|
[0493C]
|
Sed et hic Psalmus Salomoni canere dicetur; quae tamen soli competunt Christo, docere [0493C] non potuerunt etiam caetera non ad Salomonem, sed ad Christum pertinere?
|
|
[0492B]
|
Tanto magis enim probabitur carnis resurrectio, quanto Christum ejus Dei ostendero, apud quem creditur carnis resurrectio.
|
|
[0369A]
|
Hujus pacti et hujus praescripti quaeso te, lector, meminoris [0369A] ubique, et incipe recognoscere aut Marcionis Christum, aut Creatoris.
|
|
[0391B]
|
O Christum versipellem, nunc destructorem, nunc assertorem Prophetarum!
|
|
[0493A]
|
Cur autem adjecit Ex utero, tam vane, quasi aliquis hominum ex utero natus dubitaretur, nisi quia curiosius voluit intelligi in Christum: Ex utero generavi te, id est, ex solo utero, sine viri semine, carni deputans ex utero spiritus?
|
|
[0507A]
|
Hic erit argumentatio haeretici, quasi Deum superiorem ignoraverint Judaei, qui adversus eum justitiam suam, id est, legis suae constituerint, non recipientes Christum finem legis.
|
|
[0378A]
|
Prius est igitur, neges Creatorem indulsisse aliquando delicta; consequens, ut ostendas nec in Christum suum tale quid eum praedicasse: et ita probabis novam istam [0378B] Christi novi scilicet benignitatem, si probaveris, nec parem Creatori, nec praedicatam a Creatore.
|
|
[0403B]
|
Tantumdem et Creatori competit, et Joannem ipsius esse majorem natis mulierum, et Christum vel quemque modicum, qui major Joanne futurus sit in regno aeque Creatoris, et qui sit major tanto propheta, qui non fuerit scandalizatus in Christum, quod tunc Joannem minuit.
|
|
[0490A]
|
VII, 29): Quia tempus jam in collecto est; apparet et de temporum ultimorum praedicatione, hanc gratiam Spiritus ad Christum praedicatoris pertinere.
|
|
[0485B]
|
Et occulta tenebrarum ipse illuminabit, utique per Christum, qui Christum illuminationem repromisit (Is.
|
|
[0491B]
|
Melius non credimus in Christum futurum, quam haereticus in nullum.
|
|
[0328C]
|
Nos quidem certi, Christum semper in Prophetis locutum, [0328C] spiritum scilicet Creatoris, quidem certi, Christum semper in Prophetis locutum, [0328C] spiritum scilicet Creatoris, sicut propheta testatur, Spiritus personae ejus (Thren.
|
|
[0419A]
|
O Christum destructorem Prophetarum, a quibus hoc quoque accepit!
|
|
[0513A]
|
Nam et sequentia quem renuntiant Christum, cum dicit, Ut simus in laudem gloriae nos qui praesperavimus in Christum?
|
|
[0324B]
|
Jam nunc cum probaturus sim Creatorem easdem virtutes, quas solas ad fidem Christo tuo vindicas, interdum per famulos suos retro edidisse, interdum per Christum suum edendas destinasse; possum et ex hoc merito praescribere, tanto magis Christum non ex solis virtutibus credendum fuisse, quanto illum non alterius quam Creatoris interpretari potuissent, [0324C] ut respondentes virtutibus Creatoris, et editis per famulos suos, et in Christum suum repromissis.
|
|
[0320D]
|
Itaque Judaïcum errorem pro Marcionitis non facere, qui Christum Creatoris, tanquam extraneum interfecerint; utpote quos illum ignoraturos, Scripturis [0321A] praedictum sit; idque, quatenus solum hominem arbitrabantur.
|
|
[0483C]
|
Sed quia subjicit de gloria nostra, quod eam nemo ex principibus hujus aevi scierit: caeterum, si scissent, nunquam Dominum gloriae crucifixissent; argumentatur haereticus, quod principes hujus aevi Dominum, alterius scilicet Dei Christum, cruci confixerint, ut et hoc in ipsum recidat Creatorem.
|
|
[0361B]
|
Atque confiteor alium ordinem decucurrisse in veteri dispositione apud Creatorem, alium in nova apud Christum.
|
|
[0466B]
|
Nam cum duo ex illis iter agerent, et Dominus eis adhaesisset, non comparens quod ipse esset, etiam dissimulans de conscientia rei gestae: Nos autem putabamus, inquiunt, ipsum esse redemptorem Israelis; utique suum Christum, id est Creatoris.
|
|
[0485B]
|
Et occulta tenebrarum ipse illuminabit, utique per Christum, qui Christum illuminationem repromisit (Is.
|
|
[0421A]
|
XXVII, 1): Illa die superducet Dominus Deus machaeram sanctam, magnam et fortem, Christum scilicet suum, in draconem illum colubrum magnum et tortuosum, et interficiet eum illa die.
|
|
[0402B]
|
Itaque Joannes communis jam homo, et unus jam de turba, scandalizabatur quidem qua homo, sed non qua alium Christum sperans vel intelligens, qui neque eumdem speraret, ut nihil novi docentem vel operantem.
|
|
[0421C]
|
Si a Deo Marcionis abscondita et revelata, qui omnino nihil praemiserat, in quo aliquid absconditum esset potuisset, non prophetias, non parabolas, non visiones, non ulla rerum aut verborum, aut nominum argumenta, per allegorias et figuras, vel aenigmatum nebulas obumbrata; sed ipsam magnitudinem sui absconderat, quam cum maxime per Christum revelabat, satis inique.
|
|
[0515C]
|
Unde enim accepit summum lapidem angularem dicere Christum, nisi de Psalmi significatione (Ps.
|
|
[0320D]
|
Si autem post Creatorem, illum emendaturus, revelatus sit Christus Marcionis; debuisse non ante, sed post Christum Creatoris revelari, uti etiam illum emendaret.
|
|
[0509A]
|
Quid enim tam acerbum, si alterius Dei praedicatorem Christum interemerunt, qui sui Dei prophetas contrucidaverunt?
|
|
[0321B]
|
Nihil etiam facere contra Christum Creatoris, quod ab Isaia Emmanuel vocandus scribatur; quo nomine non est editus; quia sufficit, quod significatione, non sono, nobiscum Deus fuerit Christus.
|
|
[0449B]
|
Alterius Dei nec templum, nec oratores, nec judicium invenio penes Christum, nisi Creatoris.
|
|
[0346C]
|
XLIX, 6) perfecerunt iniquitatem, ex sua haeresi, qua scilicet Christum sunt persecuti.
|
|
[0430A]
|
Sic oportebat Christum Creatoris.
|
|
[0420B]
|
XXIII, 3), Ammonitas et Moabitas prohibeat recipi in Ecclesiam, quod populum Aegypto profectum inhumane et inhospitaliter copiis defraudassent; ergo in Christum inde manasse constabit communicationis interdictum; ubi habet [0420C] formam: Qui vos spernit, me spernit.
|
|
[0521C]
|
Segrega alii Legem, et alii Deo Christum, si potes aliquam umbram ab eo corpore, cujus umbra est, separare.
|
|
[0454C]
|
Non David errorem Scribarum obtundebat, sed honorem Christo David procurabat, quem Dominum Christum magis quam filium David confirmabat; quod non congrueret destructori Creatoris.
|
|
[0522B]
|
Nec enim defuissent, qui praedicationem evangelicam nihilominus in Christum Creatoris interpretarentur; cum et hodie major pars sit omnibus in locis sententiae nostrae, quam haereticae: quo nec hic Apostolus de diversitatis denotatione et increpatione [0522C] tacuisset.
|
|
[0379B]
|
Nominum communio simplex, si forte, videri potest, et [0379B] tamen nec Christum, nec Jesum vocari debuisse defendimus, diversitatis conditionem tenentes.
|
|
[0494A]
|
Adorabunt illum omnes reges; quem omnes, nisi Christum?
|
|
[0358B]
|
At tu hinc quoque alium argumentaris Christum, quod regnum novum annuntiet.
|
|
[0451C]
|
Numquid vel ille crediderat Christum a Marcione venisse?
|
|
[0322D]
|
Sed et nunc congressio ista seorsus Christum examinatura eo utique proficiet, ut dum Christum probamus Creatoris, sic quoque deus excludatur Marcionis.
|
|
[0451B]
|
V) Davidem in recuperatione Sionis offenderant caeci resistentes, quominus admitteretur» (in figuram populi proinde caeci, non admissuri quandoque Christum filium David), «ideo Christus ex diverso caeco subvenit, ut hinc se ostenderet non esse filium David, et ex animi diversitate bonus caecis, quos ille jusserat caedi.
|
|
[0442C]
|
Habet itaque et Christum assertorem justitia divortii.
|
|
[0466C]
|
Itaque quod existimaverant, id volens credi se, eum se confirmabat quem existimaverant, Creatoris scilicet Christum redemptorem Israelis.
|
|
[0445B]
|
Tunc enim apostoli satis jam audierant Moysen et prophetas, qui secuti erant Christum, credendo Moysi et prophetis.
|
|
[0344A]
|
Ergo si utrumque [0344A] nomen competit in Christum Creatoris, tanto utrumque non competit in Christum non Creatoris, sicut nec reliquus ordo.
|
|
[0506C]
|
Nam et subjungit: Qui suscitavit Christum a mortuis, vivificabit et mortalia corpora vestra.
|
|
[0354B]
|
I, 20): Si nolueritis, nec audieritis me, machaera vos comedet; probavit Christum fuisse, quem non audiendo, perierunt.
|
|
[0470B]
|
Habe nunc et apostolum de meo, sicut et Christum; tam meum apostolum, quam et Christum.
|
|
[0488C]
|
Igitur si Creatoris est imago (ille enim Christum Sermonem suum intuens hominem futurum, Faciamus, inquit, hominem ad imaginem et similitudinem nostram) , quomodo possum alterum habere caput, non eum cujus imago sum?
