Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0567A] | Videte, qualem prodiciam adversus nos subornastis, quia quod semel detulit tantoque tempore ad fidem corroboravit, usque adhuc probare non potuit. |
[0583B] | Agnoscimus [0583B] sane romanam in Caesares fidem. |
[0568A] | Omnes a nullis magis prodimur, quanto magis, si atrocitas tanta sit, quae justitia indignationis omnem familiaritatis fidem rumpit, non potuerit continere, quod horruit, mens, quod expavit, oculus? |
[0567C] | Si quem tamen [0567C] apud vos prudentiae locum iniquitas reliquisset, ad explorandam famae fidem, utique justitia poscebat dispicere, a quibus potuisset fama in vulgus, et ita in totum orbem dari. |
[0561B] | Nam et plerique fidem talium temperant, horrentes naturam quaerere pabulum ferinum, quam concubitus ab humano genere praeclusit. |
[0587A] | Hinc excidere fidem verae divinitatis, quo nihil utique aliquando coeptum divinum videri jure possit. |
[0567B] | Habet quidem grande fundamentum de vitio ingenii humani, felicius in acerbis atrocibusque mentitur; quanto enim proni ad malitiam, tanto ad mali fidem opportuni estis, facilius denique falso malo, quam vero bono creditur. |
[0592B] | Nec tantum beneficiis fidem divinitatis elementis convenire, sed etiam de diversis, quae tanquam de ira et offensa eorum incidere soleant, ut fulmina, ut grandines, ut ardores, ut aurae [0592C] pestilentes, item diluvia, item hiatus motusque terrarum. |
[0570B] | Sed hoc unum erit de vanitatibus vestrarum fabularum non otiose nobis retractandum, quo fidem vestram vanitatibus quam veritatibus deditam demonstrare gestimus. |
Ad Senatorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1108A] | Tunc igitur cum te consulta reduxerit aetas, disce Deo servare fidem, ne forte bis unum incurras lapsum, quia vere dicitur illud Qui pedis offensi lapidem vitare secundo nescit, et incautus iterum vexaverit artus: Imputet ipse sibi, nec casibus imputet ullis. |
Ad Uxorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1293B] | Quis enim dubitet obliterari quotidie fidem commercio infideli? |
[1299A] | Haec si illis quoque evenire possint, quae in matrimonio gentilis fidem adeptae morantur, tamen excusantur, ut in ipsis deprehensae a Deo, et jubentur perseverare et sanctificantur et spem lucrationis accipiunt. |
[1291A] | Ostendit jam in matrimonio agentem mulieris infidelis, mox gratia Dei conversum, perseverare cum uxore debere, scilicet propterea, ne quis fidem consecutus putaret sibi devertendum esse ab aliena jam et extranea quodammodo foemina. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0138B] | Caeterum, pati oportebat omnem Dei praedicatorem atque cultorem qui ad idololatriam provocatus negasset obsequium, secundum illius quoque rationis statum, qua et praesentibus tunc et posteris deinceps commendari [0138B] veritatem oportebat, pro qua fidem diceret passio ipsorum defensorum ejus; quia nemo voluisset occidi, nisi compos veritatis. |
[0149C] | Agonem bonum decertavi, cursum consummavi, fidem custodivi; superest corona, quam mihi Dominus illa die reddet, scilicet passionis. |
[0135A] | Prospexerat et has Deus imbecillitates conditionis humanae, adversarii insidias, rerum fallacias, saeculi retia, etiam post lavacrum periclitaturam fidem, perituros plerosque rursum post salutem, qui vestitum obsoletassent nuptialem, qui faculis oleum non praeparassent, qui requirendi per [0135B] montes et saltus, et humeris essent reportandi. |
[0138B] | Talia a primordio et praecepta et exempla debitricem martyrii fidem ostendunt. |
[0134B] | Quid nunc, si non certaminis nomine in martyria fidem exposuisset, sed et proprii profectus; nonne oportebat illam habere aliquem spei cumulum, cui studium suum cogeret, votumque suspenderet, quo eniteretur ascendere, [0134C] cum terrena quoque officia in gradus aestuent? |
[0124B] | Atque ita semel infirmitas quae percussa est, sauciatam fidem vel in haeresim, vel in saeculum exspirat. |
[0151A] | Et si fidem Commentarii voluerit haereticus, instrumenta imperii loquentur, ut lapides Jerusalem. |
[0133B] | Evulsum enim hominem de diaboli gula per fidem, jam et inculcatorem ejus voluit efficere per virtutem; ne solummodo evasisset, verum etiam evicisset inimicum. |
[0123A] | Nam quod sciant multos simplices ac rudes, tum infirmos, plerosque vero in ventum, et si placuerit, christianos, nunquam magis adeundos sapiunt, quam cum aditus animae formido laxavit; praesertim cum aliqua atrocitas fidem martyrum coronavit. |
[0151B] | Vitas Caesarum legimus; [0151B] orientem fidem Romae primus Nero cruentavit. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0624B] | Si neque contendit, neque [0624B] clamavit, neque audita est foris vox ejus , qui arundinem contusam, id est quassam Israelis fidem, non comminuit; qui linum ardens, id est momentaneum ardorem gentium, non extinxit (Isa. |
[0618B] | Praestruxit enim fidem incredibili rei, dicendo quod signum esset futurum. |
[0627A] | Hac denique virtute crucis, et hoc more cornutus, universas gentes et nunc ventilat per fidem, auferens a terra in coelum, et tunc ventilabit per judicium, dejiciens de coelo in terram. |
[0614C] | Et manifestata est justitia aeterna, et unctus est Sanctus sanctorum, id est Christus; et signata est visio et prophetia, et dimissa sunt peccata, quae per fidem nominis Christi, omnibus in eum credentibus remittuntur. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0475B] | Hoc est ergo quod dico, ejus Dei fidem esse, cujus est forma gratiae fidei. |
[0335C] | Nunc ut haec omnia ad Evangelii distulerim examinationem, tamen quod supra statui, si omni modo natus credi habebat, qui homo videbatur; vane nativitatis fidem consilio imaginariae carnis expungendam putavit. |
[0345A] | XLII, 2) neque contendit, neque clamavit, nec audita est foris vox ejus: qui arundinem contusam, id est, quassam Judaeorum fidem, non comminuit: qui linum ardens, id est, [0345B] momentaneum ardorem gentium, non extinxit, sed lucernam magis fecit ortu luminis sui. |
[0316A] | Proinde, si et in promissionibus aut comminationibus jurat, fidem in primordiis arduam extorquens, nihil Deo indignum est, quod efficit Deo credere. |
[0324C] | Quanquam et si alia documenta invenirentur in tuo Christo, nova scilicet, facilius crederemus etiam nova ejusdem esse cujus et vetera, quam cujus tantummodo nova; egentia experimentis fidei victricis vetustatis; ut sic quoque praedicatus venire debuerit, tam praedicationibus propriis exstruentibus ei fidem, quam et virtutibus; praesertim adversus Christum Creatoris venturum, et signis et prophetis propriis munitum; ut aemulus Christi per omnes diversitatum species reluceret. |
[0323C] | Et utique tantum [0323C] opus, quod scilicet humanae saluti parabatur, vel eatenus subitum non fuisset, qua per fidem profuturum. |
[0361A] | Et ut fidem instrueret, dotem quamdam commentatus est illi, opus ex contrarietatum oppositionibus, Antitheses cognominatum, et ad separationem Legis [0361B] et Evangelii coactum, qua duos Deos dividens, proinde diversos, alterum alterius Instrumenti, vel (quod magis usui est dicere) Testamenti; ut exinde Evangelio quoque secundum antitheses credendo patrocinaretur. |
