Ad Martyres | Reditus in Auctori Indicem |
[0624B] | Itaque Epistates vester Christus Jesus, qui vos spiritu unxit, et ad hoc scamma produxit, voluit vos ante diem agonis ad duriorem tractationem a liberiore conditione seponere, ut vires corroborarentur in vobis. |
Ad Uxorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1304A] | Talia Christus videns et audiens gaudet, his pacem suam mittit; ubi duo, ibi et ipse; ubi et ipse, ibi et malus non est. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0146C] | Haec enim [0146C] gratia est, in hoc et vocati estis, quoniam et Christus passus est pro nobis, relinquens vobis exemplum semetipsum, ut assequamini vestigia ipsius. |
[0136B] | Possum dicere cum Sophia Dei: Christus est qui se tradidit pro delictis nostris. |
[0124A] | Semel Christus pro nobis obiit, semel occisus est ne occideremur. |
[0143A] | Quid itaque cessas, audacissime haeretice, totum ordinem christianae concussionis in superna transferre, et in primis, ipsum nominis odium illic collocare, ubi ad Patris dexteram praesidet Christus? |
[0145A] | Quo modo loqueretur Christus, nisi quo modo tractaretur christianus? |
[0141C] | Atquin servatur natura, etsi suffunditur vita, nec alios novit Christus homines, quam de quibus dicit: Quem me aiunt esse homines? |
[0152B] | Quod si jam tunc Prodicus aut Valentinus [0152B] assisteret, suggerens, non in terris esse confitendum apud homines; minus vero, ne Deus humanum sanguinem sitiat, nec Christus vicem passionis, quasi et ipse de ea salutem consecuturus exposcat; statim audisset a servo Dei, quod audierat a Domino diabolus: Recede, Satana, scandalum [0153A] mihi es; scriptum est: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies (Matt. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0626B] | XXXVII, 28), ob Dei gratiam, sicut et Christus ob Israel, a fratribus venumdatus, a Juda cum traditur. |
[0629A] | Sed solus novus rex saeculorum Christus Jesus, novae gloriae et potestatem et sublimitatem suam in humero extulit, crucem scilicet, ut secundum superiorem prophetiam exinde Dominus regnaret a ligno ( l ). |
[0640A] | XII) in persona ipsius, imo et in ipsius nominis sacramento, verus summus sacerdos patris Christus Jesus duplici habitu in duos adventus delineatur. |
[0617B] | Quaero ergo an ista vox, Nobiscum Deus, quod est Emmanuel, exinde quo Christus inluxit, agitetur in Christo? |
[0613C] | Unde igitur ostendimus quoniam venit Christus intra LXII, et dimidiam hebdomadas? |
[0638B] | Aut si nondum venit Christus, propter quem haec passuri praedicabantur, cum venerit ergo patientur. |
[0616A] | Hujus quintodecimo anno [0616A] imperii passus est Christus, annos habens quasi XXX cum pateretur. |
[0621B] | Sic bellipotens et armiger Christus est, sic recipiet spolia, non solius Samariae, verum et omnium gentium. |
[0614B] | Et supervixit idem Augustus, ex quo nascitur Christus, annis XV. |
[0622A] | [0622A] Atque ita in tantum Christus qui venit, non fuit bellator, quia non talis ab Esaia praedicabatur. |
[0640B] | Sed Jesus iste Christus Dei patris summus sacerdos qui primo adventu suo humana forma et passibilis venit in humilitate usque ad passionem; ipse etiam effectus hostia per omnia pro omnibus nobis, qui post resurrectionem suam indutus podere, sacerdos in aeternum (Ps. |
[0622A] | Sed si Christus, inquiunt, qui venturus creditur, non Jesus dicitur, quare is qui venit, Jesus Christus appellatur? |
[0614B] | Videmus autem quoniam quadragesimo et primo anno imperii Augusti, quo post mortem Cleopatrae imperavit, nascitur Christus. |
[0622A] | Sed si Christus, inquiunt, qui venturus creditur, non Jesus dicitur, quare is qui venit, Jesus Christus appellatur? |
[0624A] | Atque ita is homo qui talis ostenditur, ipse erit Christus, qui venit. |
[0625B] | Alioquin Christus, qui dolum de ore suo locutus non est (Isa. |
[0622A] | Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos, nationes in saeculi deserto commorantes antea, introducturus esset in terram repromissionis, melle et lacte manantem, id est in vitae aeternae possessionem, qua nihil [0622B] dulcius: idque non per Moysen, id est, non per legis disciplinam, sed per Jesum, id est per novae legis gratiam, provenire habebat circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis, petra enim Christus (I Cor. |
[0623B] | Quare ipse Christus veniens adimplere prophetas, dicit ad Judaeos: Ille fuit, inquit, lucerna ardens et lucens (Joan. |
[0638B] | Redde statum Judeae quem Christus inveniat, et alium contende venire. |
[0635A] | Haec David passus non est, ut de se merito dixisse [0635A] videatur, sed Christus qui crucifixus est. |
[0609C] | [0609C] Igitur in isto gradum conferamus, an qui venturus Christus annuntiabatur, jam venerit, an venturus adhuc speretur. |
[0636B] | Sed quoniam haec fuerant sacramenta, quae temporibus Christi perficienda servabantur; et Isaac cum ligno reservatus est, ariete oblato in vepre cornibus haerente et Christus suis temporibus lignum humeris suis portavit, inhaerens [0636C] cornibus crucis, corona spinea in capite ejus circumdata. |
[0632A] | Itaque, quoniam impleta est prophetia per adventum ejus, id est per nativitatem, quam supra memoravimus, et passionem, quam evidenter ediximus, propterea et Daniel signari visionem et prophetam dicebant, quoniam Christus est signaculum omnium prophetarum, adimplens omnia quae [0632B] retro erant de eo nuntiata: post enim adventum ejus et passionem ipsius jam non visio neque prophetes. |
[0634A] | Quomodo igitur nascetur dux de Judaea, et quatenus procedet de Bethlehem, sicut divina prophetarum volumina nuntiant, cum nullus omnino sit illic in hodiernum derelictus ex Israel, cujus ex stirpe possit nasci Christus? |
[0619A] | Accepit Christus infans virtutem Damasci et spolia Samariae. |
[0622B] | Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos, nationes in saeculi deserto commorantes antea, introducturus esset in terram repromissionis, melle et lacte manantem, id est in vitae aeternae possessionem, qua nihil [0622B] dulcius: idque non per Moysen, id est, non per legis disciplinam, sed per Jesum, id est per novae legis gratiam, provenire habebat circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis, petra enim Christus (I Cor. |
[0619C] | Nam et Magos reges fere habuit Oriens, et Damascus Arabiae retro deputabatur, antequam transcripta esset in Syrophoenicem ex distinctione Syriarum, cujus tunc [0619C] virtutem Christus accepit, accipiendo insignia ejus, aurum scilicet et odores: spolia autem Samariae, ipsos magos, qui cum illum cognovissent et muneribus honorassent, [0620A] et genu posito adorassent, quasi dominum et regem sub testimonio indicis et ducis stellae spolia sunt facti Samariae, id est idololatriae, credentes videlicet in Christum. |
[0629A] | Sic enim Christus revelavit, panem corpus suum appellans, cujus retro corpus in panem prophetes figuravit. |
[0635A] | Utique illa terra virgo nondum pluviis rigata, nec imbribus foecundata, ex qua homo tunc plurimum plasmatus est, ex qua nunc Christus secundum carnem ex virgine natus est. |
[0626B] | Non utique rhinoceros destinabatur unicornis, vel minotaurus bicornis, sed Christus in illo significabatur: taurus ob utramque dispositionem, aliis ferus ut judex, aliis mansuetus ut salvator: cujus cornua essent crucis extima: [0626C] nam et in antenna navis, quae crucis pars [0627A] est, cornua extremitates vocantur: unicornis autem media stipitis palus. |
[0635B] | Indubitate quando passus est Christus: Et horruit, inquit, plurimum nimis, et sol media die tenebricavit (Amos. |
[0604A] | II, 2, 3): non in Esau prioris filii, sed in Jacob sequentis, id est populi nostri, cujus mons Christus est sine manibus concidentium praecisus, implens omnem terram, apud Danielem ostensus (Dan. |
[0624A] | Ex qua nascitur Christus. |
[0614C] | Et manifestata est justitia aeterna, et unctus est Sanctus sanctorum, id est Christus; et signata est visio et prophetia, et dimissa sunt peccata, quae per fidem nominis Christi, omnibus in eum credentibus remittuntur. |
[0611A] | Quis enim omnibus regnare potuisset, nisi Christus Dei Filius? |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0508B] | Dixerit Christus, an non: Ego non veni legem dissolvere, sed implere (Matth. |
[0509C] | Hunc ascensum si Christus nobis praeparavit, erit ille Christus de quo Osee (Am. |
[0443B] | Erubesce etiam disjungens sine eo merito, quo disjungi voluit et tuus Christus. |
[0504A] | Ergo qua defendenda reveletur de coelo ira, nonnisi a Deo irae; ita et hic sensus pristino cohaerens, in quo judicium Creatoris edicitur, non potest in alium Deum referri, qui nec judicat, nec irascitur; sed in illum, cujus dum haec sunt, judicium dico et iram, etiam illa ipsius sint necesse est, per quem haec habent transigi, Evangelium et Christus, et ideo vehitur in transgressores Legis, docentes non furari, et furantes, ut homo [0504B] Dei legis, non ut Creatorem ipsum his modis tangens, qui et furari vetans, fraudem mandaverit in Aegyptios auri et argenti, quemadmodum et caetera in illum retorquent. |
[0437C] | Hanc si Christus captari vetat, in resurrectione eam repromittens, Creatoris est forma, cui non placent amantes munera, sectantes retributionem. |
[0412A] | Non vulva, licet virginis, tamen foeminae, coagulatus; et si non semine, tamen ex lege substantiae corporalis, ex foeminae humore: non caro habitus ante formam: non pecus dictus [0411C] post figuram: non decem mensim cruciatu [0412A] deliberatus: non subita dolorum concussione cum tanti temporis coeno per corporis cloacam effusus ad terram: nec statim lucem lacrymis auspicatus, et primo retinaculi sui vulnere: nec multum ablutus: nec sale et melle medicatus: nec pannis jam sepulturae involucrum initiatus: nec exinde per immunditias inter sinus volutatus, molestus uberibus, diu infans, vix puer, tarde homo: sed de coelo expositus, semel grandis, semel totus, statim Christus, spiritus et virtus, et Deus tantum. |
[0413B] | Sed quid tam Christus Creatoris, quam secum ostendere praedicatores suos? |
[0360D] | De imprecatione illi facta, per quem traderetur Filius hominis, ac osculo traditoris; et de responso Domini ad interrogationem an ipse esset Christus, ex eodem capite. |
[0333A] | Nam sicut illi, qui dicebant resurrectionem mortuorum non esse, revincuntur ab Apostolo ex resurrectione Christi; ita, resurrectione Christi non consistente, aufertur et mortuorum [0332D] resurrectio, atque ita inanis est fides nostra, inanis est praedicatio Apostolorum, inveniuntur autem etiam falsi testes Dei, quod testimonium dixerint [0333A] quasi resuscitaverit Christum, quem non resuscitavit, et sumus adhuc in delictis, et, qui in Christo dormierunt, perierunt, sane resurrecturi, sed phantasmate forsitan, sicut et Christus. |
[0432A] | Christus vero postulatus a quodam, ut inter illum et fratrem ipsius de dividunda haereditate componeret, operam suam, et quidem tam probae caussae, denegavit. |
[0401C] | Quoniam si ita esset, dixisset talem fidem nec in Israele umquam fuisse; caeterum, dicens talem fidem debuisse inveniri in Israele; quique ad hoc venisset, ut eam inveniret, Deus scilicet et Christus Israelis, quam non sugillasset, nisi exactor et sectator ejus. |
[0509C] | Hunc ascensum si Christus nobis praeparavit, erit ille Christus de quo Osee (Am. |
[0331D] | Et ideo Christus ejus ne mentiretur, ne falleret, [0332A] et hoc modo creatoris forsitan deputaretur, non erat quod videbatur, et quod erat mentiebatur; caro, nec caro; homo, nec homo: proinde Deus Christus, nec Deus. |
[0397B] | I et II): Non populus meus, populus meus; et non misericordiam consecuta, misericordiam consecuta, natio scilicet; exinde Christus in omnes legem paternae benignitatis extendit neminem excipiens in miseratione sicut in vocatione. |
[0392B] | Tunc, si Vae Creatoris est, quod in divites spectat, ergo Christus non est divitibus offensus, sed Creator; et ratas habet Christus divitum causas, superbiam dico, et gloriam, et saeculi studia, et Dei incuriam, per quae Vae merentur a [0392C] Creatore. |
[0417A] | Sed ecce Christus diligit parvulos, tales esse docens debere, qui semper majores velint esse. |
[0369B] | Indignum denique ut Romulus quidem ascensus sui in coelum habuerit Proculum affirmatorem, Christus vero Dei descensus de coelo suo sui non invenerit annuntiatorem; quasi non sic et ille ascenderit iisdem mendacii scalis, [0369C] sicut et iste descendit. |
[0432A] | Sed enim optimi et non judicis Dei Christus: Quis me, inquit, judicem constituit super vos? |
[0346A] | Joseph et ipse in Christum figuratus, nec hoc solo ( ne demorer cursum) quod persecutionem a fratribus passus est, et venumdatus in Aegyptum, ob Dei gratiam, sicut et Christus a Judaeis carnaliter fratribus venumdatus, a Juda cum traditur. |
