Ad Martyres | Reditus in Auctori Indicem |
[0623B] | Totum hominem animus circumfert, et quo velit transfert (Matth. |
Ad Nationes | Reditus in Auctori Indicem |
[0594B] | Tes, melius jam [0594B] in physico mortalitas errat, eis divinitatem adscribendo, quae super hominem putat situ et vi et magnitudine et divinitate sentiri; quod enim super hominem, credas Deo proximum. |
[0578B] | Si statueris hominem manibus expansis, imaginem crucis feceris. |
[0596B] | Parum est si etiam hominem consecrarunt. |
[0594B] | Tes, melius jam [0594B] in physico mortalitas errat, eis divinitatem adscribendo, quae super hominem putat situ et vi et magnitudine et divinitate sentiri; quod enim super hominem, credas Deo proximum. |
[0602C] | Cum autem Saturnum constat vixisse, frustra demutatis; non conceditur vobis, quem non negabitis fuisse hominem, qui neque deus neque tempus defendi potest. |
[0602B] | Tempus, aut dum eum tempus facis, jam nec hominem vis fuisse. |
[0603A] | Mons, quem coluerat, Saturnius [0602D] dictus; urbs, quam depalaverat, Saturnia usque nunc est; tota denique Italia de Saturno vocabatur: [0603A] tali teste terram, quae nunc dominatur orbi etiamsi de origine Saturni dubitatur, de actu tamen constat hominem illum fuisse. |
Adversus Gnosticos Scorpiace | Reditus in Auctori Indicem |
[0144B] | Veni enim dividere hominem adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et socrum adversus nurum suam: et inimici homini domestici sui. |
[0135B] | XXII, 37), quam pro Deo ponit, hominem martyrem excudit. |
[0133B] | Evulsum enim hominem de diaboli gula per fidem, jam et inculcatorem ejus voluit efficere per virtutem; ne solummodo evasisset, verum etiam evicisset inimicum. |
Adversus Hermogenem | Reditus in Auctori Indicem |
[0230C] | Omnia denique moventur, aut a semetipsis, ut animalia; aut ab aliis, ut inanimalia: tamen nec hominem, nec lapidem et corporalem et incorporalem dicemus, quia et corpus habeat et motum, sed unam omnibus formam solius corporalitatis, quae substantiae res est: si qua incorporalia eis adsunt, [0231A] aut actus, aut passiones, aut officia, aut libidines eorum, non portiones deputamus. |
[0221A] | Proinde et de homine: Et fecit Deus hominem: ad imaginem Dei fecit illum (Ibid. |
[0226A] | Fecit, inquit, Deus hominem de terra, et adflavit in faciem ejus flatum vitae, et factus est homo in animam vivam. |
[0200B] | At ubi universa perfecit, ipsumque vel maxime hominem, qui proprie Dominum intellecturus erat, Dominus etiam cognominatur. |
[0200B] | Tunc etiam Dominus nomen adjunxit: Et accepit Deus Dominus hominem quem finxit. |
[0221A] | Dehinc qualiter fecerit reddit: Et finxit Deus hominem de limo terrae, et adflavit in faciem ejus flatum vitae, et factus est homo in animam vivam (Gen. |
Adversus Judaeos | Reditus in Auctori Indicem |
[0601A] | Nam, si circumcisio purgat hominem, Deus Adam incircumcisum cum faceret, cur eum non circumcidit, vel posteaquam deliquit, si purgat circumcisio? |
[0639A] | VIII, 6), vermem se pronuntiat, et non hominem, ignominiam hominis, et abjectionem populi (Ps. |
[0631C] | Et vocavit hominem qui indutus erat podere, qui habuit super lumbos suos zonam, et dixit ad eum Dominus : Transi per mediam Hierusalem, et scribe signum tau in frontibus virorum qui gemunt et dolent super omnia facinora quae fiunt in medio eorum. |
Adversus Marcionem | Reditus in Auctori Indicem |
[0318C] | Quanto autem homo pretiosior auro et [0318C] argento, tanto fraudulentior Deus vester, qui hominem Domino et factori suo eripit. |
[0275A] | Quid enim tam perfectae bonitatis, quam totum hominem redigere in salutem, totum damnatum a Creatore, totum a Deo optimo allectum? |
[0337C] | Ante est enim inspicias aetatis demonstrationem, an hominem jam Christum exhibere possit, nedum imperatorem. |
[0350B] | Quin et aedem Dei magis Christus aedificaturus esset, hominem scilicet sanctum, in quo potiore templo inhabitaret Dei Spiritus et in Dei Filium magis Christus habendus esset, quam Salomon filius David. |
[0290C] | Sic et in posteris legibus Creatoris invenias, proponentis ante hominem bonum et malum, vitam et mortem (Deut. |
[0399A] | Prius igitur fuit, ut fructum [0399A] foenoris eradicaret, quo facilius assuefaceret hominem ipsi quoque foenori, si forte, perdendo, cujus fructum didicisset amittere. |
[0376A] | Argumenta enim figurata utpote prophetatae legis adhuc in suis imaginibus tuebatur, quae significabant hominem quondam peccatorem, verbo mox Dei emaculatum, offerre debere munus Deo apud templum, orationem scilicet et actionem gratiarum apud Ecclesiam, per Christum Jesum catholicum Patris sacerdotem. |
[0492A] | Quia per hominem mors, et per hominem resurrectio. |
[0502C] | Et tamen hominem tollere ad coelum Creatoris, exemplum est [0502D] in Helia (IV Reg. |
[0289A] | II, 18), bonum solum esse hominem. |
[0307B] | CXXXII, 1), meditantes die ac nocte in lege Domini; quia bonum scilicet fidere in Dominum, quam fidere in hominem, et sperare in Dominum, quam sperare in principes (Ps. |
[0317C] | Quaecunque autem ut indigna reprehenditis, deputabuntur in Filio, et viso, et audito, et congresso, arbitro [0317C] Patris et ministro, miscente in semetipso hominem et Deum; in virtutibus, Deum; in pusillitatibus, hominem; ut tantum homini conferat, quantum Deo detrahit: totum denique Dei mei penes vos dedecus, sacramentum est humanae salutis. |
[0429A] | I, 23), prohibentis etiam confidere in praepositos, imo et in totum miserrimum hominem pronuntiantis, qui spem habet in homine (Ps. |
[0280A] | Signat igitur hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se coinquinatum; [0280B] et in hoc totum salutis sacramentum carnem mergit exsortem salutis. |
[0292B] | Tota ergo libertas arbitrii in utramque partem concessa est illi, ut sui dominus constanter occurreret, et bono sponte [0292B] servando, et malo sponte vitando: quoniam et alias positum hominem sub judicio Dei, oportebat justum illud efficere de arbitrii sui meritis, liberi scilicet. |
[0330A] | XXI, 6), et non hominem; ignominiam hominis, et nullificamen populi. |
[0496B] | Sed sufficit, si Evangelio Filium hominis adhibet Christum et hominem, et in nomine Adam, eum negare non poterit. |
[0424D] | Hoc mihi satis est, quod Christus ille aeternae, non longae vitae invitator, de longaeva consultus quam destruebat, non ad aeternam potius exhortatus est hominem, quam inferebat. |
[0378C] | Habebit enim virum, ut virgo non sit; et habendo virum, duos patres faciet, Deum et hominem, ei qui et Dei et hominis esset filius. |
[0273C] | Non aliter deus Marcionis inrumpens in alienum mundum, eripiens Deo hominem, patri filium, educatori alumnum, domino famulum; ut eum efficiat Deo impium, [0274A] patri irreligiosum, educatori ingratum, domino nequam. |
[0379A] | Unum potest angustiis tuis subvenire, si audeas aut Deum tuum patrem Christi hominem quoque cognominare, quod de Aeone fecit Valentinus; aut virginem hominem negare, quod ne Valentinus quidem fecit. |
[0313B] | Non enim, si hominem ex recordatione plurimum delicti, interdum et ex alicujus boni operis ingratia poenitet, ideo et Deum proinde. |
[0501B] | Nam et interiorem hominem nostrum renovari de die in diem dicens, hic utrumque demonstrat, et corporis corruptionem ex vexatione tentationum, et animi renovationem ex contemplatione promissionum. |
[0405A] | Quis autem dubitaret natum, quem videret hominem, quem audisset filium se hominis professum, quem de conspectu omnis humanae qualitatis dubitarent Deum, aut filium Dei credere? |
[0425A] | [0425A] Quid, oro te, fecisset Christus Creatoris, si qui Creatori diligendo aedificaverat hominem, non erat Creatoris? |
[0475B] | Facilius enim crederetur, ejus esse per maledictionem Christi benedictionem [0475B] prospexisse homini, qui et maledictionem aliquando et benedictionem proposuerit ante hominem, quam qui neutrum unquam sit apud te professus. |
[0241D] | Verum autem hominem fuisse, omnia ostendunt quae de eo in Evangeliis scripta leguntur, videlicet et tetigisse, et tactum ab aliis fuisse; scriptum est enim tangendo infirmos eos liberasse, a peccatrice tactos ejus pedes ac perfuso unguento delibutos, nec non passum, mortuum, et spiritum ab eo emissum, et post resurrectionem se carnem et ossa habere demonstrasse, jubendo ut eum tangerent et palparent; alioquin, si veram non habuisset carnem, nec passus, nec mortuus fuisset, propterea nec resurrexisset; proinde inanis est fides nostra, inanis et praedicatio apostolorum, qui falsi Dei testes invenirentur. |
[0300B] | Illum bonum judicares Deum, qui hominem posset magis malum facere securitate delicti? |
[0481B] | Sed prius de mundo disceptabo, quatenus subtilissimi haeretici hic vel maxime mundum per Dominum mundi interpretantur; nos autem hominem qui sit in mundo intelligimus ex forma simplici loquelae humanae, qua plerumque id quod continet, ponimus pro eo quod continetur. |
[0485B] | XVII, 5), Miserum hominem, qui spem habet in hominem; et (Ps. |
[0294A] | Ita non in mortem institutum hominem probat, qui nunc cupit in vitam restitutum, malens peccatoris poenitentiam, quam mortem (Ezech. |
[0436C] | Aut si, ut hunc laqueum evadant, converterint hominis personam [0436C] a Christo, in hominem accipientem semen regni, et seminantem in horto cordis sui; nec ipsa materia alii conveniet quam Creatori. |
[0295C] | II, 7) flasse Deum in faciem hominis, et factum hominem in animam vivam, non in spiritum vivificatorem, separavit eam a conditione factoris. |
[0261B] | Postremo, te tibi circumfer, intus ac foris considera hominem. |
[0265A] | His compressi, erumpunt dicere: «Sufficit unicum hoc opus Deo nostro, quod hominem liberavit summa et praecipua bonitate sua, et omnibus locustis anteponenda. |
[0264B] | Sic et hominem ipsum [0264C] diversitas temperavit, tam in corpore, quam in sensu. |
[0277A] | Denique volens, et concupiscens, et curans hominem liberare, hoc ipso jam aemulatur et eum a quo liberat; adversus eum scilicet sibi liberaturus; et ea de quibus liberat, in alia liberaturus. |
[0383A] | Si hominem [0383B] alterius gentis probare voluisses, utique de proprietate loquelae probares. |
[0242C] | Se Filium hominis appellavit, dum sibi potestatem tribuit peccata dimittendi, ut patesceret verum Deum [0242C] simul esse, et hominem verum: neque enim mentiri posset Christus, ut se Filium hominis pronuntiaret, si non vere erat; nec peccata dimittere, si verus Deus non fuisset, hominem proinde fuisse illum quem Danielis prophetia consecutum praenuntiabat judicandi potestatem. |
[0358B] | An quia Christus tuus coeleste regnum repromittit, non habens coelum, quomodo et hominem praestitit, non habens carnem? |
[0306C] | Quid enim faceret beatum hominem, quam in lege Domini voluntas ejus, et in lege Domini meditabitur die ac nocte (Ps. |
[0289B] | Si Deus bonus et praescius futuri, et avertendi mali potens, cur hominem, et quidem imaginem et similitudinem suam, imo et substantiam suam, per [0289C] animae scilicet censum, passus est labi de obsequio legis in mortem, circumventum a diabolo? |