[0247C] | Non negabunt discipuli ejus primam illius fidem nobiscum fuisse, ipsius literis [0248A] testibus: ut hinc jam destinari possit haereticus, qui, deserto quod prius fuerat, id postea sibi elegerit quod retro non erat. |
[0334C] | Q uanto dignius necessitas fidem, quam stropham administrasset? |
[0499B] | Denique, quod sequitur: Cum vero converterit ad Deum, auferetur velamen; hoc Judaeo proprie dicit, [0499B] apud quem et est velamen Moysi: qui cum transierit in fidem Christi, intelligit Moysen de Christo praedicasse. |
[0503B] | Itaque et hic cum dicit: Non enim me pudet Evangelii; virtus enim Dei est in salutem omni credenti, Judaeo et Graeco, quia justitia Dei in eo revelatur, ex fide in fidem; sine dubio et Evangelium et salutem justo Deo deputat, non bono, ut ita dixerim, secundum haeretici distinctionem, transferenti ex fide Legis in fidem Evangelii; suae utique [0503C] Legis, et sui Evangelii. |
[0401B] | VII), incredibile si is professus est talem se fidem nec in [0401C] Israele invenisse, ad quem non pertinebat fides Israelis. |
[0424C] | Quod Creator docet, id et Christo opus est diligi, ut praestet, interveniente et hic illa praescriptione, qua facilius apud eum debeant credi majora apud quem minora praecedunt; quam apud eum cui nullam de majoribus fidem aliqua minora praeparaverunt. |
[0286B] | II, 14), stultitiam existimavit Dei legem, ut quam observare neglexit: ideoque non habendo fidem, etiam quod videbatur habere ademptum est illi (Matth. |
[0423C] | Ita non proficient argumenta in fidem Dei alterius, quae Creatori competere possunt; quia quae non competent Creatori, haec poterunt in fidem proficere Dei alterius. |
[0423C] | Ita non proficient argumenta in fidem Dei alterius, quae Creatori competere possunt; quia quae non competent Creatori, haec poterunt in fidem proficere Dei alterius. |
[0488A] | De illo me terret sibi, a quo fidem meam transfert? |
[0269A] | I, 7), ipse demonstrat adulterium illud Evangelii, non ad alterius Dei et Christi fidem transferendam, sed ad disciplinam Legis conservandam, habuisse intentionem; reprehendens scilicet illos circumcisionem vindicantes, et observantes tempora, et dies et menses et annos judaicarum caeremoniarum (Gal. |
[0469B] | Adhuc ego in persona discipuli et inquisitoris conversor, ut jam hinc et fidem tuam obtundam, qui unde eam probes non habes; et impudentiam suffundam, qui vindicas, et unde possis vindicare non recipis. |
[0324B] | Igitur si priorem venisse, et priorem de posteris pronuntiasse, hoc fidem cludet; praedamnatus erit et ipse jam ab eo quod posterior est agnitus, et solius erit auctoritas Creatoris, hoc in posteros constituendi, qui nullo posterior esse potuit. |
[0245B] | Stetisse itaque semper fidem in Creatorem et in Christum ejus, non modo sub apostolis, sed et in apostolicis Ecclesiis: apud quas Christus, non alterius dei quam Creatoris ostenditur. |
[0324B] | Jam nunc cum probaturus sim Creatorem easdem virtutes, quas solas ad fidem Christo tuo vindicas, interdum per famulos suos retro edidisse, interdum per Christum suum edendas destinasse; possum et ex hoc merito praescribere, tanto magis Christum non ex solis virtutibus credendum fuisse, quanto illum non alterius quam Creatoris interpretari potuissent, [0324C] ut respondentes virtutibus Creatoris, et editis per famulos suos, et in Christum suum repromissis. |
[0325A] | Novus nove venire voluit; Filius ante Patris professionem, et missus ante mandatoris auctoritatem; ut et ipsam fidem monstrosissimam induceret, qua ante crederetur Christum venisse, quam sciretur fuisse. |
[0294A] | Haec dignissime peroraturus in Creatorem, si libero arbitrio hominis ex providentia et potentia, quas exigis, [0294A] obstitisset, nunc tibi insusurra pro Creatore et gravitatem, et patientiam, et fidem, institutionibus suis functo, ut et rationalibus et bonis. |
[0244B] | Denique hanc circa fidem regulam tradit (8), nihil temere credendum, temere porro credi, quodcumque sine originis agnitione creditur. |
[0264B] | Quis autem poterit inducere in animum, nisi spiritus haereticus, ejus [0264B] esse invisibilia qui nihil visibile praemiserit, quam ejus qui visibilia operatus, invisibilium quoque fidem fecerit, cum justius multo sit aliquibus exemplariis annuere, quam nullis? |
[0475B] | Accepimus igitur benedictionem spiritalem per fidem, inquit, ex qua scilicet vivet justus secundum Creatorem. |
[0356A] | XII), et qui apud fidem nostram est, novae prophetiae sermo testatur, ut etiam effigiem civitatis ante repraesentationem ejus conspectu futuram in signum praedicarit. |
[0241B] | Nam Deus et fidem et gravitatem suam in omni opere servare debebat; conservavit igitur opus, quale condiderat, id est libero praeditum arbitrio (cap. |
[0335B] | Stultissime et hic Ponticus, quasi non facilius crederetur caro in Deo non nata, quam falsa, praestruentibus vel maxime fidem istam angelis Creatoris, in carne vera conversatis, nec tamen nata. |
[0401C] | Quoniam si ita esset, dixisset talem fidem nec in Israele umquam fuisse; caeterum, dicens talem fidem debuisse inveniri in Israele; quique ad hoc venisset, ut eam inveniret, Deus scilicet et Christus Israelis, quam non sugillasset, nisi exactor et sectator ejus. |
[0389C] | Nam etsi putas Creatoris quidem terrenas promissiones fuisse, Christi vero coelestes; bene quod coelum nullius alterius usque adhuc Dei apparet, nisi cujus et terra: bene quod Creator vel minora promisit, ut facilius illi et de majoribus credam, quam qui nunquam de minoribus prius fidem liberalitatis suae struxit. |
[0363D] | Et possem hic jam gradum figere, non agnoscendum contendens [0363D] opus, quod non erigat frontem, quod nullam constantiam praeferat, nullam fidem repromittat de plenitudine tituli, et professione debita auctoris. |
[0475C] | Ipsum quod fidem a circumcisione revocabat, nonne Abrahae filios constituere quaerebat, qui in carnis integritate crediderat? |
[0342B] | Sed quomodo, inquit, irreperet in Judaeorum fidem, nisi per solenne apud eos et familiare nomen? |
[0260C] | Considerando [0260C] scilicet et magnitudinem, et vim, et potestatem, et honorem, et decorem, opem, fidem, legem singulorum elementorum, quae omnibus gignendis, alendis, conficiendis reficiendisque conspirant, ut plerique physicorum, formidaverunt initium ac finem mundo dare, ne substantiae ejus, tantae scilicet, minus dii haberentur; quas colunt et Persarum Magi, et Aegyptiorum Hierophantae, Indorum Gymnosophistae. |
[0364C] | II), ut non recto pedes incedentes ad veritatem Evangelii, simul et accusantis pseudapostolos quosdam pervertentes Evangelium Christi, connititur ad destruendum statum eorum evangeliorum, quae propria, et sub apostolorum nomine eduntur, vel etiam apostolicorum; ut scilicet fidem, quam illis adimit, suo conferat. |
[0260A] | Itaque, hoc nomine cessationis et defectionis operum, et impudentiae et malignitatis adfinis est: impudentiae, qua fidem non debitam sibi captat, cui praestruendae nihil prospexit; malignitatis, qua plures incredulitatis reos fecit, nihil fidei procurando. |
[0266B] | Ergo vel praedicationibus revelationem sui debuerat operari; maxime adversus eum revelandus qui et conditionis et praedicationis operibus tot ac tantis, vix tamen hominum fidem impleverat. |
[0401C] | Quoniam si ita esset, dixisset talem fidem nec in Israele umquam fuisse; caeterum, dicens talem fidem debuisse inveniri in Israele; quique ad hoc venisset, ut eam inveniret, Deus scilicet et Christus Israelis, quam non sugillasset, nisi exactor et sectator ejus. |
