra illud maneat, quod regat. |
[0527A] | Ideoque nec mors jam, nec rursus ac rursus resurrectio, sed erimus iidem qui nunc, nec alii post: Dei quidem cultores apud Deum semper, superinduti substantia propria aeternitatis; profani vero et qui non integri ad Deum, in poena aeque jugis ignis, habentis ex ipsa natura ejus, divinam scilicet subministrationem incorruptibilitatis. |
[0309A] | Natura famae omnibus nota est. |
[0308A] | Tot hostes ejus, quot [0308A] extranei, et quidem proprii ex aemulatione Judaei, ex concussione milites, ex natura ipsi etiam domestici nostri. |
[0266A] | Omne malum aut timore aut pudore natura perfudit. |
[0455A] | Jam si pectoribus ad translucendum quamdam specularem materiam natura obduxisset, cujus non praecordia insculpta apparerent novi ac novi Caesaris scenam congiario dividundo praesidentis (7)? |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0734A] | Num ergo aut fama mentita est Aristoteli, aut daemonum adhuc ratio est, dum ne animae aliqua natura credatur immunis somniorum? |
[0688A] | Imo natura, inquis. |
[0677A] | Falsa utique testatio, si oculorum, et aurium, et manuum sensus natura mentitur. |
[0658B] | Caeterum est invisibilis [0658B] anima, et pro conditione corporis sui, et pro proprietate substantiae, et pro natura etiam eorum quibus invisibilis esse sortita est. |
[0738B] | Qui autem primordia hominis novimus, audenter determinamus, mortem non ex natura secutam hominem, sed ex culpa, ne ipsa quidem naturali: facile autem usurpari naturae nomen, in ea quae videntur a nativitate ex accidentia adhaesisse. |
[0739A] | Ita non erit natura, quod ex oblationis potestate accidit per voluntatem, non ex instituti auctoritate per necessitatem. |
[0696B] | Igitur ex uno homine tota haec animarum redundatia agitur, observante scilicet natura Dei edictum: Crescite, et in multitudinem proficite. |
[0688A] | Secundo gradu opponam: natura compotem animam facis idearum illarum, annon? |
[0661A] | [0661A] Quanta enim et alia color sociat, natura dissociat! |
[0724B] | Haec erit somni, et ratio naturalis, [0724B] et natura rationalis. |
[0685A] | Haec erit vis divinae gratiae, potentior utique natura, habens in nobis subjacentem sibi liberam arbitrii potestatem, quod αυτεξουσιον dicitur; quae cum sit et ipsa naturalis atque mutabilis, quoquo vertitur, natura convertitur. |
[0673C] | II, 3): Fuimus aliquando natura filii irae, irrationale indignativum suggillat, quod non sit ex ea natura quae a Deo est, [0674A] sed ex illa quam diabolus induxit, dominus et ipse dictus (Matth. |
[0705A] | Substantia est [0705A] lapis, ferrum; duritia lapidis et ferri, natura substantiae est. |
[0710A] | Cum propter omnimodam divinae et humanae disciplinae eversionem constituendam, recorporari animas adseveraverit: nulli enim vitam istam rato fieri, nisi universis, quae arguunt eam, expunctis, quia non natura quid malum habeatur, sed opinione, itaque metempsychosin necessarie imminere, si non in primo quoque vitae hujus commeatu omnibus inlicitis satisfiat: scilicet facinora tributa sunt vitae: caeterum totiens animam revocari habere, quotiens minus quid intulerit, reliquatricem delictorum, donec exsolvat novissimum quadrantem (Matt. |
[0720A] | Nam ut diximus, naturae corruptio alia natura est, habens suum deum et patrem, ipsum scilicet corruptionis auctorem; ut tamen insit et bonum animae, illud principale, illud divinum atque germanum, et proprie naturale. |
[0648C] | Nonnunquam et in procella confusis vestigiis coeli et freti aliqui portus offenditur, prospero errore: nonnunquam et in tenebris aditus [0648C] quidam et exitus deprehenduntur, caeca felicitate; sed et natura pleraque suggeruntur, quasi de publico sensu, quo animam Deus dotare dignatus est. |
[0704C] | Aliud est autem substantia, aliud natura substantiae. |
[0722B] | Credimus enim si quid est natura, rationale aliquod opus Dei esse. |
[0684A] | Quod si uniformis natura anima ab initio in Adam, ante tot ingenia, ergo non multiformis per tot ingenia; jam nec triformis, ut adhuc trinitas valentiniana caedatur, quae nec ipsa in Adam recognoscitur. |
[0685A] | Haec erit vis divinae gratiae, potentior utique natura, habens in nobis subjacentem sibi liberam arbitrii potestatem, quod αυτεξουσιον dicitur; quae cum sit et ipsa naturalis atque mutabilis, quoquo vertitur, natura convertitur. |