[0329B] | Et adeo non qua alterius Dei, Christum aversati persecutique [0329B] sunt; sed qua solummodo hominem, quem planum in signis, et aemulum in doctrinis existimabant, ut et ipsum hominem qua suum, id est judaeum, sed judaismi exorbitatorem et destructorem, deduxerint in judicium, et suo jure punierint, alienum scilicet non judicaturi. |
[0380A] | Nam cum Judaei solummodo hominem ejus intuentes, necdum et Deum certi, qua Dei quoque Filium, merito retractarent non posse hominem delicta dimittere, sed Deum solum, cur non secundum intentionem eorum de homine eis respondit (Luc. |
[0492A] | Quia per hominem mors, et per hominem resurrectio. |
[0394C] | Prohibet et alias fidere omnino in hominem, sic et in laudem hominis, ut per Hieremiam (Jerem. |
[0475D] | III, IV, V et VI), secundum [0475D] hominem dico, dum essemus parvuli, sub elementis mundi eramus positi, ad deserviendum eis. |
[0522A] | IV, 3): Novate vobis novamen novum; jam tunc docebat deponere veterem hominem, et novum induere ( In Ep. |
[0469B] | I, 1), et quidem non ab hominibus, nec per hominem, sed per Jesum Christum. |
[0380A] | V, 24), Habere eum potestatem dimittendi delicta, quando et filium hominis nominans, hominem nominaret? |
[0307A] | Sufficit enim in praesenti, si simpliciter hominem Deo obligabat, ut nemo eam reprobare debeat, nisi cui non placet Deo servire. |
[0272C] | Cum ergo non a primordio hominem respexit, a primordio extraneum, cessando praejudicavit cum extraneo nihil sibi esse. |
[0470A] | Inde apostolum ostendo persecutorem, non ab hominibus, neque per hominem; inde et ipsi credere inducor; inde te a defensione ejus expello; nec timeo dicentem: Tu ergo negas apostolum Paulum? |
[0273A] | N on habenti proprium hominem, ac per hoc quoque exiguae? |
[0385B] | XII, 16), omne opus in ea, nisi quod fiet omni animae id est in caussa animae liberandae; quia opus Dei etiam per hominem fieri potest in salutem animae, a Deo tamen, quod facturus fuerat et Christus homo, quia et Deus. |
[0522D] | Quod si in effigie et imagine, qua Filius Patris vere Dei praedicatus est, etiam in effigie et imagine hominis, qua filius hominis, vere hominem inventum, nam et inventum ratione posuit, id est [0523A] certissime hominem: quod enim invenitur, constat esse. |
[0380A] | Nisi quia ideo ipsa voluit eos appellatione filii hominis ex instrumento Danielis repercutere, ut ostenderet Deum et hominem qui delicta dimitteret; illum scilicet solum filium hominis, apud Danielis prophetiam consecutum judicandi potestatem, ac per eam utique et dimittendi delicta: qui enim judicat, et absolvit: ut, scandalo isto discusso per Scripturae recordationem, [0380B] facilius eum agnoscerent ipsum esse filium hominis, ex ipsa peccatorum remissione. |
[0485B] | XVII, 5), Miserum hominem, qui spem habet in hominem; et (Ps. |
[0288A] | [0288A] Igitur, cum cognoscendo Deo hominem prospexisset bonitas Dei ipsius, etiam hoc praeconio suo addidit, quod prius domicilium homini commentata est, aliquam postmodum molem maximam, postmodum et majorem, ut in magna tamquam in minore proluderet atque perficeret: et ita de bono Dei, id est de magno, ad optimum quoque ejus, id est ad majus habitaculum promoveretur. |
[0380C] | Plane [0380C] facilius invenias hominem natum cor non habere vel cerebrum, sicut ipsum Marcionem, quam corpus, ut Christum Marcionis. |
[0288C] | [0288C] Eam quoque bonitas et quidem operantior operata est, non imperiali verbo, sed familiari manu, etiam verbo blandiente praemisso: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram (Gen. |
[0379A] | Unum potest angustiis tuis subvenire, si audeas aut Deum tuum patrem Christi hominem quoque cognominare, quod de Aeone fecit Valentinus; aut virginem hominem negare, quod ne Valentinus quidem fecit. |
[0275B] | Et posuit Deus hominem in paradiso, quod finxit, non quod flavit; qui caro nunc, non qui anima. |
[0282A] | Quomodo enim salvum hominem [0282B] volet, quem vetat nasci, de quo nascitur auferendo? |
[0488C] | Igitur si Creatoris est imago (ille enim Christum Sermonem suum intuens hominem futurum, Faciamus, inquit, hominem ad imaginem et similitudinem nostram) , quomodo possum alterum habere caput, non eum cujus imago sum? |
[0321A] | Itaque Judaïcum errorem pro Marcionitis non facere, qui Christum Creatoris, tanquam extraneum interfecerint; utpote quos illum ignoraturos, Scripturis [0321A] praedictum sit; idque, quatenus solum hominem arbitrabantur. |
[0280A] | Signat igitur hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se coinquinatum; [0280B] et in hoc totum salutis sacramentum carnem mergit exsortem salutis. |
[0317C] | Quaecunque autem ut indigna reprehenditis, deputabuntur in Filio, et viso, et audito, et congresso, arbitro [0317C] Patris et ministro, miscente in semetipso hominem et Deum; in virtutibus, Deum; in pusillitatibus, hominem; ut tantum homini conferat, quantum Deo detrahit: totum denique Dei mei penes vos dedecus, sacramentum est humanae salutis. |
[0290B] | Liberum et sui arbitrii et suae potestatis invenio hominem a Deo institutum, nullam magis imaginem et similitudinem Dei in illo animadvertens, quam ejusmodi status formam. |
[0423A] | Aut si nihil de Creatoris traditum est ei a Patre, et quomodo hominem Creatoris sibi vindicat? |
[0298A] | Quem tamen et praedamnando testatus est ab institutionis forma libidine propria conceptae ultro malitiae exorbitasse; et commeatum operationibus ejus admetiendo, rationem bonitatis suae egit; eodem consilio et homo eadem arbitrii libertate elideret inimicum, qua succiderat illi; probans suam, non Dei culpam; et ita salutem digne per victoriam recuperaret, et diabolus amarius puniretur ab eo, quem [0297D] eliserat ante devictus; et Deus tanto magis bonus [0298A] inveniretur, sustinens hominem gloriosiorem in paradisum, ad licentiam decerpendae arboris vitae jam de vita regressurum. |
[0297C] | Ex quo enim, inquit, apparuerunt [0297C] laesurae tuae: illi eas reputans, quibus scilicet laesit hominem ejectum a Dei obsequio: et ex illo deliquit, ex quo delictum seminavit; atque ita exinde negotiationis, id est, malitiae suae multitudinem exercuit; delictorum scilicet et sensuum, non minus et ipse liberi arbitrii institutus, ut spiritus. |
[0474B] | De caetero pergat Apostolus, negans ex operibus Legis justificari hominem, sed ex fide, ejusdem tamen Dei, cujus et Lex. |
[0314C] | Interrogabat Deus quasi incertus, ut et hinc liberi arbitrii probans hominem, in caussa aut negationis aut confessionis daret ei locum sponte confitendi delictum, et hoc nomine relevandi, sicut de Cain sciscitatur, ubinam frater ejus; quasi non jam vociferatum a terra sanguinem Abelis audisset: sed ut et ille haberet potestatem ex eadem arbitrii potestate sponte negandi delicti, et hoc nomine gravandi; atque ita nobis conderentur exempla confitendorum potius delictorum, quam negandorum: ut jam tunc initiaretur evangeliea doctrina (Matth. |
[0453A] | Hominem igitur reddi jubet Creatori, in cujus imagine et similitudine et nomine et materia [0453B] expressus est. |
[0394C] | Nam et in Psalmo centesimo decimo septimo,: Bonum est fidere in Dominum, quam fidere in hominem. |
[0301B] | Constitue igitur injuste hominem divinae legis voluntarium contemptorem id retulisse, quo noluit caruisse; injuste malitiam aevi illius imbribus, [0301C] dehinc et ignibus caesam; injuste Aegyptum foedissimam, superstitiosam, amplius hospitis populi conflictatricem, decemplici castigatione percussam. |
[0523A] | Quod si in effigie et imagine, qua Filius Patris vere Dei praedicatus est, etiam in effigie et imagine hominis, qua filius hominis, vere hominem inventum, nam et inventum ratione posuit, id est [0523A] certissime hominem: quod enim invenitur, constat esse. |
[0271C] | Igitur, cum constet in primordio cessasse bonitatem Dei illius (non enim a primordio liberavit hominem), et voluntate potius eam quam infirmitate cessasse, jam voluntas suppressae bonitatis finis invenietur malignitatis. |
[0462B] | Porro, si sciens passus est hominem, quem ipse comitatui suo adsciverat, in tantum scelus ruere, noli jam de Creatore circa Adam retractare, quae in tuum quoque Deum retorquentur, aut ignorasse illum qui non ex providentia obstitit peccaturo, aut obsistere non potuisse, si ignorabat; aut noluisse, si et sciebat et poterat; atque ita malitiosum judicandum, qui passus sit hominem suum ex delicto perire. |
[0434A] | Nemo sua furatur aut suffodit, sed ille potius qui in aliena descendit, et hominem a Domino ejus alienat. |
[0241C] | Ut vero ostenderet Deum verum hominem fuisse, non umbratilem et phantasticum, dicit, si in Christo non fuisset vera humanitas, nec credendam in eo veram divinitatem (cap. |
[0295C] | [0295C] Nec tu enim si in tibiam flaveris, hominem tibiam feceris, quamquam de anima tua flaveris, sicut et Deus de spiritu suo. |
[0380A] | Nam cum Judaei solummodo hominem ejus intuentes, necdum et Deum certi, qua Dei quoque Filium, merito retractarent non posse hominem delicta dimittere, sed Deum solum, cur non secundum intentionem eorum de homine eis respondit (Luc. |
[0329B] | Tanto abest ut alienum Christum intellexisse videantur, qui nec hominem ejus ut alienum judicaverunt. |
[0429A] | Quod si propterea quis affectat principatum, ut de officiis aliorum glorietur, quia officia vetuit ejusmodi sperandi et confidendi in hominem (Jerem. |
[0524A] | Miror tamen, cum ad unum hominem literas factas [0524B] receperit, quid ad Timotheum duas, et unam ad Titum, de ecclesiastico statu compositas recusaverit. |
[0515B] | In unum novum hominem faciens pacem. |
[0476A] | Illud autem facit, quod cum secundum hominem dixisset, tamen testamentum hominis nemo spernit aut superordinat. |
[0408B] | Fides haec fuit primo, qua Deum suum confidebat misericordiam malle quam ipsum sacrificium, qua eum Deum certa erat operari in Christo, qua sic eum tetigit, non ut hominem sanctum, nec ut prophetam, quem contaminabilem pro humana substantia sciret; sed ut ipsum Deum, quem nulla spurcitia pollui posse praesumpserat. |
[0246A] | Et sic etiam stare non posse fidei sacramentum baptisma, quod remissio est delictorum, absolutio mortis, regeneratio, consecutio Spiritus sancti, signat denique et lavat: quae conferre non potest, nisi qui a primordio creavit hominem, et animam ei contulit, et pro peccato ad mortem damnavit. |
[0242C] | Se Filium hominis appellavit, dum sibi potestatem tribuit peccata dimittendi, ut patesceret verum Deum [0242C] simul esse, et hominem verum: neque enim mentiri posset Christus, ut se Filium hominis pronuntiaret, si non vere erat; nec peccata dimittere, si verus Deus non fuisset, hominem proinde fuisse illum quem Danielis prophetia consecutum praenuntiabat judicandi potestatem. |
[0317A] | VIII, 6): qua diminutione in haec quoque dispositus est a Patre, quae ut humana reprehenditis, ediscens jam inde a primordio, jam inde hominem, [0317B] quod erat futurus in fine. |