[0261A] | Sic et Osiris quod semper sepelitur, et in vivido quaeritur, et cum gaudio invenitur, reciprocarum frugum et vividorum elementorum, et recidivi anni fidem argumentantur: sicut aridae et ardentis naturae sacramenta leones Mithrae philosophantur. |
[0275C] | Erat et illud perfectae bonitatis, ut homo liberatus [0275C] in fidem Dei optimi, statim eximeretur de domicilio atque dominatu dei saevi. |
[0319D] | Neque vero sufficere, quod se Filium Dei probaturus esset per documenta virtutum; tum quod temerariam signorum fidem ipse Christus ostendat, etiam apud pseudoprophetas facillimam, tum quod Creator jam [0320D] ante illum, et per famulos suos virtutes sit operatus. |
[0324A] | Si quia prior eis venit, et prior virtutum documenta signavit, idcirco, quasi locum in balneis, ita fidem occupavit, posteris quibusque praeripuit, vide ne ipse in conditione posteriorum [0324B] deprehendatur, posterior inventus Creatore, ante jam cognito, et proinde virtutes ante operato, et non aliter praefato non esse aliis credendum, post eum scilicet. |
[0363C] | Denique, nobis fidem ex Apostolis Joannes et Matthaeus insinuant; ex Apostolicis, Lucas et Marcus instaurant, iisdem regulis exorsi, quantum ad unicum Deum attinet Creatorem, et Christum ejus, natum ex virgine, supplementum Legis et Prophetarum. |
[0332B] | Sic nec passiones Christi ejus fidem merebuntur: nihil enim passus est, qui non vere est passus. |
[0408A] | At enim si fidem mulieris invenimus ita meruisse, cum dicit: Fides tua te salvam fecit, qui es ut aemulationem legis interpreteris in isto facto, quod ipse Dominus ex fidei remuneratione editum ostendit? |
[0522B] | Ad fidem enim praedicationis retulit mentionem veritatis, non ad regulae ipsius: quia una quidem erat regula, sed fides praedicantium quorumdam vera, id est simplex, quorumdam nimis docta. |
[0306C] | Quam legem non duritia promulgavit auctoris, sed ratio summae benignitatis, populi potius duritiam edomantis, et rudem obsequio fidem operosis officiis dedolantis: ut nihil de arcanis attingam significantiis legis, spiritalis [0307A] scilicet et propheticae, in omnibus pene argumentis figuratae. |
[0504C] | Tunc lex, nunc justitia Dei per fidem Christi. |
[0242C] | Verum de Christi regno loquens Tertullianus, apertissime ostendit se chiliastarum opinioni adhaesisse, quod mirum non esse debet perpendenti et Montanistarum visionibus fidem adhibuisse. |
[0399A] | Quorumdam tunc fidem paulatim ad perfectum disciplinae Christianae nitorem, primis quibusque praeceptis balbutientis adhuc benignitatis informabat. |
[0259C] | Sic et ipsam fidem dico illum sine caussa ab homine captare, aliter solito Deum credere ex operum auctoritate formatum, quia nihil tale prospexit, per quod homo Deum didicit. |
[0283A] | Id ipsum etiam exigere Dei gravitatem, fidem et patientiam: VIII. |
[0369A] | Cur enim non et ista reprehendam, quae non implent fidem ordinariae narrationis, deficientis in mendacio semper? |
[0464A] | Nam et Herodi velut munus a Pilato missus, Osee vocibus fidem reddidit; de Christo enim prophetaverat (Os. |
[0335B] | Quod si verebatur Marcion, ne fides carnis nativitatis quoque fidem induceret; sine dubio qui homo videbatur, natus utique credebatur: nam et mulier quaedam exclamaverat (Luc. |
[0338A] | Praestruxit enim fidem incredibili rei, rationem edendo, quod in signo esset futura. |
[0364A] | Porro, Lucas non apostolus, sed apostolicus; non magister, sed discipulus; utique magistro minor; certe tanto posterior, quanto posterioris apostoli sectator, Pauli sine dubio: ut, etsi sub ipsius Pauli nomine Evangelium Marcion intulisset, non sufficeret ad fidem singularitas Instrumenti, destituta patrocinio antecessorum; exigeretur enim id quoque Evangelium quod Paulus invenit, cui fidem dedit, cui mox suum congruere gestiit. |
[0406A] | Denique nihil magnum, si fidem sanguini praeposuit, quem non habebat. |
[0324A] | XXIV, 24) multos venturos, et signa facturos, et virtutes magnas edituros, aversionem etiam electorum, nec ideo tamen admittendos; temerariam signorum et virtutum fidem ostendit, ut etiam apud pseudochristos facillimarum. |
[0423A] | Aut si habet et ipse aliqua sua, quae omnia Filio traderet, pariter cum homine Creatoris, ostende unum aliquod ex omnibus, in fidem, in exemplum; ne tam merito non [0423B] credam ejus esse omnia cujus nihil video, quam merito credam, etiam quae non ideo ejus esse, cujus sunt universa quae video. |
[0346B] | Hac denique virtute crucis, et hoc more cornutus, universas gentes et nunc ventilat per fidem, auferens a terra in coelum; et tunc per judicium ventilabit, dejiciens de coelo in terram. |
[0366A] | Quid nunc si negaverint [0366A] Marcionitae, primam apud nos fidem ejus, adversus epistolam quoque ipsius. |
[0293A] | Tenens enim gravitatem et fidem Dei boni, sed rationalibus institutionibus ejus vindicandas, nec illud miraberis, quod Deus non intercesserit adversus ea quae noluit evenire, ut conservaret ea quae voluit. |
[0475A] | Cur autem Christus factus sit pro nobis maledictio, ipso Apostolo edocente manifestum est, quam nobiscum faciat, id est, secundum fidem Creatoris. |
[0264B] | Nunc enim communibus plurimum sensibus et argumentationibus justis, secuturae Scripturarum quoque advocationi fidem sternimus, confirmantes diversitatem hanc visibilium et invisibilium adeo Creatori deputandam, sicuti tota operatio ejus ex diversitatibus constat; ex corporalibus et incorporalibus, et animalibus et inanimalibus, ex vocalibus et mutis, ex mobilibus et stativis, ex genitalibus et sterilibus, ex aridis et succidis, ex calidis et frigidis. |
[0470A] | Aut si ad nostram fidem spectas, recipe quae eam faciunt. |
[0408A] | Sed hanc vis mulieris fidem constituet, qua contempserat legem. |
[0364A] | Porro, Lucas non apostolus, sed apostolicus; non magister, sed discipulus; utique magistro minor; certe tanto posterior, quanto posterioris apostoli sectator, Pauli sine dubio: ut, etsi sub ipsius Pauli nomine Evangelium Marcion intulisset, non sufficeret ad fidem singularitas Instrumenti, destituta patrocinio antecessorum; exigeretur enim id quoque Evangelium quod Paulus invenit, cui fidem dedit, cui mox suum congruere gestiit. |
[0245B] | Frustra autem obstrepi ab diversa parte, quod Marcion regulam non innovarit, sed retro adulteratam recurarit, exemplo Pauli, qui Petrum reprehenderit, quia in illo solum conversationem reprehenderit, non fidem Creatoris. |
[0474B] | Nec enim laborasset fidem a lege discernere, quam diversitas ultro ipsius divinitatis discrevisset, si fuisset. |
[0408C] | Hanc fidem probans Christus ejus foeminae, quae solum credebat [0409A] Creatorem, ejus fidei se Deum respondit, quam probavit. |
[0470B] | Neque enim versimile est, ut avertens a judaismo, non pariter ostenderet in cujus Dei fidem averteret: quia nemo transire posset a Creatore, nesciens ad quem transeundum sibi esset. |
[0352A] | Etenim fidem istam Apostoli induxerunt. |
[0293A] | Exigere tamen a Deo debes et gravitatem summam et fidem praecipuam in omni institutione ejus, ut desinas quaerere an Deo nolente potuerit quid evenire. |
[0507C] | Ex recordatione scilicet Scripturarum, quas retro revolverat, ex contemplatione sacramentorum, quae supra disseruerat in fidem Christi, ex lege venientem. |