[0490B] | Possum dicere, ipsum qui corporis nostri per multa et diversa membra unitatem charismatum variorum compagini adaequavit, eumdem et corporis humani, et Spiritus Sancti Dominum ostendi, qui meritum charismatum noluerit esse in corpore spiritus, quae nec in corpore humano collocavit, qui de dilectione quoque, omnibus charismatibus praeponenda, Apostolum instruxerit principali praecepto, quod probavit et Christus: Diliges Dominum de totis praecordiis, et totis viribus, et tota anima tua, et proximum tibi tanquam teipsum . |
[0319D] | Neque vero sufficere, quod se Filium Dei probaturus esset per documenta virtutum; tum quod temerariam signorum fidem ipse Christus ostendat, etiam apud pseudoprophetas facillimam, tum quod Creator jam [0320D] ante illum, et per famulos suos virtutes sit operatus. |
[0350B] | An et hic Christus significatur, ex eo ventre semen David, qui esset ex David, id est Mariae? |
[0343B] | Quis enim loquebatur, nisi spiritus Creatoris, qui est Christus? |
[0490A] | Et utique si in [0490A] novissimos dies gratiam spiritus Creator repromisit, Christus autem spiritalium dispensator, in novissimis diebus apparuit, dicente Apostolo (Gal. |
[0494A] | Ante solem manebit nomen ejus, ante solem enim Sermo Dei, id est Christus. |
[0486B] | Ergo Christus habuit quo nos redimeret; et si aliquo magno redemit haec corpora, in quae eadem committenda fornicatio [0486C] non erit, ut in membra jam Christi, non nostra: utique sibi salva praestabit, quae magno comparavit. |
[0418C] | Profectionem filiorum Israelis, Creator, etiam illis spoliis aureorum et argenteorum vasculorum, et vestium, praeter oneribus consparsionum offarcinatam eduxit de Aegypto: Christus [0419A] autem nec virgam discipulis in viam ferre praescripsit. |
[0388A] | Hic Christus non Prophetarum? |
[0504A] | Ergo et Evangelium et Christus illius sunt, cujus et lex et natura, quae per Evangelium et Christum vindicabuntur, adeo illo judicio Dei quod et supra, secundum veritatem. |
[0445A] | XXXIII, 14): Quis annuntiabit vobis locum aeternum, nisi scilicet Christus incedens in justitia, loquens viam rectam, odio babens injustitiam et iniquitatem? |
[0392B] | Tunc, si Vae Creatoris est, quod in divites spectat, ergo Christus non est divitibus offensus, sed Creator; et ratas habet Christus divitum causas, superbiam dico, et gloriam, et saeculi studia, et Dei incuriam, per quae Vae merentur a [0392C] Creatore. |
[0521C] | Manifeste Legis est Christus, si corpus est umbrae. |
[0482A] | XXVIII, 15): Ecce posui in Sion lapidem offensionis, et petram scandali: petra autem fuit Christus, etiam Marcion servat. |
[0455B] | Quid nunc quod et ipse veniet nominum Dominus Christus et Jesus Creatoris? |
[0474C] | II, 4) praenuntiavit, habes et apostolum Prophetas confirmantem, sicut et Christus. |
[0328C] | IV, 20), Christus Dominus, qui ab initio vicarius Patris in Dei nomine et auditus sit et visus; scimus ipsius voces ejusmodi fuisse jam tunc Israeli exprobrantis, quae in illum commissuri praedicabantur: Dereliquistis Dominum, et in iram provocastis Sanctum Israel (Is. |
[0317B] | Sed et penes nos Christus in persona Christi accipitur, quia et hoc modo noster est. |
[0354C] | Certe si nondum venit Christus Creatoris, propter quem haec passuri praedicantur, cum venerit ergo, patientur. |
[0447C] | Tota enim promissio tribui Judae Christus fuit; ut scirent Hierosolymis esse et sacerdotes et templum, et matricem religionis, et fontem, non puteum, salutis. |
[0341A] | Sic bellipotens et armiger Christus Creatoris, sic et nunc accipiens spolia, non solius Samariae, [0341B] verum et omnium gentium. |
[0267A] | Anno quinto decimo Tiberii, Christus Jesus de coelo manare dignatus est, spiritus salutaris: Marcionis salutem, qui ita voluit, quoto quidem anno Antonini majoris de Ponto suo exhalaverit aura canicularis, non curavi investigare. |
[0373A] | Ipse igitur est Christus et Isaie, remediator valetudinum. |
[0321C] | Prosequitur deinceps, Christi nomen non competere Christo Marcionis; tum quod proprium sit unius, et tamen etiam Creatoris Christus id nomen habuerit; tum quod ungui non potuerit, qui corpus non habuit, et proinde Christus, id est unctus, vocari nullo modo potuit. |
[0481A] | Si haec Creatoris sunt, et quae ad caussam crucis pertinent stultitiae deputatae; ergo et crux, et per crucem Christus ad Creatorem pertinebit, a quo praedicatum est quod ad crucem pertinet. |
[0455B] | [0455B] Constabit itaque et de impudentia ejus, qui multos dicat venturos in nomine ipsius; quod non sit ipsius, si non Christus et Jesus Creatoris est, ad quem proprietas nominum pertinet; amplius, et prohibeat eos recipi, quorum et ipse par sit, ut qui proinde in nomine venit alieno, si non ipsius erat a mendacio nominis praevenire discipulos, qui per proprietatem nominis possidebat veritatem ejus, Venient denique illi, dicentes: Ego sum Christus. |
[0406B] | Si tuus Christus est, non erit potentior famulis Creatoris. |
[0470C] | Sive enim Christus jam alium Deum revelaverat, sequebatur etiam apostoli testatio; vel [0470C] ne non ejus Dei apostolus haberetur, quem Christus revelaverat; et quia non licebat abscondi ab apostolo, qui jam revelatus fuisset a Christo. |
[0424D] | Hoc mihi satis est, quod Christus ille aeternae, non longae vitae invitator, de longaeva consultus quam destruebat, non ad aeternam potius exhortatus est hominem, quam inferebat. |
[0332C] | Nec ea enim valebit, propter quam Christus venit, si Christus non resurrexit. |
[0402C] | Quae cum constet praedicata in Christum Creatoris, sicut ad singula ostendimus, satis perversum, ut Christus non Creatoris per ea se renuntiarit intelligendum, per quae magis Christum [0403A] Creatoris agnosci compellebat. |
[0464A] | Pilato [0464A] quoque interroganti, Tu es Christus? |
[0344C] | Si enim plenitudo in illo spiritus constitit, agnosco virgam de radice Jesse flos ejus: meus erit Christus, in quo requievit, secundum Isaiam (Is. |
[0486A] | Quare pascha Christus, si non pascha figura Christi, per similitudinem sanguinis salutaris, et pecoris Christi? |
[0396A] | Ita si quid Christus intulit, non adversario, sed adjutore praecepto, non destruxit disciplinas Creatoris. |
[0378C] | Si haec ita distinguuntur, id est, si ex matre filius est hominis, quia ex patre non est; ex matre autem virgine, quia non ex patre homine; hic erit Christus Isaiae, quem concepturam virginem praedicat. |
[0359D] | Ex IX item capite Lucae, de discipulis ad praedicandum missis, pasto populo in solitudine, confessione Petri: Tu es Christus, et praedicta persecutione fidelium. |
[0337B] | Quod si [0337B] Emmanuel Nobiscum-Deus, Deus autem nobiscum Christus est, qui etiam in nobis est: Quotquot enim in Christum tincti estis, Christum induistis; tam proprius est Christus in significatione nominis, quod est Nobiscum-Deus, quam in sono nominis, quod est Emmanuel. |
[0488C] | Quis Christus, qui non est viri auctor? |
[0431B] | Quod si et blasphemiam Christus a Creatore avertit, quomodo adversarius ei venerit, non scio. |
[0419C] | Quod si et Christus dignos mercede pronuntiat operarios, excusavit praeceptum illud Creatoris, de vasis aureis et argenteis Aegyptiorum auferendis. |
[0429A] | Caeterum, nec tempus admisisset, ut Christus tam praecoquam, imo tam acerbam adhuc dilectionem expostularet novo et recenti Deo, ne dixerim nondum palam facto. |
[0493B] | At in Christum conveniet ordo Melchisedech, quoniam quidem Christus proprius et legitimus Dei antistes, praeputiati sacerdotii pontifex, tum in nationibus constitutus, a quibus magis suspici habebat, cognituram se quandoque circumcisionem, et Abrahae gentem, cum ultimo venerit, acceptatione et benedictione dignabitur. |
[0414A] | Caeterum, si sic nescit quasi errans, eo quod putaret illorum esse Christum: ergo jam constat et supra Petrum interrogatum a Christo, quem se existimarent ut de Creatoris dixisse, Tu es Christus; quia si tunc alterius Dei illum cognovisset, hic quoque non errasset. |
[0398C] | X, 23) Dominus, id est Christus, praedicabatur. |
[0493A] | Fortasse an et mystice factum sit ut nocte Christus nasceretur, lux veritatis futurus ignorantiae tenebris. |
[0242A] | Si vere ista passus est Christus, minus fuisset nasci (cap. |
[0351A] | [0351A] Si nec illam injectionem tuam potes sistere ad differentiam duorum Christorum; quasi Judaicus quidem Christus populo soli ex dispersione redigendo destinetur a Creatore, vester vero omni humano generi liberando collatus sit a Deo optimo; cum postremo priores inveniantur Christiani Creatoris, quam Marcionis; exinde vocatis omnibus populis in regno ejus, ex quo Deus regnavit a ligno, nullo adhuc Cerdone, nedum Marcione. |
[0516D] | XLIV, 4) Christus canitur succinctus gladio super femur, aut apud Esaiam (Is. |
[0442A] | Sed quatenus ex his revincendus es, quae recepisti, sic tibi occurram, ac si meus Christus. |
[0343B] | Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos nati in [0343B] saeculi desertis, introducturus erat in terram promissionis, melle et lacte manantem, id est, vitae aeternae possessionem, qua nihil dulcius; idque non per Moysen, id est, non per Legis disciplinam; sed per Jesum, id est, per Evangelii gratiam provenire habebat, circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis; Petra enim Christus: ideo is vir, qui in hujus sacramenti imagines parabatur, etiam nominis dominici inauguratus est figura, Jesus cognominatus. |
[0401A] | Proinde et arbor bona non proferat malum fructum, quia nec veritas haeresim: nec mala bonum, quia nec haeresis veritatem: Sic nec Marcion aliquid boni de thesauro Cerdonis malo protulit, nec Apelles de Marcionis: multo enim haec congruentius [0401A] in ipsos interpretabimur, quae Christus in homines allegorisavit, non in duos deos secundum scandalum Marcionis. |
[0422C] | Credas si Creatoris est Christus, cujus omnia; qui non minori se tradidit omnia Filio Creator, quae per eum condidit, per sermonem [0422D] suum scilicet. |
[0463A] | Debuit etiam osculo tradi propheticus scilicet Christus, ut ejus scilicet filius, qui labiis a populo diligebatur (Is. |
[0342A] | Cum propterea nec corporis susceperit veritatem, ne Christus Creatoris crederetur? |
[0500B] | Igitur si Christus persona Creatoris dicentis, Fiat lux; et Christus, et Apostoli, et Evangelium, et velamen et Moyses, et tota series secundum testimonium clausulae Creatoris est Dei hujus aevi, certe non ejus qui nunquam dixit: Fiat lux. |
[0504C] | Nam si in eum competit pax cum quo fuit bellum, ei et justificabimur, et ejus erit Christus, ex cujus fide justificabimur, ad cujus pacem competit redigi hostes ejus aliquando. |
[0332A] | Et ideo Christus ejus ne mentiretur, ne falleret, [0332A] et hoc modo creatoris forsitan deputaretur, non erat quod videbatur, et quod erat mentiebatur; caro, nec caro; homo, nec homo: proinde Deus Christus, nec Deus. |
[0344B] | Quodcumque illud corpusculum sit, quoniam habitum, et quoniam conspectum fuit; si inglorius, si ignobilis, si inhonorabilis, meus erit Christus: talis enim habitu et aspectu annuntiabatur. |
[0401B] | Alioquin quam absurdum, ut novus Deus, novus Christus, novae tantaeque religionis illuminator, contumaces et inobsequentes pronuntiaret, quos non potuisset experiri! |
[0323B] | Subito Filius, et subito missus, et subito Christus? |
[0381C] | Nemo enim miraretur, et nemo torqueretur, si diversae divinitatis aemulae praedicationes, de disciplinis quoque inter se non convenirent, non convenientes prius de auctoritatibus disciplinarum: adeo Joannis erat Christus, et Joannes Christi; ambo Creatoris, et ambo de Lege et Prophetis, praedicatores et magistri. |
[0423D] | Nam si non meus [0423D] esset Christus, nec prophetarum hoc in loco mentionem collocasset. |
[0410B] | Haec itaque quae viderat Petrus, et cum pristinis compararat, et non tantum retro facta, sed et in futurum jam tunc prophetantia recognoverat, [0410B] interroganti Domino quisnam illis videretur, cum pro omnibus responderet: Tu es Christus, non potest non eum sensisse Christum, nisi quem noverat in Scripturis, quem jam rescensebat in factis. |
[0375C] | Quid amplius praestitit tuus Christus, quam meus Helisaeus? |
[0433A] | Porro cum et adjicit, scit autem Pater opus esse haec vobis; prius quaeram quem patrem intelligi velit Christus. |
[0465B] | Si discesserat Christus, ergo abstulerat phantasma. |
[0441C] | Sed Christus divortium prohibet, dicens: Qui dimiserit uxorem suam, et aliam duxerit, adulterium committit: qui dimissam a viro duxerit, aeque adulter est. |
[0475A] | Cur autem Christus factus sit pro nobis maledictio, ipso Apostolo edocente manifestum est, quam nobiscum faciat, id est, secundum fidem Creatoris. |
[0395A] | Novam plane patientiam docet Christus, etiam vicem injuriae cohibens, permissam [0395B] a Creatore (Exod. |
[0394A] | Igitur, etsi tantummodo dehortantem a divitiis ostenderem Creatorem, non etiam praedamnantem divites etiam verbo ipso quo et Christus, nemo dubitaret ab eodem adjectam in divites comminationem per vae Christi, a quo ipsarum materiarum, id est, divitiarum dehortatio praecucurrisset: comminatio enim dehortationis accessio est. |