|
|
[0357B]
|
Christum Dominum enim viderat, templum Dei, et portam eumdem, per quem aditur coelum.
|
|
[0270A]
|
II, 3) praececinerat: Disrumpamus a nobis vincula eorum, et abjiciamus eorum jugum a nobis: ex quo scilicet tumultuatae sunt gentes, et populi meditati [0270A] sunt inania; adstiterunt reges terrae, et magistratus convenerunt in unum adversus Dominum et adversus Christum ejus (Ibid.
|
|
[0408A]
|
Habes et Creatorem cum Christo excusatum, et Christum Creatori adaequatum.
|
|
[0349B]
|
Adspice universas nationes de voragine erroris humani exinde emergentes ad Deum Creatorem, et ad Deum Christum; et si audes, nega prophetatum.
|
|
[0433C]
|
Succingere debemus lumbos, id est, expediti esse ab impedimentis laciniosae vitae et implicitae; item, lucernas ardentes habere, id est, mentes a fide accensas, et operibus veritatis relucentes; atque ita exspectare Dominum, id est Christum.
|
|
[0507B]
|
II, 2) congregati essent adversus Dominum, et adversus Christum ipsius, ex inscientia scilicet.
|
|
[0349A]
|
Ex hoc enim quod non est edita qualitas mortis, potuit et per crucem evenisse, tunc alii deputanda, [0349A] si in alium fuisset praedicatum, nisi si nec mortem volet Christi mei prohetatam; quo magis erubescat, si suum quidem Christum mortuum annuntiat, quem negat natum: meum vero mortalem negat, quem nascibilem confitetur.
|
|
[0340A]
|
Adjuvabitur haec nostra interpretatio, dum et alibi bellatorem existimans Christum, ob armorum quorumdam vocabula et ejusmodi verba, ex reliquorum quoque sensuum comparatione convinceris: Accingere, inquit David (Ps.
|
|
[0402C]
|
Quae cum constet praedicata in Christum Creatoris, sicut ad singula ostendimus, satis perversum, ut Christus non Creatoris per ea se renuntiarit intelligendum, per quae magis Christum [0403A] Creatoris agnosci compellebat.
|
|
[0345C]
|
[0345C] De exitu plane puto diversitatem tentatis inducere, negantes passionem crucis in Christum Creatoris praedicatam, et argumentantes insuper non esse credendum, ut in id genus mortis exposuerit Creator Filium suum, quod ipse maledixerat: Maledictus, inquit (Deuter.
|
|
[0324B]
|
Jam nunc cum probaturus sim Creatorem easdem virtutes, quas solas ad fidem Christo tuo vindicas, interdum per famulos suos retro edidisse, interdum per Christum suum edendas destinasse; possum et ex hoc merito praescribere, tanto magis Christum non ex solis virtutibus credendum fuisse, quanto illum non alterius quam Creatoris interpretari potuissent, [0324C] ut respondentes virtutibus Creatoris, et editis per famulos suos, et in Christum suum repromissis.
|
|
[0513A]
|
Quod si non capit alterius omnia ista deputari ab initio quam Creatoris, quis credet ab alio ea recenseri in Christum alium et non a suo auctore, et in suum Christum?
|
|
[0493B]
|
At in Christum conveniet ordo Melchisedech, quoniam quidem Christus proprius et legitimus Dei antistes, praeputiati sacerdotii pontifex, tum in nationibus constitutus, a quibus magis suspici habebat, cognituram se quandoque circumcisionem, et Abrahae gentem, cum ultimo venerit, acceptatione et benedictione dignabitur.
|
|
[0379A]
|
Cum enim id se appellat quod in Christum praedicabatur Creatoris, sine dubio ipsum se praestat intelligi, in quem praedicabatur.
|
|
[0387A]
|
Nae et ex hoc meum Christum interpretari possem, non tantum vocibus Prophetarum, sed et argumentis rerum praedicatum?
|
|
[0322C]
|
Satis etenim praejudicatum est, Christum non alterius Dei intelligendum, quam Creatoris, cum determinatum est, alium Deum non credendum praeter Creatorem, quem adeo Christus praedicaverit, et deinceps Apostoli non alterius Christum annuntiaverint, quam ejus Dei, quem Christus praedicavit, id est Creatoris, ut nulla mentio alterius Dei, atque ita nec alterius Christi agitata sit ante scandalum [0322D] Marcionis.
|
|
[0469B]
|
I, 1), et quidem non ab hominibus, nec per hominem, sed per Jesum Christum.
|
|
[0484A]
|
XI), si in Creatorem accipitur apud Marcionem, jam nec ignorasse ultra potuit Creator Deum gloriae, dum ab eo opprimitur; nec in crucem eum figere, adversus quem valere non potuit; et superest ut secundum me quidem credibile sit scientes virtutes et potestates Creatoris Deum gloriae Christum suum crucifixisse, qua desperatione et malitiae redundantia servi quoque scelestissimi dominos suos interficere non dubitant.
|
|
[0505C]
|
Debeo enim et hinc constituere Christum in lege figurate praedicatum, quo nec a Judaeis omnibus potuerit agnosci.
|
|
[0352B]
|
Revelaverat Dominus brachio suo sanctum, id est, virtute sua Christum, coram nationibus, ut viderint universae nationes et summa terrae salutem, quae erat a Deo.
|
|
[0323A]
|
Sed decretum est, ut gestientem ubique adversario occurrere, in tantum furenti, ut facilius praesumpserit eum venisse Christum, qui nunquam sit annuntiatus, quam eum qui semper sit praedicatus.
|
|
[0349B]
|
Amplius nunc superstruimus ea quoque paria ex Scripturis Creatoris, quaeque post Christum futura praecinebantur.
|
|
[0350C]
|
Christum hodie invocant nationes, quae eum non sciebant; et populi ad Christum hodie confugiunt, quem retro ignorabant.
|
|
[0523B]
|
Haec ac si stercora existimat, prae comparatione agnitionis Christi, non prae [0523B] rejectione Dei Creatoris, habens justitiam, non suam jam quae ex Lege, sed quae per ipsum, scilicet Christum, ex Deo.
|
|
[0384A]
|
Et tamen per Jesum tunc quoque concussum est sabbatum, ut et hoc in Christum renuntiaretur, etiamsi odio insecutus est solemnissimum Judaeorum diem, ut Christus non Judaeorum.
|
|
[0464C]
|
Caeterum, adversario laeso, coelum luminibus floruisset, magis sol radiis insultasset, magis dies stetisset, libenter spectans pendentem in patibulo Christum Marcionis.
|
|
[0350C]
|
Cum ergo nihil horum competat in Salomonem, sed in Christum, certa erit ratio interpretationum nostrarum, ipso etiam exitu rerum probante, quas in Christum apparet praedicatas; et ita in hoc erunt sancta et fidelia David.
|
|
[0384A]
|
Siquidem in obsidione civitatis Hierichuntis, circumlata per muros arca Testamenti septem diebus, etiam sabbato, ex praecepto Creatoris sabbatum operatione destruxit, ut putant qui hoc et de Christo existimant, ignorantes neque Christum sabbatum destruxisse, neque Creatorem, ut mox docebimus.
|
|
[0342C]
|
Sed nec effectum consilii hujus invenio, cum facilius ant suum crediderint Christum, aut planum potius aliquem, quam alterius dei Christum, sicut Evangelium probabit.
|
|
[0328B]
|
IV, 13) condente spiritum, et annuntiante in homines Christum suum, secundum Amos Prophetam; si omnis spes Judaeorum, ne dicam etiam Gentium, in Christi revelationem destinabatur, sine dubio id demonstrabantur [0328B] non agnituri, et non intellecturi, ablatis agnitionis et intelligentiae viribus sapientia atque prudentia, quod annuntiabatur, id est Christum, erraturis in eum principalibus sapientibus eorum, id est scribis, et prudentibus eorum, id est pharisaeis; pariter et populo auribus audituro, et non audituro, utique Christum docentem: et oculis visuro et non visuro, utique Christum signa facientem, secundum quod et alibi (Is.
|
|
[0267A]
|
Interim satis erit ad praesentem gradum ita occurrere, ut ostendam Christum Jesum non alterius Dei circumlatorem, quam Creatoris; et quidem paucis.
|
|
[0370A]
|
Sed frustra negabit Christum dixisse, quod statim fecit ex parte.
|
|
[0337C]
|
Ante est enim inspicias aetatis demonstrationem, an hominem jam Christum exhibere possit, nedum imperatorem.
|
|
[0414A]
|
Quod si ideo et hic erravit, quia et supra; ergo certus est in illum diem quoque nullam novam divinitatem a Christo revelatam, et usque adhuc non errasse Petrum, Christo usque adhuc nihil ejusmodi revelante; et tamdiu non alterius deputandum Christum, quam Creatoris, cujus omnem et hic ordinem expressit.
|
|
[0321A]
|
Posthaec adversus Marcionitas, et alios ipsorum errorum auctores, ab apostolo Joanne antichristos pronuntiatos, Christum defendit vere et in carne venisse, vel ex eo quod alioqui etiam christiani nominis fructus, mors Christi neganda sit, et resurrectio.
|
|
[0322A]
|
Verumenimvero, quia cum Judaeis negabat Christum venisse Marcion, ostendit exitum (sive exitium) ipsorum, quem ob impietatem in Christum relaturi praedicabantur, jam completum esse.
|
|
[0353C]
|
II, 20), Projecit homo aspernamenta sua aurea et argentea, quae fecerunt adorandis vanis et noctuis ; id est, ex quo genus hominum, dilucidata per Christum veritate, idola projecit; vide an quod sequitur expunctum sit: Abstulit (Is.
