Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0577A] | Hanc Cornelius Tacitus suspicionem fecit. |
[0584B] | Si contemptu scilicet mortis gladius de majoribus fabulas fecit, utique non vitae amore gladio vos ad lanistas auctoratis, sed mortis nomen militiae datis. |
[0581B] | Aut scriptor [0581B] vanissimus si finxit, aut Oedipus dementissimus si ita fecit; atque exinde alter ad alterum, ηλαυνε dicebat εις την μητερα. |
Ad Uxorem | Reditus in Auctori Indicem |
[1300A] | Ita facilius hujusmodi lucrifiunt, in quos Dei gratia consuetudinem fecit. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0146B] | Cui potius figuram vocis suae declarasset, quam cui effigiem gloriae suae revelavit, Petro, Jacobo, Joanni, et postea Paulo, quem paradisi quoque compotem fecit ante martyrium? |
Adversus Hermogenem | Reditus in Auctori Indicem |
[0221B] | Quam denique integer sensus est: In principio Deus fecit coelum et terram, terra autem erat invisibilis et rudis (Gen. |
[0224A] | Iste Deus qui demonstravit terram, et fecit illam. |
[0218A] | Igitur in principio Deus fecit coelum et terram. |
[0215B] | Quoniam etsi erat initium viarum, quia cogitatio et dispositio prima Sophiae fit operatio de cogitatu viam operibus instituens, hanc et inde auctoritatem Scripturae mihi vindico, quod et Deus qui fecit, et ea quae fecit ostendens, unde fecerit non proinde testatur. |
[0200B] | Nam Deus quidem quod erat semper, statim nominat: [0200B] In principio fecit Deus coelum et terram. |
[0214C] | De caetero si sic ponamus, verbi gratia: In principio fecit figulus pelvim vel urnam; jam non materiam significabit principium: non enim argillam nominavi principium, sed ordinem operis; quia figulus ante caetera primum pelvim et urnam fecit, exinde facturus et caetera; ad ordinationem operum principii vocabulum pertinebit, non ad originem substantiarum. |
[0217B] | Et fecit Deus cetos magnos, et omnem animam animalium repentium, quae produxerunt aquae secundum genus ipsorum. |
[0215B] | Si enim per Sophiam Dei omnia facta sunt; et coelum ergo et terram Deus faciens in [0215B] principio, id est initio, in Sophia sua fecit. |
[0219C] | [0219C] Hoc si ita est, alia nobis obvolvitur quaestio, an competat terram hanc quam Deus fecit, ex illa ex qua fecit, cognomentum derivasse. |
[0215B] | Denique si principium materiam significaret, non ita Scriptura inscripsisset: In principio Deus fecit, sed ex principio. |
[0211A] | Igitur in praestructione hujus articuli, et alibi forsitan retractandi, equidem diffinio, aut Deo adscribendum et bonum et malum quae ex materia fecit, aut materiae ipsi, ex qua fecit; aut utrumque utrique, [0211B] quia ambo sibi obligantur qui fecit et de qua fecit: aut alterum alteri; tertius enim, praeter materiam et Deum, non est. |
[0200B] | Ac deinceps quamdiu faciebat quorum dominus futurus erat, Deus solummodo ponit: Et dixit Deus, et fecit Deus, et vidit Deus, et nusquam adhuc Dominus. |
[0209C] | Jam enim sine caussa laboras, ne malorum auctor constituatur Deus: quia, etsi de materia fecit, ipsi deputabuntur qui fecit, proinde quatenus fecit. |
[0214B] | Jam nunc, si principalia Dei opera coelum et terra sunt, quae ante omnia Deus fecit suorum esse proprie principium, quae priora sunt facta, merito sic praefatur Scriptura: In principio fecit Deus coelum et terram (Gen. |
[0218C] | Nam etsi mundus non est factus ex illa, sed haeresis facta est, et quidem hoc impudentior, quod non ex materia facta est haeresis, sed materiam ipsam potius haeresis fecit. |
[0210C] | Caeterum, si ideo malum non ex nihilo, ne Dei fiat, de cujus arbitrio videbitur, sed ex materia, ut ipsius sit, de cujus substantia erit factum: et hic, ut dixi, auctor mali habebitur Deus, qui cum eadem virtute et [0210C] voluntate debuisset omnia bona ex materia protulisse, aut tantum bona, non omnia tamen bona, protulisset etiam mala; utique aut volens esse mala, si poterat efficere ne essent; aut non valens efficere omnia bona, si voluit et non fecit: dum nihil intersit per infirmitatem Dominus auctor mali extiterit, an per voluntatem. |
[0211C] | Porro, si mali auctor est ipse qui fecit, plane socia materia per substantiae suggestum, excludis jam caussam materiae introducendae. |
[0206B] | Si potuit et noluit, malus et ipse, quia malo favit; et sic jam habetur auctor ejus, quod licet non instituerit, quia tamen si noluisset illud esse, non esset, ipse jam fecit esse, quod noluit non esse: quo quid est turpius? |
[0219B] | Vult igitur duas proponi terras in ista scriptura: unam, quam in principio Deus fecit; aliam, materiam, ex qua fecit, de qua dictum sit: Terra autem erat invisibilis et rudis . |
[0221A] | Proinde et de homine: Et fecit Deus hominem: ad imaginem Dei fecit illum (Ibid. |
[0214B] | Jam nunc, si principalia Dei opera coelum et terra sunt, quae ante omnia Deus fecit suorum esse proprie principium, quae priora sunt facta, merito sic praefatur Scriptura: In principio fecit Deus coelum et terram (Gen. |
[0206A] | Magna, [0206A] bona fide, caecitas haereticorum pro hujusmodi argumentatione, cum ideo aut alium Deum bonum et optimum volunt credi, quia mali auctorem existiment Creatorem; aut materiam cum Creatore proponunt, ut malum a materia, non a Creatore deducant: quando nullus omnino deus liberetur ista quaestione, ut non auctor mali videri proinde possit, quisquis ille est qui malum etsi non ipse fecit, tamen a quocumque et unde unde passus est fieri. |