[0275B] | Si quidem nomen hominis, materia corporalis, non animalis, ab auctore sortita est: Et fecit hominem Deus, inquit (Gen. |
[0247B] | Nam illa canicula Diogenes hominem invenire cupiebat, lucernam meridie circumferens: Marcion Deum quem invenerat, extincto [0247C] lumine fidei suae amisit. |
[0410A] | Totum hunc ordinem Christi circa illum Dei hominem, qui oblatos sibi viginti hordeaceos panes cum populo distribui jussisset, et minister ejus proinde comparata multitudine et pabuli mediocritate, respondisset: Quid ergo hoc dem in conspectu centum hominum? |
[0501A] | Quod si de futura vita dicit Christi, in corpore eam dicens apparituram, manifeste carnis resurrectionem praedicavit, exteriorem quidem hominem [0501B] nostrum corrumpi dicens, et non quasi aeterno interitu post mortem, verum laboribus et incommodis, de quibus praemisit, adjiciens: Et non deficiemus. |
[0294A] | Neque enim ad vivendum solummodo produxerat hominem, ut non ad recte vivendum, in respectu scilicet Dei legisque ejus. |
[0488C] | Igitur si Creatoris est imago (ille enim Christum Sermonem suum intuens hominem futurum, Faciamus, inquit, hominem ad imaginem et similitudinem nostram) , quomodo possum alterum habere caput, non eum cujus imago sum? |
[0293C] | Sed etsi praescierat male hominem institutione sua usurum, quid tam dignum Deo, quam gravitas, quam fides institutionum qualiumcumque? |
[0294B] | Atque adeo eumdem hominem, eamdem substantiam animae, eumdem Adae statum, eadem arbitrii libertas et [0294C] potestas, victorem efficit hodie de eodem diabolo, cum secundum obsequium legum ejus administratur. |
[0265B] | Caeterum, non quia liberasse dicitur hominem, ideo esse eum constat; sed si esse constiterit, tunc et liberasse dicetur; ut et an liberaverit constet; quia potuerit et esse, et non liberasse. |
[0288C] | Bonitas dixit, bonitas finxit hominem de limo, in tantam substantiam carnis ex una materia tot qualitatibus exstructam. |
[0329B] | Et adeo non qua alterius Dei, Christum aversati persecutique [0329B] sunt; sed qua solummodo hominem, quem planum in signis, et aemulum in doctrinis existimabant, ut et ipsum hominem qua suum, id est judaeum, sed judaismi exorbitatorem et destructorem, deduxerint in judicium, et suo jure punierint, alienum scilicet non judicaturi. |
[0515B] | Si vere novum, vere et hominem, non phantasma. |
[0415C] | Cum enim desiderasset conspectum Domini Moyses dicens: Si ergo inveni gratiam coram te, manifesta te mihi, ut cognoscenter videam te; eum conspectum desiderans, in quo hominem esset acturus, quod propheta sciebat. |
[0280A] | Signat igitur hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se resignatum; lavat hominem, numquam apud se coinquinatum; [0280B] et in hoc totum salutis sacramentum carnem mergit exsortem salutis. |
[0462B] | Porro, si sciens passus est hominem, quem ipse comitatui suo adsciverat, in tantum scelus ruere, noli jam de Creatore circa Adam retractare, quae in tuum quoque Deum retorquentur, aut ignorasse illum qui non ex providentia obstitit peccaturo, aut obsistere non potuisse, si ignorabat; aut noluisse, si et sciebat et poterat; atque ita malitiosum judicandum, qui passus sit hominem suum ex delicto perire. |
Adversus Marcionem Libri Quinque | Reditus in Auctori Indicem |
[1068A] | Propterea cunctae carnis praemortua membra Curabat sabbathis, aut caeci a germine nati Lumina, quae nondum dederat, cernendo peregit; Aut hominem totum exanimem, per sabbata vivum Deque sepultura, praesenti plebe, vocavit; Ipse novi factor, veteris bonus ipse refector, Aut quae defuerunt supplens, aut perdita reddens. |
[1067C] | Golgotha locus est, capitis calvaria quondam; Lingua paterna prior sic illum nomine dixit; Hic medium terrae est, hic est victoria signum: Os magnum hic veteres nostri docuere repertum Hic hominem primum suscepimus esse sepultum, [1068A] Hic patitur Christus, pio sanguine terra madescit, Pulvis Adae ut possit veteris cum sanguine Christ Commixtus, stillantis aquae virtute levari . |
[1088A] | Judaei grave qui scelus admisisse fatentur, Dum detractantes ardent, nobisque resistunt, Nec genus ignotum dicunt, neque dicere possunt Suspendisse hominem se ligno, vera locutum Ignari Domino carnem sine semine victam. |
[1068B] | Caro si moritur, nec spes datur ulla salutis, Quas habuit caussas hominem se fingere Christus, Et medicare homines, aut curam carnis habere? |
[1088A] | Illi Deum, vos falso hominem sine corpore corpus [1088B] Dicitis, et varia heu mentis vesania mergit, Quod qui praesumpsit, mergentes spargitis ambo: Namque hominem pariterque Deum, tunc facta probabunt Commixtum, nec pauca dabit signacula mundus. |
[1068C] | Omnia nuda cadunt, suo corpore singula vestit: Cur hominem solum, cui tantos fudit honores, Non tantum revocet sibi, quem super omnia fecit? |
[1088B] | Illi Deum, vos falso hominem sine corpore corpus [1088B] Dicitis, et varia heu mentis vesania mergit, Quod qui praesumpsit, mergentes spargitis ambo: Namque hominem pariterque Deum, tunc facta probabunt Commixtum, nec pauca dabit signacula mundus. |
[1087C] | Sed quia nec praedicta prius, nec facta suprema Dementes homines possunt suadere furentes Esse hominem factum Deum, passumque, sepultum, Surrexisse, ut eis tantis clamantibus olim Coelesti verbo complexis testibus, ambo Terrestri saltem rationi credere discant. |
[1090B] | Tertia namque die subiens cum corpore victor, Immani virtute Patris, via facta salutis; Inque creatura portans hominemque Deumque, Conscendit coelos, captivas ille reducens Primitias, munus Domino charamque figuram; Conseditque Patri lucis virtute recepta, Gloria qua munitus erat, dum vinceret hostem, Spiritu conjunctus, de nobis carne ligatus, Hunc Pater et Dominum et Christum Regemque Deumque. |
[1057A] | [1056C] Omnia cum revocata videt quae ceperat ipse [1057A] Cladis in interitum, mersam jam surgere carnem, In coelos hominem devicta morte levari, Signari populos, effuso pignore sancto, Mirandae virtutis opus, invisaque facta; Audit extremas flammarum in gurgite poenas A Domino sibi perpetuas, tenebrasque paratas, Irrevocata Dei sententia, nudus, inermis, Damnatus, victus, periturus morte perenni, Jam reus, et nullam veniam se certus habere; Protinus extremum nefas ausus, spargere passim Auribus horrendum verbum, neque voce loquendum Abjectos a plebe Dei, sine luce vagantes, Inventos sine mente viros, terrena sequentes, Aggressus pravi pravos docet esse magistros. |
[1058A] | [1058A] Hoc docet ergo Deum, caligine ludere suasos, Mentiri, nefas, aut hominem se dicere falso. |
[1090A] | [1090A] Ipse prophetarum Verbum Patris ore locutus, Esseque venturum terris, hominemque futurum Praedixit, Christum terris manifeste profatus. |
[1088A] | Sed pro parte quidem reticent, pro parte triumphant, Namque Deum populis hominem vulgare laborant. |
[1065C] | Omnia mactentur pecora, grex omnis in aras Decremet, ut veniam vel peccati expiet unus: [1065C] Nequaquam Domini sapiens maculata figura, Tam vili pretio caro foeda paravit honores; Sed spes et promissa fides mortalibus olim, Haec operata tulit, magnae rationis imago, Praemeditata Patris, nimia pietate parata Venturum Christum terris, hominemque futurum; Quem visum Joannes, baptismi primus apertor, Et vatum socius, necnon et apostolus ingens, Praecursor missus certus, testisque fidelis, Augustus vita, sublimi laude notatus, Olim pascha Dei, verum quaerentibus agnum, Ostendit tandem venisse, piacula facti Qui delicta suo multorum sanguine solvat, Pro reprobis probus, et charus, pro vilibus unus, Corpore homo vitaque Deus, mactatus ut agnus, [1065D] Acciperet nos et nobis se effunderet ipsum. |
Adversus Praxeam | Reditus in Auctori Indicem |
[0157A] | I, 3): hunc missum a Patre in virginem, et ex ea natum hominem et Deum, filium hominis et filium Dei, et cognominatum Jesum Christum: hunc passum, hunc mortuum et sepultum secundum Scripturas, et resuscitatum a Patre, et in coelos resumptum, sedere ad dexteram Patris, venturum judicare vivos et mortuos, qui exinde miserit, secundum promissionem suam, a Patre Spiritum Sanctum Paracletum, sanctificatorem fidei eorum qui credunt in Patrem et Filium et Spiritum Sanctum. |
[0168B] | Primum quidem, [0168B] nondum Filio apparente, Et dixit Deus: Fiat lux, et facta est: ipse statim Sermo lux vera, quae illuminat hominem venientem in hunc mundum, et per illum mundialis quoque lux. |
[0168A] | Cum quibus enim faciebat hominem, et quibus faciebat similem? |
[0168A] | Cum Filio quidem, qui erat induturus hominem; Spiritu vero, qui erat sanctificaturus hominem, quasi cum ministris et arbitris, ex unitate Trinitatis loquebatur. |
[0191B] | Sed enim invenimus illum directo et Deum et hominem expositum, ipso hoc psalmo suggerente, quoniam Deus homo natus est in illa, aedificavit eam voluntate Patris; certe usquequaque Filium Dei et filium hominis, cum Deum et hominem sine dubio secundum utramque substantiam in sua proprietate distantem: quia neque Sermo aliud quam Deus, neque caro aliud quam homo. |
[0168A] | Erat autem ad cujus imaginem faciebat: ad Filii scilicet, qui homo futurus certior et verior, imaginem suam fecerat dici hominem qui tunc de limo formari habebat, imago veri et similitudo. |
[0183A] | Item, in altercatione Judaeorum, exprobrans quod occidere eum vellent: Ego, [0183A] inquit, quae vidi penes Patrem meum, loquor; et vos quod vidistis penes patrem vestrum, id facitis: et nunc vultis occidere hominem veritatem vobis locutum, quam audivit a Deo; et: Si Deus esset pater vester, dilexissetis me. |
[0193A] | Cum ad Galatas (I, 1), non ab hominibus se apostolum praefert, nec per hominem, sed per Jesum Christum, et Deum Patrem. |
[0194A] | Nam et Apostolus, non sine onere pronuntians Christum mortuum, adjecit, secundum Scripturas; ut duritiam pronuntiationis Scripturarum auctoritate molliret, et scandalum auditori everteret Quanquam cum duae substantiae censeantur in Christo Jesu, divina et humana, constet autem immortalem esse divinam, sicut mortalem quae humana sit, apparet, quatenus eum mortuum dicat, id est, qua carnem et hominem et filium hominis, non qua spiritum et Sermonem et Dei Filium. |
[0195B] | Sed haec vox carnis et [0195B] animae, id est hominis, non Sermonis, nec spiritus, id est non Dei, propterea emissa est, ut impassibilem Deum ostenderet, qui sic Filium dereliquit, dum hominem ejus tradidit in mortem. |
[0175A] | Poenitens quod hominem fecisset, quasi non praesciens; tentans Abraham, quasi ignorans quid sit in homine; offensus, reconciliatus [0175B] eisdem. |
[0165C] | Potuit, ita salvus sim, Deus pennis hominem ad [0165D] volandum instruxisse, quod et milvis praestitit; non tamen, quia potuit, statim et fecit. |
[0168A] | Cum Filio quidem, qui erat induturus hominem; Spiritu vero, qui erat sanctificaturus hominem, quasi cum ministris et arbitris, ex unitate Trinitatis loquebatur. |