[0471C] | Vacante autem quaestione, ultro omnibus agnoscentibus [0471C] discedendum sibi esse ab ordine Creatoris per fidem Dei alterius, nulla Apostolo materia competisset, id tam presse docendi, quod ultro fides ipsa dictasset. |
[0451A] | Qui hoc se et cognovit, et ab omnibus cognosci voluit, fidem hominis, etsi melius oculatam, etsi veri luminis compotem, exteriore quoque visione donavit, [0451B] ut et nos regulam simulque mercedem fidei disceremus. |
[0471A] | Quod si Creator quidem vetera cessura promisit, novis scilicet orituris; Christus vero tempus distinctionis istius ( Lex et Prophetae usque ad Joannem) terminum in Joanne statuens inter utrumque ordinem, desinentium exinde veterum et incipientium novorum; necessarie et Apostolus in Christo post Joannem revelato vetera infirmat, nova vero confirmat, atque ita non alterius Dei fidem curat quam Creatoris, apud quem et vetera decessura praedicabantur. |
[0503B] | Itaque et hic cum dicit: Non enim me pudet Evangelii; virtus enim Dei est in salutem omni credenti, Judaeo et Graeco, quia justitia Dei in eo revelatur, ex fide in fidem; sine dubio et Evangelium et salutem justo Deo deputat, non bono, ut ita dixerim, secundum haeretici distinctionem, transferenti ex fide Legis in fidem Evangelii; suae utique [0503C] Legis, et sui Evangelii. |
[0421B] | Cum via fidem demonstret, per quam ad Deum perveniemus, jam tunc eidem viae, id est fidei, hanc erogationem et subjectionem bestiarum pollicetur. |
[0475B] | Sed et cum adjicit: Omnes enim filii estis fidei, ostenditur quid supra haeretica industria eraserit; mentionem scilicet Abrahae, qua nos Apostolus filios Abrahae per fidem affirmat, secundum quam mentionem hic quoque filios fidei notavit. |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1052D] | Quae verba fidem sane faciunt iis quae supra diximus, trium scilicet adversus Marcionem curarum nullam fuisse [1053A] poeticam. |
[1077A] | [1077A] Ergo patres justi, sancti, sine labe prophetae, Adventum Domini multi cecinere futurum; Testanturque fide coelestia jussa profanis, Cum quibus immanes satiati gloria Christi, Consortes virtutis, verba sacrata replentes Firmavere fidem, factis praedicta probando. |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0153C] | Praestantissimum, quod certe post lapsum suum scripsit, est illud contra Praxeam, quo fidem Trinitatis suscipit defendendam, de hac etenim Montanistae [0153D] ab Ecclesia catholica non dissidebant. |
[0175A] | Ediscebat autem, ut nobis fidem sterneret, ut facilius crederemus Filium Dei descendisse in saeculum, si et retro tale quid gestum cognosceremus. |
[0182B] | Quod si unus esset, dum idem est et Filius et Pater, non uteretur legis patrocinio fidem imponentis, non unius testimonio, sed duorum. |
[0154D] | Uno verbo, perspicue in hoc tractatu Ecclesiae fidem de Trinitatis necnon Incarnationis mysteriis explanat. |
[0169B] | Et: Stetit Deus in ecclesia deorum; ut si homines, per fidem filios Dei factos, deos Scriptura pronuntiare non timuit, scias illam multo magis vero et unico Dei Filio Dei nomen jure contulisse. |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0543A] | Si subtiliter tentes, per ambiguitates bilingues communem fidem adfirmant. |
[0545B] | Alioquin a turba eorum et aliam frequentiam suadere, a domestico principatu ad incognitum transmovere, a manifesto ad occultum retorquere, de limine fidem offendere est. |
[0565A] | Tamen tentavit, et fortasse apprehendisset, [0565A] si non idem Horos, qui matri ejus tam prospere venerat, nunc tam importune filiae occurrisset, ut etiam inclamarit in eam, JAO, quasi Porro Quirites, aut, Fidem Caesaris, inde invenitur Jao in Scripturis. |
[0526A] | Fidem Irenaei minuere ejusque libros in suspicionem νοθειας adducere tentavit; ut defensionem illorum suscepit celeberr. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0500A] | Occurrit porro illis, qui non de Deo Christianos sapere, sed ut Philosophiae genus, fidem et spem illorum aestiment, paria in utrisque virtutum genera ponderantes: quibus ostendit, quantum nomen illud philosophorum [0500B] infra christianum subsidat, dum illi inveniantur veritatis ignari et omnium scelerum rei, hi Deum intelligunt, et ab omni malitia, vel ipsis stupentibus inimicis, quam longissime sint remoti. |
[0382A] | Apud vos [0382A] quoque religionis est instar, fidem de temporibus asserere. |
[0384A] | Multis adhuc de vetustate modis consisterem divinarum litterarum, si non major auctoritas illis ad fidem de veritatis suae viribus, quam aetatis annalibus suppetisset. |
[0489B] | [0489B] Sed etsi aliqua nos quoque perstringunt ut vobis cohaerentes, laetamur magis recognitione divinarum praedicationum, confirmantium scilicet fiduciam et fidem spei nostrae. |
[0523A] | Considera temetipsum, o homo, et fidem rei invenies. |
[0416A] | Ipsi litterarum nostrarum fidem accendunt, ipsi spei nostrae fidentiam aedificant. |
[0404B] | Si ea est, qua cognita ad bonum quis reformetur, sequitur, ut falsa renuntietur quaevis alia contraria comperta; imprimis illa omni ratione, quae delitescens sub nominibus et imaginibus mortuorum, quibusdam signis, [0404B] et miraculis, et oraculis fidem divinitatis operatur. |
[0468A] | Ut itaque gentes de praejudicio suo recedant, liberaliter illis christianae factionis (ut appellabant) disciplinam communicat, nobis veteris Ecclesiae statum tantum non ante oculos ponit: quomodo scilicet soliti sint in unum coire, ad quem, pro quibus, quidve precari, monita Scripturae et voces dirigere, censuram morum exercere, conventum ordinare, eleemosynas colligere, [0467B] istas distribuere in usum sepulturae, aut ad alendos egenos, orphanos, senes emeritos, aut ad refocillandos [0468A] naufragos, vel ob fidem in metella, insulas, carceres relegatos. |
[0311A] | Nec falsa tantum, sed, ut contra naturae fidem, haud credenda ostendit, idque oratione vehementi. |
[0520A] | Et si paradisum nominemus, locum divinae amoenitatis recipiendis sanctorum spiritibus destinatum, maceria quadam igneae illius zonae a notitia orbis communis segregatum, Elysii campi fidem occupaverunt. |
[0454A] | Velim tamen [0454A] in hac quoque religione secundae majestatis, de qua in secundum sacrilegium convenimur Christiani, non celebrando vobiscum solemnia Caesarum, quo more celebrari nec modestia nec verecundia nec pudicitia permittunt, sed occasio voluptatis magis quam digna ratio persuasit, fidem et veritatem vestram demonstrare; ne forte et isthic deteriores Christianis deprehendantur, qui nos nolunt Romanos haberi, sed hostes principum Romanorum. |
[0311B] | [0311B] Ut fidem naturae ipsius appellem adversus eos qui talia credenda esse praesumunt, ecce proponimus horum facinorum mercedem; vitam aeternam repromittunt. |
[0469A] | Certe fidem sanctis vocibus pascimus, spem erigimus, fiduciam figimus, disciplinam praeceptorum nihilominus in compulsationibus densamus; ibidem etiam exhortationnes, castigationnes et censura divina. |
[0378B] | Voces eorum itemque virtutes, quas ad fidem divinitatis edebant, in thesauris litterarum manent, nec istae nunc latent. |
[0516A] | Nam et si qua simplicitas erat veritatis, eo magis scrupulositas humana fidem aspernata nutabat, per quod in incertum miscuerunt etiam [0516B] quod invenerant certum. |