[0681A] | Verum pro temporis ratione remoratur, coalescens et coadulescens robori suo, donec aetas impleat habitum quo natura fungatur. |
[0733B] | Sed et quod Libyca gens Atlantes caeco somno noctem transigere dicuntur, animae utique natura taxatur. |
[0717A] | De iderabit igitur cibos anima, sibi quidem ex caussa neces itatis, carni vero ex natura proprietatis. |
[0700B] | Summum testimonium frequentiae humanae, onerosi sumus mundo, vix nobis elementa sufficiunt, et necessitates arctiores, et querelae apud omnes, dum jam nos natura non sustinet. |
[0641D] | Etsi enim a natura pleraque suggerantur, aut etiam ex prophetis hausta fuerunt, tamen philosophi multa mixta versis falsa tradiderunt. |
[0722B] | Qui ergo de somni naturalitate dubitabit, habet quidem dialecticos in dubium deducentes totam naturalium et extranaturalium discretionem, ut quae putaverit citra naturam esse, naturae vindicari sciat posse, a qua ita esse sortita sunt, ut citra eam haberi videantur, et utique aut natura omnia, aut nulla natura. |
[0646A] | Atque omnem mortem, sive ordinariam, sive extraordinariam, non ex natura esse, sed ex culpa, nec ipsa naturali. |
[0715B] | Constitue certum pondus auri vel argenti, rudem adhuc massam; collectus habitus est illi, et futuro interim minor, tamen continens intra lineam moduli totum quod natura est auri vel argenti; dehinc, cum in laminam massa laxatur, major efficitur initio suo, per dilatationem ponderis certi, non per adjectionem; dum extenditur, non dum augetur. |
[0695B] | Ne itaque pudeat necessariae interpretationis: natura veneranda est, non crubescenda. |
[0723A] | Omnis enim natura, aut defraudatione, aut enormitate rescinditur, proprietate mensurae conservatur, ita naturale erit statu, quod non naturale effici potest decessu vel excessu. |
[0722B] | Qui ergo de somni naturalitate dubitabit, habet quidem dialecticos in dubium deducentes totam naturalium et extranaturalium discretionem, ut quae putaverit citra naturam esse, naturae vindicari sciat posse, a qua ita esse sortita sunt, ut citra eam haberi videantur, et utique aut natura omnia, aut nulla natura. |
[0685A] | II): Fuimus et nos aliquando natura filii irae, et (I Cor. |
[0705A] | Sic et divina pronuntiatio sapit, pecudibus adaequans hominem natura, non substantia. |
[0685B] | Atque ita quod natum factumque constiterit, ejus natura capiet demutationem: et renasci enim poterit, et refici. |
[0677A] | [0677A] Atquin ne in Apostolis quidem ejus ludificata natura est Fidelis fuit et visus et auditus in monte (Matth. |
[0726A] | Somnus enim corpori provenit in quietem; ecstasis animae accessit adversus quietem; et inde [0726A] jam forma, somnum ecstasi miscens, et natura de forma. |
[0673C] | II, 3): Fuimus aliquando natura filii irae, irrationale indignativum suggillat, quod non sit ex ea natura quae a Deo est, [0674A] sed ex illa quam diabolus induxit, dominus et ipse dictus (Matth. |
[0704C] | Siquidem substantia propria est rei cujusque, natura vero potest esse communis. |
[0717A] | Porro non solum proponendum est quisnam ea desideret, sed et cui; et si propter se, sed et cur, et quando, et quonam usque; tum quod aliud natura desideret, aliud necessitate, aliud secundum proprietatem, aliud in caussam. |
[0706B] | Tanta est apud homines homicidii vindicta, quanta ipsa quae vindicatur natura. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1166D] | Cum vero Jacob commutatas manus decussatim, id est, sese mutuo intersecantes, adeoque dexteram (quae natura sua dignior est, quia fortior) Ephraim, secundo genito, Manassi vero primogenito, sinistram imposuisset, Joseph, velut errorem, quem putabat, correcturus, dexteram patris a capite Ephraim removere, atque in caput Manassis transferre contendit: Jacob vero, altioris haud dubie [1167A] Mysterii conscius, in proposito suo perseverans, semel auspicatam benedictionem eodem ritu perfecit. |
[1143B] | Aurum natura tacitis simplicissimisque viis perficit: Ars, inter tot suscepta tentamina, genuinum aurum (nil dicam de adamantibus , etc. |
[1146A] | Unde non mirum, quod ex tanto consensu Patrum hanc quoque sententiam adoptaverit Ecclesia in Benedictione Fontis Baptismalis ita canens: DEUS, cujus Spiritus super aquas inter ipsa mundi primordia ferebatur, ut jam tunc virtutem sanctificationis aquarum natura conciperet, etc. |