[0197B] | Praeterea si materia mala, et aeterna, profecto [0197B] malum inevitabile, et necessarium; si mutabilis in bonum, ergo non aeterna, et hic auctor mali Deus, qui cum debuisset omnia ex materia protulisse, aut tantum bona, protulisset etiam mala, utique aut volens esse mala, si poterat efficere ne essent, aut non volens efficere omnia bona, si voluit, et non fecit. |
[0209C] | Jam enim sine caussa laboras, ne malorum auctor constituatur Deus: quia, etsi de materia fecit, ipsi deputabuntur qui fecit, proinde quatenus fecit. |
[0215B] | Quoniam etsi erat initium viarum, quia cogitatio et dispositio prima Sophiae fit operatio de cogitatu viam operibus instituens, hanc et inde auctoritatem Scripturae mihi vindico, quod et Deus qui fecit, et ea quae fecit ostendens, unde fecerit non proinde testatur. |
[0224A] | Hanc video, hac perfruor, ex quo invisibilis et rudis esse desiit, de qua manifestissime Isaias: Haec dicit Dominus qui fecit coelum (Is. |
[0214B] | I, 1); quemadmodum dixisset: In finem Deus fecit coelum et terram: si post universa fecisset. |
[0224A] | Quam et fecit. |
[0236C] | Certe, si apparendo et appropinquando materiae, fecit ex illa Deus mundum, utique ex quo apparuit fecit, et ex quo appropinquavit. |
[0221B] | I, 1, 2), quam Deus scilicet fecit, de qua Scriptura cum maxime ediderat. |
[0221A] | [0220C] Nobis autem unus Deus et una est terra, quam in principio Deus fecit, cujus ordinem incipiens Scriptura decurrere, primo factam eam edicit, dehinc qualitatem ipsius edisserit, sicut et coelum primo [0221A] factum professa: In principio fecit Deus coelum, dehinc dispositionem ejus superinducit: Et separavit inter aquam quae erat infra firmamentum (Gen. |
[0209C] | Jam enim sine caussa laboras, ne malorum auctor constituatur Deus: quia, etsi de materia fecit, ipsi deputabuntur qui fecit, proinde quatenus fecit. |
[0237B] | Aut si adparens solummodo et adpropinquans fecit hunc mundum, numquid cum facere desiit, rursus [0238A] adparere et adpropinquare cessavit? |
[0211A] | Igitur in praestructione hujus articuli, et alibi forsitan retractandi, equidem diffinio, aut Deo adscribendum et bonum et malum quae ex materia fecit, aut materiae ipsi, ex qua fecit; aut utrumque utrique, [0211B] quia ambo sibi obligantur qui fecit et de qua fecit: aut alterum alteri; tertius enim, praeter materiam et Deum, non est. |
[0219C] | [0219C] Hoc si ita est, alia nobis obvolvitur quaestio, an competat terram hanc quam Deus fecit, ex illa ex qua fecit, cognomentum derivasse. |
[0214C] | De caetero si sic ponamus, verbi gratia: In principio fecit figulus pelvim vel urnam; jam non materiam significabit principium: non enim argillam nominavi principium, sed ordinem operis; quia figulus ante caetera primum pelvim et urnam fecit, exinde facturus et caetera; ad ordinationem operum principii vocabulum pertinebit, non ad originem substantiarum. |
[0216A] | Denique Evangelium ut supplementum instrumenti [0216A] veteris adhibendo, in quo vel eo magis debuerat ostendi Deus ex aliqua materia universa fecisse, quod illic etiam per quem omnia fecerit revelatur: In principio erat sermo, in quo principio scilicet Deus fecit coelum et terram. |
[0212C] | Ex hac fecit, faciendo per illam, et faciendo cum illa. |
[0236C] | Certe, si apparendo et appropinquando materiae, fecit ex illa Deus mundum, utique ex quo apparuit fecit, et ex quo appropinquavit. |
[0215B] | In Sophia enim primo fecit, in qua cogitando et disponendo jam fecerat; quoniam etsi ex materia facturus fuisset, ante in Sophia cogitando et disponendo jam fecerat. |
[0214A] | Nam et ipsum principium, in quo Deus fecit coelum et terram, aliquid volunt fuisse quasi substantivum et corpulentum, quod in materiam interpretari possit. |
[0227C] | Et sicut supra diximus, non potuit informis fuisse materia, [0227C] si species habebat, ut et aliae ex ea sint confectae; nisi quod non aliae, sed ipsae ex semetipsis: siquidem non capit diversas fuisse quae iisdem nominibus eduntur, quo jam operatio divina otiosa videri possit, si quae erant fecit: cum generosior esset [0228A] , quae non erant facta, si fierent. |
[0215A] | In principatu enim et in potestate Deus fecit coelum et terram. |
[0221A] | Proinde et de homine: Et fecit Deus hominem: ad imaginem Dei fecit illum (Ibid. |
[0219B] | Vult igitur duas proponi terras in ista scriptura: unam, quam in principio Deus fecit; aliam, materiam, ex qua fecit, de qua dictum sit: Terra autem erat invisibilis et rudis . |
[0223A] | Sic enim et Isaias: Non in vacuum, ait, fecit illam, sed inhabitari (Is. |
[0226A] | Fecit, inquit, Deus hominem de terra, et adflavit in faciem ejus flatum vitae, et factus est homo in animam vivam. |
[0211B] | Igitur in praestructione hujus articuli, et alibi forsitan retractandi, equidem diffinio, aut Deo adscribendum et bonum et malum quae ex materia fecit, aut materiae ipsi, ex qua fecit; aut utrumque utrique, [0211B] quia ambo sibi obligantur qui fecit et de qua fecit: aut alterum alteri; tertius enim, praeter materiam et Deum, non est. |