[0519B] | Ab his adulteria hujusmodi salutaris disciplinae subornata; ab his quaedam etiam fabulae immissae, quae de similitudine fidem infirmarent veritatis, vel eam sibi potius evincerent, ut quis ideo non putet Christianis credendum, quia nec poetis, nec philosophis, vel ideo magis Poetis et Philosophis existimet credendum, quia non christianis. |
[0520A] | Non nisi de nostris sacramentis: si de nostris sacramentis, ut de prioribus, ergo fideliora sunt nostra, magisque credenda, quorum imagines quoque fidem inveniunt; si de suis sensibus, jam ergo sacramenta nostra imagines posteriorum habebuntur, quod rerum, forma non sustinet; nunquam [0520B] enim corpus umbra aut veritatem imago praecedit. |
[0521A] | Age jam, si quis philosophus affirmet, ut ait Laberius [0521A] de sententia Pythagorae, hominem fieri ex mulo, colubram ex muliere, et in eam opinionem omnia argumenta eloquii virtute detorserit, nonne consensum movebit et fidem infiget etiam ab animalibus abstinendi? |
[0275A] | Plane aliis negantibus non facile fidem accommodatis; nobis, si negaverimus, statim creditis. |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0643B] | Ad fidem quoque pertinere, quod Plato partitur [0643C] animam per rationalem et irrationalem; ita tamen ut naturae primaevae deputetur rationale, irrationale vero transgressioni; non tamen placere irrationalis distinctionem in indignativum et concupiscentivum, quod utrumque etiam Christo et rationali animae competat. |
[0664B] | Ille enim, adversus ipsius Scripturae fidem, flatum in spiritu vertit: ut dum incredibile est, spiritum Dei in delictum, et mox in judicium devenire, ex materia potius anima credatur, quam ex Dei spiritu. |
[0674A] | Horum fidem Academici durius damnant; secundum quosdam, et Heraclitus, et Diocles, et Empedocles; certe Plato in [0674B] Timaeo, irrationalem pronuntians sensualitatem, et opinioni coimplicitam. |
[0684B] | III), tam non naturale, quam nec materiale; quia et materiae fidem jam exclusimus. |
[0685A] | VI) arbor mala bonos fructus, si non inseratur; et bona malos dabit, si non colatur; et lapides filii Abrahae fient, si in fidem Abrahae formentur, et genimina viperarum fructum poenitentiae facient, si venena malignitatis expuerint. |
[0693B] | De tuo, frater, fundamento fidem aedifica: Aspice viventes uteros sanctissimarum foeminarum, nec modo spirantes jam illic infantes, verum etiam prophetantes. |
[0697B] | Mortem simulat, subterraneo latitat, septenni se illic patientia damnat, interea quae de posteris defunctis ad fidem rerum esset relaturus, ab unica conscia et ministra matre cognoscit: ut satis sibi visus est corpulentiam interpolasse ad omnem mortui veteris horrorem, de adytis fallaciae emergit, ut ab inferis redditus. |
[0683C] | Nam haec, et philosophi distingunt, et nos secundum fidem disserenda suo jam vovimus titulo. |
[0720B] | Proinde cum ad fidem pervenit reformata per secundam nativitatem ex aqua et superna virtute, detracto corruptionis pristinae aulaeo, totam lucem suam conspicit. |
[0724B] | Etiam per imaginem mortis, fidem initiaris, spem meditaris, discis mori et vivere, discis vigilare dum dormis. |
[0731A] | Haec quantum ad fidem somniorum a nobis quoque consignandam, et taliter interpretandam. |
[0652B] | Igitur quantum ad fidem nostram factae nataeve animae, depulsa est philosophi opinio auctoritate prophetiae [0652C] quoque. |
[0748B] | Hanc quoque fallaciam [0748B] spiritus nequam sub personis defunctorum delitescentis, nisi fallor, etiam rebus probamus, cum in exorcismis interdum aliquem se ex parentibus hominem suis affirmat, interdum gladiatorem, vel bestiarium, sicut et alibi deum; nihil magis curans, quam hoc ipsum excludere quod praedicamus, ne facile credamus animas universas ad inferos redigi, ut et judicii et resurrectionis fidem turbet. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1143D] | Altera sine fide est, quando miramur, ab altero id credi, aut praedicari, quod nostram fidem [1144A] superat, eo quod hanc alterius, imo ipsius DEI authoritati accommodare renuamus. |
[1172D] | Itaque si volumus mysteria a Deo revelata intelligere, antea debemus credere, ut adeo fidem praecedere oporteat, et ex fide sequi intelligentiam; quod Tertullianus etiam alibi confirmat, ut in L. |
[1172D] | Ubi: Laudo fidem, quae ante credit observandum esse, quam didicit. |
[1180A] | Et hi quidem non corporis duntaxat, sed multo magis animae salutem per fidem illam tam vivam consecuti fuerunt, cui jam aliunde ac multoties, a Christo salus adpromissa fuerat, ut Jo. |
[1144B] | Fors autem Tertullianus in suo codice praedifficilia legerit, ea nimirum ratione, qua Cicero illum Platonis in Timaeo [1144B] locum: αδυνατον Θεων παισιν απιστειν, ita transtulit: Difficile factu est, a diis ortis (deorum filiis) fidem non habere. |
[1183B] | Caeterum nonnulla transpositione verborum noster hic usus est, Baptismum secundo, Fidem vero (quam per Ecclesiam, cujus illa utique velut anima, haec vero verae Fidei ac Religionis propria sedes est, denotare videtur) tertio loco commemorans. |
[1148B] | Ita loquitur: Orientem fidem Romae primus Nero cruentavit. |
[1184A] | Possunt igitur unum nihilominus habere, dareque Baptismum, qui unam non habent fidem, nec in una nobiscum Ecclesia sunt, Baptismus enim jauna et ostium Ecclesiae est, per quod solum ad eamdem ingressus patet; non igitur datur ei qui est, sed ut sit in Ecclesia. |
[1149A] | Fidem nunquam deinceps vacillare potuerit. |
[1149D] | Ita nimirum quidam ex heterodoxis nostris, cum propria sua judicia ubilibet pro veritate obtrudant, cum tot contumeliosas contra Religionem nostram fabulas undique corradant, partim ipsi quoque excogitent; fidem sibi dari illico postulant, quibus neque tota antiquitas par est, ad fidem ab illis mutuo impetrandam. |
[1173A] | Monet, ut simus consilia (humana) destruentes, et omnem altitudinem extollentem se adversus scientiam Dei (seu adversus ea, quae nobis per fidem de Deo innotescunt) et in captivitatem redigentes omnem intellectum in obsequium Christi. |
[1149D] | Ita nimirum quidam ex heterodoxis nostris, cum propria sua judicia ubilibet pro veritate obtrudant, cum tot contumeliosas contra Religionem nostram fabulas undique corradant, partim ipsi quoque excogitent; fidem sibi dari illico postulant, quibus neque tota antiquitas par est, ad fidem ab illis mutuo impetrandam. |
[1187C] | Ita Colossenses suos alloquitur: Consepulti estis in Baptismum, in quo et resurrexistis per fidem operationis Dei, qui suscitavit illum a mortuis. |
[1172D] | Prius nimirum intelligere volunt, deinde credere, propriae suae rationis lumini fidem suam commensurantes, et nequaquam vulgatum illud attendentes: Discentem oportet credere, antequam nimirum id, quod discit, intelligat. |
[1161B] | Per quasdam velut gratiae suae primitias ad Fidem initiamur, sic per Confirmationem ipsum Robur Fidei, ac illius Spiritus plenitudinem, ceu per novam gratiam in fide jam adultiores [1161C] facti, consequimur. |