[1159C] | Est igitur homo factus ad imaginem, non quoad corpus (hoc enim commune habet cum aliis animalibus, quae tamen non ad imaginem Dei creata sunt), sed quantum ad animam, quae natura sua est spiritualis, simplex, immortalis, intellectu et voluntate, ejusque libertate pollens, etc. |
[1155C] | Neque vero beneficiis solum, sed malignis quoque fontibus arcanum quoddam numen inesse credebant, divinis cultibus propitiandum, ut exitialem illorum vim, quam tamen natura sibi inditam habebant, averruncarent; cujusmodi erant aquae Alcyoniae paludis apud Pausan. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0787A] | Respondeant obstetrices, [0787A] medici et physici, de uberum natura, an aliter manare soleant, sine vulvae genitali passione, suspendentibus exinde venis sentinam illam inferni sanguinis, et ipsa translatione decoquentibus in materiam lactis laetiorem. |
[0758C] | Invehere jam et in ipsum mulieris enitentis pudorem, vel pro periculo honorandum, vel pro natura religiosum. |
[0775A] | Opinor, sensualis est animae natura. |
[0757B] | Sed nihil Deo par est: natura ejus ab omnium rerum conditione distat. |
[0765A] | Caeterum, qui valent facere semetipsos quod natura non sunt, cur non valeant etiam ex nulla substantia facere? |
[0781A] | Non quod similitudinem carnis acceperit, quasi imaginem corporis, et non veritatem; sed similitudinem peccatricis carnis vult intelligi; quod ipsa non peccatrix caro Christi, ejus fuit par, cujus erat [0781A] peccatum; genere, non vitio Adae: quando hinc etiam confirmamus eam fuisse carnem in Christo, cujus natura est in homine peccatrix; et sic in illa peccatum evacuatum, quod in Christo sine peccato habeatur, quae in homine sine peccato non habebatur. |
[0757A] | Plane natura convertibilium ea lege [0757B] est, ne permaneant in eo quod convertitur in eis; et ita non permanendo pereant, dum perdunt convertendo quod fuerunt. |
[0774A] | Deus enim, inquiunt, gestivit animam visibilem hominibus exhibere, faciendo eam corpus, quae retro invisibilis [0774A] extiterit, natura nihil, nec semetipsam videns, prae impedimento carnis hujus, ut etiam disceptaretur, nata anima an non, mortalis ne sit, an non. |
[0781A] | Nam neque ad propositum Christi faceret evacuantis peccatum carnis, non in ea carne evacuare illud, in qua erat natura peccati, neque ad gloriam. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0074B] | Occasionem scribendi hujus tractatus auctori praebuit militis factum infra in exordio eleganter enarratum, quod cum christianorum nonnulli reprehenderent, militique Ecclesiam longa pace fruentem temere periculo exponendam improperarent, de caetero asserentes hanc [0074B] coronam gestare, esse ornamentum sua natura nec bonum, nec malum, solus Tertullianus, pro aspero suo ingenio, libro de Corona scripto militis caussam propugnavit; acriterque pastores in pace leones, in praelio cervos insectatus, quia sic coronari idololatriae signum esset, interrogantibus quonam scripturae loco tales coronas gestare prohiberetur, ait sufficere traditionem. |
[0090A] | Nulla vero distantia est abutendi, cum veritas [0090A] cessat utendi, cessante natura sentiendi; qua vult quis abutatur, cum non habeat qua utatur? |
[0085B] | Habes tragoediam Cerberi, habes Pindarum, atque Callimachum, qui et Apollinem memorat, interfecto Delphyne dracone, lauream induisse: Liberum, eumdem apud Aegyptios Osirin, Harpocration industria, hederatum argumentatur, quod hederae natura sit cerebrum ab heluco defensare [0086A] . |
[0084A] | Sic itaque et circa voluptates spectaculorum infamata conditio est ab eis qui natura quidem, Dei omnia sentiunt, ex quibus spectacula instruuntur; scientia autem deficiunt illud quoque intelligere, omnia esse a diabolo mutata. |
[0083B] | Ipsum Deum secundum naturam prius novimus, et Deum appellantes deorum, et bonum praesumentes, et judicem invocantes: quaeris an conditioni ejus fruendae natura nobis debeat praeire, ne illa rapiamur qua Dei aemulus universam conditionem certis usibus homini [0083C] mancipatam, cum ipso homine corrupit, unde eam [0084A] et apostulus invitam ait vanitati succidisse (Rom. |