|
|
[0376A]
|
Argumenta enim figurata utpote prophetatae legis adhuc in suis imaginibus tuebatur, quae significabant hominem quondam peccatorem, verbo mox Dei emaculatum, offerre debere munus Deo apud templum, orationem scilicet et actionem gratiarum apud Ecclesiam, per Christum Jesum catholicum Patris sacerdotem.
|
|
[0317A]
|
Nam et profitemur Christum semper egisse in Dei Patris nomine; ipsum ab initio conversatum; ipsum congressum cum Patriarchis et Prophetis, Filium Creatoris, Sermonem ejus, quem ex semetipso proferendo filium fecit, et exinde omni dispositioni suae voluntatique praefecit; diminuens illum modico citra angelos, sicut apud David scriptum est (Ps.
|
|
[0350C]
|
Christum hodie invocant nationes, quae eum non sciebant; et populi ad Christum hodie confugiunt, quem retro ignorabant.
|
|
[0327B]
|
Cum igitur [0327B] haeretica dementia eum Christum venisse praesumeret, qui nunquam fuerat annuntiatus; sequebatur ut eum Christum nondum venisse contenderet, qui semper fuerat praedicatus: atque ita coacta est cum judaico errore sociari, et ab eo argumentationem sibi struere, quasi Judaei certi et ipsi alium fuisse qui venit, non modo respuerint eum ut extraneum, verum et interfecerint eum ut adversarium, agnituri sine dubio et omni officio religionis prosecuturi, si ipsorum fuisset.
|
|
[0377B]
|
Pariter et dimissorem delictorum Christum recognosce apud eumdem prophetam: Quoniam , inquit (Is.
|
|
[0322A]
|
Etenim non Judaeorum modo, sed et nationum vocationem ad Christum Creatoris, pluribus scripturis praedictam esse.
|
|
[0322B]
|
Quod vane fieret, si propter Christum Dei alterius id paterentur, qui ab aemulis illius, nempe potestatibus Creatoris, in crucem actus esset; neque enim potuit Creator [0322B] ulcisci, nisi suum Christum.
|
|
[0323B]
|
Suspectum habebitur omne, quod exorbitarit a regula; rerumque principalis gradus non sinit posterius agnosci Patrem post Filium, et mandatorem post mandatum, et Christum post Deum.
|
|
[0487D]
|
An ut hoc ipsum doceret, figurata fuisse vetera in Christum ex illis recensendum?
|
|
[0334B]
|
Igitur non admissus ad consortium exemplorum Creatoris, ut alienorum et suas habentium caussas, velim edas et ipse consilium Dei tui, quo Christum suum non in veritate carnis exhibuit.
|
|
[0447A]
|
Igitur, [0447A] quoniam ipse erat authenticus pontifex Dei Patris, inspexit illos secundum legis arcanum, significantis Christum esse verum disceptatorem et elimatorem humanarum macularum.
|
|
[0478B]
|
II) adimpleto: Dirumpamus vincula eorum, et abjiciamus a nobis jugum ipsorum; postquam archontes congregati sunt in unum adversus Dominum, et adversus Christum ipsius.
|
|
[0464A]
|
Astiterunt reges terrae, et archontes congregati sunt in unum adversus Dominum, et adversus Christum ejus: nationes, Romani qui cum Pilato fuerant; populi, tribus Israelis; reges, in Herode; archontes, in summis sacerdotibus.
|
|
[0385A]
|
VI, 7) observant pharisaei, si medicinas sabbatis ageret, ut accusarent eum: certe qua sabbati destructorem, non qua novi Dei professorem; fortasse enim hunc solum articulum ubique ingeram, alium Christum nusquam praedicatum.
|
|
[0462A]
|
Multo manifestius Genesis in benedictione Judae, ex cujus tribu carnis census Christi processurus, jam tunc Christum in Juda delineabat.
|
|
[0328C]
|
Si vero non in Christum, sed in ipsum potius Deum volueris referre omnem judaicae ignorantiae de pristino reputationem, nolens etiam retro sermonem et spiritum, id est, Christum Creatoris despectum ab eis, et non agnitum, sic quoque revinceris.
|
|
[0322C]
|
Satis etenim praejudicatum est, Christum non alterius Dei intelligendum, quam Creatoris, cum determinatum est, alium Deum non credendum praeter Creatorem, quem adeo Christus praedicaverit, et deinceps Apostoli non alterius Christum annuntiaverint, quam ejus Dei, quem Christus praedicavit, id est Creatoris, ut nulla mentio alterius Dei, atque ita nec alterius Christi agitata sit ante scandalum [0322D] Marcionis.
|
|
[0329B]
|
Tanto abest ut alienum Christum intellexisse videantur, qui nec hominem ejus ut alienum judicaverunt.
|
|
[0329A]
|
Et adeo non qua alterius Dei, Christum aversati persecutique [0329B] sunt; sed qua solummodo hominem, quem planum in signis, et aemulum in doctrinis existimabant, ut et ipsum hominem qua suum, id est judaeum, sed judaismi exorbitatorem et destructorem, deduxerint in judicium, et suo jure punierint, alienum scilicet non judicaturi.
|
|
[0329A]
|
His ita dispectis, jam apparet quomodo et respuerint Judaei Christum, et interemerint, non ut extraneum Christum intelligentes, sed ut suum non agnoscentes.
|
|
[0244B]
|
Addit Christum conditionaliter nunc fecisse divortii prohibitionem, si ideo quis dimittat uxorem, ut aliam ducat.
|
|
[0381B]
|
Nunc illud tuebor, ut demonstrem et Joannem Christo, et Christum Joanni convenire, utique prophetae Creatoris, qua Christum Creatoris; atque ita erubescat haereticus, Joannis ordinem frustra frustratus.
|
|
[0344A]
|
Nam et a vobis proinde diversitas defendenda est, sicut a nobis repugnanda est: quia nec vos probare poteritis, alterius Dei venisse Christum, nisi eum longe alium demonstraveritis a Christo Creatoris; nec nos eum Creatoris vindicare, nisi talem eum ostenderimus, qualis constituitur a Creatore.
|
|
[0326A]
|
Aliud est, si et ipse post illum rursus adveniet; ut primo quidem adventu processerit adversus Creatorem, Legem et [0325D] Prophetas destruens ejus; secundo vero procedat [0326A] adversus Christum, regnum redarguens ejus.
|
|
[0327C]
|
Hoc si probari exigis, non eas scripturas evolvam, quae interemptibilem Christum edicentes, utique et ignorabilem affirmant: nisi enim ignoratus nihil scilicet pati posset: sed reservatis eis ad caussam passionum, eas praedicationes in praesenti sufficiet adhibere, quae interim ignorabilem probent Christum, et hoc breviter, dum ostendunt omnem vim intellectus ademptam populo a Creatore.
|
|
[0327B]
|
Scilicet nauclero illi non quidem Rhodia lex, sed Pontica caverat, errare Judaeos in Christum suum non licere; quando etsi nihil tale praedicatum in illos inveniretur, vel sola utique humana conditio deceptui obnoxia, persuasisset, Judaeos errare potuisse, qua homines; nec statim [0327C] praejudicium sumendum de sententia eorum, quos credibile fuerit errasse.
|
|
[0381A]
|
Nam sicut sanis medicum nemo adhibet; ita nec in tantum extraneis, quantum est homo a Deo Marcionis, suum habens et auctorem et protectorem, et ab illo potius medicum Christum.
|
|
[0401B]
|
Porro, qui ante Christum, populus iste me labiis diligit, cor autem eorum longe absistit a me, concionatus est (Is.
|
|
[0338C]
|
Maneant enim orientales illi magi, in infantia Christum recentem auro et thure munerantes, et acceperit infans virtutem Damasci sine praelio et armis.
|
|
[0513A]
|
Quod si non capit alterius omnia ista deputari ab initio quam Creatoris, quis credet ab alio ea recenseri in Christum alium et non a suo auctore, et in suum Christum?
|
|
[0512C]
|
Cui ergo competent secundum boni existimationem, quam proposuerit in sacramento voluntatis suae, in dispensationem adimpletionis temporum (ut ita dixerim, sicut verbum illud in graeco sonat) recapitulare (id est, ad initium redigere, vel ab [0512C] initio recensere) omnia in Christum, quae in coelis, et quae in terris; nisi cujus erunt omnia ab initio, etiam ipsum initium, a quo et tempora et temporum adimpletiones, dispensatio, ob quam omnia ad initium recensentur in Christo?
|
|
[0325A]
|
Novus nove venire voluit; Filius ante Patris professionem, et missus ante mandatoris auctoritatem; ut et ipsam fidem monstrosissimam induceret, qua ante crederetur Christum venisse, quam sciretur fuisse.
|
|
[0522A]
|
Cum praedicationis enumerat varietatem, quod alii ex fiducia vinculorum ejus, audentius sermonem enuntiarent; alii per invidiam et contentionem; quidam vero et per sermonis existimationem , plerique ex dilectione, nonnulli ex aemulatione, jam aliqui et ex simultate Christum praedicarent; erat utique vel hic locus taxandae ipsius praedicationis de diversitate sententiae, quae tantam efficeret etiam animorum varietatem Sed caussas solas animorum, non regulas sacramentorum in diversitate proponens, unum tamen Christum, et unum ejus Deum, quocumque consilio [0522B] praedicatum confirmat, et ideo: Nihil mea, inquit, sive caussatione, sive veritate Christus annuntietur; quia unus annuntiabatur, sive ex caussatione, sive ex veritate fidei.
|
|
[0324C]
|
Jam nunc cum probaturus sim Creatorem easdem virtutes, quas solas ad fidem Christo tuo vindicas, interdum per famulos suos retro edidisse, interdum per Christum suum edendas destinasse; possum et ex hoc merito praescribere, tanto magis Christum non ex solis virtutibus credendum fuisse, quanto illum non alterius quam Creatoris interpretari potuissent, [0324C] ut respondentes virtutibus Creatoris, et editis per famulos suos, et in Christum suum repromissis.