[0403A] | Multo perversius, si et testimonium Joanni perhibet non Joannis Christus, propheten eum confirmans, imo et supra, ut angelum, ingerens etiam scriptum super illo: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam, qui praeparabit viam tuam; eleganter ad superiorem sensum scandalizati Joannis commemorans prophetiam, ut, confirmans praecursorem Joannem jam advenisse, extingueret scrupulum interrogationis illius, Tu es qui venis, an alium exspectamus? |
[0484C] | Et numquid ipse tunc Paulus destinabatur, de Judaea, id est, de judaismo, auferri habens in aedificationem christianismi, positurus unicum fundamentum, quod est Christus? |
[0443A] | Jam hinc [0443A] confirmatur ab illo Moyses, ex eodem titulo prohibens repudium, quo et Christus, si inventum fuerit in muliere negotium impudicum. |
[0390C] | Haec si statim admissus Christus administravit, aut ipse est, qui se ad haec venturum praedicavit; aut si nondum venit qui praedicavit, ridicule, sed necessarie dixerim, fortasse mandaverit Christo Marcionis; Beati eritis, cum vos odio habebunt homines, et exprobrabunt, et ejicient nomen vestrum, velut nequam , propter filium hominis. |
[0408C] | Hanc fidem probans Christus ejus foeminae, quae solum credebat [0409A] Creatorem, ejus fidei se Deum respondit, quam probavit. |
[0350B] | Quin et aedem Dei magis Christus aedificaturus esset, hominem scilicet sanctum, in quo potiore templo inhabitaret Dei Spiritus et in Dei Filium magis Christus habendus esset, quam Salomon filius David. |
[0336B] | Si vera ista passus est Christus, minus fuit nasci. |
[0322C] | Satis etenim praejudicatum est, Christum non alterius Dei intelligendum, quam Creatoris, cum determinatum est, alium Deum non credendum praeter Creatorem, quem adeo Christus praedicaverit, et deinceps Apostoli non alterius Christum annuntiaverint, quam ejus Dei, quem Christus praedicavit, id est Creatoris, ut nulla mentio alterius Dei, atque ita nec alterius Christi agitata sit ante scandalum [0322D] Marcionis. |
[0321B] | Nihil etiam facere contra Christum Creatoris, quod ab Isaia Emmanuel vocandus scribatur; quo nomine non est editus; quia sufficit, quod significatione, non sono, nobiscum Deus fuerit Christus. |
[0381C] | Sed et Christus rejecisset Joannis disciplinam, ut Dei alterius; et discipulos defendisset, ut merito aliter incedentes, aliam scilicet et contrariam initiatos divinitatem. |
[0325C] | Manet et Creator, qualis omnino est; veniet et Christus, qualis et scribitur. |
[0435A] | [0435A] Proclamat Christus tuus: Ignem veni mittere in terram; ille optimus, nullius gehennae Dominus; qui paulo ante discipulos, ne ignem postularent inhumanissimo viculo, coercuerat. |
[0517C] | Atenim Christus [0518A] iamavit et carnem sicut Ecclesiam. |
[0275A] | Ita et in hoc injusta bonitas, et sic quoque imperfecta; innocentiorem substantiam relinquens in exitium, obsequio, non arbitrio delinquentem: cujus Christus etsi non induit veritatem, ut tuae haeresi visum est, imaginem tamen ejus subire dignatus est. |
[0499A] | Quid est ergo adhuc velatum in Moyse quod pertineat ad Paulum, si Christus Creatoris a Moyse praedicatus nondum venit? |
[0486C] | Plane Christus vetat (Matth. |
[0373B] | Proinde enim Christus ab hominibus, non a spiritibus immundis, volebat se Filium Dei agnosci. |
[0245B] | Stetisse itaque semper fidem in Creatorem et in Christum ejus, non modo sub apostolis, sed et in apostolicis Ecclesiis: apud quas Christus, non alterius dei quam Creatoris ostenditur. |
[0447A] | Et utique viderit, si cui tam opiniosus videbitur Christus. |
[0441B] | Nam quoniam in Esaia jam tunc Christus, Sermo scilicet et spiritus Creatoris, Joannem praedicarat, vocem clamantis in deserto, parare viam Domini, in hoc venturum ut Legis et Prophetarum ordo exinde cessaret, per adimpletionem, [0441C] non per destructionem, et regnum Dei a Christo annuntiaretur; ideo subtexuit, facilius elementa transitura, quam verba sua; confirmans hoc quoque, quod de Joanne dixerat, non praeteriisse. |
[0330C] | III), in persona Jesu, imo et in ipsius hominis sacramento verus summus sacerdos Patris Christus Jesus, duplici habitu in duos adventus deliniatur. |
[0355A] | Redde statum Judaeae, quem Christus Creatoris inveniat, et alium contende venisse. |
[0475A] | Neque enim quia Creator pronuntiavit: Maledictus omnis in ligno suspensus; ideo videbitur alterius Dei esse Christus, et idcirco a Creatore jam tunc in lege maledictus. |
[0346B] | XXXIII, 17): Tauri decor ejus , cornua unicornis cornua ejus, in eis nationes ventilabit pariter ad summum usque terrae: non utique rhinoceros destinabatur unicornis, nec Minotaurus bicornis; sed Christus in illo significabatur, taurus ob utramque dispositionem; aliis ferus, ut judex; aliis mansuetus, ut salvator; cujus cornua essent crucis extima. |
[0425B] | Proinde nec Christus ante orationis notitiam discipulo contulisset, quam Dei ipsius. |
[0321C] | Prosequitur deinceps, Christi nomen non competere Christo Marcionis; tum quod proprium sit unius, et tamen etiam Creatoris Christus id nomen habuerit; tum quod ungui non potuerit, qui corpus non habuit, et proinde Christus, id est unctus, vocari nullo modo potuit. |
[0320D] | Si autem post Creatorem, illum emendaturus, revelatus sit Christus Marcionis; debuisse non ante, sed post Christum Creatoris revelari, uti etiam illum emendaret. |
[0464B] | Et Barrabas quidem nocentissimus, vita ut bonus donatur; Christus vero justissimus, ut homicida morti expostulatur. |
[0523B] | Quod si Christus adveniens de coelis, transfigurabit [0524A] corpus humilitatis nostrae, conformale corpori gloriae suae; resurget ergo corpus hoc nostrum quod humiliatur in passionibus, et in ipsa lege mortis in terram dejectum. |
[0372B] | Nazaraeus vocari habebat secundum prophetiam Christus Creatoris: unde et ipso nomine nos Judaei Nazaraeos appellant per cum. |
[0381B] | Subito Christus, subito et Joannes. |
[0394B] | Haec olim Creator simul posuit, Christus solummodo distinguendo, non mutando, renovavit: Vae, quum vobis benedixerint homines: secundum haec faciebant et pseudoprophetis patres illorum. |
[0520A] | Si non est Christus primogenitus conditionis, ut Sermo Creatoris per quem omnia facta sunt, et sine quo nihil factum est; si non in illo condita sunt universa in coelis et in terris, visibilia et invisibilia, sive throni, sive dominationes, sive principatus, sive potestates; si non cuncta per illum et in illo sunt condita (haec enim Marcioni displicere oportebat), non utique tam nude posuisset Apostolus: Et ipse est ante omnes. |
[0375C] | Sed ideo alius Christus, quia aliter quam Helisaeus, quia potentior dominus famulo suo. |
[0375C] | Unde magis dignoscitur [0375C] Christus Creatoris, quam ex verbi potestate? |
[0334A] | Caeterum, et aliis haereticis definientibus carnem illam in angelis ex carne nasci debuisse, si vere fuisset humana, certa ratione respondemus, qua et humana vere fuerit, et innata: humana vere, propter Dei veritatem, a mendacio et fallacia extranei, [0334A] et quia non possent humanitus tractari ab hominibus, nisi in substantia humana; innata autem, quia solus Christus in carnem ex carne nasci habebat, ut nativitatem nostram nativitate sua reformaret, atque ita etiam mortem nostram morte sua dissolveret, resurgendo in carne, in qua natus est, ut et mori posset. |
[0322C] | Satis etenim praejudicatum est, Christum non alterius Dei intelligendum, quam Creatoris, cum determinatum est, alium Deum non credendum praeter Creatorem, quem adeo Christus praedicaverit, et deinceps Apostoli non alterius Christum annuntiaverint, quam ejus Dei, quem Christus praedicavit, id est Creatoris, ut nulla mentio alterius Dei, atque ita nec alterius Christi agitata sit ante scandalum [0322D] Marcionis. |
[0348A] | Qui omnino regum insigne potestatis suae humero praefert, et non aut capite diadema, aut manu sceptrum, [0348A] aut aliquam propriae vestis notam; Sed solus novus rex novorum aevorum Christus Jesus, novae gloriae et potestatem et sublimitatem suam humero extulit, crucem scilicet, ut, secundum superiorem prophetiam, exinde Dominus regnaret a ligno. |
[0425A] | [0425A] Quid, oro te, fecisset Christus Creatoris, si qui Creatori diligendo aedificaverat hominem, non erat Creatoris? |
[0372C] | Prophetarum erit Christus, ubicumque secundum Prophetas invenitur. |
[0465B] | Si phantasma, adhuc ergo inerat et Christus. |
[0513C] | Si ex his alius deus et alius christus infertur quae recognoscuntur in Creatore, quaeramus jam Creatorem. |
[0513B] | Sed et Pater gloriae ille est, cujus Christus rex gloriae canitur in Psalmo ascendens (Ps. |
[0442A] | Hoc enim responso, et Moysi constitutionem protexit, ut sui; et Creatoris institutionem direxit, ut Christus ipsius. |
[0451B] | V) Davidem in recuperatione Sionis offenderant caeci resistentes, quominus admitteretur» (in figuram populi proinde caeci, non admissuri quandoque Christum filium David), «ideo Christus ex diverso caeco subvenit, ut hinc se ostenderet non esse filium David, et ex animi diversitate bonus caecis, quos ille jusserat caedi. |
[0424B] | Denique, si de vita longaeva et ille consuluit, et Christus respondit, quae sit penes Creatorem; [0424C] non de aeterna, quae sit penes Marcionis Deum, quomodo consequitur aeternam? |
[0470C] | Sive nihil tale de Deo Christus revelaverat, tanto magis ab apostolo debuerat revelari, qui jam non posset ab alio; non credendus sine dubio, si nec ab apostolo revelatus. |
[0396A] | Hanc legis voluntatem de intellectu laborantem, Dominus et sabbati et legis et omnium paternarum dispositionum Christus et revelavit, et compotem fecit, mandans alterius quoque maxillae oblationem; ut tanto magis vicem injuriae extingueret, quam et lex per talionem voluerat impedisse, certe quam prophetia manifeste coercuerat, et memoriam injuriae prohibens, et ultionem ad Deum redigens. |
[0340C] | Si tuus Christus est, ergo et ipse bellator est; si bellator non est, machaeram intentans allegoricam, licuit ergo et Christo Creatoris in Psalmo, sine bellicis rebus, ensem sermonis Dei praecingi figurato, cui [0341A] supradicta tempestivitas congruat, et gratia labiorum; quem tunc jam cingebatur super femur apud David, quandoque missurus in terram. |
[0455B] | [0455B] Constabit itaque et de impudentia ejus, qui multos dicat venturos in nomine ipsius; quod non sit ipsius, si non Christus et Jesus Creatoris est, ad quem proprietas nominum pertinet; amplius, et prohibeat eos recipi, quorum et ipse par sit, ut qui proinde in nomine venit alieno, si non ipsius erat a mendacio nominis praevenire discipulos, qui per proprietatem nominis possidebat veritatem ejus, Venient denique illi, dicentes: Ego sum Christus. |
[0453A] | Et quare, inquit Christus, non credidistis ei? |
[0450A] | [0450A] Resciditne Christus priora praecepta, non occidendi, non adulterandi, non furandi, non falsum testandi, diligendi patrem et matrem? |
[0507A] | Finis enim legis Christus in justitiam omni credenti. |
[0500B] | Igitur si Christus persona Creatoris dicentis, Fiat lux; et Christus, et Apostoli, et Evangelium, et velamen et Moyses, et tota series secundum testimonium clausulae Creatoris est Dei hujus aevi, certe non ejus qui nunquam dixit: Fiat lux. |
[0500B] | Persona autem Dei, Christus Dominus. |
[0326B] | Sive enim Christus jam tunc in semetipsum secundum nos, sive prophetes de semetipso secundum Judaeos pronuntiabat, [0326C] nondum tamen factum pro jam transacto sonabat. |
[0383B] | De sabbato quoque illud praemitto, nec hanc quaestionem consistere potuisse, si non Dominum sabbati circumferret Christus. |
[0511B] | Secundum vero Marcionem, nescio, ne Christus sit Creatoris: nondum enim venit apud illum. |
[0517C] | Nemo, inquit, carnem suam odio habet, nisi plane Marcion solus: sed et nutrit et fovet eam, sicut et Christus Ecclesiam. |
[0441B] | XLIII, 19) praedicari a Creatore; si et Joannes antecursor et praeparator ostenditur viarum Domini, Evangelium [0441B] superducturi, et regnum Dei promulgaturi; et ex hoc jam quod Joannes venit, ipse erit Christus, qui Joannem erat subsecuturus, ut antecursorem; et si desierunt vetera, et coeperunt nova interstite Joanne, non erit mirum quod ex dispositione est Creatoris, ut aliunde magis probetur, quam ex Legis et Prophetarum in Joannem occasu, et exinde ortu, regnum Dei. |
[0339A] | Nam et magos reges habuit fere Oriens, et Damascus Arabiae retro deputabatur, antequam transcripta esset in Syrophoenicen, ex distinctione Syriarum; cujus tunc virtutem Christus accepit, accipiendo insignia ejus, aurum scilicet et odores; spolia autem Samariae, [0339B] ipsos magos: qui cum illum cognovissent, et muneribus honorassent, et genu posito adorassent, quasi Deum et regem, sub testimonio indicis et ducis stellae, spolia sunt facti Samariae, id est idololatriae, credentes videlicet in Christum. |
[0350B] | Quin et aedem Dei magis Christus aedificaturus esset, hominem scilicet sanctum, in quo potiore templo inhabitaret Dei Spiritus et in Dei Filium magis Christus habendus esset, quam Salomon filius David. |
[0397A] | Non enim aliud Christus in omnes praecepit, quam quod Creator in fratres. |
[0478B] | Ipsum quod ait, Qua libertate Christus nos manumisit, nonne eum constituit manumissorem, qui fuit Dominus? |