[0220C] | [0220C] Nobis autem unus Deus et una est terra, quam in principio Deus fecit, cujus ordinem incipiens Scriptura decurrere, primo factam eam edicit, dehinc qualitatem ipsius edisserit, sicut et coelum primo [0221A] factum professa: In principio fecit Deus coelum, dehinc dispositionem ejus superinducit: Et separavit inter aquam quae erat infra firmamentum (Gen. |
[0211B] | Igitur in praestructione hujus articuli, et alibi forsitan retractandi, equidem diffinio, aut Deo adscribendum et bonum et malum quae ex materia fecit, aut materiae ipsi, ex qua fecit; aut utrumque utrique, [0211B] quia ambo sibi obligantur qui fecit et de qua fecit: aut alterum alteri; tertius enim, praeter materiam et Deum, non est. |
[0202A] | Ambo sine initio, [0202A] ambo sine fine, ambo etiam auctores universitatis, tam qui fecit, quam de qua fecit. |
[0202A] | Ambo sine initio, [0202A] ambo sine fine, ambo etiam auctores universitatis, tam qui fecit, quam de qua fecit. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0623A] | Angelum quidem dixit eum, ob magnitudinem virtutum quas erat editurus; quas virtutes fecit Jesus Nave, et ipsi legitis; et ob officium prophetae, nuntiantis scilicet divinam voluntatem; sicuti et praecursorem Christi Joannem, futurum angelum appellat per prophetam Spiritus, dicens ex persona Patris: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam , id est Christi, qui praeparabit viam tuam ante te (Mal. |
[0624B] | XLII, 2, 3), sed lucere magis fecit ortu luminis sui; non potest alius esse, quam qui praedicabatur. |
[0635C] | Quoniam duo haec mala fecit populus meus: me, inquit, dereliquerunt fontem aquae vitae, et foderunt sibi lacus contritos, qui non poterunt aquam continere (Jer. |
[0625B] | Igitur non in hanc passionem Christum maledixit; sed distinctionem fecit, ut qui in aliquo delicto judicium mortis habuisset et moreretur suspensus in ligno, hic maledictus a Deo esset, quia propter merita delictorum suorum suspenderetur in ligno. |
[0629C] | Nam mortem ejus et passionem et sepulturam una voce Esaiae volo ostendere: A facinoribus, inquit, populi mei perductus est ad mortem, et dabo malos pro sepultura ejus, et divites pro morte ejus; quia scelus non fecit, nec dolus in ore ejus inventus est, et Deus voluit eximere a morte animam ejus (Isa. |
[0605B] | Dicunt enim Judaei quod a primordio sanctificaverit Deus diem septimum, requiescendo in eo ab omnibus operibus suis quae fecit, et inde etiam Moysen dixisse ad populum: Mementote diem sabbatorum; sanctificate eum. |
[0612B] | Et adhuc me loquente in oratione, ecce vir Gabriel, quem vidi in visione in principio, volans, et tetigit me, quasi hora sacrificii vespertini, et intelligere fecit me, et locutus est [0612C] mecum, et dixit: «Daniel, nunc exivi imbuere te intelligentia, in principio obsecrationis tuae exivit sermo. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0516A] | Rapuit haereticus in praepositionem, et ita legi fecit: Occulti ab aevis Deo, qui omnia condidit. |
[0514C] | Quantum enim ad substantiam, fecit; quantum ad gratiam, condidit. |
[0291A] | Sed quoniam ex hoc jam intelligimur, eo struentes liberam hominis potestatem arbitrii sui, ut quod ei evenit, non Deo, sed ipsi debeat exprobrari; ne et tu [0291A] hinc jam opponas, non ita illum institui debuisse si libertas et potestas arbitrii exitiosa futura esset; hoc quoque prius defendam ita institui debuisse, quo fortius commendem, et ita institutum, et digne Deo institutum, potiore ostensa ea caussa quae ita fecit institui. |
[0514C] | Idem ergo condidit in Christo, qui et fecit. |
[0396A] | Hanc legis voluntatem de intellectu laborantem, Dominus et sabbati et legis et omnium paternarum dispositionum Christus et revelavit, et compotem fecit, mandans alterius quoque maxillae oblationem; ut tanto magis vicem injuriae extingueret, quam et lex per talionem voluerat impedisse, certe quam prophetia manifeste coercuerat, et memoriam injuriae prohibens, et ultionem ad Deum redigens. |
[0290A] | Q uae tantos habet testes, quantos fecit prophetas. |
[0425B] | Ei qui me omnino non fecit? |
[0460C] | Professus itaque se concupiscentia concupisse edere Pascha ut suum [indignum enim ut quid alienum concupisceret Deus], [0460C] acceptum panem, et distributum discipulis, corpus illum suum fecit, Hoc est corpus meum dicendo, id est, figura corporis mei. |
[0408A] | At enim si fidem mulieris invenimus ita meruisse, cum dicit: Fides tua te salvam fecit, qui es ut aemulationem legis interpreteris in isto facto, quod ipse Dominus ex fidei remuneratione editum ostendit? |
[0345B] | XLII, 2) neque contendit, neque clamavit, nec audita est foris vox ejus: qui arundinem contusam, id est, quassam Judaeorum fidem, non comminuit: qui linum ardens, id est, [0345B] momentaneum ardorem gentium, non extinxit, sed lucernam magis fecit ortu luminis sui. |
[0379A] | Unum potest angustiis tuis subvenire, si audeas aut Deum tuum patrem Christi hominem quoque cognominare, quod de Aeone fecit Valentinus; aut virginem hominem negare, quod ne Valentinus quidem fecit. |
[0515A] | Itaque ipse est, inquit, pax nostra, qui fecit duo unum, judaicum scilicet populum, et gentilem, quod prope, et quod longe, soluto medio pariete inimicitiae, in carne sua. |
[0415A] | LXIII, 9), nec nuntius, sed ipse Dominus salvos eos fecit ; ipse jam praedicans et implens Legem et prophetas. |