[0082A] | Sed cur major efficitur ratio christianarum observationum, cum illas etiam natura defendit, quae prima omnium disciplina est? |
[0083B] | Ut cum ad Romanos (II, 14), natura facere dicens nationes ea quae sunt legis, et legem naturalem suggerit, et naturam legalem. |
[0075A] | Tum, ad suum scopum rediens, totus in coronae usum invehitur, quem vult vel natura prohiberi, imo originem redolere superstitiosam, saltem insuetum esse patriarchis, prophetis, levitis, nec non et templo Dei, arcae testamenti, tabernaculis martyriis; demum [0075B] nulla utendum esse corona, sive militari, sive triumphali, sive castrensi, sive laurea, aureave magistratibus concessa, sive corona laetitiae, aut nuptiarum, libertorumve vel agonisticae palaestrae, quippe cum sertum spinarum subiit Christus, Christianisque sit in coelis reposita corona. |
[0084B] | Nam et urgemur a communione naturalis disciplinae, converti ad proprietatem christianae totam jam defendendam, per caeteras quoque species coronarum, quae aliis usibus prospectae videntur, ut aliis substantiis structae; ne, quia non ex floribus constant, quorum usum natura signavit (ut ipsa haec laurea militaris) non credantur admittere sectae interdictionem, quia evaserint naturae praescriptionem. |
[0083B] | Habes communem [0083B] istam in publico mundi, in naturalibus tabulis, ad quas et Apostolus solet provocare, ut cum in velamine foeminae, Nec natura vos, inquit, docet (I Cor. |
De Cultu Foeminarum | Reditus in Auctori Indicem |
[1312B] | Non ergo natura optima sunt ista, quae a Deo non sunt, auctore naturae; sic diabolo esse intelliguntur, ab interpolatore naturae. |
[1314A] | Haec erit ambitio, unde et nomen ejus interpretandum est, quod, concupiscentia apud animum ambiente, nascatur, ad gloriae votum; grande scilicet votum, quod, ut diximus, non natura, nec veritas, sed vitiosa animi passio, concupiscentia, commendavit. |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0960B] | Nunc si temere rationes castigati a Deo victus, et castigandi propter Deum a nobis, ad primordiorum experimenta revocavimus, conscientiam communem consulamus, ipsa natura enuntiabit, quales nos ante pabulum et potum in virgine adhuc saliva exhibere consuerit rebus duntaxat sensus agendis quo divina tractantur si multo pollentioris mentis, si multo vivatioris cordis, quam cum totum illud domicilium interioris hominis, escis stipatum, vinis inundatum, [0960C] decoquendis jam stercoribus aestuans, praemeditatorium efficitur latrinarum, in quo plane nihil tam in proximo supersit, quam ad lasciviam sapere. |
De Judicio Domini [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1096C] | Et natura loci signatis ignea poenis, Infernisque palus candens ardoribus atrox. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0933C] | De spiritu enim non dixisset, quia spiritus ultro sanctus agnoscitur, nec exspectat sanctitatis admonitionem, quae propria natura est ejus. |
De Pallio | Reditus in Auctori Indicem |
[1043B] | Tales igitur habitus qui de natura et modestia transferunt, et acie figere, et digito destinare, et nutu tradere merito sit. |
[1040B] | Det consuetudo fidem tempori, natura Deo. |
[1040A] | Aut, ni ita est, unde gentium in provinciis melius exercitis, quas natura agro potius eluctando commodavit, studia palaestrae male senescentia, et cassum laborantia, et latea unctio, et pulverea volutatio, et arida saginatio? |
[1040B] | Habitum transferre ita demum culpae prope est, si non consuetudo, sed natura mutetur. |
[1039A] | Exinde materia; nec de ovibus dico Milesiis, et Selgicis, et Altinis, aut quis Tarentum vel Baetica cluit, natura colorante, sed quoniam et arbusta vestiunt, et lini herbida post virorem lavacro nivescunt; nec fuit satis tunicam pangere et serere, ni etiam piscari vestitum contigisset: nam et de mari vellera, quo muscosae lanositatis plautiores conchaecomant. |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1227A] | [1227A] Poenitentiam hoc genus hominum, quod et ipsi retro fuimus, caeci, sine Domini lumine, natura tenus norunt passionem animi quamdam esse quae veniat de offensa sententiae prioris. |