[0513A] | Qui enim praesperasse potuerunt, id est, ante sperasse in Deum, quam venisset; nisi Judaei, quibus Christus praenuntiabatur ab initio? |
[0470B] | Sive enim Christus jam alium Deum revelaverat, sequebatur etiam apostoli testatio; vel [0470C] ne non ejus Dei apostolus haberetur, quem Christus revelaverat; et quia non licebat abscondi ab apostolo, qui jam revelatus fuisset a Christo. |
[0336C] | Itaque si carneus habebitur, quia natus, et natus, quia carneus; quia phantasma non fuerit, ipse erit agnoscendus, qui in carne, et ex [0336C] nativitate venturus annuntiabatur a Creatoris prophetis, utpote Christus Creatoris. |
[0343B] | Hoc nomen ipse Christus suum jam tunc esse testatus est, cum ad Moysen loquebatur. |
[0487D] | Si enim petra illa Christus fuit, utique Creatoris, cujus et populus. |
[0373B] | Ille Christus duntaxat, cui hoc congruebat; quia praemiserat per quos posset agnosci, et utique digniores praedicatores. |
[0431A] | Si autem et negator, et confessor, qui post occisionem nihil ab homine passurus est, a Deo plane passurus si negaret, atque ita Christus Creatoris est, qui ostendit negatores suos Creatoris gehennam timere debere. |
[0488C] | [0488C] Caput viri Christus est. |
[0395B] | Plane haec Christus adjecerit, ut supplementa consentanea disciplinae Creatoris. |
[0436B] | Utique Christus: quia licet Marcionis, filius hominis est dictus, qui accepit a Patre semen regni, sermonem scilicet Evangelii, et seminavit in horto suo, utique in mundo, puta nunc in homine. |
[0442B] | Sed ecce sic tuus sit iste Christus contrarium docens Moysi et Creatori, ut si non contrarium ostendero, meus sit. |
[0469B] | XXI, 8), multos venturos qui dicant: Ego sum Christus. |
[0402A] | Quod si illi quidem Creatorem glorificabant, Christus vero et audiens et sciens non corrigebat, et quidem in tanto documento mortui resuscitati Creatorem adhuc orantes, sine dubio aut non alium circumferebat Deum, quam quem in suis beneficiis atque virtutibus honorari sustinebat: aut quale est ut illos tam diu errantes sustineret, ad hoc veniens, ut errori eorum mederetur! |
[0511C] | Si vero non est antichristus secundum nos, ergo Christus est Creatoris secundum Marcionem. |
[0423B] | Atque ita Christus ignotum Deum praedica vit. |
[0343A] | Sive enim ideo Christus, ut interim quasi Creatoris irreperet, obstrepit Jesus; quia non sperabatur Jesus in Christo creatoris: sive ideo, Jesus ut alterius haberetur, non sinit Christus; quia non alterius sperabatur Christus, quam Creatoris. |
[0468A] | Christus enim Jesus in Evangelio tuo, meus est. |
[0517C] | Similiter et cum dicit: Carnem suam diligit, qui uxorem suam diligit sicut et Christus Ecclesiam. |
[0325A] | Hoc est ergo quod exigit, nec Deum, nec Christum tuum credi, quia et Deus ignotus esse non debuit, et Christus agnosci per Deum debuit. |
[0242C] | Se Filium hominis appellavit, dum sibi potestatem tribuit peccata dimittendi, ut patesceret verum Deum [0242C] simul esse, et hominem verum: neque enim mentiri posset Christus, ut se Filium hominis pronuntiaret, si non vere erat; nec peccata dimittere, si verus Deus non fuisset, hominem proinde fuisse illum quem Danielis prophetia consecutum praenuntiabat judicandi potestatem. |
[0401C] | Adeo autem in illud usque momenti, nullum alium Dominus Christus intulerat, ut omnes illic [0402A] Creatori gloriam retulerint dicentes: Magnus prophetes prodiit in nobis, et respexit Deus populum suum. |
[0444C] | Ad quam ascensum suum Christus aedificat in coelum, secundum Amos (Amos, IX, 6); utique [0445A] suis, ubi est locus aeternus, de quo Isaias (Is. |
[0413B] | Credo secundum perversitatem, tales eos revelasset, quales christus Marcionis debuisset; aut quoscumque alios secum, quam prophetas suos. |
[0384A] | Et tamen per Jesum tunc quoque concussum est sabbatum, ut et hoc in Christum renuntiaretur, etiamsi odio insecutus est solemnissimum Judaeorum diem, ut Christus non Judaeorum. |
[0436A] | Quotiescumque enim severitas Creatoris opponitur, totiens illius est Christus, cui per timorem cogit obsequium. |
[0352C] | Quis, nisi Christus? |
[0486A] | Sic et pascha nostrum immolatus est Christus. |
[0332C] | Nec ea enim valebit, propter quam Christus venit, si Christus non resurrexit. |
[0517B] | Hoc jam plane minus est, cum et ipsi Christo suo et Ecclesiae ejus inde statum sumit: Sicut et Christus caput est [0517C] Ecclesiae. |
[0351B] | II, 12): Et erit, inquit, in novissimis diebus manifestus mons Domini; utique sublimitas Dei; et aedes Dei super summos montes; utique Christus, catholicum Dei templum, in quo Deus colitur, constitutum super omnes eminentias virtutum et potestatum: Et venient ad eum universae nationes; et ibunt multi, et dicent: Venite, ascendamus [0351C] in montem Domini, et in aedem Dei Jacob; et annuntiabit nobis viam suam, et incedemus in ea. |
[0355B] | Caeterum, vester Christus pristimum statum Judaeis pollicetur, ex restitutione terrae, et post decursum vitae, apud inferos in sinu Abrahae refrigerium. |
[0510D] | Cum enim ad ultionem venturum scribat Apostolus Dominum exigendam de eis qui Deum ignorent, et qui non obaudiant Evangelio, quos ait poenam luituros, exitialem, aeternam a facie Domini, et a gloria valentiae ejus; sequitur ut flammam ignis inducat, scilicet veniens ad puniendum; ita et [0510D] in hoc, nolente Marcione, crematoris Dei Christus [0511A] est, et in illo Creatoris est, quod etiam de ignorantibus Dominum ulciscitur, id est de ethnicis. |
[0345A] | Expostulo autem de proposito: si das ei omnis humilitatis et patientiae et tranquillitatis intentionem, et ex his Isaiae erit Christus (Is. |
[0422B] | Denique olim hoc per Isaiam concionabatur, quod Christus gratulatur (Is. |
[0428A] | Quis est tam similis Dei mei Christus, nisi ipsius? |
[0343A] | Sive enim ideo Christus, ut interim quasi Creatoris irreperet, obstrepit Jesus; quia non sperabatur Jesus in Christo creatoris: sive ideo, Jesus ut alterius haberetur, non sinit Christus; quia non alterius sperabatur Christus, quam Creatoris. |
[0491A] | XV) exhibebit, qui timet jam pronuntiare, cujus magis Christus nondum sit revelatus. |
[0255A] | Novum igitur audiens deum in [0255A] vetere mundo et in vetere aevo, et sub vetere Deo ignotum, inauditum, quem tantis retro saeculis neminem, et ipsa ignorantia antiquum, quidam Jesus Christus, et ille in veteribus nominibus novus revelaverit, nec alius antehac; gratias ago huic gloriae eorum, maximo adjutorio ejus hinc jam haeresim probaturus, novae scilicet divinitatis professionem. |
[0387C] | An quia et petra et lapis Christus? |
[0379A] | Quid nunc, si ipso titulo filii hominis censetur Christus apud Danielem? |
[0386A] | Ita nec Christus omnino sabbatum rescindit, cujus legem tenuit et supra in caussa discipulorum pro anima operatus; esurientibus enim solatium cibi indulsit; et nunc manum aridam curans, factis ubique ingerens (Matt. |
[0469A] | Denique audiens postea eum a Domino allectum jam in coelis quiescente, quasi improvidentiam existimo, si non ante scivit illum sibi necessarium Christus; sed jam ordinato officio apostolatus, et in sua opera dimisso, ex incursu, non ex prospectu adjiciendum existimavit; necessitate, ut ita dixerim, non voluntate. |
[0347B] | Etsi enim mors ab Adam regnavit usque ad Christum, cur Christus non regnasse dicatur a ligno, ex quo crucis ligno mortuus, regnum [0347C] mortis exclusit? |
[0482A] | Caeterum si nec natus ex virgine Christus, nec carne constructus, ac per hoc neque crucem, neque mortem vere perpessus est, nihil in illo sit stultum et infirmum; nec jam stulta mundi elegit Deus, ut confundat sapientiam ; nec infirma mundi elegit Deus, ut confundat fortia; nec inhonesta et minima et contemptibilia, quae non sunt, id est, quae non vere sunt, ut confundat quae sunt, id est, quae [0482B] vere sunt. |
[0491A] | Si haec omnia facilius a me proferuntur, et utique conspirantia regulis et dispositionibus et disciplinis Creatoris, sine dubio Dei mei erit et Christus, et Spiritus, et Apostolus. |
[0522B] | Cum praedicationis enumerat varietatem, quod alii ex fiducia vinculorum ejus, audentius sermonem enuntiarent; alii per invidiam et contentionem; quidam vero et per sermonis existimationem , plerique ex dilectione, nonnulli ex aemulatione, jam aliqui et ex simultate Christum praedicarent; erat utique vel hic locus taxandae ipsius praedicationis de diversitate sententiae, quae tantam efficeret etiam animorum varietatem Sed caussas solas animorum, non regulas sacramentorum in diversitate proponens, unum tamen Christum, et unum ejus Deum, quocumque consilio [0522B] praedicatum confirmat, et ideo: Nihil mea, inquit, sive caussatione, sive veritate Christus annuntietur; quia unus annuntiabatur, sive ex caussatione, sive ex veritate fidei. |
[0487B] | Ab eo igitur inter omnia et Christus. |
[0450B] | Et homo enim Christus annuntians quid sit bonum; scientiam legis: Praecepta, inquit, scis? |
[0341B] | Figurate itaque et Domino ejusmodi loquente, et Apostolo scribente, non temere interpretationibus ejus utimur, quarum exempla etiam adversarii admittunt: atque ita in tantum Esaiae erit Christus qui venit, in quantum non fuit bellator, quia non talis ab Esaia praedicatur. |
[0453B] | Christus denarium hominis suo Caesari jubet reddi, non alieno; nisi quod necesse est qui suum denarium non habet. |
[0522C] | Aeque non erit Deus Christus vere, si nec homo vere fuit in effigie hominis constitutus. |
[0452B] | Jam et Christus Creatoris confirmatur, qui secundum Creatorem totius hominis salutem pollicebatur. |
[0452C] | Sciebat Christus baptisma Joannis (Luc. |
[0343A] | Sive enim ideo Christus, ut interim quasi Creatoris irreperet, obstrepit Jesus; quia non sperabatur Jesus in Christo creatoris: sive ideo, Jesus ut alterius haberetur, non sinit Christus; quia non alterius sperabatur Christus, quam Creatoris. |
[0431B] | Aut si et per haec severitatem ejus infuscat, non remissuri blasphemiam, et occisuri etiam in gehennam, superest ut et illius diversi Dei impune et Spiritus blasphemetur, et Christus negetur, et nihil intersit de cultu ejus, deve contemptu; et sicut de contemptu nulla poena, ita et de cultu nulla speranda sit merces. |
[0509A] | Ergo ejusdem Dei Christus et prophetae. |
[0463A] | Perductus in consessum, an ipse esset Christus interrogatur. |
[0336C] | Primo enim, inquis, Christus Esaiae (Is. |
[0515A] | Si autem conversationi Israelis, quae est in religione Dei Creatoris, et testamentis, et promissioni, et ipsi Deo eorum, proximi sumus facti in Christo, ridiculum satis, si nos alterius Dei Christus de longinquo admovit Creatori. |
[0342B] | [0342B] Vane autem noluit eum se videri, quem voluit vocari: quando, etsi vere corporeus fuisset, magis Christus Creatoris non videretur, si non vocaretur. |
[0384A] | De odio quoque sabbati professus, Creatorem, ut Christus ipsius, sequebatur exclamantem ore Esaiae (Is. |
[0413B] | Quid faceret christus ipsorum? |
[0358B] | An quia Christus tuus coeleste regnum repromittit, non habens coelum, quomodo et hominem praestitit, non habens carnem? |
[0388A] | Et quis erit Christus Marcionitarum, si perversitas placet, qui non fuerit Prophetarum? |
[0343A] | Nam quia Jesus Christus secundum populum, quod sumus nos nati in [0343B] saeculi desertis, introducturus erat in terram promissionis, melle et lacte manantem, id est, vitae aeternae possessionem, qua nihil dulcius; idque non per Moysen, id est, non per Legis disciplinam; sed per Jesum, id est, per Evangelii gratiam provenire habebat, circumcisis nobis petrina acie, id est Christi praeceptis; Petra enim Christus: ideo is vir, qui in hujus sacramenti imagines parabatur, etiam nominis dominici inauguratus est figura, Jesus cognominatus. |
[0325A] | Sed quomodo a Deo nunquam [0325A] praedicato Christus ejus praedicaretur? |
[0455A] | Quodcumque ad gloriam spectaret Christi Creatoris, sic non alius tueretur, quam Christus Creatoris. |
[0337B] | Quod si [0337B] Emmanuel Nobiscum-Deus, Deus autem nobiscum Christus est, qui etiam in nobis est: Quotquot enim in Christum tincti estis, Christum induistis; tam proprius est Christus in significatione nominis, quod est Nobiscum-Deus, quam in sono nominis, quod est Emmanuel. |
[0385B] | XII, 16), omne opus in ea, nisi quod fiet omni animae id est in caussa animae liberandae; quia opus Dei etiam per hominem fieri potest in salutem animae, a Deo tamen, quod facturus fuerat et Christus homo, quia et Deus. |
[0365A] | Si Apostolos praevaricationis et simulationis suspectos Marcion haberi queritur usque ad Evangelii depravationem, Christum jam accusat, accusando quos Christus elegit. |
[0443B] | Erubesce non conjungens, quos tuus quoque Christus conjunxit. |
[0359A] | Porro ad institutum veniens Auctor, nullam esse Veteris et Novi Testamenti diversitatem, vel inde praescribit, quod Christus noster impleverit prophetias Creatoris, et repraesentaverit promissiones ejus, [0359B] ac leges adjuverit. |
[0469B] | Sit Christus, [0469C] sit Apostolus, ut alterius dum non probantur nisi de instrumento Creatoris. |