[1162A] | Non ipsius baptizantis, aut baptizandi (neque enim affectus Baptismi dependet ab opere operantis, aut subjecti recipientis; quis enim a parvulo fidem, seu actum fidei, exigere poterit? |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0754A] | Qui fidem resurrectionis, ante istos Sadducaeorum propinquos sine controversia moratam, student inquietare, ut eam spem negent etiam ad carnem pertinere, merito Christi quoque carnem quaestionibus distrahunt, tanquam aut nullam omnino, aut quoquo modo aliam praeter humanam; ne si humanam [0754B] constiterit fuisse, praejudicatum sit adversus illos eam resurgere omni modo, quae in Christo resurrexit. |
[0774C] | Redde igitur Christo fidem suam; ut qui homo voluerit incedere, animam quoque humanae conditionis ostenderit, non faciens eam carneam, sed induens eam carne. |
[0751C] | [0751C] De carnis Christi veritate disputaturus Tertullianus, imprimis scripti occasionem significat; quod, qui resurrectionis fidem inquietarent, etiam carnem Christi quaestionibus distraherent. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0078B] | Nam [0078B] et semper quaeritur de isto, et laudo fidem quae ante credidit observandum esse quam didicit (Isa. |
[0087A] | Tene interim hanc fidem, dum incursum quaestionis excutio. |
De Fuga In Persecutione | Reditus in Auctori Indicem |
[0118B] | XVI), quomodo intelligendum sit, parabola praemissa doceat, ad populum judaicum dicta, qui commissam sibi rationem Domini cum male administrasset, deberet de mammonae hominibus, quod nos eramus, amicos sibi potius prospicere, quam inimicos; et revelare nos a debitis peccatorum, quibus Deo detinebamur, si nobis de dominica ratione conferrent; ut cum coepisset ab hujus deficere gratia, ad nostram fidem refugientes, reciperentur in tabernacula aeterna. |
[0105A] | [0104D] Nihil Satanae in servos Dei vivi licebit, nisi permiserit [0105A] Dominus, ut aut ipsum destruat per fidem electorum in tentatione victricem: aut homines ejus fuisse traducat, qui defecerint ad illum. |
[0118A] | Proinde, inquit, qui tibi tunicam sustulerit, vel etiam pallium concede, ad eum pertinet, qui rem, non qui fidem meam eripere quaesierit. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0676A] | [0675C] De negotiationibus, si caetera delictorum recogitemus, in primis cupiditatem radicem omnium [0676A] malorum, qua quidam irretiti, circa fidem naufragium sunt passi; quamvis et idololatria ab eodem apostolo dicta sit cupiditas. |
[0677A] | Si publicarum victimarum redemptor ad fidem accedat, permittes ei in eo negotio permanere? |
[0677B] | Male nobis de necessitatibus humanae exhibitionis supplaudimus, si post fidem obsignatam dicimus: [0678A] non habeo quo vivam. |
[0690A] | At nunc de isto quaeritur, an fidelis ad militiam converti possit, et an militia ad fidem admitti etiam caligata, vel inferior [0690B] quaeque, cui non sit necessitas immolationum vel capitalium judiciorum. |
[0696A] | III; Luc, X), et ingredientibus in fidem inculcanda est ut accedentes deliberent, observantes perseverent, non observantes renuntient sibi. |
[0696A] | Haec erit lex nostra quo expedita, hoc plenius administranda, propria Christianorum, per quam ab ethnicis agnoscimur et examinamur: haec accedentibus ad fidem proponenda (Is. |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0953C] | Agnosco igitur animalem fidem studio carnis qua tota constat, tam multivorantiae quam multinubentiae pronam; ut merito spiritalem disciplinam pro substantia aemulam, in [0954B] hac quoque specie continentiae accuset, proinde gulae frenos induentem per nullas interdum vel seras vel aridas escas, quemadmodum et libidini per unicas nuptias. |
[0977A] | Judaicum certe jejunium ubique celebratur, cum omissis templis per omne littus quocumque in aperto aliquando jam precem ad coelum mittunt; et licet cultu et [0977A] ornatu maeroris munus infament, tamen fidem abstinentiae adfectant, et stellae auctoritatem demorantis suspirant. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0932A] | Paracletus autem multa habens [0932A] edocere, quae in illum distulit Dominus, secundum praefinitionem, ipsum primo Christum contestabitur, qualem credimus, cum toto ordine Dei Creatoris, et ipsum glorificabit, et de ipso commemorabit; et sic de principali regula agnitus, illa multa quae sunt disciplinarum revelabit, fidem dicente pro eis integritate praedicationis, licet novis, quia nunc revelantur; licet onerosis, quia nec nunc sustinentur; non alterius tamen Christi, quam qui habere se dixit, et alia multa, quae a Paracleto edocerentur; non minus istis onerosa, quam illis a quibus nondum tunc sustinebantur. |
[0945A] | Solutus es ab uxore, non quaesieris uxorem: si autem acceperis uxorem non deliquisti: quia ante fidem soluto ab uxore, non numerabitur post fidem secunda uxor, quae post fidem prima est. |
[0945A] | Solutus es ab uxore, non quaesieris uxorem: si autem acceperis uxorem non deliquisti: quia ante fidem soluto ab uxore, non numerabitur post fidem secunda uxor, quae post fidem prima est. |
[0946A] | [0945C] Itaque mulier si nupserit, non delinquet, quia [0946A] nec hic secundus maritus deputabitur, qui est a fide primus, et adeo sic est, ut propterea adjecerit: Tantum in Domino; quia de ea agebatur, quae ethnicum habuerat, et amisso eo crediderat; ne scilicet etiam post fidem ethnico se nubere posse praesumeret; licet nec hoc Psychici curent. |
[0946B] | Sed etsi ita esset quasi de futuro: Si cujus maritus mortuus [0946B] fuerit, tantumdem et futurum ad eam pertineret, cujus ante fidem morietur maritus Quaevis accipe, dum caetera non evertas. |
[0948B] | Ad eas dirigit, quales supra denotat, juvenculas viduas, quae in viduitate deprehensae, et aliquandiu adsectatae, postquam in deliciis habuerunt Christum, nubere volunt, habentes judicium quod primam fidem resciderunt: illam videlicet, a qua in viduitate inventae, et professae eam, non perseverant. |
[0948B] | Propter quod vult eas nubere, ne primam fidem susceptae viduitatis postea rescindant, non ut totiens nubant, quotieas in viduitate tentata, imo et in deliciis habita [0948C] noluerint perseverare. |
[0936C] | Quod si postea in utrumque mutatus est, et in digamiam per ancillae concubinatum, et in circumcisionem per testamenti signaculum, non potes illum patrem agnoscere, nisi tunc, cum Deo credidit; siquidem secundum fidem filius ejus es, non secundum carnem. |
[0945A] | Solutus es ab uxore, non quaesieris uxorem: si autem acceperis uxorem non deliquisti: quia ante fidem soluto ab uxore, non numerabitur post fidem secunda uxor, quae post fidem prima est. |
[0945A] | Proinde et de repudio rescribens, demonstrat quosdam de isto quoque cogitasse: vel maxime, quia et in ethnicis matrimoniis non putabant post fidem sibi perseverandum. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1153A] | Consideremus itaque, benedicti, coelestem ejus sophiam, imprimis de praecepto secrete adorandi, quo et fidem hominis [1153A] exigebat, ut Dei omnipotentis et conspectum et auditum sub tectis et in abditis etiam adesse confideret: et modestiam fidei desiderabat, ut quem ubique audire et videre fideret, ei soli religionem suam offerre, sequente sophia in sequenti praecepto; quod etsi proinde pertineat ad fidem et modestiam fidei, si non agmine verborum adeundum putemus ad Dominum, quem ultro suis prospicere certi sumus: attamen brevitas ista, quod ad tertium sophiae gradum faciat, magnae ac beatae interpretationis substantia fulta est: quantumque substringitur verbis, tantum diffunditur sensibus. |
[1164A] | Caeterum absit ut Dominus tentare videatur, quasi aut ignoret fidem cujusque, aut dejicere gestiens. |