|
|
[0328B]
|
Nos quidem certi, Christum semper in Prophetis locutum, [0328C] spiritum scilicet Creatoris, quidem certi, Christum semper in Prophetis locutum, [0328C] spiritum scilicet Creatoris, sicut propheta testatur, Spiritus personae ejus (Thren.
|
|
[0351C]
|
Et non accipiet gens super gentem machaeram: utique discordiae; et non discent amplius bellare, id est, inimicitias perficere; ut et hic diseas Christum non belli potentem, sed paciferum repromissum.
|
|
[0445B]
|
Imo, inquit, nostri Dei monela de coelo, non Moysen et prophetas jussit audiri, sed Christum: Hunc audite.
|
|
[0522A]
|
Cum praedicationis enumerat varietatem, quod alii ex fiducia vinculorum ejus, audentius sermonem enuntiarent; alii per invidiam et contentionem; quidam vero et per sermonis existimationem , plerique ex dilectione, nonnulli ex aemulatione, jam aliqui et ex simultate Christum praedicarent; erat utique vel hic locus taxandae ipsius praedicationis de diversitate sententiae, quae tantam efficeret etiam animorum varietatem Sed caussas solas animorum, non regulas sacramentorum in diversitate proponens, unum tamen Christum, et unum ejus Deum, quocumque consilio [0522B] praedicatum confirmat, et ideo: Nihil mea, inquit, sive caussatione, sive veritate Christus annuntietur; quia unus annuntiabatur, sive ex caussatione, sive ex veritate fidei.
|
|
[0353B]
|
Nunc quia cum Judaeis negas venisse Christum eorum, recognosce et exitum ipsorum, quem post Christum relaturi praedicabantur, ob impietatem qua eum [0353C] et despexerunt, et interemerunt.
|
|
[0368B]
|
Constituit Marcion alium esse Christum, qui Tiberianis temporibus a Deo quondam ignoto revelatus sit in salutem omnium gentium; alium qui [0368C] a Deo creatore in restitutionem judaici status sit destinatus, quandoque venturus.
|
|
[0454C]
|
Si autem Scribae Christum filium David existimabant, ipse autem David Dominum eum appellat; quid hoc ad Christum?
|
|
[0455A]
|
XXI) constitit de nominum proprietate, ei illam competere, qui prior et Christum suum in homines annuntiaret, et Jesum transnominaret.
|
|
[0380C]
|
Plane [0380C] facilius invenias hominem natum cor non habere vel cerebrum, sicut ipsum Marcionem, quam corpus, ut Christum Marcionis.
|
|
[0454A]
|
Quod si ad ea facis respondere Christum, de quibus non est consultus, negas eum de quibus interrogatus est respondere potuisse, Sadducaeorum scilicet sapientia captum.
|
|
[0440A]
|
Irridebant denique Pharisaei pecuniae cupidi, quod intellexissent scilicet mammonam [0440A] de nummo dictum, ne quis existimet in mammona Creatorem intelligendum, et Christum a Creatoris illos servitute revocasse.
|
|
[0320D]
|
Jam vero Scripturis probaturus Christum Creatoris fuisse, cujus Scripturae ab eo adimpletae sint, praefatur, duas caussas eloquii prophetici adversariis agnoscendas; unam, qua futura interdum pro jam transactis annuntiantur; aliam, qua pleraque figurate portenduntur.
|
|
[0422B]
|
XLII, 6): Posuit te in lucem nationum; quas intepretamur in nomine parvulorum, sensu scilicet retro parvas, et imprudentia infantes; jam vero et humilitate fidei pusillas: facilius utique credemus eumdem etiam parvulis revelasse per Christum, [0422C] qui et retro absconderit, et per Christum revelaa Creatore abscondita retrofuerant, patefecit; ergo jam Creatori negotium gessit, res ejus edisserens.
|
|
[0514B]
|
Sed et in judaismo conversatus Apostolus, non quia [0514B] interposuit de delictis, in quibus et nos omnes conversati sumus, ideo delictorum dominum et principem aeris hujus Creatorem praestat intelligi; sed quia in judaismo unus fuerat de filiis incredulitatis, diabolum habens operatorem, cum persequeretur Ecclesiam et Christum Creatoris.
|
|
[0319B]
|
Nam et ipsum studium in eis exemplis opponendi Christum Creatori, ad unitatem [0320A] magis spectat.
|
|
[0377C]
|
Sed etsi nihil tale in Christum fuisset praedicatum, haberem hujus benignitatis exempla in Creatore, promittentia mihi et in Filio Patris affectus.
|
|
[0319B]
|
Quod si utraque pars bonitatis atque justitiae dignam plenitudinem divinitatis efficiunt omnia potentis, compendio interim possum antitheses retudisse, gestientes ex qualitatibus ingeniorum sive legum sive virtutum discernere, [0319B] atque ita alienare Christum a Creatore, ut optimum a judice, et mitem a fero, et salutarem ab exitioso.
|
|
[0496A]
|
Dominum enim posuit novissimum, pro novissimo Adam; veritus scilicet ne si et Dominum novissimum haberet Adam, et ejusdem Christum defenderemus in Adam novissimo, cujus et primum.
|
|
[0482A]
|
Quod si ejus sunt et caussae, cujus adhibentur Scripturae, ergo de Deo tractans Apostolus non intellecto, de Creatore utique docet intelligendum, [0482A] etiam quod scandalum Judaeis praedicat Christum, prophetiam super illo consignat Creatoris dicentis per Esaiam (Is.
|
|
[0317A]
|
An hae sunt pusillitates, quae jam praejudicare debebunt Christum, humanis passionibus objectum, ejus Dei esse, cui humanitates exprobrantur a vobis?
|
|
[0521A]
|
Cujus ingeniis tam longe abest veritas nostra, ut et iram Dei excitare formidet, et omnia illum ex nihilo protulisse confidat, et carnem eamdem restituturum repromittat, et Christum [0521B] ex vulva virginis natum non erubescat, ridentibus philosophis et haereticis et ethnicis ipsis.
|
|
[0472C]
|
Quod si et ex hoc congruunt Paulo apostolorum Acta, cur ea respuatis jam apparet, ut Deum scilicet non alium praedicantia quam Creatorem, nec Christum alterius quam Creatoris, quando nec promissio Spiritus Sancti aliunde probetur exhibita, quam de instrumento Actorum.
|
|
[0351B]
|
Et nationes, quod sumus nos, proinde suam habebant nominationem, sperantes in Christum: Et in nomine, inquit (Is.
|
|
[0522B]
|
Quod cum ita sit, apparet cum Christum praedicatum, qui semper adnuntiabatur.
|
|
[0322A]
|
Verumenimvero, quia cum Judaeis negabat Christum venisse Marcion, ostendit exitum (sive exitium) ipsorum, quem ob impietatem in Christum relaturi praedicabantur, jam completum esse.
|
|
[0471B]
|
Igitur et Legis destructio, et Evangelii aedificatio, pro me faciunt in [0471B] ista quoque Epistola, ad eam Galatarum praesumptionem pertinentes, qua praesumebant Christum utputa Creatoris, salva Creatoris lege credendum: quod adhuc incredibile videretur, legem a suo auctore deponi.
|
|
[0346A]
|
Joseph et ipse in Christum figuratus, nec hoc solo ( ne demorer cursum) quod persecutionem a fratribus passus est, et venumdatus in Aegyptum, ob Dei gratiam, sicut et Christus a Judaeis carnaliter fratribus venumdatus, a Juda cum traditur.
|
|
[0407A]
|
Age nunc, qui militarem et armatum bellatorem praedicari putas, non figurate, nec allegorice, qui bellum spiritale adversus spiritales [0407A] hostes, spiritali militia et spiritalibus armis, spiritaliter debellaturus esset: cum invenis in uno homine multitudinem daemonum, legionem se professam, utique spiritalem, disce et Christum expugnatorem spiritalium hostium, spiritaliter armatum, et spiritaliter bellicosum intelligendum; atque ita ipsum esse, qui cum legione quoque daemonum erat dimicaturus; ut et de hoc bello Psalmus possit videri pronuntiasse (Ps.
|
|
[0404A]
|
Et ideo per Christum adjicit: Videte quomodo audiatis, et non audiatis; non corde scilicet audientes, sed aure.
|
|
[0511C]
|
Et quale erit ut ad ulciscendam veritatem suam, Christum Creatori submittat?
|
|
[0356B]
|
Haec ratio regni terreni, post cujus mille annos, intra quam aetatem concluditur sanctorum resurrectio, pro meritis maturius vel tardius resurgentium, tunc et mundi destructione, et judicii conflagratione commissa, demutati in atomo in angelicam substantiam, scilicet per illud incorruptelae superindumentum, transferemur in coeleste regnum, de quo nunc sic ideo retractatur, quasi non praedicato apud Creatorem, ac per hoc, alterius Dei Christum probante, a quo primo et solo sit revelatum.
|
|
[0463C]
|
XXIII) enim illum ad Pilatum onerare coeperunt, quod se regem diceret; Christum sine dubio Dei Filium, sessurum ad Dei dexteram.
|
|
[0242B]
|
Addit notum omnibus compertumque fuisse, Christum natum ex familia David, cum adhuc apud Judaeos tribuum et familiarum distinctio custodiretur (lib.
|
|
[0448A]
|
Ideo, Fides [0448A] tua te salvum fecit, audit; quia intellexerat veram se Deo omnipotenti oblationem, gratiarum scilicet actionem, apud verum templum et verum pontificem ejus Christum facere debere.
|
|
[0342C]
|
Sed nec effectum consilii hujus invenio, cum facilius ant suum crediderint Christum, aut planum potius aliquem, quam alterius dei Christum, sicut Evangelium probabit.