[0445B] | Nec enim accepisset Petrus dicere: Tu es Christus, antequam audivisset et credidisset Moysi et prophetis, a quibus solis adhuc Christus annuntiabatur. |
[0379B] | Atque adeo si et Christus Marcionis natus ex homine diceretur, tunc et ipse caperet appellationis communionem, et essent duo filii hominis, sicut et duo Christi, et duo Jesus. |
[0270C] | Nihil retractare oportebat, hoc enim cuneo veritatis omnis extruditur haeresis, cum Christus non alterius dei quam Creatoris circumlator ostenditur. |
[0342C] | Qui ergo et in eo nomine venit, in quo Christus non praesumebatur, potuit [0342D] in eo solo nomine venisse, quod solum praesumebatur. |
[0335B] | Totas istas praestigias putativae in Christo corpulentiae, Marcion illa intentione suscepit, ne ex testimonio substantiae humanae, nativitas quoque [0335B] ejus defenderetur, atque ita Christus Creatoris vindicaretur, ut qui nascibilis, ac per hoc, carneus annuntiaretur. |
[0445B] | Nec enim accepisset Petrus dicere: Tu es Christus, antequam audivisset et credidisset Moysi et prophetis, a quibus solis adhuc Christus annuntiabatur. |
[0337A] | Quaere ergo, an ista vox, nobiscum Deus, quod est Emmanuel, exinde quod Christus illuxit, agitetur in Christo. |
[0441A] | Quasi non et nos limitem quemdam agnoscamus Joannem constitutum inter vetera et nova, ad quem desineret judaismus, et a quo inciperet christianismus: non tamen ut ab alia virtute facta sit sedatio Legis et Prophetarum, et initiatio Evangelii, in quo est Dei regnum, Christus ipse. |
[0427A] | Hoc et Christus ostendens, commemorator, non obliterator vetustatum, scilicet suarum, virtutem Dei digitum Dei dixit non alterius intelligendam, [0427B] quam ejus apud quem hoc erat appellata. |
[0342B] | Si enim Christus unctus est, ungui utique corporis passio est. |
[0471A] | Quod si Creator quidem vetera cessura promisit, novis scilicet orituris; Christus vero tempus distinctionis istius ( Lex et Prophetae usque ad Joannem) terminum in Joanne statuens inter utrumque ordinem, desinentium exinde veterum et incipientium novorum; necessarie et Apostolus in Christo post Joannem revelato vetera infirmat, nova vero confirmat, atque ita non alterius Dei fidem curat quam Creatoris, apud quem et vetera decessura praedicabantur. |
[0521C] | De lege jam non retractamus, nisi quod et hic quemadmodum exclusa sit edocet, [0521C] dum scilicet de umbra transfertur in corpus, id est, de figuris ad veritatem, quod est Christus. |
[0384A] | Caetera de [0384A] sabbato ita dirigo: Si sabbatum Christus intervertit, secundum exemplum fecit Creatoris. |
[0332B] | XV, 3, 4), vobis in primis, quod Christus mortuus sit pro peccatis nostris, et quod sepultus sit, et [0332C] quod resurrexerit tertia die. |
[0476A] | Non dixit, seminibus, quasi pluribus; sed semini, tanquam uni, quod Christus est. |
[0342B] | Qui corpus non habuit, ungui omnino non potuit: qui ungui omnino non potuit, Christus vocari nullo modo potuit. |
[0416B] | Stet christus Marcionis, et exclamet: O genitura incredula, quousque ero apud vos? |
[0387B] | XLIII, 20): Ponam in terra inaquosa flumina; proinde ut gemmae, illuminaturi sacram Ecclesiae vestem, quam induit Christus pontifex Patris; proinde ut et lapides, solidi fide, quos de lavacro Jordanis Jesus verus elegit, et in sacrarium testamenti sui recepit. |
[0370B] | VII, 27); ne scilicet Christus Israelis videretur. |
[0391A] | Si enim odium in illum filium hominis praedicabatur qui secundum Creatorem est, Evangelium autem nomen Christianorum, utique a Christo deductum, odio futurum contestatur propter filium hominis, quod est Christus, eum filium hominis in caussa odii constituit, qui erat secundum Creatorem, in quem odium praedicabatur. |
[0241C] | Nam, si in Christo non erat quod videbatur, et quod erat mentiebatur, caro nec caro, homo nec homo, proinde Deus Christus, nec Deus. |
[0328A] | Igitur si Christus quidem annuntiabatur a Creatore solidante tonitruum, et (Amos. |
[0384B] | Excusat illos Christus, et reus est sabbati laesi: accusant Pharisaei, Marcion captat status controversiae (ut aliquid cludam cum mei Domini veritate) scripti et voluntatis. |
[0321B] | Si autem carnem Christus tanquam indignam aspernatus est; dedignandam etiam illi fuisse illius imaginem, eo quod statum sequatur similitudo. |
[0382B] | [0382B] Hanc sponsam Christus sibi etiam per Salomonem ex vocatione gentium accersit. |
[0392B] | Atqui opponens asperitatem Creatoris, timendum eum confirmavit: si timendum, magis utique obaudiendum quam negligendum; et incipit jam Christus Marcionis Creatori docere. |
[0319D] | Deinde suspectum esse, quod tam subito venerit Christus Marcionis, antequam Pater de Filio testaretur, mittens de misso. |
[0486B] | Plane nullo, si phantasma fuit Christus, nec habuit ullam substantiam corporis, quam pro nostris corporibus dependeret. |
[0521C] | Ergo et umbra ejus, cujus et corpus; id est et lex ejus, et Christus. |
[0404A] | Non quasi ex diversitate auditum permitteret Christus, quem ademisset Creator: sed quia comminationem exhortatio sequebatur: primo, aure audietis; dehinc, qui habet aures, audiat. |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1083A] | Hoc Christus, victor solus primusque sacerdos, Obtulit incensum, precibus non arbore natum. |
[1075C] | Ecce Deus Christus; pariter bissena juventus, Omnibus una fides, amor unus et una potestas, [1076A] Flos hominum, mundo lucentes lumine Christi, Et comites et apostolici, qui vera locuti, Auribus audivere, oculis videre salutem, Tractavere manu corpus de morte receptum, Convixere cibo assidue, testantur ut ipsi. |
[1068A] | Golgotha locus est, capitis calvaria quondam; Lingua paterna prior sic illum nomine dixit; Hic medium terrae est, hic est victoria signum: Os magnum hic veteres nostri docuere repertum Hic hominem primum suscepimus esse sepultum, [1068A] Hic patitur Christus, pio sanguine terra madescit, Pulvis Adae ut possit veteris cum sanguine Christ Commixtus, stillantis aquae virtute levari . |
[1066B] | Adam vi captum sic quaerit Christus ubique, Ipse viam gradiens, qua mors operata ruinam est Omnia perlustrans veterum monumenta virorum, Singula perspiciens, exemplis omnibus unus, Ex utero incipiens inimicam expellere mortem, Conceptae simul in gremio cum semine carnis Aetates omnes tacita sapientia lustrans, Debita suscipiens, cunctos mundare paratus, Reddere factori multos, quos sparserat unus. |
[1083A] | Nam Cherubin cum sit bis binis vultibus unum, Est unum verbum, per quattuor ordine ductum, De Patre quae Christus plenissima pertulit ipse Mandata sperata novi, solatia vitae. |
[1064B] | Atque adeo non verba libri, sed missus in orbem Ipse Christus, Evangelium est, si cernere vultis, A Patre qui venit, solus bona nuntia portans Testificata prius; cujus ingens gloria complet, Ostendens opere quantus sit conditor orbis. |
[1077C] | [1077C] Haec populo juveni, qui dives, liber et haeres Possidet aeternam spem laudis jure dicatam, Non ut doctores (solus daret omnia Christus), Sed famulos Christi, jubet inviolata potestas Ingenti zelo flagrantes, pacis amore Armatos, molem belli deducere terrae Excelsas turres, et moenia saeva malorum, Surgentesque minas, populi contra agmina sancti Detrahere, vacuas voces dissolvere vento. |
[1068B] | Caro si moritur, nec spes datur ulla salutis, Quas habuit caussas hominem se fingere Christus, Et medicare homines, aut curam carnis habere? |
[1070A] | Non aliud corpus dari, sed prius illud inermem Undique regno Dei lato circumdari totum, Momento aspectus oculi mutabitur, inquit, Ut rufae cerae facies dispanditur herba, Et mutat proprium candenti sole colorem: Sic eadem caro fulgenti de gloria sumens, Gaudebit semper gaudens et morte carebit, Devictum clamans crudelem corporis hostem, Glutitam mortem, fortis victoria Christus, [1070B] Ingentes Deo summa ferens ad sidera laudes. |
[1087C] | Cum Dominus Christus caro nasci, venit in orbem Augusti regis Romani tempore, primum Decreto gentes censu numerantur ubique; Idem hoc rex forte tulit, quia summa volunta In cujus manu, regnantis cor, legibus esset, [1087D] Fecit primus, et in numerum scriptura redacta est. |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0192C] | Ergo Jesus idem erit Christus, qui a Patre unctus est, non Pater, qui Filium unxit. |
[0178A] | Praeter Sophiam autem, praeter Filium dicit, qui est Christus, Sophia et Virtus Dei secundum Apostolum, solus [0178B] sciens sensum patris: Quis enim scit quae sunt in Deo nisi spiritus qui in ipso est? |
[0190B] | Si enim alius est Jesus, alius Christus; alius erit Filius, alius Pater; quia Filius Jesus, et Pater Christus. |
[0192B] | Itaque Christum facis Patrem, stultissime, qui nec ipsam vim inspicias nominis hujus, si tamen nomen est Christus, et non appellatio potius; unctus enim significatur. |
[0193B] | Et sive Jesus tantummodo positum est, intelligitur et Christus; quia Jesus unctus est. |
[0193B] | Quorum nominum alterum est proprium, quod ab angelo impositum est; alterum accidens, quod ab unctione convenit; dum tamen Christus Filius sit, non Pater. |
[0193B] | Si enim Christus Pater Deus est, qui dicit (Joan. |
[0193B] | Si item Pater Christus est, alius est [0193C] qui solidat tonitruum, et condit spiritum, et annuntiat in homines Christum suum (Amos, IV, 13); et si adstiterunt reges terrae, et archontes congregati sunt in unum adversus Christum ipsius (Ps. |
[0193C] | Certe, ne per omnia evagemur; qui suscitavit Christum, suscitaturus est et mortalia corpora nostra; jamque alius erit suscitator quam Pater mortuus, et Pater suscitatus, si Christus qui est mortuus, Pater est. |
[0194B] | Maledictione enim crucifixi, quae ex lege in Filium competit (quia Christus pro nobis maledictio factus est, non Pater), Christum in Patrem convertentes, in Patrem blasphematis. |
[0192B] | An tu, si ex aliquo argumento vestitus quoque vocaretur Jesus, quomodo Christus ab unctionis sacramento, aeque Jesum Filium Dei diceres, [0192C] vestitum vero Patrem crederes? |
[0192C] | Si Pater Christus est, Pater unctus est, et utique ab alio. |
[0169C] | Duos tamen Deos et duos Dominos nunquam ex ore nostro proferimus: non quasi non et Pater Deus, et Filius Deus, et Spiritus sanctus Deus, et Deus unusquisque; sed quoniam retro et duo dii et duo domini praedicabantur; ut, ubi venisset Christus, et Deus agnosceretur, et Dominus vocaretur, quia Filius Dei et Domini. |
[0173C] | Ostendit et ipse visibilem Dei Filium, id est Sermonem Dei, quia caro factus est, Christus dictus est. |
[0170A] | At ubi venit Christus, et cognitus est a nobis, quod ipse sit qui numerum retro fecerat, factus secundus a Patre, et cum Spiritu tertius, et jam Pater per ipsum plenius manifestatus, redactum est jam nomen Dei et Domini in unionem; ut, quia nationes a multitudine idolorum transirent ad unicum Deum, et differentia constitueretur inter cultores unius, et plurimae divinitatis. |
[0180C] | Si Messiam qui dicitur Christus, Filium utique [0181A] se, non Patrem demonstravit, qui et alibi Christus Dei Filius, non Pater dictus est. |
[0181A] | Si Messiam qui dicitur Christus, Filium utique [0181A] se, non Patrem demonstravit, qui et alibi Christus Dei Filius, non Pater dictus est. |
[0170B] | Solum autem Christum potero Deum dicere, sicut idem Apostolus: Ex quibus Christus, qui est, inquit, Deus super omnia benedictus in aevum omne (Rom. |
[0177C] | Igitur et cum se unum pronuntiabat, Filio Pater procurabat, ne ab alio Deo Christus venisse credatur, sed ab illo qui praedixerat: Ego Deus, et alius absque me non est; qui se unicum, sed cum Filio ostendit, cum quo coelum solus extendit. |
[0190B] | Si enim alius est Jesus, alius Christus; alius erit Filius, alius Pater; quia Filius Jesus, et Pater Christus. |
[0193B] | Sive solummodo Christus idem est Jesus, quia unctus est Jesus. |
[0173C] | Christum autem et ipse Deum cognominavit: Quorum patres, et ex quibus Christus secundum carnem, qui est super omnia Deus benedictus in aevum (Rom. |
[0183B] | Et interrogatus a Judaeis, si ipse esset Christus (utique Dei, nam usque in hodiernum Judaei Christum Dei, non ipsum Patrem sperant, quia nunquam Christus Pater scriptus est venturus): Loquor, inquit, vobis, et non creditis. |
[0172B] | Ergo si Christus personae paternae spiritus est, merito cujus spiritus persona erat, id est Patris, eum faciem suam, ex unitate scilicet, pronuntiavit. |
[0183B] | Et interrogatus a Judaeis, si ipse esset Christus (utique Dei, nam usque in hodiernum Judaei Christum Dei, non ipsum Patrem sperant, quia nunquam Christus Pater scriptus est venturus): Loquor, inquit, vobis, et non creditis. |
[0172D] | Porro si ipse est Christus et Pater et Filius, quomodo visus est, et invisus? |
[0182A] | Verba vitae habes, et nos credimus quod tu sis Christus. |
[0156B] | Itaque post tempus Pater natus, et Pater passus: ipse Deus, Dominus omnipotens, Jesus Christus praedicatur. |
[0194A] | Dicendo denique, Christus mortuus est, id est unctus, id quod unctum est, mortuum ostendit, id est carnem. |
[0169C] | Si enim una persona et Dei et Domini in Scripturis inveniretur, merito Christus non esset admissus ad nomen Dei et Domini. |