[1152A] | Consideremus itaque, benedicti, coelestem ejus sophiam, imprimis de praecepto secrete adorandi, quo et fidem hominis [1153A] exigebat, ut Dei omnipotentis et conspectum et auditum sub tectis et in abditis etiam adesse confideret: et modestiam fidei desiderabat, ut quem ubique audire et videre fideret, ei soli religionem suam offerre, sequente sophia in sequenti praecepto; quod etsi proinde pertineat ad fidem et modestiam fidei, si non agmine verborum adeundum putemus ad Dominum, quem ultro suis prospicere certi sumus: attamen brevitas ista, quod ad tertium sophiae gradum faciat, magnae ac beatae interpretationis substantia fulta est: quantumque substringitur verbis, tantum diffunditur sensibus. |
[1154A] | Nam et Deum oramus, et fidem commendamus, cujus meritum est haec appellatio. |
De Pallio | Reditus in Auctori Indicem |
[1040B] | Det consuetudo fidem tempori, natura Deo. |
De Patientia | Reditus in Auctori Indicem |
[1264A] | Caeterum impatientia in hujusmodi, et spei nostrae male ominatur, et fidem praevaricatur. |
[1250] | Fidem patientia probandam. |
[1259B] | Ipsa adeo est, quae fidem, et subsequitur, et antecedit (Gen. |
[1259B] | Denique Abraham Deo credidit, et justitiae deputatus ab illo est: sed fidem ejus patientia probavit, cum filium immolare jussus est, ad fidei non tentationem dixerim, sed typicam contestationem. |
[1271A] | Fidem [1272A] munit, pacem gubernat, dilectionem adjuvat, humilitatem instruit, poenitentiam exspectat, exomologesim adsignat, carnem regit, spiritum servat, linguam fraenat, manum continet, tentationes inculcat, scandala pellit, martyria consummat, pauperem consolatur, divitem temperat, infirmum non extendit, valentem non consumit, fidelem delectat, gentilem invitat, servum domino, dominum Deo commendat, foeminam exornat, virum approbat: amatur in puero, laudatur in juvene, suspicitur in sene; in omni sexu, in omni aetate formosa est. |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1241B] | Itaque observat, oppugnat, obsidet, si qua possit aut oculos concupiscentia carnali ferire, aut animum illecebris saecularibus irretire, aut fidem terrenae potestatis formidine evertere, aut a via certa perversis traditionibus detorquere: non scandalis, non tentationibus deficit. |
[1233B] | Eam tu peccator, mei similis (imo me minor, ego enim praestantiam in delictis meam agnosco), ita invade, ita amplexare, ut naufragus alicujus tabulae fidem. |
[1239A] | Hi sunt scilicet, qui obrepunt, qui poenitentiae fidem aggressi, super arenas domum ruituram collocant. |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0016C] | Neque enim eos probabiles intelligi juvat, qui [0016C] in haeresim fidem demutant: sicut ex diverso sibi interpretantur, quia dixit alibi: Omnia examinate , [0017A] quod bonum est tenete (I Thess, V, 21). |
[0028B] | Qui per fallaciam veniunt, qualem fidem disputant? |
[0035B] | Quin, demutatus in praedicatorem de persecutore, deducitur ad fratres a fratibus, ut unus ex fratribus, et ad illos ab illis qui ab Apostolis fidem [0035C] induerant. |
[0048C] | Percurrenti enim Ecclesias apostolicas, apud quas adhuc ipsae cathedrae apostolorum suis locis praesidentur, [0048C] et inter eas Romanam, unde nobis quoque auctoritas praesto est (ubi Petrus et Paulus coronati) constabit eamdem ab Apostolis suam potasse fidem, [0049A] per quam aqua signat, Spiritus Sanctus vestit, Eucharistia pascit. |
[0050A] | Unum Deum novit, creatorem universitatis, et Christum Jesum ex virgine Maria Filium Dei creatoris, et carnis resurrectionem; Legem et Prophetas cum evangelicis et apostolicis litteris [0050A] miscet, et inde potat fidem; eam aqua signat, Sancto Spiritu vestit, eucharistia pascit, ad martyrium exhortatur, et ita adversus hanc institutionem neminem recipit. |
[0058A] | Idem licuit Valentinianis quod Valentino, idem Marcionitis quod Marcioni, de arbitrio suo fidem innovare. |
[0059B] | Adjicient praeterea multa de auctoritate cujusque doctoris haeretici; illos maxime doctrinae suae fidem confirmasse, mortuos suscitasse, debiles reformasse, futura significasse, uti merito apostoli crederentur. |
[0012D] | Conditio praesentium temporum etiam hanc admonitionem provocat nostram: non oportere nos [0012D] mirari super haereses istas, sive quia sunt, futurae enim praenuntiabantur, sive quia fidem quorumdam subvertunt, ad hoc enim sunt, ut fides, habendo tentationem, habeat etiam probationem. |
[0040B] | XV, 26); neglexerit officium Dei villicus, Christi vicarius, sinens Ecclesias aliter interim intelligere, aliter credere, quam ipse per Apostolos praedicabat: ecquid verisimile est, ut tot ac tantae in unam fidem erraverint? |
[0014A] | Non aliter haereses de quorumdam infirmitatibus habent quod valent, nihil valentes, si in bene valentem fidem incurrant. |
[0015A] | Ex personis probamus fidem, an ex fide personas? |
[0025A] | Ita fidem meam deserens, negator invenior. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[1026B] | Atque ita exinde etiam numerus omnis qui in hanc fidem conspiraverint, Ecclesia ab auctore et consecratore censetur. |
[1005A] | Unde et naufragos eos juxta fidem pronuntiavit, non habentes jam solatium navis Ecclesiae: illis enim venia negatur, qui de fide in blasphemiam impegerunt. |
[0990A] | Sed et supra, Legem ergo evacuamus per fidem? |
[0993B] | Nam [0993B] si jam in christianum peccatorem defingerentur, post fidem perditam et iterata amissio eorum et restitutio notaretur. |
[0983B] | Nobis autem maxima aut summa sic quoque praecaventur, dum nec secundas quidem post fidem nuptias permittitur nosse, nuptialibus et dotalibus si forte tabulis a moechiae et fornicationis opere diversas. |
[1013B] | Romani vero quid magis discunt, quam non derelinquere Dominum post fidem? |
[1016C] | Dicimus itaque, clementiae divinae si ita esse competisset demonstrationem [1016C] sui etiam post fidem lapsis, ita Apostolus diceret: Nolite communicare operibus tenebrarum, nisi poenitentiam egerint; et: Cum talibus ne cibum quidem sumere, nisi posteaquam caligas fratrum volutando deterserint; et: Qui templum Dei vitiaverit, vitiabit illum Deus, nisi omnium focorum cineres in Ecclesia de capite suo excusserit: debuerat enim quae damnaverat proinde determinasse, quoniam usque et sub conditione damnasset, si temporali et conditionali, et non perpetua severitate damnasset. |
[1016C] | Porro, cum in omnibus Epistolis et post fidem talem prohibeat [1017A] admitti, et admissum a communicatione detrudat, sine spe conditionis ullius aut temporis, nostrae magis sententiae adsistit eam poenitentiam ostendens Dominum malle, quae ante fidem, quae ante baptisma morte peccatoris potior habeatur, semel diluendi per Christi gratiam, semel pro peccatis nostris morte functi. |
[1017B] | Quod si clementia Dei ignorantibus adhuc et infidelibus competit, utique et poenitentia ad se clementiam invitat, salva illa poenitentiae specie post fidem, quae aut levioribus delictis veniam ab episcopo consequi poterit, aut majoribus et irremissibilibus a Deo solo. |
[1012C] | Sic et illam beatiorem decernit quae, amisso viro, fidem ingressa, amaverit occasionem viduitatis; sic haec omnia continentiae consilia ut divina commendat: Puto, inquit, et ego spiritum Dei habeo (Ibid. |