[1225B] | Est enim quaedam suapte natura tristior aut humilior, atque exsucca magis, quae juvenilis quoque ingenii vigorem satis retundat atque deprimat, et ad quam succulenta caeteroquin virorum eloquentia velut exarescat: est autem alia rursus materia suavior, amoeniorque, et ipsius auctoris ingenio accommodatior, [1225C] quae languidius caeteroquin ingenium satis excitare ac stimulare queat: est denique ita vivax ac radiosum quidpiam diffundens, quae scribentem penitus incendere ac inflammare, quem et ex senectute jamjam cinericia diu consopitos igniculos quandoque suscitare valeat. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[0980A] | Pudicitia flos morum, honor corporum, decor sexuum, integritas sanguinis, fides generis, fundamentum sanctitatis, praejudicium omnis bonae mentis; quamquam rara, nec facile perfecta, vixque perpetua; tamen aliquatenus in saeculo morabitur, si natura praestruxerit, si disciplina persuaserit, [0980B] censura compresserit. |
[0997B] | Sed uum genus ethnicorum alios ex officio peccatores, id est publicanos, alios ex natura, id est non publicanos pariter ponendo distinxit. |
[0999B] | [0999B] Excusso igitur jugo in ethnicum disserendi parabolas istas, et semel dispecta vel recepta necessitate non aliter interpretandi quam materia propositi est, contendunt jam nec competere ethnicis poenitentiae denuntiationem, quorum delicta obnoxia ei non sint, ignorantiae scilicet imputanda, quam sola natura ream Deo faciat. |
[0984A] | Quia, etsi bonus natura Deus, tamen et justus (Psal. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0841C] | Quod si nec parabolae obumbrant [0841C] Evangelii lucem; tanto abest, ut sententiae et definitiones, quarum aperta natura est, aliter quam sonant sapiant. |
[0843A] | Et, si ita est, jam non animam spectabit salus; salvam scilicet sua natura per immortalitatem; sed carnem potius, quam interibilem constat apud omnes. |
[0819A] | Sententiam Dei natura pronuntiat: Terra es, et in terram ibis. |
[0798B] | Quaedam enim et natura nota sunt, ut immortalitas animae penes plures, ut Deus noster penes omnes. |
[0844B] | Adeo hic et anima immortalis natura recognoscitur, quae non possit occidi ab hominibus; et carnis esse mortalitatem, cujus sit occisio; atque ita resurrectionem [0844C] quoque mortuorum carnis esse, quae in gehennam, nisi resuscitata, non poterit occidi. |
[0871A] | Nunquam enim, frumento seminato, et in terra dissoluto, hordeum erumpit, et non idipsum genus grani eademque natura, et qualitas, et forma. |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0631C] | Nemo negat, quia nemo ignorat quod ultro natura suggerit, Deum esse universitatis conditorem, eamque universitatem tam bonam, quam homini mancipatam. |
De Virginibus Velandis | Reditus in Auctori Indicem |
[0911A] | Illud itaque sit tibi et Scriptura, et natura, et disciplina, quod ratum Deo inveneris, sicut juberis omnia examinare, et meliora quaeque sectari (I Thess. |
[0911A] | Si Scriptura incerta est, natura manifesta est, et de ejus testimonio Scriptura incerta non potest esse. |
[0905A] | Alia in occulto mater, natura, et alius in latenti pater, tempus, filiam suam legibus suis maritarunt. |
[0910B] | Scriptura legem condit, natura contestatur, disciplina exigit. |
[0911A] | Si de natura dubitatur, disciplina quid magis Deo ratum sit ostendit. |
[0907A] | Eadem natura foris quae et intus, eadem institutio apud homines et apud Dominum eadem libertate constat. |
[0910C] | Dei est Scriptura, Dei est natura, Dei est disciplina. |
[0890A] | Sic et justitia (nam idem Deus justitiae et creaturae) primo fuit in rudimentis, natura Deum metuens: dehinc per Legem et Prophetas promovit in infantiam: dehinc per Evangelium efferbuit in juventutem: nunc per [0890B] Paracletum componitur in maturitatem. |
[0896B] | Ita mulier non natura nomen est uxoris, sed uxor conditione nomen est mulieris. |
Sodoma [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1105A] | Ecce aliud monstrum pelagi de clade natatur; Cuncta illic immissa natant; natura recessit [1106A] Mergendis data corporibus; si denique teste Luciferam narem insistens, qua spiritus igni est, Velificavit apex, flammae si flamma perempta est, Ibit subter aquas destructio naufraga lucis. |
[1101C] | Pulsabant coelum invidia, connubia mixta Incesta parili, generis natura rebellis. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»