[0172B] | Spiritus personae ejus, Christus Dominus (Thren. |
[0182A] | Aeque ambigentibus inter se, ne ipse esset Christus, utique non Pater, sed Filius: Neque me scitis, inquit (Joan. |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0582A] | Patitur vero animalis et carneus Christus, in deliniationem superioris Christi, qui ad Achamoth formandam substantivali non agnitionali forma, Cruci, id est Horo fuerat innixus. |
[0561A] | Quomodo tamen apprehendatur, tum prolatus Christus edocuit. |
[0564B] | Hac misericordia functus non sine Spiritus Sancti societate, recurrit [0564B] Christus in Pleroma. |
[0569B] | Sed Christus, quem jam pigebat rursus extra Pleroma proficisci, vicarium praefecit Paracletum. |
[0564A] | Dum ita rerum habet, flectitur a superioribus Christus, deducitur per Horon, aborsum ut illud informet de suis viribus solius substantiae non etiam scientiae forma. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0394A] | [Venit igitur, qui ad reformandam et illuminandam eam venturus a Deo praenuntiabatur, Christus ille [0395A] Filius dei]. |
[0399B] | Recipite interim hanc fabulam, similis est vestris, dum ostendimus quomodo Christus probetur. |
[0399B] | Caro spiritu instructa nutritur, adolescit, affatur, docet, operatur, et Christus est. |
[0414B] | Dicent ibidem: ecquis ille Christus cum sua fabula? |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0668A] | Illam salvam venit facere Christus, illam perdere in gehennam comminatur, illam pluris fieri vetat, illam et ipse bonus pastor pro pecudibus suis ponit. |
[0651C] | Erravit et Christus, piscatores citius quam sophistas ad praeconium emittens. |
[0682B] | Atenim Christus ex ore lactentium et parvulorum experiendo laudem, nec pueritiam, nec infantiam hebetes pronuntiavit: quarum altera (Matt. |
[0694B] | Exultat Elizabeth, Joannes intus impulerat: glorificat Dominum Maria, Christus intus instinxerat. |
[0657A] | Ad quod et Christus moriendo descendit? |
[0720B] | Solus enim Deus sine peccato, et solus homo sine peccato Christus, quia et Deus Christus. |
[0743A] | Sed in hoc, inquiunt, Christus inferos adiit, ne nos adiremus: caeterum, quod discrimen ethnicorum et Christianorum, si carcer mortuis idem? |
[0647B] | Cui Christus exploratus sine Spiritu Sancto? |
[0734C] | Quaenam et ubinam ista felicitas aquarum, quas nec Joannes baptizator praeministravit, nec Christus ipse discipulis demonstravit? |
[0697A] | Sed nullus sermo divinus, nisi Dei unius, quo Prophetae, quo Apostoli, quo ipse Christus intonuit. |
[0742B] | Quod si Christus Deus, quia et homo, mortuus secundum Scripturas, et sepultus secundum [0742C] easdem, hic quoque legi satisfecit, forma humanae mortis apud inferos functus; nec ante ascendit in sublimiora coelorum, quam descendit in inferiora terrarum, ut illic Patriarchas et [0743A] Prophetas (Eph. |
[0720B] | Solus enim Deus sine peccato, et solus homo sine peccato Christus, quia et Deus Christus. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1171A] | At obnixe retineo nostram lectionem; non enim aqua Baptismi erat remedians illas aquas amaras, ceu venas insaluberrimas, sed lignum (seu Christus in ligno crucifixus) illas aquas, ad Baptismum destinatas, ac alias insalubres, seu nihil salutare, ac proficiens ad salutem nostram continentes, in dulcedinem, ex sese, seu propria sua virtute, in remedium peccatorum et salutem animae nostrae convertit. |
[1171B] | CHRISTUS); sed non in pluribus, etc. |
[1172C] | Et nos credidimus, et cognovimus, quia tu es Christus, etc. |
[1173B] | Baptismus ergo Joannis nullam habebat [1173B] efficaciam ad aliquid supernaturale in anima producendum, sicut tamen Christus baptismo suo vim inseruit ad producendam gratiam sanctificantem, et peccata per eamdem abolenda. |
[1174A] | Si non abiero (ait Christus Joan. |
[1174C] | Propheta enim erat Joannes, imo (quod Christus Matth. |
[1174C] | Scilicet quando Christus, a Joanne baptizatus, vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam, et venientem super se, Matth. |
[1179A] | Namque Apostolis Christus post Resurrectionem mandaturus erat: Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos, etc. |
[1176C] | Atque hic est ille Baptismus igneus, quem Christus ipse Act. |
[1177C] | Sic enim Christus de se ipso directe loquens, nunquam aperte se FILIUM DEI, sed Filium hominis dicebat, ut Matth. |
[1178A] | Ita fatur: Baptizabat Christus, non per seipsum, sed per discipulos suos, quos intelligimus jam fuisse baptizatos, sive baptismo Joannis, sive, quod magis credibile est, baptismo Christi; quod posterius etiam in Tract. |
[1178B] | Unde et Christus Jo. |
[1179D] | XIII, 10, dixit Christus: Qui LOTUS est, non indiget nisi ut pedes lavet; ostendens fortasse, nobis nonnisi uno corporis lavacro seu baptismo opus esse, neque Baptismum semel acceptum deinceps iterari posse. |
[1180C] | XVIII, 17, ipse Christus ad discipulos suos, de fraterna correctione disserens, ait: Si Ecclesiam non audierit, sit tibi velut ethnicus et publicanus. |
[1187B] | V, 6, ubi: Hic est qui venit per AQUAM et SANGUINEM, Jesus Christus, non in Aqua solum, sed in AQUA et SANGUINE. |
[1164A] | Unctus est autem Christus, tanquam Propheta, Sacerdos, et Rex; haec enim sola tria hominum genera antiquitus jungi consueverant: Haec unctio autem non chrismate quodam visibili, sed spirituali, ab ipsomet Spiritu S. |
[1187C] | VI, 4, ita ait: Consepulti enim sumus cum illo per Baptismum in mortem, ut quomodo Christus resurrexit a mortuis, ita et nos in novitate vitae ambulemus. |
[1193C] | Omni petenti te tribue, ait Christus Luc. |
[1198B] | Respondit Christus: Παρα ανθρωποις αδυνατον, αλλ ου παρα γαρ δυνατα εστι παρα τω Θεω, i. |
[1198B] | Omnia possibilia sunt credenti, ait Christus Marc. |
[1200A] | Laudatus) omnes teneant sacerdotes, [1200A] qui nolunt ab Apostolicae PETRAE, super quam Christus universalem construxit Ecclesiam, soliditate divelli. |
[1200A] | Testatur; aut in EPIPHANIA Domini (propterea quod hac die Christus ipse a S. |
[1200D] | Et hoc sensu [1200D] etiam hic intelligendus videtur; non enim Christus in Pentecoste, si diem intelligas, coelos conscendit, at vero intermedio illo tempore, scilicet die quadragesima post Resurrectionem. |
[1202A] | Quid vero, quod Christus ipse in monte Oliveti (Luc. |
[1203D] | Sic enim Christus, in monte praedicans, beatos eos dixit, qui persecutionem patiuntur propter justitiam, quoniam ipsorum est Regnum coelorum. |
[1203D] | Sicut Christus non ante, sed [1204A] post Baptismum, jejunium suum incoepit. |
[1205A] | Tandemque ibi Christus subjicit: Si ergo vos, cum mali [1206A] sitis, nostis bona data dare filiis vestris, quanto magis PATER vester, qui in coelis est, dabit bona petentibus se. |
[1158C] | Illis creatura movebatur, tibi CHRISTUS operatur ipse, DOMINUS creaturae. |
[1204B] | Cadente floruit, [1204B] constat, in quo cum jejunia Dierum Mercurii et Veneris probasset, ait: sed, quoad Diem Dominicam, est dies hilaris, quia Jesus Christus in illa die resurrexit. |
[1182B] | At Paulus eos omnes satis acriter reprehendit, non ministris Baptismi [1182B] efficaciam, sed uni Christo, tanquam unico ejusdem auctori ac institutori, adscribendam esse contendens: Divisus est Christus? |
[1187C] | Ita igitur nonnisi post passionem et sanguinis effusionem Christus in Resurrectione [1187D] glorificatus est, ut ipsemet discipulis euntibus in Emmaüs, Luc. |
[1173D] | Constat, ubi Christus Apostolis insufflavit et dixit: Accipite Spiritum S. |
[1143C] | Atqui Christus (ut vel haec pauca commemorem) leprosum duabus voculis: Volo, mundare (Matth. |
[1180D] | Innuit hic Petrum et Andream, quibus [1180D] cum Christus dixisset: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. |
[1187A] | Christus ipse invehitur: Bene prophetavit Isaias de vobis hypocritis, sicut scriptum est: Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me. |
[1182D] | Christus ipse Apostolis praecepit: Euntes ergo DOCETE omnes gentes, BAPTIZANTES, etc. |
[1138C] | I, 17, Non misit me Christus baptizare, etc. |
[1168D] | Ita pulchre disserit: Quod Noe, homini justo,-imperat Deus, ut arcam faciat,-in qua cum suis liberaretur a diluvii vastitate, procul dubio est figura peregrinantis in hoc saeculo Civitatis Dei, hoc est, ECCLESIAE, quae fit salva per LIGNUM, in quo pependit Mediator Dei et hominum, Homo CHRISTUS JESUS. |
[1140C] | Mystice intelligitur Christus, eo quod in hujus mortalitatis abysso, velut in aquarum profunditate, vivus, hoc est, sine peccato, esse potuerit. |
[1178B] | Consepulti enim sumus cum illo per Baptismum IN MORTEM, ut quomodo Christus SURREXIT A MORTUIS per gloriam Patris, ita et nos IN NOVITATE VITAE ambulemus, etc. |
[1187B] | Postremam autem hanc vocem alii superfluam, recteque omissam existimant, eo quod mox sequatur: Et Spiritus est, qui testificatur, quoniam Christus est Veritas. |
[1147C] | Caeterum vero Aquam quoddam Vitae aeternae symbolum esse, Christus ipse mulieri Samaritanae Jo. |
[1174A] | Ad Sympronianum ait, quod per suos Sacerdotes facit Christus, sua Potestas est. |
[1163D] | Christus a κεχρισται, ungo: χρισμα 3 pers. |
[1164A] | Facta est, quando scilicet Christus [1164B] baptizatus in Jordane, confestim ascendit de aqua; et ecce aperti sunt ei coeli, et vidit SPIRITUM DEI descendentem sicut columbam, et venientem super se. |
[1164B] | Et hoc sensu Christus illud Isaiae LXI, v. |
[1164C] | Nec sane tunc unctus est Christus Spiritu S. |
[1165A] | Paulus dixit: Non misit me Christus baptizare, sed EVANGELIZARE. |
[1183D] | Licet enim haeretici illi, de quibus supra circa Deum et Christum enormiter erraverint, quamdiu tamen in ipso Sacramento administrando non errarunt, sed eamdem adhibuere materiam et formam, quam noster verusque Christus in sua veraque Ecclesia instituit, idem hic Baptismus erat, iisdem partibus essentialibus, ut vocamus, constans, [1184A] eumdemque Auctorem habens. |
[1167A] | EPHRAIM vero, secundo genitus, exhibebat Novum Testamentum, eratque FIGURA ipsius Christi, et Ecclesiae, tanquam posterioris (sed nonnisi tempore rursus) ac quasi in Christo secundo genitae, sed meritis ac privilegiis longe amplioris, in qua non figura Crucis esset, sed crux ipsa, CHRISTUS CRUCIFIXUS. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0758A] | Nam si sic apud te angeli Creatoris, sicut et Christus, ejus Dei erit Christus, cujus angeli tales qualis et Christus. |
[0789C] | Utique non aliam, quam Abraham; siquidem semen Abraham Christus: nec aliam, quam [0789C] Jesse, siquidem ex radice Jesse flos Christus: nec aliam, quam David, siquidem fructus ex lumbis David, Christus: nec aliam quam ex Maria, siquidem ex Mariae utero, Christus. |
[0757A] | Quid tanti fuit, edoce, ut consciens Christus quid esset id se quod non erat, exhiberet? |
[0757C] | Quod ergo angelis inferioribus Deo licuit, uti, conversi in corpulentiam humanam, angeli nihilominus permanerent, hoc tu potentiori Deo aufers, quasi non valuerit Christus, vere hominem indutus, [0758A] Deus perseverare? |
[0758A] | Nam si sic apud te angeli Creatoris, sicut et Christus, ejus Dei erit Christus, cujus angeli tales qualis et Christus. |
[0758A] | Nam si sic apud te angeli Creatoris, sicut et Christus, ejus Dei erit Christus, cujus angeli tales qualis et Christus. |
[0759A] | Certe Christus dilexit hominem illum in immunditiis, in utero coagulatum, illum per pudenda prolatum, illum per ludibria nutrium: propter eum descendit; propter eum praedicavit; propter eum omni se humilitate dejecit usque ad mortem, et mortem crucis (Philip. |
[0760A] | Et tamen apud illam facilius creditur Jupiter taurus factus aut cycnus, quam vere homo Christus, penes Marcionem. |
[0760C] | Nihil enim ab eis passus est Christus, si nihil vere est passus. |
[0761B] | Humana sine dubio, ut nata de homine; ideoque mortalis haec erit in Christo, quia Christus homo et filius hominis. |
[0761B] | Aliter, non diceretur homo Christus, sine carne; nec hominis filius, sine aliquo parente homine: sicut nec Deus, sine Spiritu Dei; nec Dei Filius, sine Deo patre. |
[0764A] | At vero Christus mori missus, nasci quoque necessario habuit, ut mori posset. |
[0764B] | Si [0764B] propter id quod moritur mortuus est Christus, id autem moritur quod et nascitur, consequens erat, imo praecedens, ut aeque nasceretur propter id quod nascitur; quia propter idipsum mori habebat, quod, quia nascitur, moritur. |
[0761B] | Aut cur homo Christus et filius hominis, si nihil hominis et nihil ex homine? |
[0768B] | Solet etiam id implere Christus, quod alios docet. |
[0759A] | Si Christus Creatoris est, suum merito amavit; si ab alio Deo est, magis adamavit, quando alienum redemit. |
[0770B] | Quod si secundum carnem quoque coelestis Christus, non compararentur illi non secundum carnem coelestes. |
[0770B] | Si ergo qui fiunt coelestes, qualis et Christus, terrenam carnis substantiam gestant; hinc quoque confirmatur, ipsum etiam Christum in carne terrena fuisse coelestem, sicut sunt qui ei adaequantur. |