[0154C] | Ostendit insuper Tertullianus, Filium ex Patris esse substantia et Spiritum Sanctum a Patre per Filium procedere; Verbum, quod ab omni aeternitate erat apud Deum, quodque quasi ex eo ad creandum et regendum mundum exiit, personam esse subsistentem, quae tamen et varia a Patris substantia non est; inde non sequi duos esse Deos et duos Dominos; Filium, non Patrem, factum hominem, nec desiisse Deum esse, adeo ut naturae humanae idiomata in Christo [0154D] inventa fuerint. |
[0167C] | Si te adhuc numerus scandalizat Trinitatis, quasi non connexae in unitate simplici, interrogo quomodo unicus et singularis pluraliter loquitur: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram (Gen. |
[0155B] | III, 8); et si quem hominem de suo subornaverit, ut Praxean. |
[0168A] | Denique, sequens Scriptura distinguit inter personas: Et fecit Deus hominem, ad imaginem Dei fecit illum (Gen. |
[0191B] | Sed enim invenimus illum directo et Deum et hominem expositum, ipso hoc psalmo suggerente, quoniam Deus homo natus est in illa, aedificavit eam voluntate Patris; certe usquequaque Filium Dei et filium hominis, cum Deum et hominem sine dubio secundum utramque substantiam in sua proprietate distantem: quia neque Sermo aliud quam Deus, neque caro aliud quam homo. |
[0190B] | Undique enim obducti distinctione Patris et Filii, quam manente conjunctione disponimus, ut solis et radii, et fontis et fluvii, per individuum tamen numerum duorum et trium, aliter eam ad suam nihilominus [0190B] sententiam interpretari conantur, ut aeque in una persona utrumque distinguant, Patrem et Filium, dicentes Filium carnem esse, id est hominem, id est Jesum; Patrem autem spiritum, id est Deum, id est Christum. |
[0191C] | Videmus duplicem statum non confusum, sed conjunctum in una persona, Deum et hominem Jesum. |
[0167C] | I, 26); cum debuerit dixisse, Faciam hominem ad imaginem et similitudinem meam: utpote unicus et [0167D] singularis? |
Adversus Valentinianos | Reditus in Auctori Indicem |
[0536C] | Demiurgum post haec ad hominem manus contulisse, et carnem ei creasse, non limo terrae, sed materia illa philosophica. |
[0577B] | Molitus enim mundum demiurgus, ad hominem manus confert, et substantiam non ei capit, non ex ista, inquiunt, arida quam nos unicam novimus terram quasi non etsi arida postmodum, adhuc tamen tunc aquis ante segregatis, superstite limo siccaverit, sed ex invisibili corpore materiae illius, scilicet philosophicae, de fluxili et fusili ejus: quod unde fuerit, haud queo aestimare, quia [0578A] nusquam est. |
[0578A] | Figulat ita hominem demiurgus, et de afflatu suo animat: sic erit et choicus et animalis, ad imaginem et similitudinem factus: quadruplex res: ut imago quidem choicus deputetur, materialis scilicet; etsi non ex materia demiurgus: similitudo autem animalis; hoc enim et demiurgus. |
[0552A] | Sed et haec soboles, ad initium universitatis, et formationem Pleromatis totius emissa, facit fructum, Hominem et Ecclesiam procreat. |
[0535C] | Inde ex secunda illa tetrade, Sermonem et Vitam decuriam Aeonum simul fudisse, hominem et Ecclesiam duodenarium numerum, quo sic impleretur tricenariae divinitatis Pleroma seu plenitudo. |
Apologeticus Adversos Gentes Pro Christianis | Reditus in Auctori Indicem |
[0521A] | Age jam, si quis philosophus affirmet, ut ait Laberius [0521A] de sententia Pythagorae, hominem fieri ex mulo, colubram ex muliere, et in eam opinionem omnia argumenta eloquii virtute detorserit, nonne consensum movebit et fidem infiget etiam ab animalibus abstinendi? |
[0523A] | Sed de nostra magis defensione, qui proponimus, multo utique dignius credi, hominem ex homine rediturum, quemlibet pro quolibet, dum hominem, ut eadem qualitas animae in eamdem restauretur conditionem, etsi non effigiem, certe quia ratio restitutionis destinatio judicii est, necessario idem ipse qui fuerat exhibebitur, ut boni seu contrarii meriti judicium a Deo referat. |
[0523A] | Sed de nostra magis defensione, qui proponimus, multo utique dignius credi, hominem ex homine rediturum, quemlibet pro quolibet, dum hominem, ut eadem qualitas animae in eamdem restauretur conditionem, etsi non effigiem, certe quia ratio restitutionis destinatio judicii est, necessario idem ipse qui fuerat exhibebitur, ut boni seu contrarii meriti judicium a Deo referat. |
[0521A] | At enim christianus, si de homine hominem ipsumque de Caio Caium reducem repromittat, statim illic vesica queritur, lapidibus magis, nec saltem caestibus a populo exigetur. |
[0407A] | Multum spiritalibus viribus licet, ut invisibiles et insensibiles in effectu potius quam in actu suo appareant: si poma, si fruges nescio quod aurae latens vitium in flore praecipitat, in germine exanimat, in pubertate convulnerat, ac si caeca ratione tentatus aër pestilentes haustus suos offundit: eadem igitur obscuritate contagionis aspiratio daemonum et angelorum mentis quoque corruptelas agit furoribus et amentiis foedis, aut saevis libidinibus cum erroribus variis; quorum [0406B] iste potissimus, quo deos istos captis et circumscriptis [0407A] hominum mentibus commendat, ut et sibi pabula propria nidoris et sanguinis procuret simulacris et imaginibus oblata, et quae illis accuratior pascua est, hominem a cogitatu verae divinitatis avertant praestigiis falsae divinationis. |
[0449A] | Hominem se esse etiam triumphans in illo sublimissimo curru admonetur. |
[0334A] | Vani erunt homines, nisi certi sint, a primordio et pluvias de coelo ruisse, et sidera radiasse, et lumina floruisse, et tonitrua mugisse et ipsum Jovem, quae in manu ejus ponitis, fulmina timuisse item omnem frugem ante Liberum et Cererem et Minervam, imo ante ullum aliquem principem hominem de terra exuberasse, quia nihil continendo et sustinendo homini prospectum post hominem potuit inferri. |
[0277A] | Christianum, hominem omnium scelerum reum deorum, imperatorum, legum, morum, naturae totius inimicum existimas, et cogis negare, ut absolvas, quem non poteris absolvere, nisi negaverit. |
[0285A] | Miramini hominem [0286A] aut errare potuisse in lege condenda, aut resipuisse in reprobanda? |
[0319A] | Nobis vero, homicidio semel interdicto, etiam conceptum utero, dum adhuc sanguis in hominem delibatur, dissolvere non licet. |
[0330A] | Saturnum itaque, si quantum litterae docent, neque Diodorus Graecus, aut [0330A] Thallus, neque Cassius Severus, aut Cornelius Nepos, neque ullus commentator ejuscemodi antiquitatum aliud quam hominem promulgaverunt; si quantum rerum argumenta, nusquam invenio fideliora, quam apud ipsam Italiam, in qua Saturnus post multas expeditiones postque Attica hospitia consedit, exceptus a Jano, vel Jane, ut Salii volunt. |
[0332A] | Etiam Jovem ostendemus tam [0332A] hominem quam ex homine, et deinceps totum generis examen tam mortale quam seminis sui par. |
[0400A] | Quem igitur solummodo hominem praesumpserant de humilitate, sequebatur uti magum aestimarent de [0400B] potestate, cum ille verbo daemonia de hominibus excuteret, caecos reluminaret, leprosos purgaret, paralyticos restringeret, mortuos denique verbo redderet vitae, elementa ipsa famularet, compescens procellas et freta ingrediens, ostendens se esse ΛΟΓΟΝ Dei, id est verbum illud primordiale primogenitum, virtute et ratione comitatum, et spiritu fultum, eumdem qui verbo omnia, et faceret, et fecisset. |
[0334A] | Vani erunt homines, nisi certi sint, a primordio et pluvias de coelo ruisse, et sidera radiasse, et lumina floruisse, et tonitrua mugisse et ipsum Jovem, quae in manu ejus ponitis, fulmina timuisse item omnem frugem ante Liberum et Cererem et Minervam, imo ante ullum aliquem principem hominem de terra exuberasse, quia nihil continendo et sustinendo homini prospectum post hominem potuit inferri. |
[0336A] | Illuc enim abstrudi solent impii quique in parentes, et in sorores incesti, et maritarum adulteri, et virginum raptores et puerorum contaminatores, et qui saeviunt, [0336A] et qui occidunt, et qui furantur, et qui decipiunt, et quicumque similes sunt alicujus dei vestri, quem neminem integrum a crimine aut vitio probare poteritis, nisi hominem negaveritis. |
[0378A] | Viros enim justitia et innocentia dignos deum nosse et ostendere a primordio in saeculum emisit spiritu divino inundatos, quo praedicarent Deum unicum esse, qui universa condiderit, qui hominem de humo struxerit; hic enim est verus Prometheus; qui saeculum certis temporum dispositionibus et exitibus ordinaverit; exinde qui signa majestatis suae judicantis ediderit per imbres, per ignes; qui demerendo sibi disciplinas determinaverit, quas ignoratis aut deseritis; sed et observantibus praemia destinarit, ut qui prodacto aevo isto judicaturus sit suos cultores in vitae aeternae retributionem, profanos in ignem aeque perpetem et jugem, suscitatis omnibus ab initio defunctis, et reformatis et recensitis, ad [0378B] utriusque meriti dispunctionem. |
[0392B] | Sed et vulgus jam scit Christum, hominem utique aliquem, qualem Judaei judicaverunt, quo facilius quis nos hominis cultores existimaverit. |
[0403B] | Illum hominem putate, per eum et in eo se cognosci vult Deus et coli. |
[0449A] | Suggeritur enim ei a tergo: Respice post te, hominem memento te. |
[0451A] | Si non de mendacio erubescit adulatio ejusmodi, hominem [0451B] deum appellans, timeat saltem de infausto. |
Carmina Tertulliano Adscripta | Reditus in Auctori Indicem |
[1051A] | Absit alioquin, inquit, ut animam cujuslibet sancti, nedum prophetae, a daemonio credamus extractam, edocti quo d ipse Satanas transfiguratur in angelum lucis, nedum in hominem lucis, etiam Deum s e adseveraturus, etc. |
De Anima | Reditus in Auctori Indicem |
[0648B] | Inde sciscitandum est, unde et ignorare tutissimum est: praestat per Deum nescire, quia non revelaverit, quam per hominem scire, quia ipse praesumpserit. |
[0662A] | Herophilus ille, medicus aut lanius, qui sexcentos exsecuit ut naturam scrutaretur, qui hominem odiit ut nosset, nescio an omnia interna ejus liquido [0662B] exploravit, ipsa morte mutante quae vixerant, et morte non simplici, sed ipsa inter artificia exsectionis errante. |
[0664C] | Nec diutius de isto, nisi propter haereticos, qui nescio quod spiritale semen infulciunt animae, de Sophiae matris occulta liberalitate conlatum, ignorante factore, cum Scriptura factoris magis Dei sui conscia, nihil amplius promulgaverit, quam Deum flantem in faciem hominis flatum vitae, et hominem factum in animam [0665A] vivam, per quam exinde et vivat et spiret: satis declarans differentias spiritus et animae, insequentibus instrumentis, ipso Deo pronuntiante (Is. |
[0686A] | Quidam de coelis devenisse se credunt, tanta persuasione, quanta et illuc indubitate regressuros repromittunt; ut Saturninus Menandri simoniani discipulus induxit, hominem affirmans ab angelis factum, [0686B] primoque opus futile, et invalidum, et instabile, in terra vermis instar palpitasse, quod consistendi vires deessent; dehinc ex misericordia summae potestatis, ad cujus effigiem, nec tamen plene perspectam, temere structus fuisset, scintillulam vitae consecutum quae illud exsuscitarit et erexerit, et constantius animarit, et post decessum vitae ad matricem relatura sit. |