[0255C] | Sicut enim ignotum eum fecit Deus notus Creator, [0256A] ita et incertum Deus certus. |
[0515B] | Si legem praeceptorum sententiis vacuam fecit, adimplendo certe legem (vacat enim jam Non adulterabis, cum dicitur: Nec videbis ad concupiscendum: vacat Non occides, cum dicitur: Nec maledices) ; adversarium legis de adjutore non potes facere. |
[0428B] | Ideo exteriora, inquit, calicis lavatis, id est carnem, interiora autem vestra non emundatis, id est animam, adjiciens: Nonne qui exteriora fecit, id est carnem, et interiora fecit, id est animam? |
[0386A] | I, 13), hominum ea deputans, non sua, quae sine Dei timore celebrat populus plenus delictis, labiis Deum diligens [0386A] non corde; suis sabbatis, id est, quaecumque disciplina ejus agerentur, alium statum fecit, quae per eundem postea propheten (Is. |
[0317A] | Nam et profitemur Christum semper egisse in Dei Patris nomine; ipsum ab initio conversatum; ipsum congressum cum Patriarchis et Prophetis, Filium Creatoris, Sermonem ejus, quem ex semetipso proferendo filium fecit, et exinde omni dispositioni suae voluntatique praefecit; diminuens illum modico citra angelos, sicut apud David scriptum est (Ps. |
[0296B] | Contemnendo enim eam fecit; non utique futuram, si non contempsisset. |
[0296C] | Sed, etsi ab homine in diabolum transcripseris mali elogium, ut in instinctorem delicti; uti sic quoque in Creatorem dirigas culpam, ut auctorem diaboli, qui facit angelos spiritus: ergo quod factus a Deo est, id est angelus, id erit ejus qui [0296C] fecit; quod autem factus a Deo non est, id est diabolus, id est delator, superest ut ipse sese fecerit, deferendo de Deo; et quidem falsum: primo, quod Deus illos ex omni ligno edere vetuisset, dehinc quasi morituri non essent, si edissent; tertio, quasi Deus illis invidisset divinitatem. |
[0309B] | Igitur si bona Hebraeorum caussa, bona jam et caussa, id est, mandatum Creatoris, qui et Aegyptios gratos fecit nescientes, et suum populum, in tempore expeditionis angusto, aliquo solatio tacitae compositionis expunxit. |
[0370A] | Sed frustra negabit Christum dixisse, quod statim fecit ex parte. |
[0264A] | Amplius, et malum [0264A] materiae deputans, innatum innatae, infectum infectae, et aeternum aeternae, quartum jam hinc deum fecit. |
[0473B] | Intendamus enim et sensui ipsi, et caussae ejus, et apparebit vitiatio scripturae, cum praemittit: Sed nec Titus, qui mecum erat, cum esset graecus, coactus est circumcidi: dehinc subjungit: propter superinductitios falsos fratres, et reliqua: contrarii utique facti incipit reddere rationem, osteadens propter quid fecerit; quod nec fecisset, nec ostendisset, si illud propter quod fecit, non accidisset. |
[0377A] | Constat ergo dixisse illum, quia et fecit; et te potius vocem Domini de Evangelio erasisse, quam nostros injecisse. |
[0418C] | Antitheses plurimum caussarum diversitas fecit, non potestatum. |
[0260A] | Itaque, hoc nomine cessationis et defectionis operum, et impudentiae et malignitatis adfinis est: impudentiae, qua fidem non debitam sibi captat, cui praestruendae nihil prospexit; malignitatis, qua plures incredulitatis reos fecit, nihil fidei procurando. |
[0437C] | Homo quidam fecit coenam, et vocavit multos. |
[0379A] | Unum potest angustiis tuis subvenire, si audeas aut Deum tuum patrem Christi hominem quoque cognominare, quod de Aeone fecit Valentinus; aut virginem hominem negare, quod ne Valentinus quidem fecit. |
[0275B] | Si quidem nomen hominis, materia corporalis, non animalis, ab auctore sortita est: Et fecit hominem Deus, inquit (Gen. |
[0287C] | Ergo nec tempus habuit ante tempus, quae fecit tempus; sicut nec initium ante initium, quae constituit initium. |
[0451A] | Fides, inquit, tua te salvum fecit. |
[0363C] | Quoniam praedicatio discipulorum suspecta fieri posset de gloriae studio, si non adsistat illi auctoritas magistrorum, imo Christi, qui magistros Apostolos fecit. |
[0276C] | Igitur cum et voluit et concupiit in hominis salutem, jam et sibi et aliis negotium fecit, [0277A] Epicuro nolente, consiliario Marcione. |
[0312B] | III, 10): Et poenituit Dominum de malitia quam dixerat facturum se illis, nec fecit. |
[0287B] | Si enim ipsa constituit initium, exinde quo coepit operari, non habuit initium ipsa cum fecit. |
[0438D] | Quid ex hoc ordine secundum dispositiones et praedicationes Creatoris recensendo competere potest illi, cujus nec ordinem habet, nec dispositionem ad parabolae conspirationem, qui totum opus semel fecit? |
[0334B] | CIII, 4), tam vere spiritus quam et ignem; idem illos vere fecit et carnem: ut nunc recordemur, et haereticis renuntiemus, ejus esse promissum, homines in angelos reformandi quandoque, qui angelos in homines formarit aliquando. |
[0241A] | Et sicut Deus homini vitae statum induxit, ita homo mortis statum adtraxit, et idem de angelo dicendum; Deus enim angelum fecit, qui seipsum in daemonem commutavit. |
[0405C] | Si ergo matrem et fratres eos fecit qui non erant, quomodo negavit eos qui erant? |
[0260B] | Ergo nec mundus Deo [0260B] indignus: nihil etenim Deus indignum se fecit; etsi mundum homini, non sibi fecit, etsi omne opus inferius est suo artifice. |
[0448A] | Ideo, Fides [0448A] tua te salvum fecit, audit; quia intellexerat veram se Deo omnipotenti oblationem, gratiarum scilicet actionem, apud verum templum et verum pontificem ejus Christum facere debere. |