[0773A] | Si, ut animam salvam faceret, in semetipso suscepit animam Christus, quia salva non esset nisi per ipsum, dum in ipso; non video cur eam carnem fecerit animalem, induendo carnem, quasi aliter animam salvam [0773B] facere non posset, nisi carneam factam. |
[0773C] | Sed aliam argumentationem eorum convenimus, exigentes, cur animalem carnem subeundo Christus, animam carnalem videatur habuisse. |
[0774C] | Sed non poterat Christus inter homines nisi homo videri. |
[0777B] | Sed angelum, aiunt, gestavit Christus. |
[0777B] | Eadem ergo est et caussa, ut hominem gestaret Christus: salus hominis fuit caussa; [0777C] scilicet, ad restituendum quod perierat. |
[0777C] | Ut angelum gestaret Christus, nihil tale de caussa est. |
[0777C] | Nullum mandatum de salute angelorum suscepit Christus a Patre. |
[0779B] | II): Mediator Dei et hominum, homo Christus Jesus. |
[0786A] | Sed bene, quod idem dicit Matthaeus, originem Domini decurrens ab [0786A] Abraham usque ad Mariam: Jacob, inquit, generavit Joseph, virum Mariae, ex qua nascitur Christus. |
[0780A] | Exspecta: nondum inimicos suos Christus oppressit, ut cum amicis de inimicis [0780B] triumphet. |
[0781B] | Sed remisso Alexandro cum suis syllogismis, quos in argumentationibus torquet, etiam cum psalmis Valentini, quos magna impudentia quasi idonei alicujus auctoris interserit, ad unam jam lineam congressionem dirigamus, an carnem Christus ex virgine acceperit, ut hoc praecipue modo humanam eam constet, si ex humana matrice substantiam traxit. |
[0782A] | Et tamen, ne mihi vacet incursus nominis Adae, unde Christus Adam ab Apostolo dictus est, si terreni non fuit [0782B] census homo ejus? |
[0786A] | Ille apud nos canit Christum, per quem se cecinit ipse Christus. |
[0788B] | Flos ex virga, filius Mariae, qui dicitur Jesus Christus, ipse erit et fructus. |
[0789A] | His originis fontibus genere manante, cum gradatim ordo deducitur ad Christi nativitatem, quid aliud quam caro ipsa Abrahae et David, per singulos traducem sui faciens, in virginem usque describitur inferens Christum, imo ipse Christus proditur de virgine? |
[0789B] | Retexens enim promissionem benedictionis nationum in nomine Abraham: Et in semine tuo benedicentur omnes nationes: non, tanquam de uno, quod est Christus. |
[0789B] | Utique non aliam, quam Abraham; siquidem semen Abraham Christus: nec aliam, quam [0789C] Jesse, siquidem ex radice Jesse flos Christus: nec aliam, quam David, siquidem fructus ex lumbis David, Christus: nec aliam quam ex Maria, siquidem ex Mariae utero, Christus. |
[0789C] | Utique non aliam, quam Abraham; siquidem semen Abraham Christus: nec aliam, quam [0789C] Jesse, siquidem ex radice Jesse flos Christus: nec aliam, quam David, siquidem fructus ex lumbis David, Christus: nec aliam quam ex Maria, siquidem ex Mariae utero, Christus. |
[0789C] | Utique non aliam, quam Abraham; siquidem semen Abraham Christus: nec aliam, quam [0789C] Jesse, siquidem ex radice Jesse flos Christus: nec aliam, quam David, siquidem fructus ex lumbis David, Christus: nec aliam quam ex Maria, siquidem ex Mariae utero, Christus. |
[0789C] | Et adhuc superius: nec aliam quam Adam, siquidem secundus Adam, Christus. |
[0784B] | Merito, quia Verbum Dei, et cum Verbo Dei spiritus, et in spiritu Dei virtus, et quidquid Dei est Christus. |
[0779A] | Quidvis eam fingere potuit, quisquis humanam credere noluit; quando (quod ad omnes dictum est) si humana non fuit, nec ex homine, non video ex qua substantia ipse se, Christus hominem et filium hominis pronuntiarit (Joan. |
[0768A] | Deum praedicans et probans Christus, Legem et Prophetas adimplens, tanti retro aevi caliginem dispargens, indigne usus est hoc dicto ad percutiendam incredulitatem foris stantium, vel ad excutiendam importunitatem ab opere revocantium? |
[0776A] | Hoc erit quod Christus manifestavit. |
[0777C] | Quod Pater neque repromisit, neque mandavit, Christus administrare non [0778A] potuit. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0075B] | Tum, ad suum scopum rediens, totus in coronae usum invehitur, quem vult vel natura prohiberi, imo originem redolere superstitiosam, saltem insuetum esse patriarchis, prophetis, levitis, nec non et templo Dei, arcae testamenti, tabernaculis martyriis; demum [0075B] nulla utendum esse corona, sive militari, sive triumphali, sive castrensi, sive laurea, aureave magistratibus concessa, sive corona laetitiae, aut nuptiarum, libertorumve vel agonisticae palaestrae, quippe cum sertum spinarum subiit Christus, Christianisque sit in coelis reposita corona. |
[0102A] | Nam et reges nos Deo et Patri suo fecit Christus Jesus (Apoc. |
[0087B] | XIII, 4), quod et Christus vestietur: habebit etiam penulam Paulus (II Tim. |
[0092B] | Et cremabitur ex disciplina castrensi Christianus, cui cremare non licuit, cui Christus merita ignis indulsit? |
[0092B] | Plane, si quos militia praeventos fides posterior invenit, alia conditio est, ut illorum quos Joannes admittebat ad lavacrum (Luc III, 3), ut centurionum fidelissimorum, quem Christus probat (Matth. |
[0095A] | Fortasse quorumdam et Christianorum: et apud barbaros enim Christus. |
[0098A] | Tanto abest ut capiti suo munus inferat idololatriae, [0098A] imo jam dixerim Christo, siquidem caput viri Christus est (I Cor. |
[0098A] | XI, 3), tam liberum quam et Christus: ne velamento quidem obnoxium, nedum obligamento. |
[0098A] | II, 5), vir Ecclesiae Christus Jesus, quale oro te, sertum pro utroque sexu subiit (Matth. |
De Exhortatione Castitatis | Reditus in Auctori Indicem |
[0920C] | At quam Apostolus in Ecclesiam et Christum interpretatur, erunt duo in unam carnem, secundum spiritales nuptias Ecclesiae et Christi (unus enim Christus, et una ejus Ecclesia), agnoscere debemus duplicatam et exaggeratam esse nobis unius matrimonii legem, tam secundum generis fundamentum, quam secundum Christi sacramentum. |
De Fuga In Persecutione | Reditus in Auctori Indicem |
[0115A] | Tu autem pro eo pacisceris cum delatore, vel milite, vel furunculo aliquo praeside, sub tunica et sinu (quod aiunt) ut furtivo, quem coram toto mundo Christus emit, imo et manu misit! |
[0114B] | Ut autem redimas hominem tuum nummis, quem sanguine suo redemit Christus, quam indignum Deo et dispositione ejus, qui Filio suo non [0114C] pepercit pro te, ut fieret maledictum pro nobis; quia maledictus qui pependerit in ligno; qui tanquam ovis ad victimam ductus est, et tanquam agnus ante tondentem, sic non aperuit os; sed posuit dorsum suum in flagella, maxillas autem in palmas, et faciem non avertit a sputaminibus, et inter iniquos deputatus est (Is. |
[0115B] | Ut quid ergo de homine Christum redimis in homine, in quo Christus est? |
[0115C] | Atenim Christus sanguine fuit dives pro illo: Felices itaque pauperes, quia illorum est, inquit [0116A] (Matth. |
[0116B] | Oportet enim, quomodo Christus animam suam posuit pro nobis (I Joann. |
[0116C] | Sanguine empti, sanguine munerati, nullum nummum pro capite debemus; quia caput nostrum Christus est. |
[0119A] | Scilicet enim talem pacem Christus ad Patrem regrediens, mandavit a militibus per saturnalitia redimendam. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0672B] | Nam et thus illud et myrrham et aurum ideo infanti tunc Domino obtulerunt, quasi clausulam [0672B] sacrificationis et gloriae saecularis, quam Christus erat adempturus. |
[0667A] | IV), cum Christus non alia ex caussa descenderit, quam peccatorum liberandorum. |
[0694A] | Praescribit Christus, non esse jurandum. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0936B] | Non placent enim quibusdam monogami parentes, Adam et Noe, fortasse nec Christus. |
[0934A] | Et nunc recogitans ista, facile tibi persuadebis multo magis unicas nuptias competisse Paracleto praedicare, qui potuit et nullas, magisque credendum temperasse illum, quod et abstulisse decuisset, si quae velit Christus intelligas. |
[0949C] | XIX, 8), nec sic ideo ab alia venisse virtute reputabitur Christus; cur non et Paracletus abstulerit, quod Paulus indulsit? |
[0937B] | Et quoniam quidam interdum nihil sibi dicunt esse cum lege, quam Christus non dissolvit, sed adimplevit, interdum quae volunt legis arripiunt; plane et nos sic dicimus decessisse legem, ut onera quidem ejus, quae secundum sententiam Apostolorum nec Patres sustinere voluerunt, concesserint; quae vero ad justitiam spectant, non tantum reservata permaneant, verum et ampliata: ut scilicet redundare possit justitia nostra super Scribarum et Pharisaeorum [0937C] justitiam. |
[0949C] | Si enim Christus abstulit quod Moyses praecepit, quia ab initio non fuit sic (Matt. |
[0940A] | Jam vero si Christus reprobat Scribas et Pharisaeos, sedentes in cathedra Moysi, nec facientes quae docerent, quale est ut ipse super cathedram suam collocaret, qui sanctitatem carnis praecipere magis, non etiam obire meminissent, quam illis omnibus modis insinuarat et docendam et agendam, in primis de suo exemplo, tunc de caeteris argumentis; [0940B] cum puerorum dicit esse regnum coelorum (Matth. |
[0936A] | Sed et si initium transmittit ad finem, ut a ad w, quomodo finis remittit ad initium, ut w ad a, atque ita census noster transfertur in Christum, animalis in spiritalem, quia non primo quod spiritale est, sed quod animale, dehinc quod spiritale: proinde [0936A] videamus, an idipsum debeas huic quoque censui secundo; an in eadem te forma esse conveniat, in qua novissimus quoque Adam, in qua et primus; quando novissimus Adam, id est Christus, innuptus in totum, quod etiam primus Adam ante exsilium. |
[0936A] | Sed donato infirmitati tuae carnis suae exemplo, perfectior Adam, id est Christus, eo quoque nomine perfectior qua integrior, volenti quidem tibi spado occurrit in carne; si vero non sufficis, monogamus occurrit in spiritu, unam habens Ecclesiam sponsam, secundum Adam et Evae figuram; quam Apostolus in illud magnum sacramentum interpretatur, in Christum et Ecclesiam, competisse carnali monogamiae per spiritalem. |
[0939B] | Vir justus et cautus, et utique non digamus, vel ne dignius mox Christus a foemina praedicaretur vetere vidua et univira, quae et templo dedita satis in semetipsa portendebat, quales spiritali templo, id est, Ecclesiae debeant adhaerere. |
[0949C] | Sed ita res exigebant, ut omnibus omnia fieret, quo omnes lucrifaceret, parturiens illos, donec formaretur Christus in ipsis, et calefaciens tanquam nutrix parvulos fidei (I Cor. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1151A] | Omnia de carnalibus in spiritualia renovavit, nova Dei gratia, superducto Evangelio expunctore totius retro vetustatis, in quo et Dei spiritus et Dei sermo et Dei ratio approbatus est Dominus noster Jesus Christus; spiritus quo valuit, sermo quo docuit, ratio qua venit. |
[1169A] | Et ideo conscientia patrum haereditarii rei nec attollere eas ad Dominum audent, ne exclamet aliquis Isaias, ne exhorreat Christus. |
[1150C] | [1149C] Dei spiritus et Dei sermo, et Dei ratio, et [1150C] sermo rationis et ratio sermonis, utrumque Jesus Christus Dominus noster, nobis discipulis [1151A] novi Testamenti novam orationis formam determinavit. |
[1160A] | Christus enim panis noster est, quia vita Christus, et vita panis. |
[1195B] | Sed Christus eam nihil mali novit operari. |
[1160A] | Christus enim panis noster est, quia vita Christus, et vita panis. |
De Patientia | Reditus in Auctori Indicem |
[1259C] | Ita fides patientia illuminata, cum in nationes seminaretur [1259C] per semen Abrahae, quod est Christus (Gal. |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1245B] | Aeque illi cum super te lacrymas agunt, Christus patitur, Christus Patrem deprecatur. |
[1239A] | An alius est intinctis Christus, alius audientibus? |
[1245B] | Aeque illi cum super te lacrymas agunt, Christus patitur, Christus Patrem deprecatur. |
[1245B] | In uno et altero Ecclesia est, Ecclesia vero Christus. |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0050B] | Si haec ita se habent, ut veritas nobis adjudicetur, quicumque in ea regula incedimus quam Ecclesia ab Apostolis, Apostoli a Christo, Christus a Deo tradidit, constat ratio propositi nostri, definientis non esse [0051A] admittendos haereticos ad ineundam de Scripturis provocationem, quos sine Scripturis probamus ad Scripturas non pertinere. |
[0064A] | Ipse, aiunt praeterea, Christus in Evangelio suo imitatur serpentis ipsius sacram potestatem, dicendo: Et sicut Moyses exaltavit serpentem in deserto, ita exaltari oportet filium hominis: ipsum introducunt ad benedicenda Eucharistia sua. |
[0021A] | Nihil autem obstare illud: QUAERITE ET INVENIETIS; id enim dictum ad eos quibus nondum agnitus Christus. |
[0023B] | Igitur quaerendum est quod Christus [0024A] instituit; utique, quando non invenis; utique donec invenias. |
[0031B] | Christus Jesus Dominus noster permittat dicere interim, quisquis est, cujuscumque Dei Filius, [0031C] cujuscumque materiae homo et Deus, cujuscumque fidei praeceptor, cujuscumque mercedis repromissor, quid esset, quid fuisset, quam Patris voluntatem administraret, quid homini agendum [0032A] determinaret, quamdiu in terris agebat, ipse pronuntiabat, sive populo palam, sive discentibus seorsum; ex quibus duodecim praecipuos lateri suo adlegerat destinatos nationibus magistros. |