[0694B] | I): Et finxit Deus hominem, et flavit in eum flatum vitae; nec nosset autem hominem Deus in utero, nisi totum: Et priusquam exires de vulva, sanctificavi te: et mortuum adhuc corpus? |
[0694B] | I): Et finxit Deus hominem, et flavit in eum flatum vitae; nec nosset autem hominem Deus in utero, nisi totum: Et priusquam exires de vulva, sanctificavi te: et mortuum adhuc corpus? |
[0696B] | Cum igitur [0696B] in primordio duo diversa atque divisa, limus et flatus, unum hominem coegissent, confusae substantiae ambae jam in uno semina quoque sua miscuerunt, atque exinde generi propagando formam tradiderunt; ut nunc duo, licet diversa, etiam unita pariter effluant, pariterque insinuata sulco et arvo suo, pariter hominem ex utraque substantia effruticent, in quo rursus semen suum insit secundum genus, sicut omni conditioni genitali praestitutum est. |
[0696B] | Cum igitur [0696B] in primordio duo diversa atque divisa, limus et flatus, unum hominem coegissent, confusae substantiae ambae jam in uno semina quoque sua miscuerunt, atque exinde generi propagando formam tradiderunt; ut nunc duo, licet diversa, etiam unita pariter effluant, pariterque insinuata sulco et arvo suo, pariter hominem ex utraque substantia effruticent, in quo rursus semen suum insit secundum genus, sicut omni conditioni genitali praestitutum est. |
[0696B] | I): Faciamus hominem, universa posteritas pluraliter praedicata est: Et praesint piscibus maris. |
[0705A] | Ipsum enim, quod hominem similem bestiae judicas, confiteris animam non eamdem; similem dicendo, non ipsam. |
[0705A] | Sic et divina pronuntiatio sapit, pecudibus adaequans hominem natura, non substantia. |
[0705A] | Caeterum, nec Deus hominem hoc modo notasset, si pecudem de substantia nosset. |
[0709B] | Et se quidem finxit summum patrem, illam vero injectionem suam primam, qua injecerat angelos et archangelos condere: hujus eam propositi [0709A] compotem exilisse de patre, et in inferiora desultasse; atque illic praevento patris proposito, angelicas potestates genuisse, ignaras patris, artificis mundi hujus; ab his vero per invidiam retentam, ne digressa ea alterius genimina viderentur; et idcirco omni contumeliae addictam, ut nusquam discedere depretiatam liberet, humanae quoque formae succidisse, velut vinculis carnis coercendam; ita multis aevis per alios atque alios habitus foemininos volutatam, etiam illam Helenam fuisse, exitiosissimam Priamo, et Stesichori postea oculis, quem et excaecasset ob convicium carminis, dehinc reluminasset ob satisfactionem laudis; proinde migrantem eam de corporibus in corpora, postrema dedecoratione, sub titulo prostitisse Helenam viliorem: [0709B] hanc igitur esse ovem perditam, ad quam descenderit pater summus, Simon scilicet, et primum recuperata ea et revecta, nescio humeris an foeminibus, exinde ad hominum respexerit salutem, quasi per vindictam liberandorum ex illis angelicis potestatibus; quibus fallendis, et ipse configuratus aeque, et hominibus hominem ementitus, in Judaea quidem filium, in Samaria vero patrem gesserit. |
[0714A] | Ego ad Deum potius argumentabor hunc modum temporis, ut decem menses Decalogo magis inaugurent hominem, ut tanto temporis numero nascamur, quanto disciplinae numero renascimur. |
[0716B] | Ab his autem annis, et suffusior et vestitior sexus est, et concupiscentia oculis arbitris utitur, et communicat placitum, et intelligit quae sint, et fines suos ad instar ficulneae contagionis prurigine accingit, et hominem de paradiso integritatis educit, exinde scabida etiam in caeteras culpas, et delinquendi non naturales, cum jam non ex instituto naturae, sed ex vitio. |
[0721A] | Quod si hominis est pati mortem, dissolutricem corporis, et peremptricem sensus; quam ineptum, ut tanta vis ad hominem non pertinere dicatur! |
[0721A] | Hoc si ita est, jam et mors ad semetipsam pertinebit; si et ipsa finitur, eo magis ad hominem, in quo inter omnia finiendo, et ipsa finitur. |
[0725A] | Si enim tale quid semel accidere dicatur, ut deliquium solis aut lunae, ita et animae; sane persuaderer divinitus factum; congruere enim hominem seu moneri, seu terreri a Deo, velut fulgure rapido, momentaneae mortis ictu; si non magis in proximo esset somnium credi, quod vigilanti potius accidere deberet, si non somnium magis credi oporteret. |
[0735A] | Hoc enim ne Medeae quidem licuit in hominem, etsi licuit in vervecem. |
[0738B] | Qui autem primordia hominis novimus, audenter determinamus, mortem non ex natura secutam hominem, sed ex culpa, ne ipsa quidem naturali: facile autem usurpari naturae nomen, in ea quae videntur a nativitate ex accidentia adhaesisse. |
[0748A] | Nam, et suggessimus nullum pene hominem carere daemonio, et pluribus notum est daemoniorum quoque opera et immaturas et atroces effici mortes, quas incursibus deputant. |
[0748B] | Hanc quoque fallaciam [0748B] spiritus nequam sub personis defunctorum delitescentis, nisi fallor, etiam rebus probamus, cum in exorcismis interdum aliquem se ex parentibus hominem suis affirmat, interdum gladiatorem, vel bestiarium, sicut et alibi deum; nihil magis curans, quam hoc ipsum excludere quod praedicamus, ne facile credamus animas universas ad inferos redigi, ut et judicii et resurrectionis fidem turbet. |
[0749A] | II) transfiguretur in angelum lucis, nedum in hominem lucis (Matth. |
De Baptismo Et De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1159A] | Dixit: Faciamus hominem ad imaginem nostram, et ad similitudinem nostram - Et creavit Deus hominem ad imaginem suam, ad imaginem Dei creavit illum. |
[1139D] | De sodalium suorum quodam refert: «qui cum aspidem in arbore sedentem percuteret, illa vel solo halitu ita percutientem intoxicavit, ut sideratione quadam hominem toto [1140A] triennio immobilem redderet, ex qua et, nullo remedio tali veneno pari, postmodum occubuit. |
[1140A] | Regulus serpens, Graecis Βασιλισκος, ideo dictus esse fertur, quod candida in fronte macula, velut regio quodam diademate, praefulgeat, vel quod, cum admodum parvus sit, immanitate tamen veneni, reliquos etiam maximos serpentes vincat, et hominem, ni fugerit, solo halitu, quin et si prior ille hunc viderit, vel aspectu enecare soleat. |
[1141B] | Id bona fide, nec inepte, contra gentiles praesertim, factum fuisse, nimirum non ut authoritatem hujusmodi oraculis conciliarent, sed ea, qua apud illos jam alias pollebant, instar argumenti, ut vocamus, ad hominem uterentur. |
[1158C] | Denique paralyticus ille expectabat hominem. |
[1159A] | Dixit: Faciamus hominem ad imaginem nostram, et ad similitudinem nostram - Et creavit Deus hominem ad imaginem suam, ad imaginem Dei creavit illum. |
[1159D] | Pulchre observat: cum finxit Deus hominem de limo terrea, propterea non additum esse, ad imaginem et similitudinem suam, quoniam nunc de corporis formatione dicitur. |
[1159D] | Anima, quae intra corpus est) significabatur, quando dictum est: Fecit Deus hominem ad imaginem et similitudinem Dei. |
[1160A] | Dicens: Expoliantes vos veterem hominem cum actibus suis, et induentes novum, eum qui renovatur in agnitionem, [1160B] secundum imaginem ejus, qui creavit eum. |
[1160C] | Alludit: Formavit igitur Deus hominem de limo terrae, et inspiravit in faciem ejus (ad literam in nares ejus, ceu praecipuum respirationis organum) spiraculum vitae, et factus est homo in animam viventem. |
[1168B] | Haec enim, quoniam de terra formata est ( formavit enim Dominus Deus hominem de limo terrae) Gen. |
[1191B] | Ait: Ita utriusque substantiae census hominem et Deum exhibuit; sequitur enim mox postea: Quae proprietas conditionum, divinae et humanae, aequae utique naturae veritate cujusque dispuncta est. |
De Carne Christi | Reditus in Auctori Indicem |
[0761B] | Ita utriusque substantiae census hominem et Deum exhibuit: hinc natum, inde non natum; hinc carneum, inde spiritalem; hinc infirmum, inde praefortem; [0761C] hinc morientem, inde viventem. |
[0762B] | Ergo jam Christum non de coelo deferre debueras, sed de aliquo circulatorio coetu; nec Deum praeter hominem, sed magum hominem; nec salutis pontificem, sed spectaculi artificem; nec mortuorum suscitatorem, sed vivorum avocatorem. |
[0762B] | Ergo jam Christum non de coelo deferre debueras, sed de aliquo circulatorio coetu; nec Deum praeter hominem, sed magum hominem; nec salutis pontificem, sed spectaculi artificem; nec mortuorum suscitatorem, sed vivorum avocatorem. |
[0770B] | Et adeo ad spiritum, non ad carnem, coelestem [0770B] hominem refert: ut quos sic comparat, constet in hac carne terrena coelestes fieri, spiritu scilicet. |
[0771B] | Haec omnia terrenae originis signa et in Christo fuerunt: haec sunt quae illum Dei Filium celavere, non alias tantummodo hominem existimatum, quam ex humani substantia corporis. |
[0774B] | Nemo ostendere volens hominem, cassidem aut personam ei inducit. |
[0775B] | Puto autem magis hominem, animal solum rationale, compotem et animam esse sortitum, quae illum facit animal rationale, ipsa in primis rationalis. |
[0775B] | Porro, quomodo rationalis, quae efficit hominem rationale animal, si ipsa rationem suam nescit, ignorans semetipsam? |
[0777B] | Qua et hominem. |
[0777B] | Eadem ergo est et caussa, ut hominem gestaret Christus: salus hominis fuit caussa; [0777C] scilicet, ad restituendum quod perierat. |
[0777C] | Homo perierat; hominem restitui oportuerat. |
[0778A] | Idoneus enim non erat Dei Filius, qui solus hominem liberaret, a solo et singulari serpente dejectum? |
[0778A] | An vero, ut per angelum liberaret hominem? |
[0778B] | Quanto ergo, dum hominem gestat, minor angelis factus est, tanto non, dum angelum gestat. |
[0778B] | Poterit haec opinio Hebioni convenire, qui nudum hominem, et tantum ex semine David, id est, non [0778C] et Dei filium, constituit Jesum, plane Prophetis aliquo gloriosiorem, ut ita in illo angelus fuisse dicatur; quemadmodum in aliquo Zacharia. |
[0779A] | Quidvis eam fingere potuit, quisquis humanam credere noluit; quando (quod ad omnes dictum est) si humana non fuit, nec ex homine, non video ex qua substantia ipse se, Christus hominem et filium hominis pronuntiarit (Joan. |
[0779A] | VIII, 40): Nunc autem vultis occidere hominem veritatem ad vos locutum; et (Luc, VI, 5): Dominus est sabbati filius hominis. |
[0779B] | I): Jesum Nazarenum, virum vobis a Deo destinatum, utique hominem. |
[0780A] | VIII): Minorasti eum modico citra angelos, et negant inferiorem substantiam Christi; nec hominem se, sed vermem pronuntiantis (Ps. |
[0780A] | Agnoscunt hominem Deo mixtum, et negant hominem. |
[0780A] | Agnoscunt hominem Deo mixtum, et negant hominem. |
[0782A] | Virgo erat adhuc terra nondum opere compressa, nondum sementi subacta: ex ea hominem factum accepimus a Deo in animam vivam. |