|
|
[0322D]
|
Sed et nunc congressio ista seorsus Christum examinatura eo utique proficiet, ut dum Christum probamus Creatoris, sic quoque deus excludatur Marcionis.
|
|
[0419B]
|
Haec erunt potius nostrae antitheses, quae comparant, non quae separant Christum.
|
|
[0505A]
|
Nisi si Creator ideo legem [0505A] intercalavit, ut negotium procuraret gratiae Dei alterius, et quidem aemuli, ne dixerim ignoti; ut quemadmodum apud ipsum regnaverat peccatum in mortem, ita et gratia regnaret in justitia in vitam per Jesum Christum, adversarium ipsius.
|
|
[0504A]
|
Ergo et Evangelium et Christus illius sunt, cujus et lex et natura, quae per Evangelium et Christum vindicabuntur, adeo illo judicio Dei quod et supra, secundum veritatem.
|
|
[0352C]
|
II, 3) exsequebantur: Disrumpamus vincula eorum, et abjiciamus a nobis jugum eorum: [0352C] postea certe quam tumultuatae sunt gentes, et populi meditati sunt inania: astiterunt reges terrae, et principes congregati sunt in unum, adversus Dominum, et adversus Christum ejus.
|
|
[0406C]
|
Unde vis meum vindicem Christum?
|
|
[0397A]
|
Nunc si quid voluerit argumentari, Creatorem quidem fratribus dari jussisse, Christum vero omnibus petentibus; ut hoc sit novum atque diversum: imo unum erit ex his, per quae lex Creatoris erit in Christo.
|
|
[0381C]
|
XL, 3) vociferator in solitudinem, et praeparator viarum dominicarum, per denuntiationem et laudationem poenitentiae; si non etiam ipsum inter caeteros tinxisset, nemo discipulos Christi, manducantes et bibentes, ad formam discipulorum Joannis [0381C] assidue jejunantium et orantium provocasset: quia si qua diversitas staret inter Christum et Joannem, et gregem utriusque, nulla esset comparationis exactio, vacaret provocationis intentio.
|
|
[0378B]
|
De filio hominis duplex est nostra praescriptio, neque mentiri posse Christum, ut se filium hominis pronuntiaret, si non vere erat; neque filium hominis constitui, qui non sit natus ex homine, vel patre vel matre: atque ita discutiendum, cujus hominis filius accipi debeat, patris an matris.
|
|
[0339B]
|
Nam et magos reges habuit fere Oriens, et Damascus Arabiae retro deputabatur, antequam transcripta esset in Syrophoenicen, ex distinctione Syriarum; cujus tunc virtutem Christus accepit, accipiendo insignia ejus, aurum scilicet et odores; spolia autem Samariae, [0339B] ipsos magos: qui cum illum cognovissent, et muneribus honorassent, et genu posito adorassent, quasi Deum et regem, sub testimonio indicis et ducis stellae, spolia sunt facti Samariae, id est idololatriae, credentes videlicet in Christum.
|
|
[0422C]
|
XLII, 6): Posuit te in lucem nationum; quas intepretamur in nomine parvulorum, sensu scilicet retro parvas, et imprudentia infantes; jam vero et humilitate fidei pusillas: facilius utique credemus eumdem etiam parvulis revelasse per Christum, [0422C] qui et retro absconderit, et per Christum revelaa Creatore abscondita retrofuerant, patefecit; ergo jam Creatori negotium gessit, res ejus edisserens.
|
|
[0499B]
|
Dicit ergo, nos jam aperta facie, utique cordis, quod velatum est in Judaeis, contemplantes Christum, eadem imagine transfigurari a gloria (qua scilicet et Moyses transfigurabatur a gloria Domini) in gloriam: ita corporalem Moysi inluminationem de congressu Domini, et corporale velamen de infirmitate populi proponens et spiritalem claritatem in Christo superinducens, tanquam a Domino, inquit, spirituum , totum ordinem Moysi, figuram ignorati apud Judaeos, agniti vero apud nos Christi fuisse testatur.
|
|
[0322A]
|
Quod vane fieret, si propter Christum Dei alterius id paterentur, qui ab aemulis illius, nempe potestatibus Creatoris, in crucem actus esset; neque enim potuit Creator [0322B] ulcisci, nisi suum Christum.
|
|
[0489B]
|
Christum enim in floris figura ostendit oriturum ex virga profecta de radice Jesse, id est virgine generis David filii Jesse, in quo Christo consistere haberet tota substantia spiritus; non quasi postea obventura illi, qui semper spiritus Dei fuerit, ante carnem quoque; ne ex hoc argumenteris prophetiam ad eum Christum pertinere, qui ut homo tantum ex solo censu David, postea consecuturus sit Dei sui spiritum.
|
|
[0479C]
|
Atque adeo cum dicit: Onera vestra invicem sustinete, et sic adimplebitis legem Christi; si hoc non potest fieri, nisi quis diligat proximum suum tanquam se, apparet, Diliges proximum tuum tanquam te, per quod auditur: Invicem onera vestra portate, Christi esse legem, quae sit Creatoris: atque ita Christum Creatoris esse, dum Christi est lex Creatoris.
|
|
[0393A]
|
Igitur Vae, si et vox maledictionis est, vel alicujus austerioris inclamationis, et a Christo dirigitur in divites, debeo Creatorem divitum quoque aspernatorem probare, sicut [0393A] probavi mendicorum advocatorem, ut Christum in hac quoque sententia Creatoris ostendam, locupletantis quidem Salomonem (III Reg.
|
|
[0379A]
|
Si patris hominis, negas [0379A] Dei filium; si et Dei, Herculem de fabula facis Christum; si matris tantum hominis, meum concedis; si neque matris hominis, ergo nullius hominis est filius, et necesse est mendacium admiserit, qui se quod non erat dixit.
|
|
[0511B]
|
IV, 1, 2) processisse in mundum, praecursores Antichristi spiritus, negantes Christum in carne venisse, et solventes Jesum, scilicet in Deo Creatore.
|
|
[0241B]
|
Christum non ex solis virtutibus credendum fuisse, sed ex praeviis prophetarum de illo vaticiniis; siquidem dictum erat, [0241C] multos venturos, et signa facturos, et virtutes magnas edituros, nec ideo tamen admittendos.
|
|
[0434A]
|
Si vero Christum Creatoris in nomine Filii hominis hoc loco ostendit, ut eum furem portendat, qui quando venturus sit, ignoremus, habes supra [0434B] scriptum, neminem rei suae furem esse: salvo et illo, quod in quantum timendum Creatorem ingerit, in tantum illi negotium agens, Creatoris est.
|
|
[0337B]
|
Quod si [0337B] Emmanuel Nobiscum-Deus, Deus autem nobiscum Christus est, qui etiam in nobis est: Quotquot enim in Christum tincti estis, Christum induistis; tam proprius est Christus in significatione nominis, quod est Nobiscum-Deus, quam in sono nominis, quod est Emmanuel.
|
|
[0473A]
|
Quod si quando vultis judaismi magis affines subintelligi, cum nec Titum dicit circumcisum; jam incipit ostendere solam circumcisionis quaestionem ex defensione adhuc Legis concussam ab eis, quos propterea falsos et superinductitios fratres appellat, non aliud statuere pergentes quam perseverantiam Legis, ex fide sinc dubio integra Creatoris; atque ita pervertentes Evangelium, non interpolatione Scripturae, qua Christum Creatoris effingerent, sed retentione [0473B] veteris disciplinae, ne legem Creatoris excluderent.
|
|
[0368B]
|
Certe enim totum quod elaboravit, etiam antitheseis praestruendo, in hoc [0368B] cogit, ut Veteris et Novi Testamenti diversitatem constituat; proinde Christum suum a Creatore separatum, ut Dei alterius, ut alienum legis et prophetarum.
|
|
[0470B]
|
Habe nunc et apostolum de meo, sicut et Christum; tam meum apostolum, quam et Christum.
|
|
[0321C]
|
Neque etiam per virtutem Damasci, et spolia Samariae, et regem Assyriorum (quae Christo accommodat [0321C] Isaias) bellatorem illum portendi; sed figurari magos Orientales, Christum in infantia auro et thure munerantes.
|
|
[0351B]
|
XVI, 4), Proselyti per me accedent ad te; ostendens ipsos [0351B] quoque proselytos per Christum accessuros ad Deum.
|
|
[0489A]
|
Nunc de spiritalibus dico, haec quoque in Christum a Creatore promissa, sub illa praescriptione justissima, opinor, qua non alterius credenda sit exhibitio, quam cujus probata fuerit repromissio.
|
|
[0365A]
|
Si Apostolos praevaricationis et simulationis suspectos Marcion haberi queritur usque ad Evangelii depravationem, Christum jam accusat, accusando quos Christus elegit.
|
|
[0410B]
|
Quae cum praedicata sint et ipsa in Christum Creatoris, sicut suis locis implebimus, sic quoque [0410C] ipsum se ostendit esse, in quem praedicabantur.
|
|
[0454C]
|
Si autem Scribae Christum filium David existimabant, ipse autem David Dominum eum appellat; quid hoc ad Christum?
|
|
[0354B]
|
Satis vane, si haec non propter eum passi sunt, qui propter se passuros pronuntiarat, sed propter Christum Dei alterius.
|
|
[0493A]
|
Nos edimus Evangelia, de quorum fide aliquid utique jam in tanto opere istos confirmasse debemus, nocturna nativitate declarantia Dominum, ut hoc sit ante luciferum, et ex stella Magis intellecta, et ex testimonio [0493A] angeli, qui nocte pastoribus annuntiavit natum esse cum maxime Christum; et ex loco partus: in diversorium enim ad noctem convenitur.