[0032C] | Hanc itaque dirigit alteram praescriptionem: non alios [0032C] recipienbdos praedicatores, quam quos Christus instituit; et proinde eam doctrinam recipiendam, id sine dubio tenentem, quod Ecclesia ab Apostolis tam viva voce quam per Epistolas, Apostoli a Christo, Christus a [0033A] Deo suscepit; hoc itaque testimonium veritatis doctrinae nostrae quod cum ecclesiis apostolicis communicemus. |
[0032C] | Hanc itaque dirigit alteram praescriptionem: non alios [0032C] recipienbdos praedicatores, quam quos Christus instituit; et proinde eam doctrinam recipiendam, id sine dubio tenentem, quod Ecclesia ab Apostolis tam viva voce quam per Epistolas, Apostoli a Christo, Christus a [0033A] Deo suscepit; hoc itaque testimonium veritatis doctrinae nostrae quod cum ecclesiis apostolicis communicemus. |
[0033A] | Quid autem praedicaverint, id est, quid illis Christus revelaverit, et hic praescribam non aliter probari debere, nisi per easdem ecclesias, quas ipsi Apostoli condiderunt, ipsi eis praedicando, tam viva, quod aiunt, voce, quam per epistolas postea. |
[0033A] | Hinc igitur dirigimus praescriptionem: si Dominus Jesus Christus Apostolos misit ad praedicandum, alios non esse recipiendos praedicatores, quam Christus instituit; quia nec alius Patrem novit nisi Filius, et cui Filius revelavit, nec aliis videtur revelasse Filius, quam Apostolis quos misit ad praedicandum, utique quod illis revelavit. |
[0041A] | Aut si nec perperam, nec in vacuum, quale est ut ante res Dei currerent, quam cujus Dei notum esset; ante Christiani, quam Christus inventus, ante haeresis, [0041B] quam vera doctrina? |
[0024B] | Erit itaque nusquam, dum ubique convenior, QUAERITE ET INVENIETIS, et velut si nusquam et quasi qui nunquam apprehenderim illud quod Christus instituit, quod quaeri oportet, quod credi necesse est. |
[0033A] | Hinc igitur dirigimus praescriptionem: si Dominus Jesus Christus Apostolos misit ad praedicandum, alios non esse recipiendos praedicatores, quam Christus instituit; quia nec alius Patrem novit nisi Filius, et cui Filius revelavit, nec aliis videtur revelasse Filius, quam Apostolis quos misit ad praedicandum, utique quod illis revelavit. |
[0073A] | Nam illum Melchisedech praecipuae gratiae coelestem esse virtutem: eo quod agat Christus pro hominibus, deprecator et advocatus ipsorum factus. |
[0033B] | Si haec ita sunt, constat proinde [0033B] omnem doctrinam quae cum illis ecclesiis apostolicis, matricibus et originalibus fidei, conspiret, veritati deputandam, sine dubio tenentem quod Ecclesiae ab Apostolis, Apostoli a Christo, Christus a Deo accepit; reliquam vero omnem doctrinam de mendacio praejudicandam, quae sapiat contra veritatem Ecclesiarum, et Apostolorum, et Christi, et Dei. |
[0036A] | Non enim ex hoc alius Deus, quam Creator; et alius Christus, quam ex Maria, et alia spes quam resurrectio annuntiabatur. |
[0021A] | Puto in primitiis ipsis doctrinae suae, cum adhuc dubitaretur apud omnes, an Christus esset, et cum adhuc nec Petrus illum Dei Filium pronuntiasset; [0021B] cum etiam Joannes de illo certus esse desiisset. |
[0065B] | Animadvertens enim, inquiunt, Judas, quod Christus vellet veritatem subvertere, tradidit illum, ne subverti veritas posset. |
[0033C] | [0033C] Apostolos autem (quidquid in contrarium soleat dicere diversa pars) omnia et scisse et tradidisse; quibus et omnes Scripturas edisserere Christus dignatus est, et Spiritum Sanctum misit, qui eos deduceret in omnem veritatem. |
[0065B] | Et alii sic contra disputant et dicunt: Quia potestates hujus mundi nolebant pati Christum, ne humano generi per mortem ipsius salus pararetur, saluti consulens generis humani, tradidit Christum, ut salus, quae impediebatur per virtutes, quae obsistebant ne pateretur Christus, impediri omnino non posset: et ideo per passionem Christi non posset salus humani generis retardari. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[1020B] | Horum ultra exorator non erit Christus; haec non admittet omnino qui natus ex Deo fuerit, non futurus Dei filius, si admiserit. |
[0989C] | XI, 13): nam, et si cum maxime a lege coepimus demonstrando moechiam, merito ab eo statu legis, quem Christus non dissolvit, sed implevit (Matth. |
[1013C] | Igitur semel Christo mortuo, nemo potest post Christum mortuus delinquentiae, et maxime tantae, reviviscere: aut si possit fornicatio et moechia denuo admitti, poterit et Christus denuo mori. |
[1013B] | Consepulti ergo illi sumus per baptismum in mortem: ut sicut Christus resurrexit a mortuis, ita et nos in novitate vitae incedamus. |
[1027C] | Si propterea Christus in martyre est, ut moechos et fornicatores martyr absolvat, occulta cordis edicat, ut ita delicta concedat, et Christus est; sic enim Dominus Jesus Christus potestatem [1028A] suam ostendit: Quid cogitatis nequam in cordibus vestris? |
[1027C] | Si propterea Christus in martyre est, ut moechos et fornicatores martyr absolvat, occulta cordis edicat, ut ita delicta concedat, et Christus est; sic enim Dominus Jesus Christus potestatem [1028A] suam ostendit: Quid cogitatis nequam in cordibus vestris? |
[0983D] | V, 9, 7), donantes invicem, sicut et Christus donavit nobis (Coloss. |
[0998A] | Recuperabit igitur et apostata vestem priorem, indumentum [0998A] Spiritus Sancti, et annulum denuo signaculum lavacri, et rursus illi mactabitur Christus (Luc. |
[1011B] | Quia et Christus Dei templum: Evertite templum hoc, et ego illud in triduo resuscitabo (Jo. |
[1013C] | Si autem mortui sumus cum [1013C] Christo, credimus quod et convivemus cum illo, scientes quod Christus suscitatus a mortuis, jam non moriatur, mors non jam dominetur ejus. |
[1027C] | Si propterea Christus in martyre est, ut moechos et fornicatores martyr absolvat, occulta cordis edicat, ut ita delicta concedat, et Christus est; sic enim Dominus Jesus Christus potestatem [1028A] suam ostendit: Quid cogitatis nequam in cordibus vestris? |
[1024A] | Nam et mortuos suscitaverunt, quod Deus solus; et debiles redintegraverunt, quod nemo nisi Christus; imo et plagas inflixerunt, quod noluit Christus. |
[1024A] | Nam et mortuos suscitaverunt, quod Deus solus; et debiles redintegraverunt, quod nemo nisi Christus; imo et plagas inflixerunt, quod noluit Christus. |
[0992A] | Sed ovis proprie Christianus, et grex Domini Ecclesiae populus, et pastor bonus Christus (Jo. |
[1017A] | Ita clementia illa Dei, malentis poenitentiam peccatoris quam mortem, ad ignorantes adhuc et adhuc incredulos spectat, quorum caussa liberandorum venerit Christus, non qui jam Deum norint, et [1017B] sacramentum didicerint fidei. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0862B] | Consepulti ergo illi sumus per baptisma in mortem, uti quemadmodum surrexit Christus a mortuis, ita et nos in novitate vitae incedamus. |
[0864B] | Ipsum enim quod cecidit in morte, quod jacuit in sepultura, hoc et resurrexit, non tam Christus in carne, quam caro in Christo. |
[0874A] | Si enim et primus homo Adam caro, non anima, qui denique in animam vivam factus est; et novissimus Adam Christus, ideo Adam, quia homo; ideo homo, quia caro, non quia anima. |
[0844A] | Ergo, dices, illis erit promissa res, a quibus Christus videbatur. |
[0864A] | Si Christus non resurrexit, vana est fides vestra; quia adhuc in delictis vestris estis: et qui in Christo dormierunt, perierunt. |
[0862B] | Per simulacrum enim morimur in baptismate, sed per veritatem resurgimus in carne, sicut et Christus: Ut, sicut regnavit in morte delictum, ita et gratia regnet per justitiam in vitam sempiternam per Jesum Christum Dominum nostrum. |
[0865B] | Primus, inquit, homo de terra choicus, id est limacius, id est Adam; secundus homo de coelo, id est sermo Dei, id est Christus; [0865C] non alias tamen homo, licet de coelo, nisi quia et ipse caro atque anima, quod homo, quod Adam; nam et supra novissimus Adam dictus, de consortio substantiae commercium nominis traxit; quia nec Adam ex semine caro, quod et Christus. |
[0865C] | Primus, inquit, homo de terra choicus, id est limacius, id est Adam; secundus homo de coelo, id est sermo Dei, id est Christus; [0865C] non alias tamen homo, licet de coelo, nisi quia et ipse caro atque anima, quod homo, quod Adam; nam et supra novissimus Adam dictus, de consortio substantiae commercium nominis traxit; quia nec Adam ex semine caro, quod et Christus. |
[0864A] | XV): [0864A] Si autem Christus praedicatur, quod a mortuis resurrexit , quomodo quidam dicunt in vobis resurrectionem mortuorum non esse? |
[0843C] | Quid a Patre Christus acceperat, nisi quod et induerat? |
[0881C] | Sed et Christus intra oceanum, et de isto coelo quod nobis incubat, verum lumen nationibus offulsit; et ipsi Valentiniani [0882A] hic errare didicerunt; nec alia erit forma nationum credentium, nisi quae et non credentium, de carne, de anima. |
[0826B] | Denique: Si resurrexistis, inquit, cum Christo, ea quae sursum [0826B] sunt quaerite, ubi est Christus in dextera Dei residens: ea quae sursum sunt sapite, non quae deorsum. |
[0864A] | Si autem Christus non resurrexit , inanis est praedicatio nostra : inveniemur enim falsi testes Dei, qui testimonium diximus quod resuscitaverit Christum, quem non resuscitavit. |
[0874B] | Ex qua enim substantia pariant inter [0874B] se Christus et Adam? |
[0794A] | Quanquam adeo carnem Christus dicat nihil prodesse, ex materia dicti sensum esse dirigendum. |
[0849B] | Atque adeo, secundum nostram veri aestimationem, exempla illa [0849B] mortuorum a Domino suscitatorum commendabant quidem et carnis et animae resurrectionem, ne cui substantiae negaretur hoc donum; quae tamen exempla eo minus aliquid edebant (non enim in gloriam, nec incorruptibilitatem, sed in mortem aliam suscitabantur), quam ediderit Christus. |
[0792D] | Quod Christus carnem, etsi infirmam et peccatricem, dilexerit. |
[0865C] | Si enim et Christus solus vere coelestis, imo et supercoelestis, homo tamen, qua caro atque anima, nihilo ex ista substantiarum conditione a choica qualitate discernitur: [0866A] proinde et qui coelestes secundum illum, non de substantia praesenti, sed de futura claritate coelestes praedicati intelliguntur; quia et retro, unde distinctio ista manavit de dignitatis differentia, ostensa est alia supercoelestium gloria, alia superterrenorum, et alia solis, alia lunae, alia stellarum; quia et stella a stella differt in gloria, non tamen in substantia. |
[0857B] | Dum resurgimus in corpore, sicut et Christus. |
[0802B] | Quodcumque enim limus exprimebatur, Christus cogitabatur homo futurus, quod et limus, et caro sermo, quod et terra tunc. |
[0864B] | Quomodo autem Christus resurrexit? |
[0864A] | Quae si non est, nec Christus resurrexit. |
[0863A] | Sic et virtus in infirmitate perficietur, quod periit salvum faciens, quod mortuum est vivificans, quod percussum est sanans, quod languit medicans, quod ereptum est redimens, quod famulatum est liberans, quod seductum est revocans, quod elisum est suscitans; et quidem de terra in coelum, ubi nostrum municipatum Philippenses quoque ab Apostolo discunt: Unde et solutificatorem nostrum exspectamus Jesum Christum, qui transfigurabit corpus nostrae humilitatis, conformale corpori gloriae suae; sine dubio post resurrectionem, quia nec ipse Christus glorificatus est ante passionem. |
[0864A] | Nam si mortui non resurgunt, nec Christus resurrexit. |
De Virginibus Velandis | Reditus in Auctori Indicem |
[0900A] | Horum certe omnium contraria efficiunt, ne vir caput velet: scilicet quia non sit naturaliter consecutus ambitionem capillorum, quia radi sive tonderi non sit turpe illi, quia non propter illum angeli exorbitarint, quia gloria et imago Dei sit, quia caput ejus Christus (I Cor. |
[0898A] | Caeterum quod pertineat ad hoc capitulum, si hic desponsatae adaequatur, ut ideo mulier dicta sit Maria, non qua foemina, sed qua marita; jam ergo Christus non ex virgine natus est, quia ex desponsata, quae virgo esse desierit hoc nomine. |
[0891A] | Una nobis et illis fides, unus Deus, idem Christus, eadem spes, eadem lavacri sacramenta. |
[0898A] | Non enim poterat posteriorem mulierem nominare, de qua Christus nasci non habebat, id est, virum passam: sed illa quae erat praesens, [0898B] quae erat virgo, et mulier vocabatur per vocabuli hujus proprietatem, secundum primordii formam, virgini, et ita universo mulierum generi defensam. |
[0911B] | Christus est, qui et alienas sponsas et maritatas velari jubet, utique multo magis suas. |
[0889A] | Sed Dominus noster Christus veritatem se, non consuetudinem cognominavit. |
[0889A] | Si semper Christus, et prior omnibus: aeque veritas sempiterna et antiqua res. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1128A] | Caro igitur Christi de coelestibus structa, de peccati constitit elementis, peccatrix de peccatorio censu, et par erit ipsius substantiae, id est, nostrae, quam ut peccatricem Christus dedignatur induere. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»