[0783A] | Itaque, sicut nondum natus ex virgine, patrem Deum habere potuit sine homine matre; aeque, cum de virgine nasceretur, potuit matrem habere hominem sine homine patre. |
[0783C] | Sed si de homine tantummodo dixit, non et de semetipso, plane nega hominem Christum, et ita defende non et in ipsum competisse. |
[0756B] | Si enim nasci se Deus noluisset quacumque de causa, nec hominem se videri praestitisset. |
[0756B] | Nam quis, hominem videns, eum negaret natum? |
[0756B] | Viderint homines, si natum putabant, quia hominem videbant. |
[0757A] | Non potes dicere: « Si natus fuisset, et hominem vere induisset, Deus esse desisset, amittens quod erat, dum assumit quod non erat. |
[0757A] | Sed ideo, inquis, nego Deum in hominem vere conversum, ita ut et nasceretur, et carne corporaretur; quia qui sine fine est, etiam inconvertibilis sit necesse est: converti enim in aliud, finis est pristini: non competit ergo conversio, cui non competit finis. |
[0757C] | Quod ergo angelis inferioribus Deo licuit, uti, conversi in corpulentiam humanam, angeli nihilominus permanerent, hoc tu potentiori Deo aufers, quasi non valuerit Christus, vere hominem indutus, [0758A] Deus perseverare? |
[0759A] | Odisti nascentem hominem; et quo modo diligis aliquem? |
[0759A] | Certe Christus dilexit hominem illum in immunditiis, in utero coagulatum, illum per pudenda prolatum, illum per ludibria nutrium: propter eum descendit; propter eum praedicavit; propter eum omni se humilitate dejecit usque ad mortem, et mortem crucis (Philip. |
[0759B] | Aufer nativitatem, et exhibe hominem; adime carnem, et praesta quem Deus redemit. |
De Corona | Reditus in Auctori Indicem |
[0082A] | Puto autem naturae dominus Deus noster est, qui figuravit hominem, et fructibus rerum appetendis, judicandis, [0082B] consequendis, certos in eo sensus ordinavit per propria membrorum quodammodo organa. |
[0087A] | Jam enim audio dici: Et alia multa ab eis prolata, quos saeculum deos credidit; tamen in nostris hodie usibus, et in pristinorum sanctorum, et in Dei rebus, et in ipso Christo deprehendi, non alias scilicet hominem functo, quam per communia ista instrumenta exhibitionis humanae. |
[0094B] | XXII, 21): nec hominem Deo reddere, et denarium Caesari auferre? |
De Cultu Foeminarum | Reditus in Auctori Indicem |
[1305A] | Tu imaginem Dei, hominem, tam facile elisisti: [1305B] propter tuum meritum, id est mortem, etiam Filius Dei mori habuit; et adornari tibi in mente est super pelliceas tuas tunicas? |
De Exhortatione Castitatis | Reditus in Auctori Indicem |
[0920B] | Nam cum hominem figurasset, eique parem necessariam propexisset, unam de costis ejus mutuatus, unam illi foeminam finxit; cum utique nec artifex, nec materia defecisset, plures costae in Adam, et infatigabiles manus in Deo, sed non plures uxores apud Deum et ideo homo Dei Adam, et mulier Dei Eva, unis inter se nuptiis functi sunt. |
De Fuga In Persecutione | Reditus in Auctori Indicem |
[0112C] | Times hominem, christiane, quem timeri oportet ab angelis, siquidem angelos judicaturus es; quem timeri oportet a daemoniis, siquidem et in daemonas [0112D] accepisti potestatem; quem timeri oportet ab universo mundo, siquidem et in te mundus judicatur. |
[0114B] | Ut autem redimas hominem tuum nummis, quem sanguine suo redemit Christus, quam indignum Deo et dispositione ejus, qui Filio suo non [0114C] pepercit pro te, ut fieret maledictum pro nobis; quia maledictus qui pependerit in ligno; qui tanquam ovis ad victimam ductus est, et tanquam agnus ante tondentem, sic non aperuit os; sed posuit dorsum suum in flagella, maxillas autem in palmas, et faciem non avertit a sputaminibus, et inter iniquos deputatus est (Is. |
[0115A] | XXIII, 9), hominem de terris, imo ab inferis, mercatus in coelos. |
[0115C] | Ipsa salus judicabit hominem excidisse, dum evadit. |
[0117B] | Utique proinde imaginem et monetam [0117B] ipsius, inscriptam nomine ejus, id est, hominem christianum. |
[0117B] | Quod si Deo quidem hominem, et sanguinem meum debeo; nunc vero in eo sum tempore, ut quod Deo debeo expostuler; utique fraudem Deo facio, id agens, ne quod debeo solvam. |
De Idolatria | Reditus in Auctori Indicem |
[0663C] | Fraudis conditio ea est opinor, si quis alienum rapiat, aut alii debitum deneget, et utique erga hominem admissa fraus maximi criminis nomen est. |
De Jejuniis | Reditus in Auctori Indicem |
[0969A] | Sed hominem Antichristum adfirmas; hoc enim vocantur haeretici nomine penes Joannem. |
[0957B] | LVIII, 4 et 5); id est, non abstinentiam cibi, sed opera justitiae quae subtexit; et ipsum Dominum in Evangelio ad omnem [0957B] circa victum scrupulositatem compendio respondisse, non his communicari hominem, quae in os inferantur, sed quae ex ore proferantur (Marc. |
[0960C] | Nemo ita ut decet, ita ut par est, ita ut utile est, recordabitur Dei in eo tempore, quo ipsum sibi hominem excidere solemne est. |
[0959A] | Ad haec respondemus, non competisse onerari hominem aliqua adhuc abstinentiae lege, qui cum maxime tam levem interdictionem, unius [0959B] scilicet pomi, tolerare non potuit; remissum itaque illum libertate ipsa corroborandum. |
[0961B] | Per illas scilicet incrassatum erat cor populi, ne oculis videret, et auribus audiret, et corde conjiceret adipibus obstructo, quas nominatim [0961B] esui abstulit, dedocens hominem saginae studere. |
[0961B] | Caeterum, cui cor erectum potius inveniebatur quam impingnatum, quadraginta diebus totidemque noctibus supra humanae naturae facultatem jejunium perennavit, spiritali fide virtutem subministrante; et vidit oculis Dei gloriam, et audivit auribus Dei vocem, et corde conjecit Dei legem jam tunc docentis non in solo pane vivere hominem, sed in omni verbo Dei (Luc. |
[0963C] | Imo novum hominem in veteris suggillationem virtute fastidiendi cibi initiabat. |
[0967C] | Non fuit dies talis retro et in novissimo, utique tam prolixus; ut, inquit, exaudiret Deus hominem, parem scilicet solis, instantem tamdiu in officio, stationem etiam sera longiorem. |
De Judicio Domini [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1090D] | Jam mihi luciferas liceat contingere Musas, Pandere secretas fluviali vertice lymphas; Et laetas alio positas sub sidere sylvas, Aeternasque simul modulabor carmine flammas, Unde mare tumidum, immensa fluctuet unda, [1090D] Quae virtus solidas moveatque tremiscere terras, Et lux unde novo praefulserit aurea mundo, Quisve hominem laeto potuisset fingere limo, Unde genus vacuo potuisset crescere saeclo; Et quae vivendi populo sit multa cupido, Quaeve creata malo, moriendi quaeve propago, Unde bonus roseis sit odorque ruborque coronis. |
[1091B] | Nunc age, securam vivamque adtingere lympham, Et celeres vitam amissam reparare per undas Si velit, aeternae et poenas evadere flammae, Ignarusque Dei, venturique inscius aevi, [1091B] Et potius venturae adipisci praemia vitae; Hunc unum meminisse Deum, solumque precandum, Qui totum in libra posuit sub limine mundum, Aeternumque manens, semperque futurus in aevum, Saecula cuncta tenens, ante omnia saecula solus Ingenitus, sine fine Deus, sedemque supernam Solus habens, solus coelos supereminet altos, Omnipotens solus, cui parent omnia rerum; Qui sibi complacitum hominem formavit in aevum, Pastorem pecudum, et dominum dedit esse ferarum; Qui sermone tenus potuit protendere coelum, Et solidam verbo potuit suspendere terram, Et dicto citius disjunxerat aequoris undam, Ac manibus charam dilexit fingere formam, Atque suam voluit faciem quoque inesse decoram, [1091C] Spirituque adflavit vivendi vultibus auram. |
[1092A] | Idcirco Dominus solus, cui summa potestas, [1092A] Altum in praecelsis habitans in saecula lumen, Praesentisque memor, quoque praescius ante futuri, Progeniem meriti decretum servat in aevum, Et cunctas animas, tum corpora tarda gubernans, Quae ratione movent hominem per multa vagantem; Ut primum positi membrorum pondera cedunt; Terrenisque leves resolutis nexibus ibunt, Ac proprias capient diversis partibus oras Ast alias laetis revocari protinus auris, Servari penitus decretae ad praemia legis, Dum motis iterum revirescant corpora membris. |
De Ligno Vitae | Reditus in Auctori Indicem |
[1114B] | Ergo ubi coelestem ceperunt ora saporem, Permutant animos, et mentes perdere avaras Incipiunt, dulcique hominem cognoscere sensu, Insolitum multis stomachum movisse saporem Vidimus, et fellis commotum melle venenum [1114C] Rejecisse bonos turbata mente sapores: Aut avide sumptum non dilexisse, diuque Et male potatum tandem evomuisse saporem. |
[1114D] | Tertullianus - De Ligno Vitae - MLT Abdidit [1113C] Accipiunt [1114C] Adcedere [1114C] Adtingere [1113D] Aegros [1114C] Aetatis [1113D] Alta [1114B] Altae [1114D] Alto [1113C] Amen [1114D] Animas [1114D] Animis [1114C] Animos [1114B] [1114C] Antennae [1113B] Aquis [1113C] Aratra [1113B] Arbore [1114B] Arboris [1113B] [1114D] Artus [1114C] Aurae [1113C] Ausi [1114C] Avaras [1114B] Avide [1114C] Avidisque [1113D] Beatos [1113B] Beatum [1113B] Bis [1113C] Bissenos [1113C] Bono [1114C] Bonos [1114C] Brachia [1113B] Cacumine [1113C] Caput [1113C] Carbasa [1113B] Casu [1113C] Cepere [1114C] Ceperunt [1114B] Cernebant [1113D] Cernimus [1113B] Circum [1113C] [1113D] [1114B] Coelestem [1114B] Coelesti [1114B] Coelestis [1113C] Coelique [1114D] Coelum [1114D] Coelumque [1113C] Coeno [1114C] Cognomine [1113B] Cognoscere [1114B] Coibant [1113D] Col [1098C] Colonis [1113B] Colores [1113C] Commotum [1114B] Concepit [1113B] Condunt [1114C] Contigit [1113C] Contingere [1114C] Corpusque [1114B] Credentibus [1114D] Crevit [1113C] Cunctis [1113C] [1114D] Cupidis [1114B] Decerpere [1114B] Delapsa [1114B] Demum [1114C] Deponunt [1114D] Detererent [1114B] Detulit [1113C] Dextris [1113D] Dictu [1113B] Dicunt [1113B] Diebus [1113C] [1113C] Dilexisse [1114C] Discussere [1114C] Disjunctis [1113B] Diu [1114B] Diuque [1114C] Divini [1113C] Docerent [1113C] Dulces [1114B] Dulci [1113C] Dulcia [1114D] Dulcique [1114B] Dum [1113C] Ecce [1113C] Edidit [1113C] Ego [1113B] Eodem [1114C] Erat [1113C] Ergo [1114B] [1114B] [1114C] Etiam [1113C] [1114C] Evomuisse [1114C] Exoptant [1114B] Expletis [1113C] Extendit [1113B] Externi [1113B] Extulerat [1113B] Fellis [1114B] Firmatus [1113C] Flexos [1113D] Flore [1113C] Foeda [1114B] Fons [1113C] Fonte [1114B] Fontes [1114C] [1114C] Fontibus [1114C] Frondes [1113C] [1114B] Fructumque [1114C] Fructus [1113B] [1113B] [1114B] [1114B] [1114B] Fruge [1113B] Fundebant [1113C] Gaudebant [1114B] Geminos [1113B] Generis [1113D] Gentes [1113D] Gentibus [1113C] Genuisse [1113B] Golgotha [1113B] Gramina [1113C] Gramine [1114B] Graves [1113B] [1113C] Habuere [1113B] Haustum [1113C] Hinc [1113B] [1114D] Hominem [1114B] Honoris [1113D] Hos [1113B] [1114B] Hunc [1113D] Ille [1113C] Illimis [1113C] Illis [1113B] [1114B] Illos [1114C] Illustres [1114D] Illuviem [1114C] Immensum [1113C] Incipiunt [1114B] Incumbere [1113D] Inde [1114D] Infantes [1113D] Ingenti [1113C] [1113C] Innumerae [1113D] Innuptae [1113D] Insolitum [1114B] Iter [1114D] [1114D] Iterum [1113B] [1114C] Ituras [1114D] Jejunos [1114C] Judaei [1113B] Juga [1113B] Juvencis [1113B] Juvenesque [1113D] Labem [1114D] Laboris [1114C] Laetos [1113C] Lapsum [1113B] Latina [1098C] Lavarent [1114B] Ligno [1098C] [1098C] Lignum [1113B] [1114D] Limen [1114D] Liquidis [1114C] Locus [1113B] Lutulenta [1114B] Lux [1113B] [1114C] Madidos [1114B] Male [1114C] Manabant [1113C] Maturo [1113B] Medius [1113B] Melle [1114B] Memini [1113B] Mente [1114C] Mentes [1114B] Mentibus [1114C] Mentis [1114C] Migne [1098C] Mirabile [1113B] Misti [1114C] Molli [1114B] Mori [1113C] Morte [1114D] Mortemque [1113C] Movisse [1114B] Mox [1113B] [1113B] [1113C] Multi [1114C] [1114C] [1114C] Multigenis [1113D] Multis [1114B] Multo [1114B] Nectare [1114B] [1114B] Nectaris [1113C] Negabant [1114C] Nullo [1113C] Nuptaeque [1113D] Nurusque [1113D] Omni [1113B] Optatas [1114C] Ora [1114B] Orbe [1113B] Orbem [1113C] Palmis [1114B] Patrio [1113B] Patrologia [1098C] Pectore [1114C] Pendentes [1114B] Penitusque [1114C] Perdere [1114B] Perennem [1113C] Permutant [1114B] Perspicuis [1113C] Pertluerant [1114C] Pio [1114B] Plantatum [1113B] Plena [1113B] Poma [1114D] Pomis [1113D] Pondere [1113C] Populique [1113D] Porrexit [1113C] Portantes [1114C] Posse [1113C] [1114C] Possunt [1114C] Posuere [1113B] Potatum [1114C] Poterant [1114B] Praeberent [1113C] Praebuit [1113B] Primo [1113B] Prioris [1114B] [1114C] Prius [1114B] Puerique [1113D] Purasque [1114D] Putamina [1114B] Quem [1113B] [1113B] Quidem [1114C] Quinquaginta [1113C] Quis [1114B] Ramis [1114B] Ramorum [1113C] Ramos [1113B] [1113C] [1113C] [1113D] [1114D] [1114D] Ramum [1113B] Reducunt [1114D] Rejecisse [1114C] Relapsi [1114C] Renovatis [1114C] Restituere [1114C] Retroque [1114C] Robore [1113B] Rorantes [1114B] Rore [1113C] Sacros [1114C] Saepe [1114C] Salubres [1113B] Salutis [1114D] Sanctos [1114C] Sanctum [1113C] Saporem [1114B] [1114B] [1114C] Sapores [1114C] Semine [1113B] Senesque [1113D] Sensu [1114B] Septima [1114C] Serenus [1113C] Sexus [1113D] Sic [1114C] Sicut [1113B] Simul [1113D] Sistit [1114C] Sordibus [1114C] Spargens [1113C] Spatiantes [1114B] Species [1113B] Spiritus [1113C] Stant [1113B] Sterili [1113B] Stipite [1113B] Stomachum [1114B] Sub [1113C] Subito [1114C] Succisum [1113B] Sui [1114C] Sumere [1114B] Summo [1113C] [1113C] Sumptum [1114C] Superisque [1113B] Surgit [1113B] Suscipiunt [1114B] Tamen [1113B] [1113C] Tandem [1113C] [1114C] Tegminis [1113C] Tellus [1113B] Tendunt [1113B] Terris [1113B] Tertia [1113B] Tertullianus [1098C] Tingit [1114C] Totis [1114C] Totum [1113C] Tremendum [1113B] Tulit [1113B] Tum [1114B] Turbante [1113C] Turbata [1114C] Ubi [1113D] [1114B] Umbra [1113C] Undas [1114C] Undique [1113C] Uno [1113B] Varii [1113D] Vario [1113C] Venenum [1114B] Vero [1114C] Veros [1114B] Vertice [1113C] Vescuntur [1114B] Vestigia [1114B] Viae [1114B] Vicenis [1113C] Victum [1113C] Vidimus [1114B] Viduaeque [1113D] Viri [1113D] Viscera [1114C] Vitae [1098C] [1098C] [1114D] Vitaeque [1114C] Vitali [1113B] Vitamque [1113C] Volumen [1098C] Volvuntur [1114C] Cooperatorum Veritatis Societas © 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur. |
De Oratione | Reditus in Auctori Indicem |
[1196A] | Oratio murus est fidei, arma et tela nostra adversus hominem, qui nos undique observat. |
De Pallio | Reditus in Auctori Indicem |
[1036A] | Laudans igitur orbem mutantem, quid denotas hominem? |
[1038A] | Multa dicendum fuit, ut ad hominem praestructim perveniretur. |
[1046A] | Prius etiam ad simplicem [1046A] captatelam ejus, nullo taedio constat: adeo nec artificem necesse est, qui pridie rugas ab exordio formet, et inde deducat in talias, totumque contracti umbonis figmentum custodibus forcipibus assignet, dehinc diluculo tunica prius cingulo correpta, quam praestabat moderationem texuisse, recognito rursus umbone, et si quid exorbitavit reformato, partem quidem de laevo promittat, ambitum vero ejus ex quo sinus nascitur jam deficientibus tabulis, retrahat a scapulis, et exclusa dextra in laevam adhuc congerat cum alio pari tabulo in terga devoto, atque ita hominem sarcina vestiat. |
De Patientia | Reditus in Auctori Indicem |
[1253A] | Nasci se Deus in utero patitur matris, et exspectat, natus adolescere sustinet, et adultus non gestit agnosci, sed contumeliosus insuper sibi est, et a servo suo tingitur, et [1253A] tentatoris congressus solis verbis repellit, cum de Domino fit magister, docens hominem evadere ad salutem, scilicet veniam offensae patientiae eruditus, non contendit, non reclamavit, nec quisquam in plateis vocem ejus audivit, arundinem quassatam non fregit, linum fumigans non restinxit (Is. |
[1263A] | VII, 15, 18), non vasculorum inquinamentis, sed eorum quae [1263A] ex ore promuntur, hominem communicari? |
De Poenitentia | Reditus in Auctori Indicem |
[1229A] | III), post condemnatum hominem cum saeculi dote post ejectum paradiso, mortique subjectum, cum rursus ad suam misericordiam maturavisset, jam inde in semetipso poenitentiam dedicavit, rescissa sententia irarum pristinarum, ignoscere pactus operi et imagini suae (Gen. |
[1241A] | Atquin tunc maxime saevit, cum hominem plene sentit liberatum; tunc plurimum accenditur, dum extinguitur. |
[1244B] | Cum [1244B] igitur provolvit hominem, magis relevat: cum squalidum facit, magis mundatum reddit: cum accusat, cum condemnat, absolvit. |
[1245A] | Ego rubori locum non facio, cum plus de detrimento ejus acquiro, cum ipse hominem quodammodo exhortatur, Ne me respexeris, dicens, per te mihi melius est perire. |
De Praescriptionibus Adversus Haereticos | Reditus in Auctori Indicem |
[0013A] | Febrem denique, inter caeteros mortiferos et cruciarios exitus erogando homini deputatam, neque quia est miramur, est enim; neque quia erogat hominem, ad hoc enim est. |
[0018A] | Nec diutius de isto, si idem est Paulus, qui et alibi haereses inter carnalia crimina numerat, scribens ad Galatas (V, 20), et qui Tito suggerit (III, 10 et 11), hominem haereticum post primam correptionem recusandum, quod perversus sit ejusmodi et delinquat, ut a semetipso damnatus. |
[0046B] | I, 4), Valentinus agnoscitur; apud quem Aeon ille nescio qui novi, et non unius nominis, generat e sua Charite Sensum [0046B] et Veritatem; et hi aeque procreant duos, Sermonem et Vitam; dehinc et isti generant Hominem et Ecclesiam: estque haec prima ogdoas aeonum. |
[0062A] | Secutus est post haec et Saturninus, et hic similiter dicens, innascibilem [0062A] virtutem id est Deum, in summis et illis infinitis partibus et in superioribus manere, longe autem distantes ab hoc angelos inferiorem mundum fecisse: et quia splendor quidam luminis desursum in inferioribus refulsisset, ad similitudinem illam superiorem propter illius luminis angelos hominem instituere, angelos curasse: hunc super terram jacuisse reptantem: cujus lumen illud et virtutem misericordiam, scintillam salvam esse, caetera hominis perire. |
[0064B] | Virtutes igitur illas et angelos inferiores hominem fecisse: et quia ab infirmioribus et mediocribus virtutibus institutus esset, quasi vermem jacuisse reptantem. |
[0066B] | Unam esse dicit Virtutem in superioribus principalem, ex hac prolatos angelos, atque virtutes: quos distantes longe a superioribus virtutibus, mundum istum in inferioribus partibus condidisse; Christum non ex virgine Maria natum, sed ex semine Joseph, hominem tantummodo genitum, sane prae caeteris justitiae [0067A] cultu, vitae integritate meliorem: hunc apud Judaeos passum: solam animam ipsius coelo receptam, eo quod et firmior et robustior caeteris fuerit: ex quo colligeret, tentata animarum sola salute, nullas corporis resurrectiones. |
[0067A] | Nam et ipse mundum institutum esse ab illis dicit: Christum ex semine Joseph natum proponit, hominem illum tantummodo sine divinitate contendens, ipsam quoque legem ab angelis datam perhibens: Judaeorum Deum non Dominum, sed angelum promens. |
[0068A] | Nam dicit in primis, esse Bython et Silentium; ex his processisse semen, Mentem et Veritatem: ex quibus erupisse Verbum et Vitam: de quibus rursum creatum hominem et Ecclesiam. |
[0072C] | Doctrinam enim introduxit, qua Christum hominem tantummodo diceret, Deum autem illum negaret; ex Spiritu quidem Sancto natum ex virgine, sed hominem solitarium, atque nudum, nulla alia prae caeteris, nisi sola justitiae auctoritate. |
[0072C] | Doctrinam enim introduxit, qua Christum hominem tantummodo diceret, Deum autem illum negaret; ex Spiritu quidem Sancto natum ex virgine, sed hominem solitarium, atque nudum, nulla alia prae caeteris, nisi sola justitiae auctoritate. |
[0072C] | Alter post hunc Theodotus haereticus erupit, qui et ipse introduxit alteram sectam, et ipsum hominem Christum tantummodo dicit ex Spiritu Sancto, ex virgine Maria conceptum pariter et natum; sed hunc inferiorem esse [0073A] quam Melchisedech, eo quod dictum sit de Christo: Tu es sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech (Ps. |
De Pudicitia | Reditus in Auctori Indicem |
[0984C] | Unde et Apostolus judicat, et quidem in causa fornicationis, dedendum ejusmodi hominem Satanae in interitum carnis (I Cor. |
[1011A] | Faciamus enim hominem, ait Deus, ad imaginem et similitudinem nostram: et fecit hominem Deus ad imaginem et similitudinem Dei fecit illum (Gen. |
[1011A] | Faciamus enim hominem, ait Deus, ad imaginem et similitudinem nostram: et fecit hominem Deus ad imaginem et similitudinem Dei fecit illum (Gen. |
[1019C] | Nam et solvit, liberans hominem per lavacrum, donato [1019D] chirographo mortis. |
[1021C] | Conversum enim hominem [1022A] de pristino carnis habitu in candorem fidei, quae vitium et macula aestimatur in saeculo, et totum novatum mundum voluit intelligi, qui jam non sit varius, non sit de pristino et novo adspersus. |
[1023B] | Disciplina hominem gubernat, potestas adsignat, seorsum quod potestas, spiritus autem Deus. |
[1026B] | Et ideo Ecclesia quidem delicta donabit; sed Ecclesia Spiritus per spiritalem hominem, non ecclesia numerus episcoporum: Domini enim, non famuli est jus et arbitrium; Dei ipsius, non sacerdotis. |
De Resurrectione Carnis | Reditus in Auctori Indicem |
[0802B] | Et fecit hominem Deus. |
[0843C] | Hominem sine dubio, carnis animaeque texturam. |
[0801C] | [0801C] Et finxit, inquit, Deus hominem. |
[0885B] | In deposito est ubicumque apud Deum, per fidelissimum sequestrem Dei et hominum Jesum Christum, qui et homini Deum, et hominem Deo reddet, carni spiritum, et spiritui carnem. |
[0801B] | Caro autem et sermone Dei constitit propter formam, ne quid sine sermone: Faciamus enim hominem, ante praemisit. |
[0813A] | Totum porro hominem ex utriusque substantiae [0813B] concretione parere; idcircoque in utraque exhibendum, quem totum oporteat judicari: qui nisi totus, utique non vixerit. |