[1020B] | Cui enim non accidit, aut irasci inique, et ultra solis occasum; aut et manum immittere, [1020B] aut facile maledicere, aut temere jurare, aut fidem pacti destruere; aut verecundia aut necessitate mentiri? |
[1018C] | Semper ergo et omnifariam delinquemus, si semper et ab omni delicto emundat nos ille; aut si non semper, non etiam post fidem; et si non ab omni delicto, non etiam a fornicatione. |
[1018A] | Aut si certus es mulierem illam, post fidem vivam, in haeresin postea exspirasse, ut non quasi haereticae, sed quasi fideli peccatrici, veniam ex poenitentia vindices, sane agat poenitentiam, sed in finem moechiae, non tamen et restitutionem consecutura. |
[1017A] | Porro, cum in omnibus Epistolis et post fidem talem prohibeat [1017A] admitti, et admissum a communicatione detrudat, sine spe conditionis ullius aut temporis, nostrae magis sententiae adsistit eam poenitentiam ostendens Dominum malle, quae ante fidem, quae ante baptisma morte peccatoris potior habeatur, semel diluendi per Christi gratiam, semel pro peccatis nostris morte functi. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0851A] | III): Per fidem, et In cordibus vestris, et In dilectione; fidem quidem et dilectionem, non substantiva animae ponens, sed conceptiva. |
[0855B] | Proinde cum dicit: Itaque confisi semper, et scientes quod cum immoramur in corpore, peregrinamur a Domino: per fidem enim incedimus, non per speciem; manifestatum est hoc quoque non pertinere [0855C] ad offuscationem carnis, quasi separantis nos a Domino. |
[0886B] | II, 28, 29), et fidem laborantem resurrectionis carnalis animavit, et pristina instrumenta manifestis verborum et sensuum luminibus, ab omni ambiguitatis obscuritate purgavit. |
[0839A] | Sed cum dispersionis quidem injuria nondum populo accidisset, resurrectionis vero spes apud [0839A] illum saepissime cecidisset, et manifestus est de corporum interitu labefactans fiduciam resurrectionis: ita et Deus eam restruebat fidem, quam populus destruebat. |
[0838A] | Ut et ille responderet; Domine, tu scis; non utique Deus prophetae fidem de ea re [0838B] tentasset, quae futura non esset, quam nunquam Israel audisset, quam credi non oporteret. |
[0856A] | Et hic enim exhortatio fastidiendae vitae hujus obvertitur; siquidem peregrinamur a Domino quamdiu vivimus, per fidem incedentes, non per speciem, id est spe, non re; et ideo subjungit: Fidentes autem, et bonum ducentes magis peregrinari a corpore, et immorari ad Dominum: scilicet ut per spectem [0856A] magis incedamus, quam per fidem; per rem potius, quam per spem. |
[0850B] | At ubi nationes praeconium resurrectionis, inauditae retro, ipsa novitate concussit, et digna incredulitas rei tantae quaestionibus fidem torquere coepit, tunc et Apostolus per totum pene instrumentum fidem hujus spei corroborare curavit, et esse eam ostendens, et nondum transactam, et (de quo magis quaerebatur) corporalem, et (quod insuper dubitabatur) non aliter corporalem. |
[0838A] | At cum ostensis ossibus, de propria spe eorum quid obloquitur, nondum nominato Israele, et fidem tentat prophetae: Fili hominis, si vivent ossa haec ? |
[0877B] | Nonne praestat omnem semel fidem a spe resurrectionis abducere, quam de gravitate atque justitia Dei ludere? |
[0826B] | Adeo contemplatio est spei in hoc spatio per fidem, non repraesentatio, nec possessio, sed exspectatio. |
[0848B] | Enimvero, si ad fidem potius sequestrandam futurae resurrectionis, ego et illa corporalis praescribitur, de documenti sui forma. |
[0850B] | At ubi nationes praeconium resurrectionis, inauditae retro, ipsa novitate concussit, et digna incredulitas rei tantae quaestionibus fidem torquere coepit, tunc et Apostolus per totum pene instrumentum fidem hujus spei corroborare curavit, et esse eam ostendens, et nondum transactam, et (de quo magis quaerebatur) corporalem, et (quod insuper dubitabatur) non aliter corporalem. |
[0851A] | III): Per fidem, et In cordibus vestris, et In dilectione; fidem quidem et dilectionem, non substantiva animae ponens, sed conceptiva. |
[0855C] | Et hic enim exhortatio fastidiendae vitae hujus obvertitur; siquidem peregrinamur a Domino quamdiu vivimus, per fidem incedentes, non per speciem, id est spe, non re; et ideo subjungit: Fidentes autem, et bonum ducentes magis peregrinari a corpore, et immorari ad Dominum: scilicet ut per spectem [0856A] magis incedamus, quam per fidem; per rem potius, quam per spem. |
[0820A] | Et haec itaque dispectio tituli, et praeconii ipsius, fidem utique defendens vocabulorum, illuc proficere debebit, ut si quid pars diversa turbat obtentu figurarum et aenigmatum, manifestiora quaeque praevaleant, et de incertis certiora praescribant. |
[0850A] | Ita, quam nolebat [0850A] videri rescindere, fidem resurrectionis utique confirmabat secundum Pharisaeos, respuens negatores ejus Sadducaeos. |
[0867A] | Nam et si subito in hanc definitionem erupisset Apostolus, eliminandam carnem et sanguinem a Dei regno, sine ullius supra sensus praestructione, nonne duas istas substantias proinde hominem veterem interpretaremur carni et sanguini deditum, id est, esui et potui; cujus sit dicere adversus fidem resurrectionis: [0867B] Manducemus et bibamus, cras enim moriemur? |
[0826A] | I, 29), mortuos fuisse nos aliquando alienatos, et inimicos sensus Domini, cum in operibus pessimis agebamus; dehinc, consepultos Christo in baptismate, et conresuscitatos in eo per fidem efficaciae Dei, qui illum suscitarit a mortuis. |
[0859B] | Nos enim qui totam fidem in carne administrandam credidimus, imo et per carnem, cujus est et os ad proferendum optimum quemque sermonem, et lingua ad non blasphemandum, et cor ad non indignandum, et manus ad operandum et largiendum; tam vetustatem hominis, quam novitatem, ad moralem, non ad substantialem differentiam pertinere defendimus. |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0628C] | Addit dein ad hanc fugam teneri fideles, quia aquam ingressi fidem professi sunt, et renuntiasse diabolo, et pompae et angelis ejus ore suo contestati sunt, et ludos ac spectacula ad idololatriam pertinere affirmat, a qua originem suam traxisse demonstrat, atque ludorum nomina, eorumdem apparatum idololatricum, loca superstitiosa, et artes recenset. |
[0662A] | Et tamen haec jam quodammodo habemus per fidem spiritu imaginante repraesentata. |
[0635B] | Cum aquam ingressi christianam fidem in legis suae verba profitemur, renuntiasse nos diabolo et pompae et angelis ejus ore nostro contestamur. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1130B] | Hoc ad quaestiones quae sunt praeter fidem, pertinere. |
[1125C] | Ille enim, adversus ipsius Scripturae fidem flatum in Spiritum vertit; ut dum incredibile est Spiritum Dei in delictum, et mox in judicium devenire, ex materia potius anima credatur, [1126B] quam ex Dei Spiritu. |
[1124B] | Nam haec et philosophi distinguunt, et nos secundum fidem disserenda, suo jam novimus titulo. |
[1132A] | Et qui apud fidem nostram est novae prophetiae sermo testatur, ut etiam effigiem civitatis, ante repraesentationem ejus, conspectui futuram in signum praedicarit. |
[1125D] | XV, in quibus cum ille, uti suae haeresi videretur favere, vertisset spiritum vitae, pro eo quod alii flatum; contra Scripturae fidem, utpote cum graece legatur πνοην, quod plerique malunt (vel B. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»