|
|
[0499A]
|
Quid ad apostolum Christi alterius, si Dei sui sacramenta Judaei non intelligebant, nisi quia velamen cordis illorum ad caecitatem, qua non perspexerant Christum, Moysi pertinebat?
|
|
[0415A]
|
Itaque etsi facta translatio sit auditionis a Moyse et Helia in Christo, sed non ut ab alio deo, nec ad alium christum, sed a Creatore in Christum ejus, secundum decessionem Veteris, et successionem Novi Testamenti.
|
|
[0352B]
|
LII, 11), excedite illinc, et immundum ne attigeritis; blasphemiam scilicet in Christum.
|
|
[0335B]
|
Nam et Philumene illa magis persuasit Apelli, caeterisque desertoribus Marcionis, ex fide quidem Christum circumtulisse carnem; nullius tamen nativitatis, utpote de elementis eam mutuatum.
|
|
[0503B]
|
Piget de Lege adhuc congredi, qui toties probaverim concessionem ejus nullum argumentum praestare diversi Dei, in Christo praedicatam scilicet, et repromissam in Christum apud Creatorem, quatenus et ipse Apostolus legem plurimum videtur excludere (Rom, I, II, III, V, VI, VII).
|
|
[0500A]
|
Ita, non hujus aevi Deus, sed infidelium [0500A] hujus aevi excaecat cor, quod Christum ejus non ultro recognoverint de Scripturis, intelligendum.
|
|
[0336B]
|
Summa ista Marcionis argumenta, per quae alium efficit Christum, satis opinor, ostendimus non consistere omnino, dum docemus magis utique competere Deo veritatem, quam mendacium ejus habitus, in quo Christum suum exhibuit.
|
|
[0509A]
|
Denique, si alterius Dei Christum, alterius prophetas peremerunt, aequavit impietates, non exaggeravit.
|
|
[0522C]
|
Bene autem quod et alibi Christum imaginem Dei invisibilis appellat.
|
|
[0474C]
|
II) esse tempus: Disrumpamus a nobis vincula eorum, et abjiciamus a nobis jugum ipsorum: Ex quo tumultuatae sunt gentes, et populi meditati sunt inania, astiterunt reges terrae, et magistratus congregati sunt in unum adversus Dominum et adversus Christum ipsius; ut jam ex fidei libertate justificetur homo, non ex legis servitute: Quia (Hebr.
|
|
[0403B]
|
Tantumdem et Creatori competit, et Joannem ipsius esse majorem natis mulierum, et Christum vel quemque modicum, qui major Joanne futurus sit in regno aeque Creatoris, et qui sit major tanto propheta, qui non fuerit scandalizatus in Christum, quod tunc Joannem minuit.
|
|
[0328B]
|
IV, 13) condente spiritum, et annuntiante in homines Christum suum, secundum Amos Prophetam; si omnis spes Judaeorum, ne dicam etiam Gentium, in Christi revelationem destinabatur, sine dubio id demonstrabantur [0328B] non agnituri, et non intellecturi, ablatis agnitionis et intelligentiae viribus sapientia atque prudentia, quod annuntiabatur, id est Christum, erraturis in eum principalibus sapientibus eorum, id est scribis, et prudentibus eorum, id est pharisaeis; pariter et populo auribus audituro, et non audituro, utique Christum docentem: et oculis visuro et non visuro, utique Christum signa facientem, secundum quod et alibi (Is.
|
|
[0347B]
|
Etsi enim mors ab Adam regnavit usque ad Christum, cur Christus non regnasse dicatur a ligno, ex quo crucis ligno mortuus, regnum [0347C] mortis exclusit?
|
|
[0414A]
|
Caeterum, si sic nescit quasi errans, eo quod putaret illorum esse Christum: ergo jam constat et supra Petrum interrogatum a Christo, quem se existimarent ut de Creatoris dixisse, Tu es Christus; quia si tunc alterius Dei illum cognovisset, hic quoque non errasset.
|
|
[0328A]
|
IV, 13) condente spiritum, et annuntiante in homines Christum suum, secundum Amos Prophetam; si omnis spes Judaeorum, ne dicam etiam Gentium, in Christi revelationem destinabatur, sine dubio id demonstrabantur [0328B] non agnituri, et non intellecturi, ablatis agnitionis et intelligentiae viribus sapientia atque prudentia, quod annuntiabatur, id est Christum, erraturis in eum principalibus sapientibus eorum, id est scribis, et prudentibus eorum, id est pharisaeis; pariter et populo auribus audituro, et non audituro, utique Christum docentem: et oculis visuro et non visuro, utique Christum signa facientem, secundum quod et alibi (Is.
|
|
[0327C]
|
Porro, cum et praedicatum sit non agnituros eos Christum, ideoque etiam perempturos; jam ergo ipse erit et ignoratus et interemptus ab illis, in quem ita admissuri praenotabantur.
|
|
[0422B]
|
Si autem et Christum suum illuminatorem nationum designavit (Is.
|
|
[0319A]
|
Nam fecit homicidam, utique periturum, nisi si populus nihil deliquit in Christum.
|
|
[0328B]
|
IV, 13) condente spiritum, et annuntiante in homines Christum suum, secundum Amos Prophetam; si omnis spes Judaeorum, ne dicam etiam Gentium, in Christi revelationem destinabatur, sine dubio id demonstrabantur [0328B] non agnituri, et non intellecturi, ablatis agnitionis et intelligentiae viribus sapientia atque prudentia, quod annuntiabatur, id est Christum, erraturis in eum principalibus sapientibus eorum, id est scribis, et prudentibus eorum, id est pharisaeis; pariter et populo auribus audituro, et non audituro, utique Christum docentem: et oculis visuro et non visuro, utique Christum signa facientem, secundum quod et alibi (Is.
|
|
[0337B]
|
Quod si [0337B] Emmanuel Nobiscum-Deus, Deus autem nobiscum Christus est, qui etiam in nobis est: Quotquot enim in Christum tincti estis, Christum induistis; tam proprius est Christus in significatione nominis, quod est Nobiscum-Deus, quam in sono nominis, quod est Emmanuel.
|
|
[0363C]
|
Denique, nobis fidem ex Apostolis Joannes et Matthaeus insinuant; ex Apostolicis, Lucas et Marcus instaurant, iisdem regulis exorsi, quantum ad unicum Deum attinet Creatorem, et Christum ejus, natum ex virgine, supplementum Legis et Prophetarum.
|
|
[0353B]
|
Nunc quia cum Judaeis negas venisse Christum eorum, recognosce et exitum ipsorum, quem post Christum relaturi praedicabantur, ob impietatem qua eum [0353C] et despexerunt, et interemerunt.
|
|
[0350A]
|
Atquin hinc magis Christum intelligere debebis ex David deputatum carnali genere, ob Mariae virginis censum; de hoc enim promisso juratur in psalmo (Ps.
|
|
[0465A]
|
O quantum perseveravit etiam trigesimo psalmo Christum ipsum reddere!
|
|
[0409B]
|
Nullum deum novum a Christo probatum illa etiam opinio omnium declaravit, quia Christum Jesum, alii Joannem, alii Heliam, alii unum aliquem ex veteribus prophetis Herodi asseverabant.
|
|
[0347B]
|
XCV, 10), Dominus regnavit a ligno, expecto quid intelligas, nisi forte lignarium aliquem regem significari Judaeorum, et non Christum, qui exinde a passione ligni superata morte regnavit.
|
|
[0445A]
|
Admonens quoque vos haereticos, dum in vita estis, Moysen et prophetas unum Deum praedicantes Creatorem, et unum Christum praedicantes ejus, et utrumque judicium, [0445B] poenae et salutis aeternae, apud unicum Deum positum, qui occidat et vivificet.
|
|
[0468A]
|
Exhibuimus Jesum Christum Prophetarum doctrinis, sententiis, affectibus, sensibus, virtutibus, passionibus, etiam resurrectione, non alium quam Creatoris.
|
|
[0325C]
|
Quid ante Christum ejus revelatus est, quem revocare non potuerit?
|
|
[0344A]
|
Mihi vindico Christum, mihi defendo Jesum.
|
|
[0331C]
|
II, 4) antichristos pronuntiavit, negantes Christum in carne venisse; et tamen non ut alterius Dei jus constituerent, quia et de isto notati fuissent; sed quoniam incredibile praesumpserant Deum carnem.
|
|
[0513A]
|
Nam et sequentia quem renuntiant Christum, cum dicit, Ut simus in laudem gloriae nos qui praesperavimus in Christum?
|
|
[0375B]
|
Nam et hoc opponit Marcion, Helisaeum quidem materia eguisse, aquam adhibuisse, et eam septies; Christum vero verbo solo, et hoc semel functum, curationem statim repraesentasse.
|
|
[0267B]
|
A Tiberio autem usque ad Antoninum, anni fere centum et quindecim et dimidium anni, cum dimidio mensis: tantumdem temporis ponunt inter Christum et Marcionem.
|
|
[0402C]
|
Quae cum constet praedicata in Christum Creatoris, sicut ad singula ostendimus, satis perversum, ut Christus non Creatoris per ea se renuntiarit intelligendum, per quae magis Christum [0403A] Creatoris agnosci compellebat.
|
|
[0456C]
|
Nisi Marcion Christum non subjectum Patri infert.
|
|
[0490C]
|
Sed ut jam a spiritalibus recedamus, res ipsae probare debebunt, quis nostrum temere Deo suo vindicet; et an nostrae parti possit opponi, haec, etsi Creator repromisit in suum Christum nondum revelatum, ut Judaeis tantum destinatum, suas habitura [0490D] in suo tempore, in suo Christo, et in suo populo operationes.
|
|
[0270C]
|
Accedamus igitur jam hinc ad ipsam Dei personam, vel potius umbram et phantasma, secundum Christum [0271A] ipsius, per idque examinetur per quod Creatori praefertur.