[0325B] | Caeterum, poenitentia tantae patientiae fecit, quod non in finem rerum Creatoris perseveraverit. |
[0325B] | Nam cum intueor dominum ejus, tanto aevo patientissimum acerbissimi Creatoris annuntiantis interea in homines Christum suum, quacumque id [0325B] ratione fecit, tam revelationem quam intercessionem suam differens, eadem ratione dico illum patientiam debuisse Creatori, in Christo quoque suo dispositiones suas exsecuturo, ut perfecta et expleta omni operatione aemuli Dei, et aemuli Christi, tunc et ipse proprias dispositiones superduceret. |
[0366B] | Itaque dum emendat, utrumque confirmat; et nostrum anterius, id emendans quod invenit; et id posterius, quod de nostri emendatione constituens, suum et novum fecit. |
[0263B] | Ecce enim, si et ille habet mundum suum infra se [0263B] supra Creatorem, in loco utique fecit eum, cujus spatium vacabat inter pedes suos, et caput Creatoris. |
[0505C] | Peccatum enim carni supra adscripsit, et illam fecit legem peccati habitantem in membris suis, et adversantem legi sensus. |
[0509C] | Utique non Creatoris spiritum, nec Creatoris prophetias secundum Marcionem; quae enim destruxit, ipse jam exstinxit, et nihil fecit, nec potest prohibere quae nihili fecit. |
[0451B] | Qui non ita credet, non audiet ab illo: Fides tua te salvum fecit. |
[0361A] | Omnem sententiam et omnem paraturam impii atque sacrilegi Marcionis ad ipsum jam Evangelium ejus provocamus, quod interpolando suum fecit. |
[0509C] | Utique non Creatoris spiritum, nec Creatoris prophetias secundum Marcionem; quae enim destruxit, ipse jam exstinxit, et nihil fecit, nec potest prohibere quae nihili fecit. |
[0403C] | Sed et si poenitentiae stimulus ex fide acciderat, per poenitentiam ex fide justificatam, ab eo audiit: Fides tua te salvam fecit: qui per Habacuc (Habac. |
[0318B] | Eo enim quod tandem animadvertit ad hominis salutem, poenitentiam dissimulationis pristinae fecit, debitam malo facto. |
[0319A] | Nam fecit homicidam, utique periturum, nisi si populus nihil deliquit in Christum. |
[0384A] | Caetera de [0384A] sabbato ita dirigo: Si sabbatum Christus intervertit, secundum exemplum fecit Creatoris. |
[0260B] | Ergo nec mundus Deo [0260B] indignus: nihil etenim Deus indignum se fecit; etsi mundum homini, non sibi fecit, etsi omne opus inferius est suo artifice. |
[0287B] | Jam hoc ipsum quod [0287B] materia est agnitionis suae, non apud alium invenit, sed de suo sibi fecit. |
[0428B] | Ideo exteriora, inquit, calicis lavatis, id est carnem, interiora autem vestra non emundatis, id est animam, adjiciens: Nonne qui exteriora fecit, id est carnem, et interiora fecit, id est animam? |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1059B] | [1059B] Quidve Deus fecit quod non sit laude vehendum? |
[1079A] | Ordine suscipiens Paulus, sic tradit et ipse Unum hunc esse Patrem, per quem sunt omnia facta; Atque unum Christum, per quem Deus omnia fecit, Ad quem se curvare genu plane omne fatetur, Ex quo omnis patria in coelo terraque vocatur; Qui zelat populum summo pietatis amore Ut pater, et sancte vult omnem vivere carnem, Apparere sibi mundam sine crimine plebem, Hoc zelo nostram custodit lege salutem, Legitimos monet esse, jubet, castigat et instat, Corripiens Galatas fratres et apostolus idem, [1079B] Talem se Paulus zelum se scripsit habere. |
[1080A] | Ipse Dei templum verum, non ante dicatum, Namque suo socios homines sibi sanguine fecit Atque sacerdotes voluit sui corporis esse, Ipse patris summi perfectus jure sacerdos. |
[1087C] | [1087C] Quid praestare Deus, quid possit homo pati ut omnes Agnoscant, vivant, quod fecit viva potestas? |
[1087D] | Cum Dominus Christus caro nasci, venit in orbem Augusti regis Romani tempore, primum Decreto gentes censu numerantur ubique; Idem hoc rex forte tulit, quia summa volunta In cujus manu, regnantis cor, legibus esset, [1087D] Fecit primus, et in numerum scriptura redacta est. |
[1071C] | Dux populi Moses, qui limina regia liquit, Spernens divitias florentes tempore parvo, Maluit adflictus populi portare labores Subnixa cervice, minis non territus ullis, Quam sibi delicias multasque remittere poenas, Pro magnaque fide, pro tanto mirus amore, Armatus virtute Dei magnalia gessit: Percussit gentem plagis, terramque reliquit, confundit regem durum, populumque reducit; Calcavit fluctus, hostes demersit in undis; Fecit aquam dulcem per lignum, semper amaram, Cum Christi populo manifeste multa locutus, Cujus de facie lux et nitor ore refulsit; [1071D] Acceptam legem per paucos fudit in orbem, [1072A] Exempla implicita propriorum certa laborum, Percussit petram, jussus quoque flumina fudit; Extenditque manus, ut signo vinceret hostem. |
[1068C] | Haec homini Deus ante oculos revocata reformat, Propter quem locuples primus large omnia fecit. |
[1089B] | Promissa et memoranda Patris patefecit ab alto, Eduxit populum, gentem percussit iniquam; Ipse columna fuit lucis nubisque rigoris; Siccavitque mare, et populos jubet ire per undas, Hostibus implicitis, fluctuque fretoque copertis; Per deserta viam fecit sua jussa secutis; De coelo populo panem dimisit in umbris; Erupitque petram, sitientes unda rigavit, A Deo mandatum legis Mosique locutus Cum tonitru cantuque tubae, flammaeque columna Terribili visu, tremebundo corde virorum. |