[0881B] | Plane, si homo propter [0881B] dispositionem futuram, et non dispositio propter hominem. |
[0842C] | Aut quam indignum Deo, dimidium hominem redigere in salutem? |
[0842B] | Utique totum: siquidem transgressio, quae perditionis humanae caussa est, tam animae instinctu ex concupiscentia, quam et carnis actu ex degustatione commissa, totum hominem elogio transgressionis inscripsit, atque exinde merito perditionis implevit. |
[0859B] | Igitur qui carnem veterem hominem existimant, cur non mortem sibi properant, ut, vetere homine deposito, praeceptis Apostoli occurrant? |
[0832A] | Nam etsi juvari seu laedi habet terra, id quoque propter hominem, ut ille juvetur, sive laedatur per consistorii sui exitus; quo magis ipse pensabit, quae propter illum etiam terra patietur. |
[0802A] | Et posuit Deus hominem, quem finxit, in paradiso. |
[0851A] | Siquidem Ephesiis scribens, in interiorem hominem habitare Christum, sensibus utique intimandum Dominum significavit. |
[0858C] | Sed Apostolus veterem hominem manifeste notat: Expone enim, inquit, secundum pristinam conversationem [0859A] veterem hominem, non secundum alicujus substantiae senium. |
[0858A] | IV), deponere nos veterem hominem qui corrumpitur per concupiscentiam seductionis; renovari autem spiritu sensus, et induere novum hominem, qui secundum Deum conditus est in justitia et religione veritatis; ut et hic ad duas substantias distinguendo, vetustatem ad carnem, novitatem ad animam, corruptionem perpetuam veteri defendat, id est carni. |
[0794A] | Imo in omni resurrectionis mentione, corporalitatem [0794A] carnis a Domino proprie significari, totumque hominem esse a Deo elevandum, quem diabolus totum elisit. |
[0794B] | Perperam proinde suo etiam more haereses pro se interpretari [0794B] interiorem et exteriorem hominem, quasi per corruptionem, exterioris carnis corruptelam intelligat. |
[0794C] | Alia etiam caecitate eos impingere in veterem et novum [0794C] hominem. |
[0795A] | Sexu etiam et membris salvum hominem resurrecturum; etsi vacent a solitis officiis vitae necessariis. |
[0797A] | Propterea et nos volumen praemisimus De Carne Christi, quo eam et solidam probamus, adversum phantasmatis vanitatem, et humanam vindicamus, adversus qualitatis proprietatem; [0797A] cujus conditio Christum et hominem, et filium hominis inscripserit. |
[0802B] | Sic enim praefatio Patris ad Filium: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram. |
[0812C] | Igitur si [0812C] Deo et Domino et auctori congruentissimum est, judicium in hominem destinare, de hoc ipso an Dominum et auctorem suum agnoscere et observare [0813A] curarit, an non utique judicium resurrectio expunget. |
[0831C] | Ecce enim, divina in primordio sententia, terram hominem pronuntiando, Terra es, et in terram ibis, secundum substantiam [0832A] scilicet carnis, quae de terra erat sumpta, et quae prior homo fuerat appellata, sicut ostendimus, dat mihi disciplinam in carnem quoque interpretandi, si quid irae vel gratiae in terram Deus statuit; quia nec proprie terra judicio ejus obnoxia est, quae nihil boni seu mali admisit: maledicta quidem, quae hauserit sanguinem (Gen. |
[0833A] | Bulbos et tubera in terrae bonis deputabis, Domino pronuntiante, ne in pane quidem victurum hominem. |
[0802A] | [0802A] Hominem autem memento carnem proprie dici, quae prior vocabulum hominis occupavit: Et finxit Deus hominem limum de terra. |
[0840B] | Quis ergo discendi magis adfinis, quam praesumendi; et credendi diligentior, quam contendendi; et divinae potius sapientiae religiosus, quam suae libidinosus, audiens aliquid a Deo destinatum in carnes, et cutes, et nervos, et ossa, aliud quid haec commentabitur, quasi non in hominem destinetur, quod in istas substantias praedicatur? |
[0840B] | Aut enim nihil in hominem destinatur, non liberalitas regni, non severitas judicii, non quodcumque est resurrectio aut si in hominem destinatur, necesse est in eas substantias [0840C] destinetur, ex quibus homo structus est, in quem destinatur. |
[0840B] | Aut enim nihil in hominem destinatur, non liberalitas regni, non severitas judicii, non quodcumque est resurrectio aut si in hominem destinatur, necesse est in eas substantias [0840C] destinetur, ex quibus homo structus est, in quem destinatur. |
[0842B] | Hominem, sine dubio. |
[0843B] | Nolo nunc contentioso fune deducere, hac an illac hominem perditio depostulet, dum utrimque cum salus destinet, in ambas substantias peraequata. |
[0843B] | Ecce enim, ex quacumque substantia hominem perisse praesumpseris, ex altera non perit. |
[0850C] | Porro, Apostolus interiorem hominem, non [0851A] tam animam, quam mentem atque animum intelligi mavult, id est, non substantiam ipsam, sed substantiae saporem. |
[0851A] | In cordibus autem dicens, quae substantiva sunt carnis, jam et ipsum interiorem hominem carni deputavit, quem in corde constituit. |
[0851A] | Inspice nunc quomodo exteriorem quidem hominem corrumpi allegarit, interiorem vero renovari de die ac die. |
[0858A] | IV), deponere nos veterem hominem qui corrumpitur per concupiscentiam seductionis; renovari autem spiritu sensus, et induere novum hominem, qui secundum Deum conditus est in justitia et religione veritatis; ut et hic ad duas substantias distinguendo, vetustatem ad carnem, novitatem ad animam, corruptionem perpetuam veteri defendat, id est carni. |
[0859A] | Sed Apostolus veterem hominem manifeste notat: Expone enim, inquit, secundum pristinam conversationem [0859A] veterem hominem, non secundum alicujus substantiae senium. |
[0859B] | Atque ita, pariter agnoscimus, hominem qui secundum pristinam conversationem vetus fuerit, eumdem et corrumpi ita dictum secundum [0859C] concupiscentiam seductionis, quemadmodum et veterem secundum pristinam conversationem, non secundum carnem per interitum perpetuum; caeterum, carne tam salvum quam eumdem, utpote vitiosam disciplinam, non corpulentiam exutum. |
[0861A] | Haec enim erit vita mundialis, qua veterem hominem dixit confixum esse Christo, non corporalitatem, sed moralitatem. |
[0864B] | Igitur, si ad exemplum Christi resurgemus, qui resurrexit in carne, jam non ad exemplum Christi resurgemus, si non in carne et et ipsi resurgemus; quia per hominem, inquit, mors, et per hominem resurrectio: ut separaret quidem auctores, mortis Adam, Christum resurrectionis; ejusdem autem constitueret substantiae resurrectionem, cujus et mortem, per ipsorum auctorum in nomine hominis comparationem. |
[0864B] | Igitur, si ad exemplum Christi resurgemus, qui resurrexit in carne, jam non ad exemplum Christi resurgemus, si non in carne et et ipsi resurgemus; quia per hominem, inquit, mors, et per hominem resurrectio: ut separaret quidem auctores, mortis Adam, Christum resurrectionis; ejusdem autem constitueret substantiae resurrectionem, cujus et mortem, per ipsorum auctorum in nomine hominis comparationem. |
[0802A] | [0802A] Hominem autem memento carnem proprie dici, quae prior vocabulum hominis occupavit: Et finxit Deus hominem limum de terra. |
[0867A] | Nam et si subito in hanc definitionem erupisset Apostolus, eliminandam carnem et sanguinem a Dei regno, sine ullius supra sensus praestructione, nonne duas istas substantias proinde hominem veterem interpretaremur carni et sanguini deditum, id est, esui et potui; cujus sit dicere adversus fidem resurrectionis: [0867B] Manducemus et bibamus, cras enim moriemur? |
[0873B] | Nam ut ita intelligas, manum adhuc porrigit, aeque de ejusdem Scripturae auctoritate, factum retexens primum hominem Adam in animam viventem. |
[0882C] | Salvum enim hominem [0883A] tribunal Dei exigit; salvum vero sine membris non licet eum, ex quorum non officiis, sed substantiis constat. |
[0883B] | Igitur hoc tantummodo discere sufficit, an Dominus, [0883B] hominem saluti destinando, carnem destinarit, an eamdem velit denuo esse, quam non debebis ex futura membrorum vacatione praescribere denuo esse non posse. |
[0803A] | An hoc supererit, ut honestius homo Deum, quam hominem Deus finxerit? |
De Spectaculis | Reditus in Auctori Indicem |
[0633B] | Nos igitur qui, Domino cognito, etiam aemulum ejus inspicimus, qui, institutore comperto, etiam interpolatorem una deprehendimus, neque mirari, neque dubitare oportet, quum ipsum hominem, opus et imaginem Dei, totius universitatis possessorem, illa vis interpolatoris et aemulatoris angeli ab initio de integritate dejecerit, universam [0633B] substantiam ejus pariter cum ipso in perversitatem demutatam adversus institutorem, ut quam doluerat homini concessam, non sibi, in ea ipsa et hominem reum Deo faceret, et suam dominationem collocaret. |
[0643B] | Imo quod ad artes pertinet, altius praescripsisse debemus, daemonas ab initio prospicientes sibi inter caetera idololatriae etiam spectaculorum inquinamenta, quibus hominem [0643C] a Deo avocarent, et suo honori obligarent, ejusmodi quoque artium ingenia inspirasse. |
[0650A] | Cur quae ore prolata communicant hominem, ea per oculos et aures admissa non videantur hominem communicare: cum spiritui appareant aures et oculi, nec possit mundus praestari, cujus apparitores inquinantur? |
[0650A] | Cur quae ore prolata communicant hominem, ea per oculos et aures admissa non videantur hominem communicare: cum spiritui appareant aures et oculi, nec possit mundus praestari, cujus apparitores inquinantur? |
[0655B] | Taceo de illo, qui hominem leoni prae se opponit, ne parum sit homicida qui eumdem postmodum jugulat. |
[0633A] | Nos igitur qui, Domino cognito, etiam aemulum ejus inspicimus, qui, institutore comperto, etiam interpolatorem una deprehendimus, neque mirari, neque dubitare oportet, quum ipsum hominem, opus et imaginem Dei, totius universitatis possessorem, illa vis interpolatoris et aemulatoris angeli ab initio de integritate dejecerit, universam [0633B] substantiam ejus pariter cum ipso in perversitatem demutatam adversus institutorem, ut quam doluerat homini concessam, non sibi, in ea ipsa et hominem reum Deo faceret, et suam dominationem collocaret. |
[0629A] | Hominem ratione praeditum, crudelem et saevum esse non decet, ergo etiam aspectu horrido, ubi homines trucidantur, delectari non decet, quamvis etiam necati fuerint morte ob scelera digni. |
Fragmenta Varia | Reditus in Auctori Indicem |
[1130A] | II): Et plantavit Deus Paradisum in Eden contra Orientem, et posuit ibi hominem. |
Genesis [Incertus] | Reditus in Auctori Indicem |
[1099A] | Haec ubi constituit divina potentia jussu, Rectorem inspiciens mundanis defore rebus, [1099A] Haec memorat: Nostris hominem faciamus ad unguem Vultibus adsimilem, toto qui regnet in orbe. |
Cooperatorum Veritatis Societas
© 2006 Cooperatorum Veritatis Societas quoad hanc editionem iura omnia asservantur.
Litterula per inscriptionem electronicam: Cooperatorum Veritatis Societas
«Ubi Petrus, ibi Ecclesia, ibi Deus (Ambrosius) ... Amici Veri Ecclesiae Traditionalisti Sunt.»
Divus Pius X Papa: «Notre Charge Apostolique»