|
|
[0342C]
|
Denique ad hodiernum Christum sperant, non Jesum; et Heliam potius interpretantur Christum, quam Jesum.
|
|
[0327A]
|
IX, 9), haereticorum apostolus , ipsam legem indulgentem bobus terentibus os liberum, non de bubus, sed de nobis interpretetur: et petram potui subministrando comitem, Christum alleget (I Cor.
|
|
[0375C]
|
Non times ne in dedecus tibi vertat, si ideo Christum negas Creatoris, quia potentior fuerit famulo Creatoris, qui ad Helisaei pusillitatem major agnoscitur, si tamen major?
|
|
[0372C]
|
Hoc propterea non omisi, quia Christum Marcionis oportuerat omne commercium ejerasse etiam locorum familiarium Christi Creatoris, habentem tanta Judaeae oppida, non ita Christi Creatoris per Prophetas emancipata.
|
|
[0344A]
|
Ergo si utrumque [0344A] nomen competit in Christum Creatoris, tanto utrumque non competit in Christum non Creatoris, sicut nec reliquus ordo.
|
|
[0382A]
|
Teneo meum Christum, etiam in nomine sponsi, de quo Psalmus (Ps.
|
|
[0245B]
|
Stetisse itaque semper fidem in Creatorem et in Christum ejus, non modo sub apostolis, sed et in apostolicis Ecclesiis: apud quas Christus, non alterius dei quam Creatoris ostenditur.
|
|
[0354B]
|
Atquin Christum, inquam, alterius Dei dicit, a Creatoris virtutibus et potestatibus, ut ab aemulis in crucem actum.
|
|
[0496B]
|
Sed sufficit, si Evangelio Filium hominis adhibet Christum et hominem, et in nomine Adam, eum negare non poterit.
|
|
[0469B]
|
Si est qui se Christum mentiatur, quanto magis qui se apostolum praedicet Christi?
|
|
[0489B]
|
Christum enim in floris figura ostendit oriturum ex virga profecta de radice Jesse, id est virgine generis David filii Jesse, in quo Christo consistere haberet tota substantia spiritus; non quasi postea obventura illi, qui semper spiritus Dei fuerit, ante carnem quoque; ne ex hoc argumenteris prophetiam ad eum Christum pertinere, qui ut homo tantum ex solo censu David, postea consecuturus sit Dei sui spiritum.
|
|
[0267A]
|
Dabitur et in Christum liber, de omni statu ejus; distingui enim materias oportet, quo plenius et ordinatius retractentur.
|
|
[0341B]
|
Si proinde commune est apud vos Christi nomen, quemadmodum et Dei, ut sicut utriusque Dei filium Christum competat dici, sic utrumque patrem Dominum, certe ratio huic argumentationi [0341C] refragabitur.
|
|
[0387A]
|
Habes nominis repraesentationem, habes actum evangelizantis, habes locum montis, et tempus noctis, et sonum vocis, et auditum Patris; habes Christum Prophetarum.
|
|
[0504A]
|
Secundum Evangelium, inquit, per Christum.
|
|
[0316A]
|
Miserandi vos quoque cum populo, qui Christum non agnoscitis in persona Mosi figuratum, Patris deprecatorem, et oblatorem animae suae pro populi salute.
|
|
[0443A]
|
Habes itaque Christum ultro vestigia [0443B] ubique Creatoris ineuntem, tam in permittendo repudio, quam in prohibendo.
|
|
[0327A]
|
V, 51), quod in primordio de homine praedicatum est, relicturo patrem et matrem, et futuris duobus in unam carnem, id se in Christum et Ecclesiam agnoscere.
|
|
[0371B]
|
Hic ego non retractabo, an et hoc cognomentum competierit ei, quem nec Christum vocari oporteret, si non Creatoris.
|
|
[0366A]
|
Si enim id Evangelium quod Lucae refertur penes nos (viderimus an et penes Marcionem) ipsum est quod Marcion per antitheses suas arguit, ut interpolatum a protectoribus judaismi ad concorporationem Legis et Prophetarum, qua etiam Christum inde configerent, utique non potuisset arguere, nisi quod invenerat.
|
|
[0518A]
|
Sed ego autem dico, inquit, in Christum et Ecclesiam.
|
|
[0426A]
|
Creator autem potuit indicere ista per Christum, ut quia delinquendo [0426B] homo offenderat Deum suum, laboraret, et instantia petendi acciperet, et quaerendi inveniret, et pulsandi introiret.
|
|
[0358A]
|
Et ego quidem, etiamsi nullam spei coelestis manum mihi toties Scriptura porrigente, satis haberem hujus quoque promissionis praejudicium, quod jam terrenam gratiam teneam, exspectarem aliquid et de coelo, a Deo coeli, sicut et terrae ita crederem Christum sublimiora pollicentem, [0358B] ejus esse qui et humiliora promiserat, qui experimenta majorum de parvulis fecerat, qui hoc inauditi si forte regni praeconium soli Christo reservaverat, ut per famulos quidem terrena gloria, coelestis vero per ipsum Deum annuntiaretur.
|
|
[0410B]
|
Haec itaque quae viderat Petrus, et cum pristinis compararat, et non tantum retro facta, sed et in futurum jam tunc prophetantia recognoverat, [0410B] interroganti Domino quisnam illis videretur, cum pro omnibus responderet: Tu es Christus, non potest non eum sensisse Christum, nisi quem noverat in Scripturis, quem jam rescensebat in factis.
|
|
[0355B]
|
De restitutione vero Judaeae, quam et ipsi Judaei, ita ut describitur, sperant, locorum et regionum nominibus inducti, quomodo allegorica interpretatio in Christum et in Ecclesiam, et habitum et fructum ejus spiritaliter competat, et longum est persequi, et in alio opere digestum, quod inscribimus, De spe fidelium; et in praesenti vel eo otiosum, quia non de terrena, sed de coelesti promissione sit quaestio.
|
|
[0415A]
|
Itaque etsi facta translatio sit auditionis a Moyse et Helia in Christo, sed non ut ab alio deo, nec ad alium christum, sed a Creatore in Christum ejus, secundum decessionem Veteris, et successionem Novi Testamenti.
|
|
[0350C]
|
Cum ergo nihil horum competat in Salomonem, sed in Christum, certa erit ratio interpretationum nostrarum, ipso etiam exitu rerum probante, quas in Christum apparet praedicatas; et ita in hoc erunt sancta et fidelia David.
|
|
[0453B]
|
Ad hoc respondisse Christum [0453C] necesse est.
|
|
[0352D]
|
Praemittens itaque, et subjungens proinde passum etiam Christum, aeque justos ejus eadem passuros, tam apostolos, quam et deinceps omnes fideles prophetavit, signatos [0353A] illa nota scilicet, de qua Ezechiel (Ezech.
|
|
[0334C]
|
Satis miserum Deum instituis, hoc ipso, quod Christum suum non potuit exhibere, nisi in indignae rei effigie, et quidem alienae.
|
|
[0392A]
|
Alii agnoscunt quidem verbum maledictionis, sed volunt Christum sic Vae pronuntiasse, non quasi ex sententia sua proprie, sed quod Vae a Creatore sit, et voluerit illis asperitatem Creatoris opponere, quo suam supra in benedictionibus sufferentiam commendaret: quasi non Creatori competat, qua utrumque praestanti, et bonum Deum et judicem; ut quia praemiserat in benedictionibus benignitatem, subjiceret etiam in maledictionibus severitatem, amplitudinem disciplinae utriusque instruendae, tam ad benedictionem sectandam, [0392B] quam ad maledictionem praecavendam.
|
|
[0519C]
|
Invisibilis Dei imaginem ait Christum.
|
|
[0517C]
|
Vides comparari operi Creatoris Christum tuum, et Ecclesiam tuam.
|
|
[0400C]
|
Eligant itaque Marcionitae, ne tanti sit de magistri regula excidere, quanti Christum aut hominibus aut Creatori docentem habere.
|
|
[0403B]
|
Sive enim de quocumque dicit modico per humilitatem, sive de semetipso, quia minor Joanne habebatur, omnibus scilicet in solitudinem concurrentibus ad Joannem potius quam ad Christum, Quid existis videre in solitudinem?
|
|
[0521D]
|
Denique, hanc disciplinam, secundum praecepta, inquit, et doctrinam hominum deputavit in eos, qui caput non tenerent, [0521D] id est, ipsum; in quo omnia recensentur, in Christum ad initium revocata, etiam indifferentia escarum.
|
|
[0323C]
|
Non fuit, inquis, ordo ejusmodi necessarius, quia statim se et Filium, et missum, et Dei Christum rebus [0324A] ipsis esset probaturus per documenta virtutum.
|
|
[0513C]
|
Ille inoperatus est in Christum valentiam suam, suscitando eum a mortuis, et collocando eum ad dexteram suam, et subjiciendo omnia, qui et dixit (Ps.
|
|
[0321D]
|
Postremo, probat Christum Creatoris vere Christum fuisse, quod ad illum conversae sint omnes nationes [0322A] juxta praedictionem David, quae tamen neque de illo, neque de filio ejus Salomone possit intelligi.
|
|
[0325A]
|
Competit mihi etiam illud retractare, cur non post Christum venerit.
|
|
[0381B]
|
Nunc illud tuebor, ut demonstrem et Joannem Christo, et Christum Joanni convenire, utique prophetae Creatoris, qua Christum Creatoris; atque ita erubescat haereticus, Joannis ordinem frustra frustratus.
|
|
[0331C]
|
Desinat nunc haereticus a Judaeo, aspis (quod aiunt) a vipera mutuari venenum; evomat jam hinc proprii ingenii virus, phantasma vindicans Christum.
|
|
[0331B]
|
Atque ita in hodiernum negant venisse Christum suum, quia non in sublimitate venerit, dum ignorant etiam in humilitate [0331C] fuisse venturum.