[1073C] | Psalmographus David, magnus rex atque propheta, Passurum Christum submissa voce canebat, Sponte quod ingratus populus sine lege peregit, Cui Deus ex utero fructum promiserat olim, Prolem sublimi solio suo ponere sanctam: [1073C] Fixa fides Domini quae sponderat, omnia fecit. |
[1087A] | Nutrimenta cibi cupide per membra resumit, Hanc optat secum immortalem semper habere, [1086D] Quam frangi gemit, et dolet evacuare per artus; [1087A] Illi mors miserae dominatur tempore certo, Quo renovata levi de pulvere mors inimica Deficiat tandem, caro cum resoluta resurgit, Haec erit exspectata diu victoria summa, Quam fecit virtute Patris venerandus in aevum Factus verus homo, hominis qui membra redempta In coelos tulit atque aditus spe dives aperuit Principio gentis in linguis omnibus, inde Hic ubi semper opus, patria pietate minister. |
[1054C] | Nam impetum suum, inquit, secutus, donec emendationis tempus daretur, multa contra praecepta metrica fecit; quorum aliqua excusationem temporis habent, aliqua possunt excusari grammaticorum figuris; aliqua festinationi auctoris tribuenda sunt, qui cogitaverit opus suum quasi delineatum sub incudem, ut dicitur, revocare. |
[1074A] | Esse Deum ostendit cunctis, apparuit error: Nam madidae partes hostiae fluvio, super aras De coelo precibus, veniens vi, flamma comedit; Et quotiens voluit, totiens ruit ignis ab alto: Divisit fluvium transgressus et avia fecit, Sublatus curru paradisi vectus in aulam est. |
[1062A] | Haec captiva fuit mortis, haec vincta peribit, Quam Dominus mira sapientia fecit et arte? |
[1068C] | Omnia nuda cadunt, suo corpore singula vestit: Cur hominem solum, cui tantos fudit honores, Non tantum revocet sibi, quem super omnia fecit? |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0168B] | I, 7-16); et dixit Deus: Fiant luminaria, et fecit Deus luminare majus et minus; sed et caetera utique idem fecit qui et priora, id est Sermo Dei, per quem omnia facta sunt, et sine quo factum est nihil. |
[0160A] | Aiunt quidem et Genesim [0160A] in hebraico ita incipere: In principio Deus fecit sibi filium. |
[0168B] | Exinde autem in Sermone Christo assistente et administrante Deus voluit fieri, et Deus fecit. |
[0168B] | Et dixit Deus: Fiat firmamentum, et fecit Deus firmamentum (Gen. |
[0162B] | At ego nihil dico de Deo inane et vacuum prodire potuisse, ut non de inani et vacuo prolatum; nec carere substantia, quod de tanta substantia processit, et tantas substantias fecit, fecit enim et ipse quae facta sunt per illum. |
[0164D] | Ipse se, inquiunt, Filium sibi fecit. |
[0166B] | [0166B] Si potuit fecisse, non tamen fecit. |
[0168A] | Denique, sequens Scriptura distinguit inter personas: Et fecit Deus hominem, ad imaginem Dei fecit illum (Gen. |
[0168B] | I, 7-16); et dixit Deus: Fiant luminaria, et fecit Deus luminare majus et minus; sed et caetera utique idem fecit qui et priora, id est Sermo Dei, per quem omnia facta sunt, et sine quo factum est nihil. |
[0168C] | Ergo, inquit, si Deus dixit, et Deus fecit; si alius deus dixit, et alius fecit, duo dii praedicantur. |
[0168C] | Ergo, inquit, si Deus dixit, et Deus fecit; si alius deus dixit, et alius fecit, duo dii praedicantur. |
[0166A] | Ergo quia si voluit semetipsum sibi Filium facere, potuit; et quia si potuit, fecit: tunc probabis illum et potuisse et voluisse, si probaveris illum fecisse. |
[0165D] | Potuit, ita salvus sim, Deus pennis hominem ad [0165D] volandum instruxisse, quod et milvis praestitit; non tamen, quia potuit, statim et fecit. |
[0187B] | Igitur et manifestam fecit duarum personarum conjunctionem, ne Pater seorsum quasi visibilis in conspectu desideraretur, et ut Filius repraesentator Patris haberetur. |
[0181A] | Pater enim diligit Filium, et omnia demonstravit illi quae ille fecit, et majora istis opera demonstravit illi, ut vos miremini. |
[0162B] | At ego nihil dico de Deo inane et vacuum prodire potuisse, ut non de inani et vacuo prolatum; nec carere substantia, quod de tanta substantia processit, et tantas substantias fecit, fecit enim et ipse quae facta sunt per illum. |
[0168A] | Denique, sequens Scriptura distinguit inter personas: Et fecit Deus hominem, ad imaginem Dei fecit illum (Gen. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0512A] | Si de simplicitate consistam, Aristoteles familiarem suum Hermiam turpiter loco excedere fecit; Christianus nec inimicum suum laedit. |
[0399B] | Ita et de Spiritu Spiritus, et de Deo Deus modulo alterum, non numero, gradu, non statu fecit, et a matrice non recessit, sed excessit. |
[0382A] | Fuldensi Havercampus publici juris fecit, sed alteri scriptoris recognitioni tribuens sub finem editionis suae experimenda curavit) . |
[0432A] | Videte igitur ne ille regna dispenset, cujus est et orbis qui regnatur, et homo ipse qui regnat; ne [0432A] ille vices dominationum ipsis temporibus in saeculo ordinarit, qui ante omne tempus fuit et saeculum corpus temporum fecit; ne ille civitates extollat aut deprimat. |
[0375A] | Deum verum, qui omnia fecit, cujus, et naturam describit, Christianos colere asserit: hujus notitiam et agnitionem naturaliter homini insitam docet, ita ut magnitudinem ejus, bonitatem, benignitatem, auxilium et justitiam non ignoret, inque coelis agere, non in terra, credat. |
Carmen De Jona Et Ninive | Reditus in Auctori Indicem |
[1107C] | [1107B] - Carmen hoc nunquam antea visum nec [1107C] lectum, repertum fuit in vetusto codice manuscripto, cujus copiam mihi fecit P. |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0684A] | [0684A] Apparet quanta sint quae unam animae naturam varie collocarint, ut vulgo naturae deputentur, quando non species sint, sed sortes naturae et substantiae unius; illius scilicet, quam Deus in Adam contulit, et matricem omnium fecit: atque adeo sortes erunt, non species substantiae unius, ut et varietas ista moralis quanta nunc est, tanta non fuerit in ipso principe generis Adam. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1197A] | Tam diserte ait: Homo a primordio (per diabolum) circumventus, ut praeceptum Dei excederet, et propterea in mortem dotus, exinde TOTUM GENUS de suo semine infectum, suae etiam damnationis traducem fecit. |
[1171D] | Hoc fecit initium signorum Jesus in Cana Galileae, etc. |
[1143A] | Si mali auctor est ipse, qui fecit, plane socia materia per substantiae suggestum. |
[1180A] | IX, 22, liberaverat: Confide, filia, FIDES tua te salvam fecit. |
[1159D] | Anima, quae intra corpus est) significabatur, quando dictum est: Fecit Deus hominem ad imaginem et similitudinem Dei. |
[1180A] | Salvum fecit. |
[1177A] | Cujus utique sensus est: promulgari, vel affigi jussit, aut fecit, per alium nempe. |
[1137A] | Esset,» Tertullianum aggressus est, et librum de Praescriptionibus, atque de Baptismo et Poenitentia publici juris fecit (Salisburgi, 1752, 1755). |
[1145B] | Disertius exponit: Verius putaverim, quod hic aerem vocet spiritum; nam cum dixisset, DEUM creasse COELUM (scilicet Empyreum, ab IGNE, qui Graecis est pur, appellatum) et TERRAM, et Aquarum meminisset sub nomine ABYSSI, necessario AERIS mentionem fecit, etc. |
[1145D] | Mentem suam aperit: Tenebam, inquiens, jam PATREM in Dei nomine, qui fecit haec (coelum et terram) et FILIUM in Principii nomine, in quo fecit haec: et TRINITATEM quaerens, quaerebam in [1146A] eloquiis Scripturarum ejus: et ecce SPIRITUS tuus superferebatur super aquas, etc. |
[1145D] | Mentem suam aperit: Tenebam, inquiens, jam PATREM in Dei nomine, qui fecit haec (coelum et terram) et FILIUM in Principii nomine, in quo fecit haec: et TRINITATEM quaerens, quaerebam in [1146A] eloquiis Scripturarum ejus: et ecce SPIRITUS tuus superferebatur super aquas, etc. |
[1147A] | Et fecit DEUS firmamentum, divisitque aquas, etc. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0768B] | Denique, potiores fecit alios, et meritum praelationis ostendens. |
[0780B] | Insuper, argumentandi libidine, ex forma ingenii haeretici, locum sibi fecit Alexander ille, quasi nos affirmemus, idcirco Christum terreni census induisse carnem, ut evacuaret in semetipso carnem peccati. |
[0781A] | Nostram enim induens, suam fecit; suam faciens, non peccatricem eam fecit. |
[0781A] | Nostram enim induens, suam fecit; suam faciens, non peccatricem eam fecit. |
[0779A] | LXIII): Non angelus, neque legatus, sed ipse Dominus salvos eos fecit. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0102A] | Nam et reges nos Deo et Patri suo fecit Christus Jesus (Apoc. |
[0078C] | [0078C] Et quamdiu per hanc lineam serram reciprocabimus habentes observationem inveteratam, quae praeveniendo statum fecit? |
De Cultu Foeminarum | Reditus in Auctori Indicem |
[1314A] | Non fit concupiscentia, quanto magno fecit quod concupiit? |
[1331A] | Quia se expinxerat et ornaverat, idcirco Judae suspicione visa est quaestui sedere; adeo, quia sub velamento latebat, habitus qualitate quaestuariam [1331A] mentiente, et fecit, ut quaestuariam et voluit et compellavit et pactus est. |
De Exhortatione Castitatis | Reditus in Auctori Indicem |
[0920A] | Ita Spiritus Sancti auctoritatem ad eam speciem adire fecit, cui nos magis obsequi voluit; et factum est jam non consilium divini Spiritus, sed pro ejus majestate praeceptum. |
[0924B] | Qui autem eam ad ducendum viderit, minus an plus fecit? |
[0922B] | Scriptum est: Regnum quoque nos et sacerdotes Deo et Patri suo fecit (Apoc. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0665A] | Ad hoc necessaria est vocabuli interpretatio: ειδος graece formam sonat; ab eo per diminutionem ειδωλον deductum, aeque apud nos formulam fecit. |
[0667B] | XXI): Cur ergo Moses in eremo simulacrum serpentis ex aere fecit? |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0961A] | Mentior, si non Dominus ipse oblivionem sui exprobrans Israeli, caussam plenitudini deputat: Incrassatus est dilectus, et pinguefactus, et dilatatus est, et dereliquit Deum qui fecit eum, et abscessit a Domino salutificatore suo (Deut. |
[0967B] | Itaque in eam usque horam celebranda pressura est, in qua a sexta contenebratus orbis [0967B] defuncto domino lugubre fecit officium, ut tunc et nos revertamur ad jucunditatem, cum et mundus recepit claritatem. |
De Monogamia | Reditus in Auctori Indicem |
[0947B] | Sed cum extollimur et inflamur adversus clerum, tunc unum omnes sumus; tunc omnes sacerdotes; quia sacerdotes nos Deo et Patri fecit (Apocal. |