|
|
[0319D]
|
Librum hunc tertium adversus Marcionem scripturus DE CHRISTO, imprimis Christum non alterius Dei intelligendum, quam Creatoris, praescribit, tum quod praecedentibus libris determinatum sit, alium Deum non credendum quam Creatorem; tum quod probetur apostolicarum et haereticarum ecclesiarum recensu, nullam mentionem alterius Dei aut Christi agitatam ante scandalum Marcionis.
|
|
[0325B]
|
Vane sustinuit praedicari Christum ejus, quem non sustinuit exhiberi?
|
|
[0446B]
|
XIII et XIV) quantae sit interpretationis erga species ipsius vitii, et inspectationis summi sacerdotis, nostrum erit scire; Marcionis, morositatem legis opponere, ut et hic Christum aemulum ejus affirmet praevenientem solemnia legis etiam in curatione decem leprosorum, quos tantummodo ire jussos ut se ostenderent sacerdotibus (Luc.
|
|
[0345A]
|
Neque enim ulli hominum diversitas spiritalium documentorum competebat, nisi in Christum: flori quidem ob gratiam spiritus adaequatum; ex stirpe autem Jesse deputatum, per Mariam inde censendum.
|
|
[0348C]
|
Caeterum, nec ipso Christo ejus praedicato, nedum cruce ipsius, sufficit in meum Christum solius mortis prophetia.
|
|
[0410A]
|
O Christum et in novis veterem!
|
|
[0390A]
|
Et haec contraria apud Christum recognosce.
|
|
[0382B]
|
Quid itaque Christum ejus sponsum facis?
|
|
[0329A]
|
His ita dispectis, jam apparet quomodo et respuerint Judaei Christum, et interemerint, non ut extraneum Christum intelligentes, sed ut suum non agnoscentes.
|
|
[0239B]
|
Cerdonis haec erant dogmata: Deum legis conditorem alium esse a Patre Domini nostri Jesu Christi; hunc bonum fuisse, illum malum; Jesum Christum veram nostraeque consubstantialem carnem non assumpsisse, nec de virgine Maria natum fuisse.
|
|
[0349C]
|
Nec poteris magis David filium eum vindicare, quam Christum; aut terminos terrae David potius promissos, qui intra unicam Judaeorum gentem regnavit, quam Christo, qui totum jam orbem Evangelii sui fide cepit.
|
|
[0328C]
|
Non negans enim Filium et spiritumet substantiam Creatoris esse Christum [0329A] ejus, concedas necesse est, eos qui Patrem non agnoverint, nec Filium agnoscere potuisse, per ejusdem substantiae conditionem, cujus si plenitudo intellecta non est, multo magis portio, certe qua plenitudinis consors.
|
|
[0328C]
|
Si vero non in Christum, sed in ipsum potius Deum volueris referre omnem judaicae ignorantiae de pristino reputationem, nolens etiam retro sermonem et spiritum, id est, Christum Creatoris despectum ab eis, et non agnitum, sic quoque revinceris.
|
|
[0333A]
|
Nam sicut illi, qui dicebant resurrectionem mortuorum non esse, revincuntur ab Apostolo ex resurrectione Christi; ita, resurrectione Christi non consistente, aufertur et mortuorum [0332D] resurrectio, atque ita inanis est fides nostra, inanis est praedicatio Apostolorum, inveniuntur autem etiam falsi testes Dei, quod testimonium dixerint [0333A] quasi resuscitaverit Christum, quem non resuscitavit, et sumus adhuc in delictis, et, qui in Christo dormierunt, perierunt, sane resurrecturi, sed phantasmate forsitan, sicut et Christus.
|
|
[0349C]
|
Quae si per Christum eveniunt, non in alium erunt prophetata, quam per quem eveniunt.
|
|
[0407B]
|
In quantum ergo et Creator scisset eam, et substantiae ejus, si fuisset; in tantum quia nulla fuit, non alium daemones sciebant, quam Dei sui Christum.
|
|
[0359C]
|
Ex eodem, de ascensu et oratione nocturna in monte, apostolorum duodecim numero, mutatione nominis Petri, ac conventu gentium ad Christum.
|
|
[0337B]
|
Aeque et sono nominum duceris, cum virtutem Damasci, et spolia Samariae, et regem Assyriorum, sic accipis, quasi bellatorem portendant Christum Creatoris, non animadvertens quid Scriptura praemittat (Is.
|
|
[0327C]
|
Hoc si probari exigis, non eas scripturas evolvam, quae interemptibilem Christum edicentes, utique et ignorabilem affirmant: nisi enim ignoratus nihil scilicet pati posset: sed reservatis eis ad caussam passionum, eas praedicationes in praesenti sufficiet adhibere, quae interim ignorabilem probent Christum, et hoc breviter, dum ostendunt omnem vim intellectus ademptam populo a Creatore.
|
|
[0354C]
|
Igitur, aut non propter illum acciderunt ista Judaeis; sed revinceris conspirante sensu Scripturarum cum exitu rerum et ordine temporum; aut si propter illum acciderunt, non potuit Creator ulcisci, nisi suum Christum, remuneraturus potius Judam, si adversarium Domini sui peremissent.
|
|
[0326A]
|
Secundum eas enim probaturus Christum Creatoris fuisse, ut postea Christo suo adimpletas, necesse habeo ipsarum quoque scripturam formam, et (ut ita dixerim) naturam demandare, ne tunc in controversiam deductae, cum adhibentur ad caussas, et sua et caussarum defensione [0326B] commixtae, obtundant lectoris intentionem.
|
|
[0345B]
|
Sed de utroque titulo sic disponam, ut quoniam ipsum quoque Marcionis Evangelium discuti placuit, de speciebus doctrinarum et signorum illuc differamus quasi in rem praesentem: hic autem generaliter expungamus ordinem coeptum, docentes praedicatorem interim annuntiari Christum per Esaiam (Is.
|
|
[0327B]
|
Cum igitur [0327B] haeretica dementia eum Christum venisse praesumeret, qui nunquam fuerat annuntiatus; sequebatur ut eum Christum nondum venisse contenderet, qui semper fuerat praedicatus: atque ita coacta est cum judaico errore sociari, et ab eo argumentationem sibi struere, quasi Judaei certi et ipsi alium fuisse qui venit, non modo respuerint eum ut extraneum, verum et interfecerint eum ut adversarium, agnituri sine dubio et omni officio religionis prosecuturi, si ipsorum fuisset.
|
|
[0406B]
|
Sed his solis exemplis usus essem, si non etiam praedicatio marinae istius expeditionis Christum antecessisset.
|
|
[0342C]
|
Denique ad hodiernum Christum sperant, non Jesum; et Heliam potius interpretantur Christum, quam Jesum.
|
|
[0325C]
|
Aut si emendavit Creatorem, post illum revelatus est, ut emendanda praecederent; ergo et Christum ejus aeque emendaturus exspectasse debuerat, proinde et illius posterior emendator futurus, sicut Creatoris.
|
|
[0380C]
|
Nusquam legerat lumen, et spem, et expectationem nationum praedicari Christum.
|
|
[0466A]
|
Bene autem, quod incredulitas discipulorum perseverabat, ut in finem usque defensio nostra consisteret, Christum Jesum non alium se discipulis [0466B] edidisse, quam prophetatum.
|
|
[0325C]
|
Alterum vero jamdudum debuerat traduxisse, alterum nondum; ne illum quidem tamdiu saevientem sustinuisse; istum vero adhuc [0325C] quiescentem inquietasse, circa ambos excidens ab optimi Dei titulo, certe varius et ipse et incertus; tepidus scilicet in Creatorem, et calidus in Christum, et vanus utrobique.
|
|
[0325B]
|
Atquin in utrumque commisit, post Creatorem quidem tam tarde revelatus, ante Christum vero ejus tam propere.
|
|
[0325A]
|
Nam cum intueor dominum ejus, tanto aevo patientissimum acerbissimi Creatoris annuntiantis interea in homines Christum suum, quacumque id [0325B] ratione fecit, tam revelationem quam intercessionem suam differens, eadem ratione dico illum patientiam debuisse Creatori, in Christo quoque suo dispositiones suas exsecuturo, ut perfecta et expleta omni operatione aemuli Dei, et aemuli Christi, tunc et ipse proprias dispositiones superduceret.
|
|
[0321D]
|
Postremo, probat Christum Creatoris vere Christum fuisse, quod ad illum conversae sint omnes nationes [0322A] juxta praedictionem David, quae tamen neque de illo, neque de filio ejus Salomone possit intelligi.
|
|
[0336B]
|
Summa ista Marcionis argumenta, per quae alium efficit Christum, satis opinor, ostendimus non consistere omnino, dum docemus magis utique competere Deo veritatem, quam mendacium ejus habitus, in quo Christum suum exhibuit.
|
|
[0325A]
|
Hoc est ergo quod exigit, nec Deum, nec Christum tuum credi, quia et Deus ignotus esse non debuit, et Christus agnosci per Deum debuit.
|
|
[0324C]
|
Quanquam et si alia documenta invenirentur in tuo Christo, nova scilicet, facilius crederemus etiam nova ejusdem esse cujus et vetera, quam cujus tantummodo nova; egentia experimentis fidei victricis vetustatis; ut sic quoque praedicatus venire debuerit, tam praedicationibus propriis exstruentibus ei fidem, quam et virtutibus; praesertim adversus Christum Creatoris venturum, et signis et prophetis propriis munitum; ut aemulus Christi per omnes diversitatum species reluceret.
|
|
[0386B]
|
IV, 23), vides, pharisaee, tuque Marcion, olim Creatoris esse sabbatis benefacere, animam liberare, non perdere; nihil Christum novi intulisse, quod non sit ex forma, ex lenitate, ex misericordia, ex praedicatione quoque Creatoris.
|