[0938C] | III, 27] qui in Christo tinguuntur, Christum induerunt ), sacerdotes Deo Patri suo fecit secundum Joannem (Apoc. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1186A] | Quid quod graeco sermone, quo litteras Apostolus fecit, usui est mulieres vocare tam foeminas, id est γυναικας, quam θηλειας. |
[1192A] | Non enim contra praeceptum reputatur ab Apostolis factum, qui in carcere audientibus custodiis orabant et canebant Deo, apud Paulum, qui in navi coram omnibus Eucharistiam fecit. |
[1145D] | Apud Sereniss Emmanuelem Philibertum Sabaudiae ducem nuntius apostolicus, ac cardinalis in omni disciplinarum genere versatus occurrit, qui dum me domesticis colloquiis suis dignum putavit, doctrina meliorem semper fecit; et sicut M. |
De Patientia | Reditus in Auctori Indicem |
[1269C] | Sic ille rex Babylonius, offenso Domino, cum squalore et paedore septenni ab humana forma exulasset, immolata patientia corporis sui, et regnum recuperavit, [1269C] et quod optabilius homini est, satis Deo fecit. |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0069A] | Hinc fecit coelum et terram et mare, et omnia quaecumque sunt in eis, ob quam caussam omnia infirma esse et fragilia, et caduca, et mortalia quaecumque sunt ab ipso facta: quoniam quidem ipse fuerit de aporiatione conceptus atque prolatus: hunc tamen instituisse istum mundum ex his materiis, quas Achamoth, vel pavendo, vel timendo, vel contristando, vel sudando praestiterat. |
[0022B] | Et hoc erga illos fecit. |
[0027B] | Caeterum, manente forma ejus in suo ordine, quantum libet quaeras et tractes, et omnem libidinem curiositatis effundas; si quid tibi videtur, vel ambiguitate pendere, vel obscuritate obumbrari, est utique frater aliquis [0027B] doctor gratia scientiae donatus, est aliquis inter exercitatos conversatus, aliquis tecum, curiosius tamen, quaerens; novissime, ignorare melius est, ne quod non debeas noris, quia quod debeas nosti Fides, inquit, tua te salvum fecit (Luc. |
[0060A] | Qui memores dominicarum et apostolicarum denuntiationum in fide integri steterint, credo de venia periclitabuntur, respondente Domino: «Praenuntiaveram [0060A] plane futuros fallaciae magistros in meo nomine et Prophetarum et Apostolorum etiam; et discentibus meis eadem ad vos praedicare mandaveram; semel evangelium et ejusdem regulae doctrinam apostolis meis delegaveram; sed cum vos non crederetis, libuit mihi postea aliqua inde mutare: resurrectionem promiseram etiam carnis; sed recogitavi ne implere non possem: natum me ostenderam ex virgine; sed postea turpe mihi visum est: patrem dixeram qui solem et pluvias fecit, sed alius me pater melior adoptavit: prohibueram vos aurem accommodare haereticis, sed erravi. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[1007B] | Sed illic magis stabo ubi Apostolus magis fervet, ubi ipse fornicator aliis quoque negotium fecit: Quasi non sim venturus ad vos, inflati sunt quidem. |
[0989C] | Onera enim legis usque ad Joannem, non remedia; operum juga rejecta sunt, non disciplinarum: libertas in Christo non fecit innocentiae injuriam. |
[1011A] | Faciamus enim hominem, ait Deus, ad imaginem et similitudinem nostram: et fecit hominem Deus ad imaginem et similitudinem Dei fecit illum (Gen. |
[1011A] | Faciamus enim hominem, ait Deus, ad imaginem et similitudinem nostram: et fecit hominem Deus ad imaginem et similitudinem Dei fecit illum (Gen. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0802C] | Id utique [0802C] quod finxit, ad imaginem Dei fecit illum, scilicet Christi. |
[0802A] | Persequar itaque propositum; si tamen tantum possim carni vindicare, quantum contulit ille qui eam fecit, jam tunc gloriantem, quod illa pusillitas, limus [0802B] in manus Dei, quaecumque sunt, pervenit, satis beatus, etsi solummodo contactus. |
[0879A] | Idoneus Deus [0879A] reficere quod fecit. |
[0809C] | Et utique idoneus est reficere, qui fecit; quanto plus est fecisse, quam refecisse, [0810A] initium dedisse, quam reddidisse, Ita restitutionem carnis faciliorem credas institutione. |
[0858B] | Quantulum enim temporis inter manum Dei et adflatum; ausim dicere, etiamsi multo prior anima quam caro, eo ipso quod anima impleri se expectavit, priorem eam fecit. |
[0802B] | Et fecit hominem Deus. |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0640A] | Murtias quoque idolum fecit Murtiam enim deam amoris volunt, cui in illa parte aedem vovere. |
[0637B] | Post hunc Numa Pompilius Marti et Robigini fecit Nam et Robiginis Deam finxerunt. |
De Virginibus Velandis | Reditus in Auctori Indicem |
[0892A] | Sed quoniam coeperat agnitio proficere, ut per licentiam utriusque moris, indicium melioris partis emergeret, statim ille adversarius bonorum, multoque institutorum, opus suum fecit. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1123B] | III: «Si omnia Deus fecit bona valde (Gen. |
[1135A] | An vero plura scripserit adversus haereticos, dubitare me fecit aliquando, quod de eo scribit Vincentius Lirinensis: «Sciunt Marciones, Apelles, Praxeae, Hermogenes, Judaei, Gentiles, Gnostici, caeterique quorum ille blasphemias multis ac magnis voluminum suorum molibus, velut quibusdam fulminibus evertit. |
[1127B] | [1127B] An liber iste, adversus Apellem, an adversus Apelletianos inscribi debeat, aliquamdiu me dubitare fecit, quod inter caeteros haereticos, adversus quos scripsit Tertullianus, enumeret Vincent. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»